Zaaiagenda

Op 24 januari 2019 is de Zaaiagenda voor de Moestuin die Laura Beijn en ik hebben gemaakt uitgekomen. De eerste oplage is ondertussen al uitverkocht maar er was ondertussen een tweede druk! En sinds de lente van 2020 zelfs een derde, en voor het eerst herziene druk.

De zaaiagenda voor de moestuin is als een groentezaaikalender, met het grote verschil dat je niet op soort maar op periode zoekt. En dat is heel handig want je kunt de agenda openslaan op de periode die je wilt en ziet dan welke soorten je dan kunt zaaien, en door middel van iconen kun je ook gelijk zien wat de plantafstand is, waar je zaait, wat haar plaats in de vruchtwisseling is, etc.

De agenda is onder andere om logistieke redenen niet via mijn website te koop maar via de webshop van Laura. Je kunt de agenda hier vinden:

• Inkijkexemplaar
• De agenda in de webshop

Ik heb een pagina met een soort blog bijgehouden over de eerste plannen, keuzes en beslissingen zoals papiersoort, formaat, etc.. Mocht je het leuk vinden om het te lezen, kijk dan even hier: De totstandkoming van de zaaiagenda

En nu?

Nu hopen we vooral dat de mensen die de agenda hebben gekocht deze ook gaan gebruiken. En hieronder laten weten wat ze er van vinden. Ik ga niet op elke reactie reageren, maar alle opmerkingen zijn welkom, positief en kritisch: wat handig is, wat wordt gemist, verbeterpunten, foutjes (al hopen we die in de 3e druk wel allemaal te hebben verbeterd maar je weet maar nooit).

Tot slot nog even wat links. De agenda is dus niet in de reguliere boekhandels te koop. Naast de webwinkel van Laura kun je de agenda in een zeer klein aantal winkels vinden, te weten:

• Villa Augustus (restaurant, moestuin en winkel, Dordrecht)
• Riemer en Walinga (boekhandel, Ermelo)
• De Bosmantel (natuurtuinderij en boerderijwinkel, Andijk)
• De Drvkkerij (drukkerij en boekhandel, Middelburg)
• Donner (boekhandel, Rotterdam)
• Jansen & de Feijter (boekhandel, petit café en theetuin, Velp)
• Silvester (jeugdboekenwinkel, Leiden)
• De Tuinschuur (moestuinvereniging en zadenwebshop, België)
• De Wieringer Boekhandel (boekhandel, Hyppolytushoef)
• Op Hodenpijl (centrum voor lekker eten, gezondheid, natuur, cultuur, kunst en welzijn, Schipluiden)
• Readshop (boekhandel, Warnsveld)
• The Farm Dream (zaden, zaaitrays en tuinbenodigdheden)
• Vreeken (zaadhandel en webwinkel)
• Waanders in de Broeren (boekhandel, Zwolle)
• Zaadhandel van der Wal (zaadhandel, tuinwinkel en webshop, Hoogeveen)
• Zeisles (tuinderij, permacultuur en leren maaien met een zeis, Hellevoetsluis)

Mocht je interesse hebben om de agenda bij één van bovenstaande winkels aan te schaffen is het wellicht handig om vooraf even contact op te nemen met de betreffende winkel, zoals gezegd is de voorraad beperkt.

En via deze link kun je naar een interview met Laura over de totstandkoming van de agenda luisteren: Discutafel podcasts over ecologisch tuinieren permacultuur   

En in het voorjaar van 2021 heeft Laura een korte film gemaakt van de agenda, waarbij je in een een ruime minuut kunt zien wat de agenda is en waar ze voor bedoeld is:

En dan vind je hieronder nog wat zaken met betrekking tot de voortgang…….

08 januari 2020:

Ik heb  in 2019 het hele jaar met de eerste druk van de zaaiagenda gewerkt, ik ben er zelf echt heel blij mee :-). En in de winter van 2019/2020 heb ik eindelijk tijd gehad om de hele agenda te controleren, soort voor soort en icoon voor icoon. Ik heb wat foutjes gevonden die meer of minder belangrijk zijn. Ik had het al een beetje voorspeld; het is vrijwel onmogelijk om geen enkele fout te maken in een agenda met honderden schema’s en duizenden iconen. Die foutjes kun je hieronder vinden. Als je dus een zaaiagenda van de 1e of 2e druk hebt kun je wellicht de foutjes die erin staan zelf even verbeteren. In de zaaiagenda van de 3e en de 4e druk zijn de fouten dus al verbeterd, daar hebben we geen fouten meer in kunnen vinden.

Minder belangrijke fouten (in de zaaiagenda van de 1e en 2e druk):

Rankspinazie: In de hele zaaiagenda staat rankspinazie zonder vruchtwisselingsicoon erachter. Dat komt omdat ik haar als vaste plant, net als bijvoorbeeld de rabarber, eerst bij de ‘overige soorten’ indeelde. Maar eigenlijk is ze een bladgewas en mag ze dus het bijbehorende icoon achter haar naam krijgen.

Zoete aardappel: ook die staat in de hele zaaiagenda zonder vruchtwisselingsicoon. Maar nu ik weer een ervaring rijker ben en weet dat ze niet teveel stikstof wil en juist wel wat extra kali nodig heeft, mag ze een wortelgewasicoon achter haar naam krijgen.

Witlof: als tussenweg koos ik in de agenda voor het trekken van witlof in de kas (niet zo warm als in huis en minder koud dan buiten). Maar je kunt witlof zowel in huis (bij een temperatuur van ongeveer 13 tot 16 graden), in de kas, alsook buiten ‘intafelen/trekken’. In de derde druk heeft ze 3 iconen gekregen, voor een bolletje in huis, een bolletje in de kas en een bolletje buiten.

Salie: ik koos ervoor om er geen icoon van insect en bestek bij te zetten, simpelweg omdat de gewone keukensalie hier nog nooit heeft gebloeid (en dan wordt ze dus ook niet bezocht en kun je de bloemen ook niet eten). Maar ondertussen heb ik Salvia officinalis Nazareth, en die bloeit wel. En dus zijn die 2 iconen toch van toepassing. Want als je een salie hebt die wel bloeit, dan zijn die bloemen zeker eetbaar en zullen ze ook zeker druk worden bezocht door bijen en hommels.

Tatsoi: bij tatsoi staan wel iconen voor insecten en eetbare bloemen. En als ze bloeit zijn die zeker van toepassing, maar het duurt heel lang voor tatsoi doorschiet en ook daadwerkelijk bloeit. Zo lang dat het beter is als de iconen van bestek en insect eruit worden gehaald.

Dragonlavendel: onder de Nederlandse naam staat de Latijnse naam Lavendula multifida en dat moet natuurlijk Lavandula multifida zijn. Ik heb daar blijkbaar 60 keer gewoon overheen gelezen (als ik hier een icoontje van een hoofdje met 2 rollende ogen zou kunnen plaatsen zou ik dat doen).

Belangrijke fouten (in de zaaiagenda van de 1e en 2e druk):

Tuinkers: in de hele agenda krijgt tuinkers het vruchtwisselingsicoon voor bladgewas maar eigenlijk is ze een kruisbloemige en dus een koolgewas. Je hoeft er qua vruchtwisseling niet heel secuur in te zijn omdat de teelt maar kort duurt. Maar toch: tuinkers is officieel dus geen bladgewas maar een koolgewas.

Andijvie: op pagina 24 staat een plantafstand van 40 x 60 cm en dat moet zijn: 30 x 35 cm

Knoflook: op pagina 29 staat een plantafstand van 15 x 25 centimeter en dat moet 12 x 25 centimeter zijn

Kervel: Oei, overal staat netjes een bladgewasicoon bij de naam behalve op pagina 64, daar staat een wortelgewasicoon (moet dus veranderd worden in een bladgewasicoon)

Anijs: op pagina 98 staat een plantafstand van 16 x 30 cm en dat moet zijn: 15 x 30 cm (een foutje van 1 centimeter maar toch :-)).

Asperge-erwt: op pagina 98 staat een plantafstand van 15 x 30 cm en dat moet zijn: 30 x 30 cm

Hertshoornweegbree: op pagina 99 staat een plantafstand van 10 x 30 cm en dan moet 15 x 30 cm zijn

Stoksperzieboon / Stoksnijboon / Stokdroogboon: in de agenda wordt een plantafstand van 50 x 50 centimeter vermeld, maar we hebben afgelopen zomer de stokken gezet en nog eens goed opgemeten: een afstand van 50 x 60 centimeter is echt beter (en dan 50 centimeter tussen 2 stokken en 60 centimeter voor de tegenovergestelde stok).

Stokpronkboon: hiervoor geldt hetzelfde  als bij de andere stokbonen hierboven. Stokspronkbonen hebben wat meer ruimte nodig omdat ze meer en groter blad maken, ze staat in de agenda al wat ruimer (op 60 x 60 centimeter) maar het is toch beter om daar een plantafstand van 60 x 70 centimeter van te maken.

Postelein: op pagina 121 staat het icoon voor buiten zaaien en dat moet natuurlijk het icoon voor buiten ter plaatse in een rijtje zaaien zijn.

Bloemkool (winter): de plantafstand die op pagina 144 staat vermeld is 50 x 60 centimeter en dat moet 60 x 70 centimeter zijn.

Koolraap: op pagina 148 moet de plantafstand van 40 x 50 centimeter worden veranderd naar 30 x 40 centimeter.

Kousenband: dit is meer voortschrijdend inzicht dan een fout. De eerste keren dat ik kousenband zaaide zette ik de stokken met gaas ertussen en plantte ik de zaailingen een beetje zoals erwten, vrij dicht bij elkaar, omdat het zulke dunne lange planten zijn. Maar ondertussen heb ik geleerd dat kousenband minder opbrengst geeft als de planten bovenin in elkaar verstrengelen, in de hele agenda moet de plantafstand worden aangepast van 5 x 30 centimeter naar 20 x 40 centimeter want ik zag vorig jaar bij onze tuinbuurman dat die ruimere plantafstand de opbrengst juist vergroot in plaats van verkleint. P.s: In de agenda’s van de 1e, 2e en 3e druk staat kouseband nog zonder N maar dat blijkt nog oude spelling te zijn. In de agenda van de 4e druk staat ondertussen kousenband met N (en dat is dan ook de enige aanpassing in de 4e druk ten opzichte van de 3e druk).

En dit zijn na al die keren nauwgezet controleren de fouten die we hebben kunnen vinden. Ik hoop dat ik er geen over het hoofd heb gezien. Als dat wel zo is, dan hoor ik het heel graag!!