Veel

Wat staat de tuin nog vol! Ik heb al eerder verteld dat er elke maand een officiële fotograaf foto´s komt maken voor bij de moestuintips die ik vanaf eind december in het blad Landleven ga schrijven. Dat vereist voor hem planning maar ook voor mij. Dus de afgelopen paar weken aten we elke dag uit de tuin maar waren er ook groenten die ik nog even wilde laten staan.

“Nee, laat die nog maar even staan, voor de foto”, zei ik dan, als Ruud weer eens iets rücksichtslos uit de grond wilde trekken.

Ruud wil zo graag opruimen dat hij dat elke dag dat we op de tuin zijn wel een keer zegt: “Wat een zootje, we moeten opruimen”, “Kunnen we nou onderhand eens beginnen met opruimen?”, “Ik kan dit toch wel alvast opruimen?”, “Waar moet je de knoflook zetten, we moeten eerst opruimen”, etc.. Ik wil ook opruimen hoor, dat hoort een beetje bij de herfst; het is een mooi gezicht als er vakken met zomergroenten leeg zijn, opgeruimd, schoon, afgedekt met een laagje mest, klaar voor de winter.

Zondag kwam de fotograaf. En maandag gingen we samen naar de tuin. Eindelijk; we konden gaan opruimen. “Zullen we met de auto gaan”?, stelde ik aan Ruud voor. We gaan normaal gesproken altijd met de fiets maar ik verwachtte nogal wat oogst van soorten die niet zomaar in een fietstas passen.

Ruud was zichtbaar opgetogen en pakte zijn autosleutels; eindelijk kon hij gaan opruimen. En het was er mooi weer voor, met de zon in de rug begonnen we met het afbreken van het pompoenklimrek. En het leeg maken van een verhoogde bak, en wat potten.

Het viel Ruud nog niet eens zo op; hij stond opgewekt de tonkinstokken uit te zoeken toen ik met een emmer worteltjes voorbij liep. En hij was de grond onkruidvrij aan het maken en aan het aanharken toen ik een emmer bietjes langs hem sjouwde. Hij kreeg pas argwaan toen ik met nog een emmer langs hem heen liep. “Dat gaan we toch niet allemaal mee naar huis nemen?”, vraag hij. “Nou ja, we hebben er een hele zomer voor gezorgd, weggooien lijkt me geen optie”, antwoord ik. “Misschien hebben we wel een paar dagen nodig om alles thuis te verwerken maar het gaat de komende dagen toch regenen”.

Ruud probeert zich er niet al te druk om te maken en gaat verder met wieden en afbreken en opruimen. Maar af en toe zie ik hem een blik werpen op de groeiende stapel oogst die mee naar huis gaat. “Dat past niet allemaal in de auto”, zegt hij tussendoor nog een keer. “Dan moeten we twee keer rijden”, antwoord ik.

Uiteindelijk viel dat natuurlijk nog wel mee, alles paste in de auto, met een beetje schuiven, dat wel. “Waar gaan we dat in vredesnaam allemaal laten”, vraagt hij nog, als we thuis de auto uitladen. “Leg maar even op de tafel in de achtertuin”, dan kan ik bedenken waar we mee kunnen gaan beginnen, zeg ik. En zo geschiedde:

Een tafel vol oogst.

En dan begint het pas; het oogsten gaat snel, nu komt het tijdrovende deel want het vliegt niet vanzelf de pan, vriezer of inmaakpot in. Ruud zucht nog maar eens diep: “En nu?”. Dat zuchten komt omdat hij het antwoord al weet: “Ga jij maar beginnen met appels en peren schillen”, zeg ik.

Ondertussen liggen de zoete aardappelen, chayote’s en yacons schoon gewassen boven op een slaapkamer. De groenlof hebben we die avond in een salade gegeten. De emmer bietjes zijn schoongemaakt, in de oven geroosterd, gepeld, geraspt en ingevroren en leveren voor 6 keer een avondmaaltijd op. De worteltjes zijn schoongemaakt, geschrapt en geraspt en zitten ook in zakjes in de vriezer, voor in soepen en (pasta)sauzen. Ook de bleekselderij wordt gewassen, klein gesneden en ingevroren. En van de appels en peren is ondertussen dit gemaakt:

En ik maakte nog een andere variant van appel-perencompote zonder suiker. En ook nog een heerlijke frisse en fruitige perenchutney met onder andere tomaat, gedroogde abrikozen en gember. En van de knolselderij, peterselie, knolvenkel en prei maakte ik mijn favoriete bouillonpasta:

De pompoenen verhuizen in dozen naar zolder. De koolrabi’s worden geschild en in blokjes gesneden voor in de vriezer, lekker in curry, puree en in stoofschotels.

Ruud komt op een gegeven moment terug uit de schuur vandaan en zegt: “Er kan niks mee bij, de vriezer zit vol”. “Nou, dat zou jammer zijn want we moeten nog 2 rijen venkelknollen oogsten”, zeg ik. En ik weet dat ik altijd nog wel wat heen en weer kan schuiven en wat meer plaats in de vriezer kan maken. Maar ze zit inderdaad wel behoorlijk vol . Gelukkig kunnen bijna alle andere groenten nog wel een paar weken tot zelfs een paar maanden blijven staan: van palmkool en pastinaken tot zuring en bladgewassen als rucola, pluksla, groenlof, etc..

Dit weekend gaan we verder met opruimen, de aspergeplanten terug knippen, de stokbonen en stokken uit de grond halen, wieden, boerenkoolspruitjes oogsten en de eerste lading bezorgde paardenmest over vakken die leeg komen verdelen.

De kar stond blijkbaar al even te wachten op de bezorging want de mest is al volop aan het composteren (te zien aan het uitgeslagen wit en de stoom die er vanaf komt, in de hoop is de temperatuur al tot ruim 60 graden opgelopen). Het rook ook al niet eens meer naar ammoniak.

Herfstiger dan dit kan voor ons niet: naar de tuin, opruimen, mest kruien, moe naar huis, kachel aan, modderige laarzen op laten drogen, glas rode wijn en vervolgens lekker makkelijk een bak erwtensoep uit de vriezer opwarmen. Komt er gelijk weer een plekje in die vriezer vrij :-).