Serieuze vorst

En toen was het al weer december. En is de eerste echte vorst een feit. Terwijl ik daar nog niet aan toe was. En met ‘ik’ bedoel ik natuurlijk vooral de tuin, maar mijn ijskoude vingers en tenen moeten ook nog even aan dit weer wennen. In de tuin staan nog vorstgevoelige planten, en planten die wel wat vorst kunnen verdragen maar toch liever ondertussen worden geoogst. Zoals de bleekselderij- en knolvenkelplanten die er met de dag sneuer uitzien. En dus fietste ik deze week, toen de berichten over deze vorstperiode kwamen, een paar keer heen en weer van huis naar de tuin en terug.

Het was er kletsnat, overal rommel, onkruid, plassen water, modder, omgewaaide planten, nog meer rotzooi, nog meer plassen water, rottende herfstbladeren, en nog meer modder. Geen weer om te tuineren. Maar dus wel om te oogsten. Het voordeel van vorst is dat het ‘droog vriest’ dus hopelijk kunnen we binnenkort juist wel eindelijk eens gaan opruimen en in de tuin werken. Het nadeel van vorst is dat het voor sommige soorten een slechte combinatie met vocht is: de lavendelplanten, rozemarijn, tijm en alle Salvia’s zijn echt niet blij met vorst na een maand overvloedige regen (de doornatte wortels kunnen makkelijk bevriezen en afsterven). Gelukkig staan de meeste van die planten hier in een pot of verhoogde bak, en van sommige planten heb ik voor de zekerheid nog snel even wat stekken genomen.

Ik oogstte niet alleen groenten, ook de Dahliaknollen heb ik ondertussen uit de grond gehaald, schoongespoeld en ondersteboven te drogen gelegd. De meeste knolselderijplanten heb ik nog even laten staan (die kunnen net iets meer kou verdragen) maar het was wel hoog tijd voor de knolvenkel, en voor de potten met zoete aardappelen. En de Oca; dit was mijn eerst oca-jaar, een heel leuk experiment. En wat een vrolijk gekleurde leuke knolletjes. Maar de opbrengst was niet groot (alles bij elkaar van 5 planten uit 1 speciekuip een bakje zoals op de bovenste foto, ruim een pond). En ik weet ook niet goed wat ik er mee moet maken (tips zijn altijd welkom), dus ik weet ook nog even niet of 2024 weer een oca-jaar wordt (dat gaat afhangen van de smaak en of de oogst wat groter kan worden als ik me wat beter verdiep in de wensen van de planten). Maar leerzaam was het zeker. Waar de zoete aardappel behoorlijk diep wortelt, zo groeien de knolletjes van de oca direct onder de plant, zie de foto´s hieronder:

Een grote en diepe pot is dus voor de teelt van zoete aardappelen heel fijn, een brede en minder diepe pot zou voor de teelt van oca voldoende zijn. De teelt in de volle grond is natuurlijk ook altijd een optie maar hier door de vette en natte koude klei gewoon niet handig (langer koud in het voorjaar, kans op breken bij de oogst, kans op rot in de modder en dan heb ik het nog niet over de woelratten die er bij tuinvriendin/-buurvrouw Laura voor zorgden dat de hele oogst één half opgevreten zoete aardappel was). Hier was de opbrengst van 6 planten, verdeeld over 2 speciekuipen (dus 3 planten per kuip), ruim 5,5 kilo.

Ik was niet van plan om volgend jaar nog zoete aardappelen te telen maar door de leuke opbrengst verander ik nu al een klein beetje van gedachten (heel herkenbaar ook, elk jaar weer :-)); daarom heb ik alvast een paar zoete aardappelen op een wat koelere plek apart gelegd zodat ik er komend voorjaar stekken van kan nemen.

De kolen die in de tuin staan kunnen allemaal behoorlijk wat vorst verdragen, denk aan savooikool, boerenkool en palmkool, en die kunnen dus blijven staan. Maar verder vulde ik de afgelopen dagen bij elk tuinbezoek mijn fietsmand weer met geoogste groenten. Thuis begint vervolgens het ‘ontmodderen’, en het verzamelen van slakjes, wormen, pissebedden, en andere beestjes die lekker beschut tussen de blaadjes schuilen maar ik toch gewoon, keihard als ik ben, weer in de tuin zet. Vervolgens wassen, snijden en invriezen. En zo is ‘het gaatje in de vriezer’ weer opgevuld, met bleekselderij, snijbiet, knolvenkel, bietjes, venkel, en we eten volop groenlof, zoete aardappel, koolrabi, winterpeen, radicchio, pluksla en knolselderij (in de erwtensoep natuurlijk :-)).

En verder ben ik druk met het schonen, verpakken en labelen van zaden. Zoals ik in het vorige blog meldde heb ik niet heel veel zaden geoogst, en ook alleen van tomaten en paprika’s (en 3 pepers), geen bloemen of kruiden. Maar door alle reacties op het blog en/of berichtjes via de mail (waarvoor mijn hartelijke dank!!) begrijp ik dat er toch zeker interesse in is. Er is ook meerdere keren geopperd dat ik misschien de prijs eens moet verhogen. Ik vind een euro te duur voor zelfgeoogste zaden, het moet wel leuk blijven, maar ik bestelde al duurder geworden luchtpostenveloppen, gripzakjes, etc. en snap wel dat ik misschien ook eens iets moet verhogen, van 60 cent naar 75 cent, nog steeds een goede prijs voor bijzondere tomatenrassen, paarse paprika’s en lekkere pepers, denk ik. En zoals ook al eerder gezegd, van sommige rassen heb ik maar 3 of 4 zakjes, van andere nog wel wat meer, zeker van de beste paprika’s van dit jaar zoals de Gypsy Baron, Violet Mist en Gentle Giant Goliath. We zullen zien, zodra ik klaar ben met verpakken begin ik met het in orde maken van het winkeltje. Ik ga er vanuit dat het dan ondertussen wel half december is.

Vandaar dan ook dit korte blog, want ik wil de komende koude dagen nog zoveel mogelijk verpakken. En nog invriezen wat nog in de schuur staat of ligt. En soep koken. En er is ook een pompoen die het begeeft en verwerkt moet worden (Galeux d’Eysines, toch echt iets minder houdbaar dan de andere rassen).

Tot slot van dit blog biecht ik nog iets op: het is de schuld van november, die was guur; nat, winderig en donker. Daardoor was er nauwelijks tuinweer (en dus de schuldige van de rommel in de tuin). En juist daardoor heb ik veel behoefte aan licht. Toen ik overal in de straat al lampjes, kransen en vrolijk dansende kerstboompjes zag (ik ben blijkbaar niet de enige) kon ik me niet meer beheersen; voor het eerst in mijn leven staat de kerstboom al in huis, nog voor Sinterklaas jarig is. Hè, daar knapt een mens op donkere dagen van op 🙂