Reacties
Dit wordt een blog over wat dingen die ik zelf heb geleerd naar aanleiding van reacties die ik in de afgelopen 2 weken kreeg.
Allereerst wil ik iedereen hartelijk danken voor de reacties op het vorige blog!! Ik verheug me zelf ook op het co-moestuinschap met Jan!! Ik ben van alles op allerlei plekjes in de tuin aan het doen; vooral mijn ‘pareltjes’ aan het markeren of uitgraven en oppotten voor een andere plek of overwintering in de kas. Ik weet het niet zeker, maar als ik zie hoe rigoureus Jan aan het opruimen is ben ik toch een beetje bang voor mijn nieuwe oregano, een al half bovengrond afgestorven hosta, wat bronskleurige venkelzaailingen en zo nog wat soorten. En tegelijkertijd probeer ik ook wat op te ruimen, en ik heb nog meer groenbemester gezaaid, ook in de kas (op de foto bovenaan dit blog zie je gele mosterdzaailingen in de kas).
Ik wil Thony extra danken voor zijn reactie m.b.t. de preimineervlieg; dat de poppen maximaal 1 jaar in de grond overleven en dat uien toch altijd een nieuwe kans verdienen. Die opmerking, samen met een mooi opgeruimde kas, zorgde ervoor dat ik als de wiederweerga toch nog even wat winteruien bestelde; witte Snowball en gele Shakespeare. Ik heb ze een paar jaar geleden ook al eens geteeld en dat ging prima:
Het jaar daarop ging het mis, met preimineervlieg in de winteruien. Maar nu dus een nieuwe poging, ook weer in de kas. En ik hou de deur goed dicht want ik begreep dat de vliegjes deze en volgende maand nog volop vliegen (op zoek naar herfst- en winterprei, knoflook en winteruien).
Winteruien heten niet zo omdat je ze in de winter kunt oogsten, ze kunnen gewoon heel goed tegen winterse kou. Door ze nu te planten kun je ze vaak al in juni oogsten. In de kas zelfs nog iets eerder. En eerlijk gezegd wacht ik vaak niet tot ze oogstrijp zijn; ik oogst vanaf ongeveer eind maart gewoon een ui als ik er één nodig heb voor iets lekkers; verse uien zijn nou eenmaal onweerstaanbaar en je kunt ze, als je ze jong en vroeg oogst met hals en loof en al eten (een beetje als een extra grote bosui, en net als knoflook). Buiten zou ik dan wel een bescherming tegen de preimineervlieg plaatsen, zeker als je daar al vaker last van hebt gehad (ons volkstuinencomplex met in bijna elke tuin wel uien, prei, sjalotten of knoflook is een preimineervliegenwalhalla, daar heb je in bijvoorbeeld een eigen achtertuin natuurlijk minder last van).
Bij het bestellen van de winteruien bedacht ik gelijk dat ik buiten ook maar weer eens knoflook zou kunnen proberen (2 jaar geleden ook vol met preimineervliegenlarven), en dus bestelde ik wat bollen Morado en Vallelado. En ik zag bij de groentewinkel prachtige Rose de Lautrec knoflookbollen, daar kocht ik er ook 3 van. Ook die zitten ondertussen in de grond. Gelijk labels erbij, voor het geval dat Jan (die ik helaas nu weinig zie want Jan gaat vaak in de ochtend naar de tuin en ik, als het al lukt, juist in de middag) ze anders per ongeluk omwoelt. Misschien wordt het ook eens tijd om een krijtbord of zo in de kas op te hangen, zodat we bij bijzonderheden elkaar kunnen laten weten wie waar wat heeft gedaan 😄
Er is trouwens nog tijd genoeg om knoflook te poten hoor. Er zijn een paar ezelsbruggetjes voor maar de bekendste is toch wel 10-11-12. Dat staat dan voor het planten van knoflook op de 10e dag van de 11e maand met een plantafstand van 12 centimeter. Maar knoflook poten kan grofweg in oktober en november. Dan is er niet teveel maar juist genoeg loof voor de winter en gaan de knoflookplantjes vanaf eind februari weer verder groeien.
De eerste plekjes voor 2025 zijn dus al gevuld, dat is al meer dan ik vorig jaar in oktober kon zeggen!!
Er was nog een reactie die ik wil noemen. Twee weken geleden kreeg ik een vraag over tomatenrassen waarvan de tomaten geen zaden bevatten (Riet houdt van tomaten maar is allergisch voor tomatenzaden). Voor zover ik weet zijn er geen tomaten die geen zaden bevatten, wel zijn er rassen die maar heel weinig zaden bevatten of zaden die makkelijk te verwijderen zijn (denk aan sommige pastatomaten en holle tomaten). Op mijn reactie kwam een reactie van Con, die wel eens paprika’s kocht die geen zaden bevatten. Mmm, interessant, daar moest ik internet eens voor afstruinen. Ik heb daar niet altijd tijd voor maar uiteindelijk zijn dat soort vragen, waar ik zelf ook flink voor moet zoeken, wel heel leerzaam en dus ook leuk voor mezelf!!
En zo kwam ik uiteindelijk op deze website terecht: De lange weg naar pitloze paprika’s. Ik zie het bijvoorbeeld wel bij komkommers (die ‘loze’ zaden bevatten). Het wordt parthenocarpie genoemd (het uitgroeien van een vrucht zonder bevruchting). Bij paprika’s en pepers blijkt het dus ook tr bestaan, het resulteert vaak in misvormde vruchten (en dat herken ik wel, van die gekreukte, gedeukte en in elkaar gedraaide paprika’s). Zo oogstte ik vorige week nog deze paprika:
En, ik heb er nooit zo op gelet, maar nu dus wel even, zo zag ze eruit bij het opensnijden, met heel weinig zaden die ook nog eens heel dun en bleek waren.
Ik wist niet dat dit de oorzaak kon zijn – weer wat geleerd 😄. Uit dat soort paprika’s zijn zaadloze paprika’s veredeld en die zijn blijkbaar ook al een paar jaar in sommige landen te koop. Het is natuurlijk heel fijn voor iemand die allergisch is voor zaden, maar verder lijkt het me (in onder andere het kader van biodiversiteit en het zelfvoorzienend zijn van boeren in de hele wereld) allesbehalve wenselijk om vruchten zonder zaden te veredelen. Nou ja, als het om komkommers gaat zie ik er wel het nut dan wel weer van in.
En omdat ik toch aan het zoeken was…. ik vond hier de uitleg over waarom een tomaat soms geen zaden bevat en dat er wel degelijk tomatenrassen bestaan die vrijwel zaadloos zijn. Ik moet het nog eens opnieuw lezen want het is ingewikkelde materie over diploïde, tetraploïde, triploïde, auxinegehaltes, etc. maar wel heel interessant: Pitloze tomaten
De laatste reactie die ik wil noemen is van Pien (bij deze alsnog hartelijk dank en excuses dat ik de mail niet heb beantwoord, ik ben blij dat ze weet dat ik soms gewoon de tijd mis). In haar mail wees ze me op een blog van Frank Anrijs, over de bodem, microben, necromassa, etc. Ik schreef daar zelf ook een blog over (echt niet bij hem gespiekt want dan zou ik de link hebben vermeld, de website waar ik de informatie vond staat netjes in het blog: Dode microben
In het blog waarvan Pien me de link mailde schrijft Frank Anrijs over de meerwaarde van het niet verwijderen van wortels. Hij laat dus de wortels zitten van planten die hij heeft afgesneden voor de oogst. Ze lopen wel of niet weer uit maar blijven in ieder geval nog een poosje leven, met alle positieve gevolgen (zoals beschreven in het blog over dode microben). Nog beter is het om planten helemaal niet af te snijden, maar er gewoon zo lang mogelijk losse bladeren van te oogsten (bijvoorbeeld als het om sla, palmkool, melde, mosterdblad, andijvie, etc. gaat. Dat lukt dat natuurlijk niet bij elke groente: denk aan bijvoorbeeld bonen (maar dan kun je dus de planten na de laatste oogst net boven de grond afsnijden, de stikstof bevattende wortelknobbeltjes leveren ook nog eens extra voeding op voor de soorten die je erna zaait/plant). De link naar het blog van Yggdrasil: Zijn effectieve micro-organismen ook nuttig in een natuurlijke moestuin?
Zo blijft er altijd wat te leren als het om (moes)tuinieren gaat!
Tot slot nog even de melding dat ik niet weet wanneer ik een volgend blog schrijf en ik ook hopeloos achterloop met het beantwoorden van vragen en reacties. Ik heb het bericht gehad dat er een plekje voor Ruud in een instelling vrij is gekomen. Dat brengt heel veel met zich mee, van verdriet tot berusting, en ook hoop dat het een fijne plek voor hem wordt. Daarnaast moet er administratief van alles geregeld worden, wil ik zijn kamer mooi inrichten en vooral zoveel mogelijk bij hem zijn tijdens en na zijn verhuizing. Zoals altijd gaat de tuin op me wachten, en dat is een fijn idee.
Heel erg veel sterkte!
Goed bezig, mooie berichten Diana.
Maar eerst Ruud, hij komt van rechts. Neem je tijd, er komen nu veel dingen op je af, sterkte gewenst.
Wat ben je goed bezig ondanks je zorgen en emoties. Petje af.!!! Veel sterkte .
“Verdriet en berusting” – heel treffend omschreven. Alle ondersteuning hierbij toegewenst en bedenk dat liefde alles overwint.
Inderdaad Petje af Diana, je schrijft zo open en eerlijk. Heel veel sterkte en liefde gewenst.
Jenny
Veel sterkte Diana. 🍀
Dankjewel voor weer een blog Diana. Fijn om te lezen dat je weer wat op de tuin hebt kunnen doen. Even uit je hoofd, denk ik dan tenminste.
En nu.. een plekje voor Ruud. Wat zal dat gemengde gevoelens opleveren. Heel veel sterkte en kracht toegewenst bij het voorbereiden en uitvoeren van al het administratieve werk en het inrichten van de kamer.
Hallo Diana , ik heb dit jaar buiten de rose van l Autrec ook , Violette de Cadours geplant , ik kan hier op ee boeremarkt altijd reuzebollen kopen en deze staat het eerst boven al 👍 ik hou je op de hoogte na het rooien hoe die is gegroeid .
Heel veel sterkte Diana, neem vooral de tijd en doe vooral die dingen die je belangrijk vindt voor jou en Ruud, op je eigen manier! Het zijn de bouwstenen in het afscheidsproces. En zoals je schrijft, de tuin zal op je wachten en je omarmen en helpen als je weer terug komt
Dag Diana ,
Wat goed dat je de tuin niet opgaf want het zal een goede afleiding worden .
Maar nu eerst Ruud dat gaat voor alles en dat zal niet gemakkelijk zijn,ik wens je veel sterkte en vooral maak er voor hem een mooie plek van zodat je met een gerust hart kan zeggen twas een goede beslissing ! loslaten is heel moeilijk maar zorg ook vooral goed voor jezelf , van ons alvast veel steun ,we steken deze week een kaarsje aan en denken veel aan jou !
lieve groeten Annie
Ach Diana, ik leef met je mee. Veel sterkte.
Lieve Diana,
Heel veel sterkte gewenst in deze moeilijke tijd, ik hoop dat Ruud goed kan aarden op zijn toekomstige plekje. Dat zal het voor jouw misschien ook wat draagzamer maken.
Hou jezelf goed in de gaten Diana, het is niet niks wat er gebeurt!! Je hebt intensieve jaren gehad!
Gelukkig is er altijd nog de tuin om weer tot je zelf te komen.
Lieve groet
Dag Diana , ik sluit me aan bij al die lieve reacties die ik net lees .
Het allerbeste de volgende weken.
De tijd die komt is van jou en Ruud.
En die rek je zo lang jullie het nodig hebben.
De rest is bijzaak.
Hartelijke groeten.
Soms lees je reacties waarbij je denkt “precies wat ik zelf denk en zou willen schrijven”.
Dit is zo’n moment. Jouw eigen “verdriet en berusting” spookte de hele nacht door mijn hoofd. Maar vooral ook “Ruud komt van rechts” en “de rest is bijzaak”. Zo is het. Sterkte Diana!!
Ja, zo is het !
Het gaat om een sneltreinvaart nu voor jullie, heel veel sterkte voor jullie allebei!
Veel sterkte Diana met deze grote stap
Ik voel met je mee Diana.
Het is een volgende stap naar afgeven en daar heeft iedereen het lastig mee.
Fijn dat je zo goed zorgt voor Ruud, hij verdient het. Maar zorg ook goed voor je zelf.
Hartelijke groet
Robert
fijn dat je kunt genieten van de moestuin en over Ruud is tweeledig, erg voor jullie maar voor Ruud de beste oplossing, en je krijgt hulp dan heb je ook meer tijd voor Ruud
ik wens allebei veel sterkte en houd de moed erin, alles hee3ft zo zijn reden🙏
Lieve Diana, wat een stroomversnelling voor jullie beiden. 😔 Heel veel sterkte. Hopelijk vindt Ruud daar een nieuw thuis, met jouw hulp en steun. Zo sterk en mooi jullie liefde, die zal hij altijd blijven voelen.
Warme groet, Pauline
Geweldig bericht! Ik vond je inzichten over winteruien en het planten van knoflook leuk, evenals je tips om uitdagingen zoals de uienmot aan te pakken. Je gedachten over zaadloze tomaten en de duurzame aanpak van het oogsten van slabladeren waren bijzonder interessant. Veel succes met je tuinavonturen en Ruud’s overgang—ik kijk uit naar je volgende blog.
Dag Diana,
Ik ben blij voor jou dat via onbetaalbare hulp jouw passie kan verdergaan. Hopelijk ook voor jou een rustmoment nu je weet dat voor Ruud gezorgd zal worden. Het is bizar, maar telkens ik hier boontjes pluk, denk ik aan Ruud omdat hij vooral veel boontjes wilt. Het is net alsof ik hem reeds lang ken😉. Dit ligt vooral aan jouw manier van schrijven. Ik wens jullie nog een mooie periode toe.
groetjes
carine
Helemaal eens Carine!! Bij het leggen en plukken van boontjes maar ook als ik potten versjouw of water moet geven. Diana belooft al vele jaren aan Ruud te minderen met die potten. Elk jaar komt dat terug in de diverse blogs….en elkaar moet ik lachen! Ja, wij kennen ze al vele jaren en leven uit de verte in deze zware tijden met hen mee!
Hoi Diana,
veel liefs en sterkte met alles ! 😘
Petra
Een interessant artikel over vogelvoer en de toename van fosfor daardoor in de tuin.
de link naar het orginele document
https://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/fee.2793
en een link naar de een samenvating daarvan in het duits
https://www.mdr.de/wissen/umwelt-klima/voegel-fuettern-herbst-winter-schaden-durch-vogelfutter-100.html
en een vertaling door google naar het nederlands
De engelse versie gaat verder op de materie in. Is dus interessanter, maar zou Diana´s website overbelasten
Waarom vogelvoer schadelijk kan zijn en hoe je het op natuurlijke wijze kunt voeden
Vogels voeren is goed voor de menselijke geest en het betekent dat sommige vogels in de winter een goed gedekte tafel hebben. Een Deens onderzoek werpt een schaduw over vogelzaad dat daadwerkelijk de bodem kan beschadigen.
Houd je ogen open als je de vogels voert! Dat is de conclusie die je trekt als je kijkt naar een onderzoek uit Denemarken waarin de effecten van vogelvoer en de daarin aanwezige fosfor zijn onderzocht. Uit het onderzoek blijkt dat de extra fosfor uit het voer via de uitwerpselen van wilde dieren buiten het voergebied terechtkomt en zo het ecosysteem kan beïnvloeden.
Aan de andere kant is het bewezen dat de fosforinvoer op de voederplaatsen zelf vergelijkbaar is met die waar mensen het gebruiken om te bemesten. Als er te veel fosfor in de bodem zit, kan dit in waterwegen terechtkomen en in het ergste geval eutrofiëring veroorzaken, d.w.z. de toename van nutriënten in oorspronkelijk voedselarme wateren. Dit kan leiden tot vissterfte, algenbloei en het verdwijnen van de biodiversiteit.
Granen, zaden, noten: een gigantische markt
Leveranciers van vogelvoer vertrouwen op verschillende samenstellingen van noten, pitten, zaden en granen: Dit varieert van zonnebloempitten tot gierst, hazelnoten, pinda’s, tot de zaden van het nigerkruid (ramtilkruid of gingellikruid) en tarwevoermengsels die geproduceerd worden in een grote verscheidenheid aan landen. Verschillende composities zijn bedoeld om verschillende soorten vogels aan te trekken. Maar welk mengsel uiteindelijk ook in de vogelvoederbak belandt: als meststof voor de teelt wordt fosfor gebruikt, dat afkomstig is uit steenafzettingen in Marokko, de VS, China, Jordanië en Zuid-Afrika en naar de betreffende teeltgebieden moet worden getransporteerd.
Vogels sorteren graag dingen uit de voerbakken: het lekkere spul gaat in het bekje, de rest uit het potje…
Iedereen die tijdens het winkelen een of twee zakken vogelvoer meeneemt, heeft geen idee hoe groot de markt voor vogelvoer is.
Voorbeeld Groot-Brittannië: Alleen al in 2022 werd in Groot-Brittannië £345 miljoen uitgegeven aan vogelvoer. Dit komt overeen met ongeveer 150.000 ton zaadmengsels. Theoretisch zouden 196 miljoen mezen, roodborstjes en vinken zich hiermee kunnen voeden – en dus veel meer exemplaren dan er daadwerkelijk bestaan. Daarmee loopt Groot-Brittannië ruim voor op Duitsland, waar volgens dierenretailers in 2023 161 miljoen euro werd uitgegeven aan voedsel voor wilde vogels.
Uit het onderzoek van de Universiteit van Aarhus in Denemarken blijkt dat knaagdieren, hazen en hoefdieren ook veel van het voedsel eten dat mensen aan vogels leveren. Volgens een onderzoek uit 2015 lieten camera’s op 259 voederstations voor wilde vogels in Zuid-Engeland zien dat 67 procent van het graan daadwerkelijk niet door vogels werd gegeten, maar bijvoorbeeld door zoogdieren, die de voedingsstoffen uit het vogelvoer vervolgens ook buiten het voederen om verdelen.
Vogels voeren – goed voor de natuur?
Is deze goedbedoelde vogelvoervreugde eigenlijk in de geest van de natuur? Op basis van zijn analyse is studieauteur Andrew J. Abrahams uit Denemarken sceptisch over het voeren van vogels. Wat hem betreft zouden we ons vogelvoergedrag kunnen heroverwegen gezien de verborgen kosten zoals de afbraak en het transport van fosfor en neveneffecten zoals de extra input van fosfor in de natuur.
Ornitholoog Ernst-Paul Dörfler ziet het op dezelfde manier. “De mees leeft niet alleen van de niervetbolletjes die we in de boom hangen”, zegt hij. Volgens hem helpt het meeste een intact leefgebied waar vogels zich kunnen verstoppen en broeden. En wie houdt ervan om vogels te voeren? Je hoeft niet per se eten in de supermarkt te kopen. Je kunt ook takken meenemen met bessen of vruchten van een wandeling, zoals liguster, lijsterbes, lijsterbessen en dan kun je de vogels zelfs natuurlijk voeren op het balkon. En misschien leer je het een en ander over lokale planten en welke vogels wat eten.
Hoi Con! Interessant maar ook moeilijk artikel. Ik hoop dat ik het goed samenvat:
vogels voeren is leuk en best nuttig maar heeft niet alleen voordelen.
1) door te voeren haal je spul van ver (milieu)
2) doordat de vogels morsen breng je spul in de grond rondom de voerplek en dt beinvloedt het grondwater.
Advies van ornitholoog: voeren blijft leuk maar het mooiste zijn struiken met bessen en zo .
dan biedt je voer en schuilplaats tegelijk.
(ik kan die man wel zoenen!!!)
Eigen toevoeging naar aanleiding van laatste nieuwsbrief van de Vogelbescherming: verontrustende uitkomst van gekocht vogelvoer: in vrijwel al die gekochte vetbollen en zaadmengsels blijkt gif te zitten.
Groet, Pien
In grote lijn ja. Het grote probleem is dat meer dan de helft 67% van het voer op de grond komt en dat andere dieren aanlokt en die dat dan weer uitpoepen.
Probeer het Engelse artikel te laten vertalen door Google. Ik wist niet dat vogel voer zo grote industrie is en hoe vervuilend. Heb nog nooit gekeken op de verpakking naar de herkomst. We hadden hier inderdaad een jaar waar teveel werd gevoerd en we daar een muizen plaag door kregen. Nu voeren we alleen nog bij een dik pak sneeuw.
Hier staan ook veel struiken met bessen en we laten aan de appel altijd veel vruchten hangen, waar overigens nu hoofdzakelijk door vlinders wordt gegeten.
Jakkes ook nog gif. Waar gaan we heen, eerst de insecten vergiftigen en daarna de vogels!
Ik heb een gevarieerde rommeltuin met zaden en bessen maar daarin ben ik helaas meestal de uitzondering. Daarom denk ik dat een beetje ondersteuning wel een goed idee is.
De populariteit van vogelvoermixen snap ik niet zo goed. Ze zijn vaak best duur en slecht van samenstelling. We weten nu ook nog s dat er, tenzij biologisch*, pesticiden opzitten 😤 Ik scharrel bij slecht weer ‘gewoon’ wat restjes in eigen keuken bij elkaar. Een beurs appeltje, wat havermout, restjes gierst, quinoa, gort, zaadjes varia. Het is niet zo moeilijk. Als t vriest wat 100% pindakaas, een pakje plantaardig frituurvet en/of wat zwarte vliegenlarven van de kippen (in allerlei opzichten beter dan meelwormen). Ook overtollige biologische of eigen moestuinzaden vinden grif aftrek.
Belangrijk is dat je vooral niet te veel voert. Aan t eind van de dag moet het echt op zijn. Anders opruimen en morgen minder. Verder voeren op een vast moment en blijven voeren tot de lente. Anders komen ze zoeken en verliezen ze tijd en energie als er niks is.
Ik hoop dus zelf voor de (gulden?) middenweg te gaan. Bijvoeren met een beetje verstand (hoop ik).
Helemaal eens Tessa! Vraagje: wat bedoel je met zwarte vliegenlarven van de kippen?
Onze kippen krijgen zwarte soldaatvlieg larven ipv meelwormen. Die worden gekweekt op laagwaardige reststromen ipv hoogwaardige voeding. Het lagere calcium gehalte schijnt ook beter te zijn voor vogels. Ik koop altijd goedkope grootverpakking. Roodborstjes zijn er dol op.
Ik kende ze niet, heb flink op internet gekeken en ben helemaal om: ik ga die dingen bestellen. Goed voor vogels, de kippen én beter voor het milieu. Ik heb in mijn rommelige tuin ook veel bessenstruiken voor vogels. Ja, ik vind het best jammer als ze van de aalbessen eten maar van de appelbessen en de jostabessen mogen ze volop eten en zo zijn er nog wel flink wat struiken die vogels lokken en daardoor leuk voor ons. Puttertjes op kaardenbollen en zo. En in de winter krijgen ze Terra pindakaas van AH. Heerlijk, 100% pinda’s, geen zout, een emmer/kilo voor iets meer dan €5, vaak in de bonus. Ziezo, genoeg reclame voor deze maandag! Overigens deel ik je mening over het niet-biologische voer van de Vogelbescherming. Denk je goed te doen…bah!! Maar hun openheid siert ze weer!
en nu met het prachtige weer de tuin in! Fijne dag allemaal! Pien
En na mijn eerdere kritiek op de Vogelbescherming nu een echt, welgemeend compliment aan hun adres: ik zag net dat hun niet-biologische vogelvoer uit de webshop is gehaald. Ze verkopen nu alleen hun biologische vogelvoer en dat kwam ook goed uit de test. Hulde! Ik hou van principes en zij kennelijk ook! Groeten, Pien
Heel veel sterkte in deze roerige tijden, Diana. Neem de tijd voor jezelf en Ruud, dat is nu het belangrijkste. De tuin en je blog lopen niet weg.
Tja geweldig
Tja