Terug

Natuurlijk wist ik het wel; de tuin heeft op me gewacht. Sterker nog, ze blijkt inderdaad veel beter zonder mij te kunnen dan ik zonder haar. Ik houd mezelf voor dat dat door het jaargetijde komt maar snap ook wel dat juist dat meer met zaaien en oogsten te maken heeft dan met groeien en bloeien.

Terwijl ik dit schrijf ligt poes Robin pontificaal tegen mijn toetsenbord aan. Sinds Ruud op 31 oktober naar een verpleeghuis verhuisde is ze erg in de war, loopt de hele dag heel hard te miauwen. Ik ben weinig thuis geweest en als ik thuis was zat ze aan me vastgeplakt. ’s Avonds om 21.00 uur op de bank een maaltijdsalade eten met een kat stijf in je nek geplakt is lastig, ben ik achter gekomen. En de enige manier om haar een beetje rustig te houden is door haar heel dicht bij me te houden. En zo komt het dat er een warme plaid met kat naast me op het bureau ligt, terwijl ik het best koud heb en in een hoekje zit te typen 😄. Ik heb het schrijven trouwens ook gemist, misschien wel evenveel als de tuin. Ik leer deze weken veel, over Ruud, over mezelf, de kat, de tuin en alles wat belangrijk voor me is.

Het gaat vast heel langzaam wennen, denk ik soms. Tegelijkertijd weet ik dat het nooit went, deze noodlottige, noodzakelijke en steeds vaker eenzijdige latrelatie. Ruud heeft het nog veel zwaarder dan ik, en dat is allesbehalve een troost.

Toch was ik blij dat ik deze week 2 keer een paar uurtjes naar de tuin kon. Het blijkt nog precies hetzelfde te werken; zodra ik er ben schakel ik over naar kijken naar de tuin, wat er eerst moet gebeuren, wat er goed gaat, waar ik in moet grijpen, wat Jan allemaal al heeft gedaan (heel veel onkruid weggehaald en opgeruimd), wat ik eens zou kunnen doen in de tijd dat ik er ben. En dan vervolgens heerlijk zware en kletsnatte emmers met aardbeiplanten de kas in sjouwen, kuipen met potgrond leegmaken en opstapelen, stekken op tafels in de kas zetten voor een iets minder natte en koude overwintering. Ik zit tot aan mijn oksels onder de modder maar mijn hoofd frist er enorm van op.

Het wordt koud. En ik moet nog stukken tuin opruimen die ik niet aan Jan kan overlaten. Omdat er veel vaste planten staan (en eerlijk is eerlijk: Jan weet niet precies wat onkruid en wat een vaste plant is, gelukkig geeft hij dat zelf ook aan 😄). Dus ga ik dat zelf doen, want sommige vaste planten mogen weg (omdat ik ze bijvoorbeeld dubbel heb), andere wil ik verzetten of oppotten. Nu kan ik nog zien wat wat is, als het nog kouder wordt en een groot deel van de planten zich onder de grond terugtrekt moet ik gaan gokken wat ook al weer de Astrantia, Achillea of Geranium is.

Ik werd door tuinvriendin Laura gewezen op Gardener’s World (BBC 2, vrijdagavond 8 november), waarin Monty Don laat zien hoe je een klimroos snoeit. Mmm, staat ook gelijk op mijn lijstje voor de komende tijd. Hij vertelde dat een rambler op oud hout bloeit en alle andere klimrozen op nieuwe scheuten. En dus is het belangrijk om moderne klimrozen zo te snoeien dat er een geraamte ontstaat waar nieuwe en dus bloeiende scheuten op kunnen bloeien. Weer wat geleerd!! Ik geef eerlijk dat ik er nooit zo op heb gelet en altijd maar wat deed (en vooral liet gaan). Nu snap ik waarom klimrozen hier vaak vooral bovenin de planten bloeien – logisch want juist daar worden nieuwe scheuten gevormd.

Een oude foto van de oude tuin met pergola en roos Caroline Testout. Ook hartstikke mooi hoor, maar het kan dus nog beter! Hieronder zie je een foto van roos James Galway. Juist dit jaar bedacht ik dat ze veel hoger werd dan de 2 tot 3 meter die werd beloofd, en dat de bloemen vooral bovenin de plant bloeiden. De kans is groot dat als ik haar dit jaar goed snoei, ze juist beter over de hele plant bloeit en ook minder hoog wordt (omdat de energie beter wordt verdeeld over de hele plant en de bloei).

De braam snoeide ik gisteren al. Sommige mensen klagen over bramen die heel groot worden maar daar hebben we hier nog nooit last van gehad. Het is nu ook nog eens heel makkelijk om ze te snoeien:

Sorry, let vooral niet op de lelijke foto (gemaakt met telefoon, mijn fotocamera begint het langzaam te begeven), en op heermoes, zevenblad en ander onkruid (Jan heeft gezegd dat hij dat weg gaat halen, ik moet alleen nog even vertellen dat hij de Digitalis-zaailingen kan laten staan 😄). Deze braam staat aan een hekwerk aan de rand van de tuin, alles wat je erachter ziet is de tuin van buurman Peter.

Je kunt op de foto goed het verschil zien tussen de scheuten die hebben gedragen (met nog restjes van vruchtjes bovenin maar vooral een oranjerode verkleuring) en de nieuwe scheuten die volgend jaar voor de oogst gaan zorgen (met blad, zonder vruchtrestjes en scheuten die een duidelijk groenere kleur hebben). Ik moest naar huis (het ging regenen) maar ergens in de komende dagen ga ik de groene scheuten die zijn gebleven aanbinden aan het hekwerk. En dit is nog een jonge braam. Jaren geleden hadden we ook een braam. In september zag ze er zo uit en dan is snoeien lastig omdat er nog zoveel blad is, het is allemaal wat moeilijker te zien:

Wacht dus vooral tot november want dan is een groot deel van het blad gevallen zodat je beter kunt zien wat oud en en wat nieuw is. En dat zag er toen zo uit (deze foto is van begin maart, je ziet zelfs al nieuwe zijscheuten verschijnen):

Door de nieuwe scheuten te spreiden en goed op te binden kunnen ze volgend jaar mooie zijscheuten maken die genoeg ruimte krijgen. Te dicht op elkaar zorgt voor minder ruimte, daardoor minder licht en lucht, daardoor meer kans op schimmels en ziekten, bloemen die niet worden bevrucht en vruchten die niet goed opdrogen na regen en gaan rotten, etc. Bovendien heb ik zo een goed overzicht over de plant en is de kans op het wortelen van over de grond slingerende scheuten vrijwel nihil (en juist dat is vaak de reden waarom een braam soms zo groot kan worden).

Ik vond nog een oude foto (van december):

Ook nu zie je de oude plant, na de snoei en het opbinden in de herfst: de gedragen scheuten zijn tot op de grond weggesnoeid. En de nieuwe scheuten die volgend jaar voor de oogst zorgen zijn verdeeld over het hekwerk opgebonden.

De nieuwe scheuten verschijnen trouwens in de zomer. En als het lukt is het handig om ze gelijk op te binden want ze kunnen behoorlijk ver naar het licht groeien waardoor ze in de herfst (als de scheuten onderin dik en houtig zijn) minder makkelijk terug te buigen zijn.

Soms vinden mensen het ook moeilijk om gedragen scheuten weg te snoeien, omdat er ook wel eens nieuwe zijscheuten op zijn gemaakt. Dat is natuurlijk prima, extra goed opbinden kan helpen. Ik kijk daar zelf niet naar, snoei elke gedragen scheut tot op de grond weg, ook als er nieuwe zijscheuten op zitten. Ik wil geen bramenoerwoud, heb er in de zomer vaak niet genoeg tijd voor om dat allemaal ook nog na te kijken, op te binden, etc. en ik heb genoeg oogst. Want een stuk of 6 nieuwe scheuten per plant lijkt in de winter misschien niet heel veel, maar als daar in het voorjaar zijscheuten op worden gemaakt ziet het er al snel zo uit:

En dat allemaal van de dit jaar nog slechts 4 gezonde scheuten die uit de nog jonge plant uit de grond kwamen.

Nog een oude foto, van slechts 1 kant van het 3 meter lange hekwerk. Meer dan genoeg dus!!

Tot slot van dit blog nog even: ik ben eindelijk ook weer begonnen met het verpakken van tomatenzaden. Ik heb er nog wel een maand voor nodig, het zal een kerstzadenlijst worden, gok ik 😄