Wachten
In maart dacht ik: “Het lijkt wel mei”. En toen vreesde ik ook al dat het mooie weer ergens later in het voorjaar een tegenhanger zou krijgen. En nu denk ik dus: “Het lijkt wel maart”.
Ik heb al vaker geschreven over IJsheiligen (ik schrijf het met hoofdletters, en dat komt door het ontzag dat ik voor deze dagen heb, en dan met name de invloed die ze op onze planning en werkzaamheden in de tuin heeft). Het zijn de naamdagen van 5 heiligen. Ik heb er op de website van Pokon eens een blog over geschreven, wie ze waren, de namen en dagen, de invloed die de dagen op het tuinieren hebben, etc.: IJsheiligen.
De term IJsheiligen is in Europa letterlijk al eeuwenoud. Deze dagen, van 11 tot en met 15 mei, worden gezien als de dagen waarna er geen (nacht)vorst meer komt. En je dus alle vorstgevoelige planten als bonen, maïs, pompoenen maar ook geraniums, kuipplanten, etc. buiten kunt uitplanten/zetten. Maar ik heb ook wel eens ergens gelezen dat het juist in die week nog wel eens extra koud kan zijn, door een vaak noordelijke stroming in de maand mei. Ik weet niet of het klopt maar het is een ander uitgangspunt, het zou niet betekenen dat je nog even geduld moet hebben maar juist extra voorzichtig moet zijn rond 11 tot en met 15 mei.
Ik schrijf al sinds 2012 een blog op deze website, en dus kan ik eens terug kijken. Ik vond dit in de mei-blogs in de afgelopen 8 jaar:
- 2012: Geen vorst maar wel heel koud en nat
- 2013: Geen vorst maar wel koud en guur weer
- 2014: Mooi lenteweer
- 2015: Mooi lenteweer
- 2016: Geen vorst maar wel koud en nat
- 2017: Mooi lenteweer
- 2018: In de 1e week van mei nachtvorst, in de 2e week van mei juist heel warm
- 2019: IJskoud, met nog een laatste nachtvorst op 14 mei
- 2020: begin mei mooi weer, rond IJsheiligen koud met een noordenwind en nog nachtvorst op 15 mei
In 9 jaar is het dus 3 keer mooi weer, 3 keer geen vorst maar wel heel koud, en 3 keer nachtvorst. De moraal van het verhaal: je kunt er geen peil op trekken maar daardoor kun je er dus ook niet op vertrouwen. En van de 9 jaren zijn er 6 waarin het dus opvallend koud was in mei. Het kan half mei nog vriezen, ook al worden er eerder in de lente records gebroken m.b.t. bijvoorbeeld warmte en droogte.
En daarom hebben we hier gewacht, de belangrijke vorstgevoelige soorten als pompoenen, maïs, bonen en courgettes staan hier in de kas te wachten tot ze eindelijk naar buiten mogen.
Vanmorgen keek ik nog even naar de weersverwachtingen (in deze maand zo ongeveer mijn startpagina in de ochtend). Het lijkt erop dat de laatste koude nacht voorbij is, komende nacht is nog een twijfelgeval maar morgen zijn IJsheiligen en nachtvorst voorbij en gaan we zoveel mogelijk planten uitplanten!
Ik hoop van harte dat er niet teveel overlast bij moestuinders is! Ik vrees bijvoorbeeld wel voor de aardappelen die hier gelukkig weinig vorstschade hebben maar wellicht in andere delen van Nederland meer te lijden hebben gehad van de kou.
Tot slot: ik wil nog even melden dat ik afgelopen week deze lekkere cake met rabarber en crumble en hazelnoten maakte.
En om toch met een vrolijke foto te eindigen; soorten als tuinbonen, doperwten, sla, andijvie, uien, sjalotten, de meeste koolsoorten, selderij, etc. kunnen gelukkig heel goed tegen de kou, de doperwten bloeien ondertussen:
Halle Diana,
Mijn eerste gang van de dag is altijd naar de min/max-thermometer in de kas. En vandaag, ja hoor het had weer een paar graden gevroren in de kas. De voorspellingen voor de komende nacht zijn gunstig dus ik heb vandaag de stokbonen bij de stokken gezet. Ze waren in hun potjes in de kas goed gegroeid, te goed eigenlijk want ze begonnen om te vallen.
Als iedere bloem aan de tuinboonplanten een peul gaat geven dat wordt het dit jaar een gigantische tuinbonenoogst! Ik heb nog nooit zoveel bloemen aan de tuinbonen gehad, heb jij die ervaring ook? Misschien ligt het aan het ras ‘Karmazijn’ dat ik dit jaar voor het eerst heb.
Succes met het uitplanten van alles. Meer ruimte in de kas en de tuin wordt steeds voller!
Groetjes,
Ria
Hallo Ria, ik heb dezelfde ervaring met de tuinbonen, ik heb er nog nooit zoveel bloemen Aan gehad! Merk 3x wit.
Het is een genot om te zien
Groetjes Margriet
Hallo Ria,
Wij gaan dit weekend zoveel mogelijk uitplanten, de bonen worden al hoog/lang en ook de vorstgevoelige eenjarige bloemen zijn er wel aan toe om de grond in te gaan.
De tuinbonen bloeien hier ook volop:
Ik durf nog niet te snel te juichen, het zou niet de eerste keer zijn dat de planten prima bloeien maar de vruchtzetting slecht is, of er al snel luis in komt of wat dan ook :-). Maar het is wel genieten van al die bloemen van erwten en kapucijners en tuinbonen, tijm, Salvia, rozemarijn, etc.
Het valt me alleen op dat er nu niet alleen weer minder vlinders zijn maar ook nog eens veel minder hommels. Ik hoop van harte dat dat komt doordat de nachten zo koud waren en en dat het zich vanaf dit weekend herstelt. Normaal gesproken zitten er meerdere hommels en bijen op de bloeiende tijm maar ik zie er slechts sporadisch één voorbij vliegen.
groetjes en veel plezier met al het planten!!
Diana
Hoi Ria,
Wij hebben hier ook super veel bloemen in de tuinbonen. waarschijnlijk wordt dit een super goed jaar.
Jaa hier was het afgelopen nacht ook heel koud, ik heb dit jaar geen groenten geplant maar ik vreesde voor mn zonnebloemen, en tagetes
Hoi Diana,
Heel herkenbaar! Mijn geduld was natuurlijk al eerder op (en mijn plastic tunneltje veel te klein), dus 2 weken terug had ik de tomaten al in potten uitgepoot (die groeien en bloeien prachtig!) en vorige week de peppers en aubergine. Die laatsten had ik afgedekt met fleecedoek, de rest niet. Gelukkig heb ik geen schade, ook niet aan mn onafgedekte aardappels.
Ik was alleen vergeten om gisteravond de courgette en phlox binnen te halen voor de nacht, de phlox lijkt wel iets schade te hebben… Maar ik denk dat dat ook wel goed gaat komen.
Net al heel veel zaailingen uitgepoot van van alles en nog wat ;). Succes met uitpoten van alles!
Groetjes Wijnie
Hoi allemaal,ik woon hier goed,nooit te koud of te warm,ik ben aan experimenteren,de helft vd tomaten planten staan al 1 week buiten,de rest in de kas,geen schade gehad van de koude tijd.ik heb maar een serre van 2×3 en geen grond meer behalve een stukje naast de kast,waar precies emmers passen,de buiten tomaten dus,ik zie de 1ste knopvormpjes komen
Hier is het hoog tijd dat alles naar buiten kan. Waarschijnlijk wat te vroeg begonnen met zaaien van courgette, pompoen en meloen. Meloen staat er nog prima bij.De courgettes en pompoenen staan in bloei en blaadjes beginnen geel te worden. Misschien teveel water gegeven ? Wel al overdag buiten gezet.Hopelijk komt het nog goed. De tomaten daarentegen doen het prima, ook de pepers en paprika’s doen het goed. Komkommer en aubergine later gezaaid, die staan er mooi bij. Heb zelfs nog een pit van een mango in een potje in de minikas in de kas gezet en er komt zowaar een groen sprietje boven ! Ben benieuwd. .Zo leuk om te zien hoe alles groeit en bloeit !
Hier in Frankrijk gelukkig ook geen last van de. Vorst gehad.komkommers, tomaten en pepers staan al twee weken buiten en gaat super goed.
Iedereen heel veel succes.
Hallo Diana .
Ik was begin maart van alles aan het zaaien en vol vertrouwen ook courgette gezaaid en had mooie grote planten en ja het is mis gegaan zit nog klein beetje leven in maar gisteren maar weer opnieuw gezaaid gelukkig nog tijd genoeg.
Iedereen een fijn uitplant weekend.
Hoi Diana en Ruud,
Goed dat je de trend van de afgelopen jaren op een rijtje hebt gezet! Ik herinner me inderdaad van vorig jaar en het jaar ervoor ook een paar keer nog rennen met fleece. Maar TOCH moest ik per sé afgelopen zaterdag de tomaten buiten zetten. Resultaat: 2 nachten onder fleece EN plastic (want ook nog regen) en op dag 3 heb ik ze er maar weer uitgehaald want ik was het zat. Nu nog één dagje wachten als ik de weerberichten mag geloven. Heerlijk! Wat zal het leeg worden in huis 🙂
Hebben jullie (of anderen hier) trouwens ook gemerkt dat de plantjes dit jaar veel sneller verbrandden in de vensterbank door de verhoogde zonkracht?
Groetjes,
Esther
Hallo Esther, bij mij hebben de tomaten het gelukkig goed overleefd ik heb een deel vroeg in de volle grond gezet op 21 april gelijk met stokbonen en tomaten hebben totaal geen schade de bonen brandschade evenals de paprika’s en pepers die in vensterbank en buiten op het af af Harding’s rek stonden. Ik had dit nog nooit eerder gehad. Ik vermoed dat dit komt door de schone lucht nu er geen vliegtuigen vliegen. Ander kan ik het niet verklaren. Groetjes Margriet
Hoi allemaal,
De Ijsheiligen heb ook ik altijd wel serieus genomen, want hier in Limburg hebben we enkele dagen terug nog nachtvorst gehad en is er best wel wat schade zelfs bij de vaste planten, die net tevoorschijn kwamen, zoals de Salvia’s, Persicaria, zelfs de Hosta’s en ook de Dahlia’s, die ik in de winter in de grond laat zitten, maar goed afdek. Hoop dat zich alles nog hersteld.
De tomaten en paprikaplanten nog één keer vanuit de kas naar de garage voor de nacht en dan kan ik ze definitief in de kas laten.
En vanaf morgen iedere dag warmer, dan weet ik niet waar te beginnen zoveel ‘werk’ is er dan in de tuin, maar dat wordt genieten…
Een fijn weekend allemaal,
Petra
Hallo allemaal,
Diana, je maakt een opmerking over de vlinders en hommels in verband met de bestuiving. Ik deel die waarneming. Wij zien hier in de Flevopolder ook veel minder insecten zoals bijen, hommels en zweefvliegen ten opzichte van vorig jaar. Zou dit mogelijk het gevolg kunnen zijn van een te warme winter?
Ervaren jullie lezers dit ook?
Wat ik verder nog al lastig vind is wanneer ik welke planten water geef. Ik wil ze niet te veel verwennen maar ja wanneer doe ik dat en welke planten geef ik wel geregeld water? Zoals de peultjes, de aardbeien dus de planten die nu in de koude grond
staan.
Met hartelijke groet, Rietje
Hallo Rietje,
Gelukkig zag ik gisteren in de tuin wel veel meer vliegende insecten, nog niet zoveel als normaal maar veel meer hommels bij de bloeiende rucola en mosterdblad, bijen en zweefvliegen bij de muurbloemen, etc. Ik hoop maar dat het gewoon door de kou van de afgelopen week kwam dat ik ze zo weinig zag.
Ik vrees dat je vraag over het water geven niet goed te beantwoorden is. Hoeveel water je geeft hangt van zoveel factoren af, zoals het soort plant en soms zelfs ook het ras, hoe groot/volwassen ze is, maar ook je grondsoort (klei houdt vocht vast, zandgrond juist niet), hoe diep de wortels groeien, of je de grond bedekt of niet, etc., etc. Er zijn zelfs planten die in verschillende stadia meer of minder water willen (denk aan tomaten die tijdens de groei relatief veel water willen en tijdens het rijpen van vruchten juist weinig). Heel algemeen kun je stellen dat het gros van de moestuinplanten van een grond houden die goed vochtig maar niet kletsnat is. Aardbeien houden tijdens de groei van voldoende vocht, peulen hebben minder vocht nodig (maar niet te weinig want dat kan ervoor zorgen dat ze wat meer draden in de peul ontwikkelen).
groetjes,
Diana
Dag Rietje,
Ik ervaar opmerkelijk veel minder hommels en bijen dit jaar. Hier in ZWFrankrijk zijn wij reeds volop bezig met de oogst van tuinbonen, erwten, sluimerwten… maar het grote verschil is het aantal bonen per plant. Nu ongeveer 3 tot 4, terwijl andere jaren tot bijna bovenaan tuinbonen groeien. Persoonlijk wijt ik het aan het weer, hier eerst warm, nadien veel wind en regen, opnieuw warm en opnieuw 3 regendagen. Naast de tuinbonen stonden er bernagieplanten en dit zat vol hommels en bijen voor de goede bevruchting van de tuinbonen. Toch is de bevruchting bij de tuinbonen niet goed gelukt. Grt carine
Hoi Rietje,
Behalve hommels, die zien we idd minder in vergelijking met vorig jaar, zijn er in onze tuin niet minder insecten.
De aardbeien staan nu in bloei en daar is het een en al gezoem.
En vorige week heb ik voor het eerst een Sint Jacobsvlinder gezien, die valt wel op met z’n rood/zwarte kleur, mooi !
Petra
Ja, ik heb ook eerbied voor de IJsheiligen ondanks dat we op nog geen 25km van de kust wonen. Vanochtend begonnen met de overwinterplanten uit de overwinterkas te halen. Nu het niet meer zo heftig zonnig is en niet zo hard waait moet het kunnen. Het is altijd lastig om er weer een goed plekje voor te vinden, hun plek is vaak al weer ingenomen door andere planten, uitval hebben we niet vaak. De verkoop voor het goede doel stagneert ook een beetje, mensen willen graag zelf komen uitzoeken en dat is een beetje lastig met 1,5m tussenruimte. Maar we gaan stug door, jullie toch ook? Groetjes, Thérèse
Hi Diana en Ruud,
Mijn pompoen- en courgetteplanten hadden teveel groeizin en moesten de volle grond in! Hier op de Veluwezoom 4 graden gevroren en mijn planten hadden zeer beperkt wat vorstschade. Bij het programma BBC Gardeners World had ik gezien dat ze daar de aardappels met stro af te dekken. En toen dacht ik: dat ga ik met mijn pompoen- en courgetteplanten doen! En zeer geslaagd dus. Vijf nachten in een stro bedje – ook wat over de bladeren heen doen zodanig dat er nog net wat daglicht bij komt.
Groet, Yolanda
Hallo Yolanda,
Ja, dat is een goede tip, dankjewel!
Zelf zetten we in zo’n geval vaak grote zwarte potten ondersteboven over de zaailingen, we zetten ze in de loop van de middag over de planten, de warmte wordt eronder gevangen en in de nacht weer afgestaan, het kan net 1 of enkele belangrijke graden schelen. Uiteraard moeten de potten er dan wel in de ochtend weer tijdelijk af worden gehaald zodat de planten licht en lucht krijgen. Stro is wat dat betreft wat handiger wanneer de koude nachten wat langer aanhouden.
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Wat is het heerlijk om te zien dat alles nu weer goed aan het groeien is. De aardbeien en tuinbonen bloeien in overvloed er zitten zelfs al veel aardbeien aan de planten. zelfs de broccoli, rodekool en spitskool zijn de 30cm hoogte al gepasseerd. Het enige wat bij ons beetje lastig doet zijn de bietjes dit jaar. ze komen maar moeilijk door heb maar een extra zaai met bietjes in een kweekbak gedaan voor de zekerheid.
Wij hebben hier de kas al sinds 3 weken of zo vol staan met pepers, paprikas, komkommers en aubergines. we hebben geen last gehad van vorstschade in de kas. helaas hebben we wel vorstschade gekregen aan een paar dahlia’s maar het lijkt erop dat ze er alsnog goed door gaan komen. ook buiten staan de mais, pompoenen en courgettes al ruim een week te genieten en is er geen zichtbare vorstschade geweest aan de planten. Ik denk dat we geluk hebben gehad haha.
wat betreft de insecten zien wij weinig verschil. we hebben er kersenboom op de tuin staan en toen die in bloei stond was het 1 grote zoemende intimiderende boom geworden haha. Hommels hebben wij er ook niet niet veel van gezien. Wij gaan nog wel komende week de chinese asters uitplanten tussen de heleniums. We denken dat de heleniums bezoek hebben gehad van slakken een heel deel is kaalgevreten. Deze moeten we dan maar vervangen voor de chinese asters en hopen dat de slakken hier wel vanaf kunnen blijven.
veel plezier allemaal in jullie tuin/tuinen
Hallo allemaal,
Bedankt voor jullie reactie. Het water geven is iets moeilijker omdat mijn volkstuin een eindje van mijn huis is. Vanavond ga ik kijken hoe alles er voor staat. Vooral door de stevige wind droogt de aarde nog sneller uit.
Gelukkig ervaren jullie niet allemaal dat er een achteruitgang van insecten is.
Met hartelijke groet,
Rietje
Groetjes Rietje
dit jaar heb ik de vroege aardappelen afgedekt met oude lakens en er voor gezorgd da ze de aardappelen niet raken. Tevens een emmer met water onder het dek geplaatst. Heeft veel schade doen voorkomen.
Hallo Kees,
Dankjewel voor de tip!
Hier gelukkig geen vorstschade maar het is zeker een optie, en in de kas zet ik bij koude nachten altijd gieters en emmers water om overdag in de zon op te warmen zodat in de nacht die warmte weer kan worden afgestaan.
groetjes,
Diana