Water
Ik had eigenlijk een blog willen schrijven over neusrot aangezien ik daar veel vragen over heb gekregen (misschien niet vreemd door de afgelopen warme en droge weken). Maar ik heb daar wat meer tijd voor nodig want er zijn meer oorzaken dan droogte en onregelmatig water geven. Dus dat komt later.
De oorzaak van het tijdgebrek (al is het ook een beetje chronisch) is dat we het druk hebben. Er is hier geen druppel gevallen, op geen van de dagen dat ons regen werd beloofd. En dus geven we water, vullen we de tonnen (met water), vernevelen we de nieuwe zaaisels en zaailingen (met water), geven we in de kassen water, dompelen we de potten met eenjarige planten, mediterrane kruiden, etc. onder (in water) en geven alle jong aangeplante rozen, hosta’s, clematissen, etc. water. We geven ondertussen zelfs fruitstruiken en -bomen water.
Water geven kost heel veel tijd. Een sproeier vinden we zelf geen optie want uiteindelijk geef je dan niet heel gericht water. Bovendien hebben we geen leidingwater, het water in de moestuin komt uit de sloot. In het verleden hebben we wel eens een sproeier gehad maar die zat heel vaak verstopt met ‘vuiltjes’ uit de sloot waardoor we langer bezig waren met het uit elkaar halen, schoonmaken, in elkaar zetten en weer aanzetten dan met daadwerkelijk water geven.
We hebben een paar weken geleden ‘water geven-corvee’ ingesteld. Elke dag geven we een deel van de tuin water en verdelen we de taken. Dus Ruud gaat water geven en ik ga tomaten opbinden, dieven, tikken. Of ik ga water geven en Ruud gaat een bepaald stuk in de tuin wieden. Elke dag heeft één van ons twee ‘water-geef-corvee’ en kan dus alleen de ander ook daadwerkelijk iets in de tuin doen.
Niet verwonderlijk dat we nu al achter lopen 😀
Vroeger vond ik dat heel vervelend, was een opgeruimde tuin (wat wij dan opgeruimd noemen) belangrijk, maar gelukkig verdwijnt dat met de jaren. Ja, onkruid waar tuinburen last van hebben vind ik nog steeds vervelend. En rommel in een hoek, of iets waar je over kunt struikelen….. dat soort dingen. Maar dat er achter de kas een stukje grond vol heermoes staat boeit me niet meer zo. Sterker nog; als ik er tijd voor heb kan ik ze misschien nog plukken en drogen (ze drogen heel makkelijk, uitgespreid op een plank of zo, er is geen oven of droogapparaat voor nodig) en ze samen met gedroogde rozemarijn op amandelolie zetten voor in mijn nogal snel pluizige haar. Maar nu heb ik nog even geen tijd. Want Ruud geeft water (alweer, vandaag in de kassen want het is alweer 3 of 4 dagen geleden dat de tomatenplanten water kregen). En ik wil zaaien maar ik moet eerst oogsten.
Ik sprak laatst iemand op de tuin en hij volgde iemand op youtube die dat ook regelmatig benoemde: ‘Production first’. En zo is het ook; als ik moet kiezen tussen wieden en oogsten is de keuze snel gemaakt. De keuze tussen oogsten en zaaien is iets lastiger want uiteindelijk is het zaaien van nu de oogst van de toekomst 😀
Op de foto bovenaan dit blog zie je de eerste geoogste aardappelen uit de volle grond en de allerlaatste doperwten en kapucijners.
En dus oogst ik vandaag en ga ik morgen zaaien. Gisteren werd ons nog 7 millimeter regen beloofd op zaterdag, ondertussen geeft de weerapp. helaas nog maar 4 millimeter aan maar ook dat is meer dan we de afgelopen 6 weken bij elkaar kregen. En van harte welkom maar tegelijkertijd veel te weinig. In onze eigen tuin kunnen we zelf water geven maar ik zie in het park waar ik doorheen fiets bomen met slappe hangende bladeren en ook al veel dor en gevallen blad, alsof het al herfst wordt.
Ik pluk dus nog wat aardbeien en blauwe bessen terwijl Ruud de waterslang verlegt. En ik oogst boontjes voor het avondeten terwijl Ruud de accu’s in de waterpomp vervangt. Ik leg de geoogste rode bieten in de fietstas terwijl Ruud de aardappelen water geeft. En ik bind de uit de kas geoogste winteruien in bosjes bij elkaar terwijl Ruud de waterslang de kas in sleept.
En zo oogsten we en geven we water, dat is nu even ons tuinleven. We kunnen erover klagen. Maar voor ons is het echt nog niet zo erg. Als het om het grotere plaatje van klimaatverandering gaat is het signaleren en benoemen veel belangrijker; de droogte, de vroege hitte, het waarschijnlijk daardoor helaas verloren gegane koolmeesnestje, het bijzonder kleine aantal hommels in de tuin (ondanks de vele bloemen en bloeiende kruiden en groenten in de tuin), de kurkdroge harde grond, de dode mollen die op het complex zijn gevonden (door droogte, harde grond, weinig wormen/voedsel?), de overduidelijk dorstige bomen in het park en ga zo maar door. Voor ons en onze kleine moestuin is het zeker nog te behappen; mits we prioriteiten stellen.
Dus dat doen we dan maar. En tegelijkertijd hopen we op regen, voldoende voor de dorstige bomen, voor de planten in bijvoorbeeld weilanden, langs bermen, etc., en de dieren die daarvan afhankelijk zijn.
En tot slot van dit blog (want ik moet verder, bonen afhalen en invriezen wat we vanavond niet eten, de rode bieten in de oven poffen en daarna raspen en invriezen en de uien onder het afdak hangen om te drogen) nog een paar Dahliafoto’s. Vorige week liet ik mooie dubbele zien maar de enkelvoudige zijn natuurlijk eigenlijk net zo mooi en veel belangrijker voor de bestuivers!
En de laatste foto is van Honka Pink, die bloeit nu nog niet maar ik maakte deze foto vorig jaar:
Ik hoop voor U dat er binnenkort ook daar wat regen gaat vallen. Hier ondertussen de eerste tomaten geoogst van 0-33 bijzonder omdat deze buitengeteeld worden, ook de sungold f1 cherry al een tros geoogst ook weer in de buitenteelt, maar de kas tomaten doen het super zijn al een stuk hoger en gaan nu volop in productie, hier en daar kan ik al paprikas en pepers oogsten, en ook ik heb van de week de eerstje bietjes geoogst en gepoft in de oven ze waren heerlijk, mijn vrouw noemde ze net zo goed als uit de winkel😅 heel veel succes de komende weken.
Hoe doe je dat rode bietjes poffen?
Gr. Magda
Hallo Magda,
Ik kook rode bieten al jaren niet meer. Ik was ze, verpak ze per stuk in stukjes aluminiumfolie en leg die op een bakplaat. Dan gaan ze 45 minuten in een voorverwarmde oven op 200 graden. Na 45 minuten zet ik de oven uit maar laat de bieten langzaam in de oven nagaren/afkoelen. Als ze zijn afgekoeld verwijder ik aluminium en pel ik de bieten. En dan rasp ik ze en eet ze of vries ze in. Weinig werk, de smaak is veel meer geconcentreerd doordat ze niet in water worden gekookt en daardoor ook een mooie diepe kleur.
groetjes,
Diana
p.s.: als je geen aluminiumfolie hebt of wilt gebruiken kun je overwegen om de bieten met een drupje water in een gietijzeren pan met deksel erop in de oven te zetten.
Dit is precies de manier die ik ook toegepast hebt werkt super.
Het is idd heel zorgwekkend zo snel als het klimaat verandert. Zó triest voor flora en fauna deze droogte, en die bizarre hitte al in juni. Hoop voor jullie en alles wat het nu zo moeilijk heeft, dat het snel en veel zal gaan regenen…. Sterkte voor jullie!
Hoi,
Hier in Limburg hebben we gelukkig wel regen gehad en morgen wss weer, maar dan slechts een kleine hoeveelheid. Ik zie in de tuin redelijk wat bijen en hommels, vooral op de lavendel, die nu volop in bloei staat. Maar vlinders zijn er heel weinig dit jaar, jammer. 🙁
Sterkte met alles.
Petra
Dag Diana,
Het REGENT nu en misschien wel de hele dag…in tien weken hadden 9 mm.water. Wat een treurigheid. En toch kijk ik met bewondering naar de sterkste soorten: daar ga ik er meer van zetten! Sterkte allemaal. Ik heb alleen maar bloemen….
Hoi Wil,
Het is hier in het westen alweer voorbij, het heeft vannacht en vanmorgen vroeg alleen wat gemiezerd, de grond onder de bomen en struiken is niet eens nat 🙄
Maar goed, voor de komende dagen wordt er nog meer regen verwacht en daar hopen we dan maar op. Vanaf 13.00 uur gaat de zon weer schijnen zegt de weerapp. Nou ja, dan gaan we maar zaaien.
Ik hoop dat je in jouw regio wel een paar malse buien krijgt! En je hebt gelijk; het kaf wordt nu van het koren gescheiden en je kunt zien welke planten het goed of juist minder goed doen in deze omstandigheden (mijn hosta’s, rozen, frambozen, cosmea en clematissen hebben het zwaar, maar de lavendel, kardoen, rozemarijn, salviasoorten, goudsbloemen en leeuwenbekjes hebben duidelijk minder last van de hitte/droogte).
groetjes,
Diana
Precies Wil,
Ik heb door de jaren heen ook ervaren welke planten goed tegen de droogte kunnen én het ook nog eens goed doen in onze (arme) zandgrond. Zeeuws knoopje helaas niet (na jaren geprobeerd te hebben, helaas op moeten geven) maar meer dan genoeg keus zoals: Lavendel, Kattenkruid, Echinacea, Asters, mijn favorieten de Salvia’s en…En daarmee ook volop kleur in onze tuin. 🙂
Groeten,
Petra
Als je slootwater gebruikt en de sproeier vaak verstopt raakt. Moet je de norzel ( uitgang) vergroten naar 5 mm. Vermoed dat jullie norzel 3 a 3,5 mm is.
En een nylon kous om het gedeelte van de slang doen, dat in de sloot hangt. Werkt prima. Nooit problemen gehad.
Hallo Jaap,
Dankjewel voor de tip!!
Geen idee wat een norzel is en wat de maat uitgang op onze pomp is maar ik ga het opzoeken!
groetjes,
Diana
veel succes,hoop dat er toch wat regen bij jullie gaat vallen en vooral voor de natuur
omdat de droogte bij ons in Frankrijk inmiddels meer regel dan uitzondering aan het worden is en we bijna elk jaar met een sproei verbod te maken hebben, ben ik het vorig jaar begonnen met OLLAS te plaatsen waar dat mogelijk is.
Jonge fruitbomen en struiken, tomaten planten, cougettes, pompoenen , aardbeien etc en ook in de bloemenperken.
Ollas werden al gebruikt door de Romeinen en de werking overtreft mijn verwachting.
Bij bijvoorbeeld de nieuwe aardbeien planten heb ik een vijftal jonge planten rondom de 10 liter Ollas geplant.
De wortels leren dan dat daar het water vandaan komt . Eenmaal per week vullen volstaat.
Originele Ollas zijn echter best wel prijzig en daarom maak ik ze inmiddels zelf van twee verschillende maten terracotta bloempotten die ik met bijenwas aan elkaar kit.
Aan de kant die de grond ingaat een goed passende ( kunststof) kurk erin en dan zo diep mogelijk ingraven.
Dit systeem scheelt echt uren van dagelijks watergeven en scheelt ook aanmerkelijk in het verbruik van water.
Hallo Hugo,
Ik had nog nooit van een Olla gehoord. Dankjewel voor de tip!! En wat een mooi gevormde terracotta potten/flessen!!
Ik ga me er zeker wat meer in verdiepen, ik zag ook al een pagina waar 2 terracotta bloempotten met kit op elkaar werden geplakt.
Ik zoek nog even verder en ga het zeker eens proberen!!
groetjes,
Diana
Dag Hugo! Die terra cotta Olla’s zijn inderdaad prachtig maar ook zo duur….! Ik vroeg mij af of het heel belangrijk is dat het om terra cotta gaat. Wij hebben bij kwetsbare aanplant (jonge boompjes) en heel dorstige planten in verhoogde moestuinbakken (bijv.komkommers) stukken afgezaagde kunststof drainagebuizen ingegraven. Onderaan afgesloten met zo’n bijbehorend deksel, de zijkanten doorboord met piepkleine gaatjes. In principe werkt dat echt heel goed, is heel goedkoop maar ook zo spuuglelijk! Is dat nou hetzelfde idee als een echte Olla of heeft die door de ademende terra cotta iets extra’s? Jij woont in Frankrijk maar zouden jouw potten in Nederlandse winters niet kapot kunnen vriezen? Ben benieuwd!!
Hoi Pien, ik had je antwoord aan Hugo niet gelezen. Nu staat het dubbel. Ik graaf de potten inderdaad in de herfst uit omdat die niet tegen vorst kunnen. Het idee met plastic buizen is ook een goed idee, goedkoop en kan in de grond blijven. Waarom lelijk, als ze ingegraven zijn, zie je toch niets van. Ik ga het zeker in de toekomst ook doen bij jonge boompjes, want dat is altijd hier een heel gedoe vanwege de afstand naar de waterkraan als je elke dag moet gieten.
Er bestaan ook waterzakken, ik zie die overal in de binnenstad in Wenen bij jonge boompjes staan, ook een goed idee.
https://w.grube.at/p/baumbewaesserung-growtect-hydrop-pvc/P55-063/?articleNo=55-063-01&em_src=kw&em_cmp=google/shopping&gclid=Cj0KCQjwwISlBhD6ARIsAESAmp45kpvVAoyJy6yfWN50rgCG8wBx_RrO0HZ0NsYF85MBpP21540qKH8aAqa3EALw_wcB
Hallo Hugo, Ollas zijn inderdaad handig, maar zoals jij al schreef erg duur, zeker als je een grote tuin hebt.
Ik heb ook zelf geknutseld en de aanwijzingen in internet gevolgd en 2 normale terracotta potten op elkaar geplakt, en dat is net zo goed als een olla. Vanwege vorst gevaar moet je die potten voor de winter weer uitgraven en dan zijn dat best wel grote dingen in ons schuurtje. Ik kreeg vorig jaar de tip om alleen 1 terracotta pot in te graven en daarop een grote onderzetter en dat werkt ook heel goed. Zo goed dat ik het nu in de hele tuin gebruik, veel makkelijker water geven en in elkaar gestapeld nemen ze veel minder plek in. Bij het uitgraven in de herfst zet ik dan een normale kunststof pot in het gat, zodat ik in het voorjaar niet weer zwaar moet graven, wij zitten hier op zware grond met veel stenen.
In mijn bakken graaf ik altijd een kunststof potje in en daarin geef ik water. Ik kan zo heel snel water geven, kijk altijd eerst of het nodig is, potje optillen en voelen of de aarde nog vochtig is. Aan het einde van het seizoen bij het opruimen kan ik zien dat de planten allemaal met hun wortels rond dat potje zitten.
Dag Con, Diana, Hugo en allen die een olla zelf willen maken! Wat zijn wij lekker aan het knutselen! Als zo’n ding niet van terra cotta hoeft te zijn zou een gewone emmer met gaatjes en een afdekking met wèl een terra cotta schotel dus ook een optie zijn. Goedkoop, staat toch enigszins natuurlijk (het oog wil ook wat), kan tegen vorst en er gaat zomaar 10 liter in. En als je dan verder fantaseert dan zou je kris kras in de aarde maar onder de grond nog wat touw oid door die gaten kunnen meerijgen en meegraven. Dat absorbeert het water en verdeelt het keurig door een moestuinbak. Planten daarboven groeien er ongetwijfeld wel omheen.
En voor wie nog iets extra’s met die kunststof drainagebuizen zou willen maken, zij kunnen perfect worden omgebouwd tot ondergronds wormenhotel. Al je gft er in maar met iets grotere gaten zodat de wormen er horizontaal in en uit kunnen. Niet onder maar wel boven afdekken zodat er niet teveel water in komt. Op die manier hebben ze vier jaar lang onze verhoogde moestuinbakken (bakken van ca. 2 en 3 m2/ ca.75 cm hoog, geen bodem, gewoon op de aarde) bemest met uitsluitend natuurlijke wormencompost. De compostwormen krioelden de bakken door, zullen nooit aan levende wortels oid knabbelen maar kwamen wel naar die drainagebuis om van het verterende gftafval te eten. Misschien ook iets om in een kas uit te proberen? Gr.Pien
Heerlijk zo veel ideeën ga zo door Pien.😊
Dag Pien, bedoel je dat je gewoon alles wat je in je compostbak gooit, gewoon in je moestuin grond deponeert ? Moet je dat dan niet allemaal fijn hakken, stinkt dat niet en trekt dat geen ratten aan ??
Misschien begrijp ik het niet goed ..
Hoi Elisabeth! Die buis wordt dus een klein compostwormentonnetje. En die vul ik met gft-spul. Koffie,groente,een klokhuis van een appel, stuk nat karton etc. Maar geen gras, takken of ander bruin spul zoals in een echte compostbak. Het hoeft niet te composteren, de wormen moeten het opeten. En die buis dek ik af met een deksel. Stinken doet het niet (dat doet een wormenbak als het goed is niet) en van ratten heb ik nooit last gehad, Gr.Pien
Op Pinterest staan mooie en duidelijke voorbeelden. Zoek bijvoorbeeld op:in-bed worm composting.
Dank je wel Pien ! Zal ik toch ook eens proberen !
Dag Con : heel interessant ! En vooral practisch . Dank je wel! Ik vroeg me alleen af : welke diameter heeft jouw terracotta pot dan ? En hoeveel ervan stop je in de grond ? Voor een serre van bvb. 3x 4 m ?
Dank je wel !
Hallo Elisabeth, dat is erg moeilijk te beantwoorden. Het is afhankelijk van de soort grond, welke water behoefte de planten hebben en natuurlijk de temperatuur.
Ik zit op zware stenige grond, elk gat wat gegraven moet worden is zwaar. Daarom probeer ik zoveel mogelijk gaten te herbruiken. Wat in de herfst afgestorven is dat gat hou ik vrij met stenen of oude plastic potten.
De terracotta potten (ongeglazuurd) die als het olla systeem werken zijn bij mij ongeveer 20 cm breed, dat is ongeveer 7 liter. Ik plant om de pot heen op maximaal 50 cm. Met een grotere pot kun je tot 1m gaan heb ik gelezen, maar daar heb ik geen ervaring mee. Ongeveer 2 × per week vul ik ze op, als het nodig is.
Het voordeel tegenover de olla of de 2 potten op elkaar is dat je makkelijker kan zien hoeveel water er nog in zit. Wel afdekken anders verdampt het water.
Ik heb op internet een lading oude gebruikte potten gekocht, van sommige waren stukjes van de rand weg, andere helemaal groen maar dat maakt voor het gebruik niets uit want je ziet ze niet.
Dank je wel voor je uitgebreid antwoord, Con! Interessant!
Eindelijk regen hier[ Ridderkerk] dus ik denk bij jullie ook. Helaas heb ik door omstandigheden geen tuin meer zoals je op Insta hebt gelezen[ ik zag jouw reactie] Wij hadden het uiteinde van de slang altijd in een pvc pijp met gaatjes in de sloot zodat er geen vuil mee gezogen werd door de pomp. Ik had een sproeier, werkte perfect. [ slangen, pomp en toebehoren moeten nog verkocht worden]Sjonge, wat mis ik die tuin, maar heb nu van alles op het balkon staan. Tomaten, courgette, doperwten, sperziebonen, kruiden. Ik moest dat allemaal nog uitpoten,maar had het niet gedaan vanwege de warmte en droogte. Het doet het in pot ook geweldig.
Hallo Margriet,
Soms is het nu eenmaal zo, gelukkig ben ik nog niet zo ver maar ik weet dat er ook voor ons een dag komt dat we afscheid van de moestuin moeten nemen.
Ik hoop dat ik dan net als jij ook nog van alles in achtertuin, op balkon, in potten, etc. kan blijven kweken.
Zo kruipt het tuindersbloed toch waar het niet kan stromen.
Dankjewel voor de tip!
groetjes,
Diana
Hier (zuid Oostenrijk) is het ook een ongewoonlijke zomer. Erg warm, 32 en meer en dan elke dag enorme regenbuien, soms met onweer, storm en/of hagel. Onmogelijk om wat te ondernemen of te plannen.
Ook hier heel weinig insekten. Normaal zitten de lavendel bedden vol met bijen en co., maar nu niks geen enkel insekt. Dat is niet goed. Er zijn ook weinig vogels.
Ik overweeg om weer vogelvoer op te hangen, die beestjes kunnen zo hun jongen niet verzorgen. Heeft iemand daar ervaring mee? Op internet zijn daar veel verschillende meningen.
Ook mijn planten doen het slecht en laten hun vruchten vallen, vooral bij de paprika´s en courgettes.
De bomen in het bos worden al geel.
Hopelijk slaat het weer om en worden de temperaturen weer normaal met af en toe een mooi regentje.
Wij zetten altijd schalen met vers water en een schaal vogelvoer met een handvol gedroogde meelwormen. De vogels maken er gretig gebruik van. Volgens wat ik lees, mag het zeker.
Hallo Mia, dank je voor de tip. Ik worstel me door het internet en lees de berichten van experts en hun meningen.
Vogels hebben in de zomer een hoge behoefte aan eiwit, dus meelwormen zijn een goed idee.
Het risico van vogelvoer geven in de zomer is dat de vogels hun jongen kunnen voeren met dit zaad met alle gevolgen vandien. Ik ga straks op pad en kijken of ik meelwormen kan krijgen.
In het broedseizoen moet je uitkijken met eten waar kuikens in kunnen stikken (brood, sowieso niet fantastisch) maar ‘natuurlijk’ voer zoals zaden, fruit en meelwormen is helemaal prima. De vogelbescherming geeft tips: https://www.vogelbescherming.nl/in-mijn-tuin/vogels-voeren/wanneer-voer-je-wat-
Hallo Tessa, dank je voor de tip. Ik ga proberen meelwormen te krijgen. Meestal is hier in de zomer geen vogelvoer te koop.
Je kan het op verschillende plaatsen online vinden. Knaagdierwinkels of winkels waar ze voer voor huisvogels verkopen. Of zooplus vb.
Beste diana,
Heb vroege anais aardappelen gezet maar deze bloeien niet. Klopt dit??
Hallo Rene,
Er zijn aardappelrassen die heel makkelijk bloeien maar ook rassen die maar zelden bloeien (en alles ertussenin).
Wel of niet bloeien heeft geen invloed op de aardappeloogst. Het is wel zo dat er wat problemen kunnen zijn als aardappelen niet bloeien (dat hoeft dus niet maar het kan bijvoorbeeld door droogte komen, of ziekte of plaag).
Als je planten er gezond uitzien en een goede verzorging krijgen qua vocht, voeding, wieden, etc. hoef je je zeker geen zorgen te maken. Als de planten bovengrond geel worden kun je eens een aardappelplant rooien en kijken of het goed gaat met de oogst en of en hoe lang je de planten nog wilt laten staan.
groetjes,
Diana
De aanzuigmond van de waterdarm in een rieten korf of mand plaatsen, zo heb je een filter die ook snel kan zuiver gemaakt worden