Voor- en tegenspoed

Ik schreef 2 weken geleden al een blog over alles wat er hier dit jaar mis gaat in de moestuin (Blijmoedig). Gelukkig gaat er ook nog wel genoeg goed (we eten bijvoorbeeld volop sla en hebben gisteren de laatste doperwten geoogst, gedopt, gegeten en nog 3 kilo in porties ingevroren). En we denken in oplossingen. Een paar voorbeelden:

De worteltjes in de volle grond zijn uiteindelijk allemaal verdwenen. Een 3e poging in de volle grond lijkt me geen optie meer (ook omdat de zaden bijna op zijn en ik weiger om nieuwe te kopen), ik heb ze nu breedwerpig in een grote pot gezaaid. Dat zal de mol en woelmuizen leren!

De knofloken blijven heel klein (ik heb er ondertussen 2 opgegraven en ze zijn niet groter dan zo’n 3 centimeter). Niet omdat ze te weinig vocht en/of voeding hebben maar doordat de mol en woelmuizen er constant onderdoor kruipen zodat de wortels worden beschadigd en/of bloot liggen. Het blad wordt ondertussen geel, de planten geven het langzaam op:

Ik ga er niks meer aan doen (ja, elke keer dat we op de tuin komen de grond maar weer aantrappen en een gieter water geven zodat de wortels wellicht in de grond weer aansluiting vinden). We hebben 4 rijen knoflook (3 rijen knoflook, en 1 rij olifantenknoflook die nog niet eens het formaat van gewone knoflook haalt :-)). Dat is voor ons meer dan genoeg, zeker als ik ook nog verse knoflook in sojasaus in kan maken.

Het is gelijk één van mijn favoriete recepten: we eten nu nog de laatste knoflooktenen in soja van vorig jaar; ze zijn nog steeds knapperig en de sojasaus is ondertussen minstens zo geurig en gebruik ik ook volop in de keuken. En ik heb nog een ultieme tip m.b.t. geen verspilling: bij het pellen van de vers geoogste knoflooktenen is het ‘binnenvelletje’ nog zacht. Ik heb ze op een vel bakpapier uitgespreid en in een luchtige en warme slaapkamer laten drogen.

Dat ging verrassend snel, binnen 2 weken waren zo zo droog dat de velletjes knisperden. Ik heb de gedroogde velletjes in een potje gedaan en er zoveel zonnebloemolie over gegoten tot ze onder de olie stonden.

Een maand later heb ik het gezeefd en hield ik een potje knoflookolie over dat ik gebruikte om mee te bakken. Dat ga ik dit keer ook weer doen. En zo heb ik straks van weinig oogst toch verse knoflook, knoflookolie en knoflooktenen in sojasaus die ruim een jaar lekker blijven. Het ‘recept’ (tussen haakjes want het is zo gemakkelijk dat het eigenlijk geen recept is maar een samenvoeging van 2 ingrediënten) vind je trouwens hier: Knoflooktenen in sojasaus

De snijbiet schiet door en de bietjes groeien niet (beide door de mol en woelmuizen, maar het helpt natuurlijk ook niet dat het 30 graden is en het ondertussen alweer behoorlijk droog in de tuin wordt). Toch is het zeker niet allemaal ellende: de tomaten in de kas doen het vooralsnog heel goed, zowel in groei als bloei en vruchtzetting.

Met dit extreem warme en zonnige weer (voor 17 juni) hebben we wel besloten gelijk maar wat ruiten van de kas wit te kalken. We hebben dat een aantal jaren niet gedaan en dat ging zeker 5 of 6 jaar goed. Tot we een jaar hadden dat de planten nog net te jong waren, de kas net te warm of te droog of misschien nog een andere oorzaak. En toen hingen alle tomaten slap. Een beetje zoals dit maar dan veel erger:

Het gevolg was dat er veel bladeren afstierven waardoor, toen de temperatuur en zonsterkte weer wat genormaliseerd waren, de planten heel lang nodig hadden om weer aan te sterken en te gaan groeien en bloeien. En dat laatste was hard nodig want de vruchtzetting van tomaten is heel slecht als het te warm is. Zo ziet dat eruit, na de trosjes bloemen blijven uiteindelijk lege ‘stokjes’ achter:

Gelukkig hebben paprika’s en pepers daar wat minder last van maar ook die kunnen bij teveel warmte wel tijdelijk wat slap gaan hangen. Van meloenen en komkommers is allang bekend dat ze wel tegen de warmte kunnen maar zeker niet van veel zon houden. Sinds dat ene jaar gok ik het er niet op en kalken we weer, en dat doen we pas op het moment dat de buitentemperatuur de 25+ graden haalt (waardoor het in de kas ruim 50 graden kan worden).

Misschien was het kalken dus niet eens nodig maar we kalken liever voor niks dan dat we later spijt krijgen. Wij kalken trouwens met Temperzon (geen aandelen hoor), een middel dat wit kleurt maar doorzichtig wordt als het nat wordt (waardoor de planten in de kas op een regenachtige dag voldoende licht krijgen). Na de regenbui wordt het weer wit.

We kalken alleen de kopse kant en de rechterkant (waar de zon het langst op staat), de bovenkant kalken we niet (te hoog, dan moeten we op een ladder gaan staan en daar zijn we allebei niet handig en lenig genoeg meer voor :-)). En de linkerkant kalken we ook niet want die krijgt alleen ochtendzon.

We hopen dat de planten de hitte zo overleven. Andere maatregelen zijn uiteraard de ramen en deur dag en nacht open houden, tikken in avond en/of ochtend (als de temperatuur nog koel is) een keer extra water geven, bij voorkeur in de avond, zodat de planten in de nacht kunnen drinken en herstellen. De paprika’s en pepers gaan nu eindelijk groeien (na alle ellende met luizen). De komkommerplanten doen het prima, we hebben al 6 snackkomkommers en 1 grote komkommer kunnen oogsten. De basilicum groeit prima en we kunnen er al flink van oogsten maar de planten schieten wel al in de bloei. Dus heb ik nog even snel wat nieuwe basilicum gezaaid.

En verder oogsten we oogsten vooral sla, courgettes, aardbeien en doperwten. Sterker nog; we hebben gisteren de laatste doperwten geoogst, als de temperatuur weer tot werkbare waarde is gezakt kunnen we de rekken opruimen, het onkruid weghalen en het vak in orde maken voor een volgende teelt. En dat worden dan nieuwe bieten en knolvenkel. Want we geven niet op. Ondertussen heb ik ook al weer flink wat gezaaid:

Van bijna alles wat is mislukt heb ik nieuwe gezaaid, van rucola en andijvie tot verschillende soorten kolen, nog wat nieuwe goudsbloemen en korenbloemen, een laatste gokje bleekselderij en mais, nieuwe sla (want de sla waar we nu van oogsten schiet door), boontjes en zo nog wat soorten.

We mogen dus eigenlijk echt niet klagen, volgens mij is het sowieso een utopie dat in één jaar werkelijk alles in de moestuin lukt. We genieten vooral van alles wat er wel lukt, van de overdadig groeiende kruiden in de potten, van de tomaten waar we de eerste vruchten van zien, van de eenjarige bloemen en Dahlia’s die nu gaan bloeien, van de rijk bloeiende rozen en de flinke hoeveelheid appels en peren in de fruitbomen. Daardoor nemen we voor lief dat de blauwe bessen worden opgevreten door een merel (en we zijn heel blij dat er eindelijk weer wat merels zijn en moeten stiekem wel grinniken als we de merel schuin voor ons langs de blauwe bessenstruik in zien vliegen en 2 minuten later weer terug). We gaan de struiken nog wel afdekken en proberen het dit keer eens met een klamboe. Maar de merel mag er nu nog even van eten, tot na de hitte.

Tot slot van dit blog niet één maar twee foto’s. De eerste is van wat potten met kruiden; met daarin kruiprozemarijn, tijm, Griekse bergthee, kerrieplant en olijfkruid. En een extra grote pot met verschillende soorten sla. Met dit warme weer stijgt de geur van de kruiden al op als ik er langs loop. En de 2e foto is van Nicotiana Whisper mixed. Ik schreef daar al eerder over (dat ze de winter overleefde). Ze bloeit nu zo overdadig rijk dat ik benieuwd ben of ze dat overleeft, het zijn echt honderden bloemen!

Op de foto bovenaan dit blog zie je trouwens een hommel in een bloempje van de smeerwortel Bocking 14.