Oogsten en bewaren
We hebben nauwelijks uit de vriezer gegeten. Simpelweg omdat we nog heel veel kunnen oogsten. En omdat er ook best veel soorten buiten de vriezer bewaard kunnen worden.
We moeten uien kopen, de oogst van zelfgeteelde uien was door de preimineervlieg-aantasting simpelweg te klein om heel lang van te kunnen eten. Maar de aardappelen in de donkere koude schuur bewaren prima. We hebben nog 2 volle kratten, dat redden we wel tot in februari.
En dan zijn er nog de pompoenen, die liggen in kartonnen dozen op zolder. Eens per week kijk ik ze even na: pompoenen waar plekjes aan komen eten we als eerste op, of ik maak ze schoon, snijd ze in blokjes en vries ze alsnog in. Ik kom toch elke week wel een keer op zolder, want daar staat ook het nog steeds overvolle inmaakrek:
Van sommige soorten hebben we nog heel veel, andere soorten zijn al op. En ik denk daar ondertussen ook al een beetje over na. De tomatensaus: altijd goed! De peertjes in siroop zijn ook altijd lekker maar eten we niet heel vaak, misschien volgend jaar wat minder van maken. De vruchtenmoes voor in de kwark gaat ook heel hard. Maar de jam met appel en rode bieten laten we vaak staan, de vijgenjam met citroen en pijnboompitten en de halvajam met blauwe bessen en limoen vinden we lekkerder en die potjes gaan dan ook veel sneller op. Ook een groot succes zijn de ingemaakte komkommer, bij elke pittige oosterse maaltijd eten we samen een klein potje leeg.
Tegenover het inmaakrek staat de emmer met witlof, nog een kleine week en we kunnen oogsten!
Een verdieping lager is het iets warmer, op een onverwarmde slaapkamer is het zo’n 14 tot 15 graden. En daar staat de bak met zoete aardappelen. Vorige maand kregen een paar aardappelen wat kleine uitlopertjes (het was er toen nog zo’n 16 tot 18 graden), dit is een betere temperatuur, de zoete aardappelen blijven stevig en lopen niet verder uit.
En in dezelfde kamer staat de schaal met Granny Smith-tomaten. Nou ja, tomaten is een groot woord. Het zijn wel degelijk officieel tomaten (en ook rijp) maar ze zijn heel hard, en ze smaken bijna meer naar tomatillo dan naar tomaat. Maar ze zijn wel lekker fris en bijna knapperig, zo af en toe gebruik ik er één in een salade. En zonder smaakverlies heel lang houdbaar, dat is voor een tomaat wel heel bijzonder, ik heb deze tomaten in andere jaren wel tot maart kunnen bewaren.
En zo eten we palmkool uit de tuin, witlof van zolder, appelcompote uit het inmaakrek, snijbiet uit de tuin, aardappelen uit de schuur, rucola uit de kas, zoete aardappelen van de slaapkamer, knoflook uit de schuur, rode bieten uit de tuin, tomatensaus uit het inmaakrek, Chinese kool uit de tuin, pompoenen van zolder, mosterdblad uit de kas, koolraap uit de tuin, etc.. De vriezer zit nog behoorlijk vol. En buiten staat zelfs nog wat pluksla. Doorgeschoten en al bijna kaal geplukt. Maar nog steeds uit eigen tuin en dus oogst ik nog steeds blaadjes (die ik voor een lekkere salade meng met tuinkers, rucola, sla, winterpostelein, etc.):
Ik kreeg nog een tip, las in een tuinblad dat de beste manier van invriezen van sperzieboontjes het rauw invriezen van verse intacte boontjes zou zijn (dus zonder kopjes en kontjes eraf te snijden. Dat klonk aannemelijk; als er niet in de bonen wordt gesneden kunnen ze ook niet ‘leeglopen’. Er stond bij dat de boontjes direct uit de vriezer moesten worden gestoomd. In de hoop op eindelijk lekkere sperzieboontjes uit de vriezer heb ik het geprobeerd: rauw ingevroren zonder te breken of erin te snijden, uit de vriezer gelijk in de stoompan, 20 minuutjes……… niet te eten. Wij gooien niet snel iets weg (en Ruud zeker bonen niet), maar de boontjes waren leeg, taai, zompig, muf en leken in de verte niet meer op de heerlijke Chinese boontjes zoals we ze in de zomer hadden geoogst. Na 4 happen vonden we het wel genoeg geweest en liep Ruud snel even naar zolder. Gelukkig! Aten we alsnog appelcompote en peertjes in rodewijn-siroop :-).
Tot slot van dit blog nog even: ik ben begonnen met het bijwerken van een aantal pagina’s, en ben begonnen met de pagina over groenbemesters (want die was ondertussen stokoud). De volgende pagina op het programma is de algemene pagina over inmaken, ik hoop die volgende week af te hebben en daar dan de link van te melden.
Dan nog 1 allerlaatste foto, plus tip:
Er rijpen nog wat allerlaatste aardbeien van een doordragend ras in de kas. Maar er hangen ook nog wat onrijpe witte aardbeien. Ik had er nog nooit over nagedacht maar naar aanleiding van een vraag van een paar weken geleden heb ik eens wat onrijpe aardbeien mee naar huis genomen, in dunne plakjes gesneden en geproefd: verrassend lekker! Stevig (bijna een beetje zoals een onrijpe meloen), sappig, behoorlijk zuur (als in citroen), met een vleugje aardbeismaak maar dan zonder zoet. Lekker in een salade, maar ik kan me ook voorstellen dat ze in een siroop of in een zoetzuur kunnen worden ingelegd, of samen met rucola, etc. op een broodje gezond, of samen met rijp fruit in een fruitsalade, bij guacamole, of bij Mexicaans eten, etc. Proef vooral zelf om te bedenken wat je er mee kunt.
En wat is het toch leuk dat ik na 29 jaar moestuinieren (jawel, in 2021 vier ik mijn 30-jarig moestuinjubileum :-)) nog steeds weer iets nieuws ontdek/hoor/ervaar/lees/leer – de boontjes leuk om te proberen maar geen succes, de onrijpe aardbeien zonder verwachting en juist voor herhaling vatbaar.
Wat een rijkdom, Diana!
Schoon witloof!
Lie(f)s.
Dag Diana,
Ik las je verhaal over boontjes, niet te eten, ik ben het eens
Wat ik doe is ze schoon en gebroken invriezen en wanneer ik ze wil gebruiken meteen in de sajoer lodeh o.i.d doen
Bij een sambal goreng boontjes kook ik ze even 3 minuten, ik vind de lucht niet erg lekker, daarna afgieten en in de boemboe meebakken
In een ratatouille kunnen ze ook bevroren gedaan worden
De smaak is dan prima
Dank voor je wekelijkse moestuin info
Groeten van een tuinder sinds 1999
Hallo Anne Marie,
Ja, zo doe ik het ook. Sperziebonen uit de vriezer zijn gewoon gekookt met een gekookte aardappel, etc. niet lekker maar ik snijd ze inderdaad ook in stukjes en gebruik ze dan vanuit de vriezer in sajoer boontjes, curry, shakshuka en allerlei andere stoofschotels. En dan zijn ze wel lekker. Toch is het leuk om te zoeken of er niet een manier is om ze zo in te vriezen dat ze ook gewoon gekookt zonder iets erbij lekker zijn, maar ik geloof dat ik die manier (of dat ras) niet ga vinden. Daarom toch maar weer eens zaden van snijbonen en spekbonen besteld :-).
groetjes,
Diana
Iik doe het nog weer anders. Ik maak de sajoer met verse boontjes en vries het dan in porties in. Heerlijk!!
Heb jij dat ook: een tuintijdschrift, een nieuw tuin boek, ha fijn, daar ga ik weer iets nieuws uit leren? En dat je het allemaal eerder hebt gelezen en er niets nieuws te leren valt. Heeft niets te maken met arrogantie, maak ook ieder jaar fouten in mijn moestuin sinds 2000. Maar soms heb ik heimwee naar de tijd dat je tuin boeken verslond en er op iedere bladzijde nieuwe weetjes stonden. Op jouw eventuele boek verheug ik me wel. Maar 2022 of zo is ook goed hoor!
Hallo Emmie,
Ik heb ondertussen 2 tuintijdschriften gehad en weer opgezegd, en ben nu blij met het tijdschrift Gardener’s World. Daarin bijvoorbeeld ook de tip van het laten klimmen van pompoenen gelezen. Maar ik geef toe dat ik zo’n tijdschrift vooral heel leuk vind om in te bladeren, een beetje plaatjes kijken, zoeken naar lekkere of mooie rassen en zo.
Ik heb in de zomer geen tijd om het programma Gardener’s World te bekijken maar ik neem ze allemaal op. En dan kijken we dus in de winter afleveringen van juli en augustus. En dat vinden we dan heerlijk, alleen al voor het frisse groen en de fluitende vogeltjes :-)!
Ik hoop dat het boek een welkome aanvulling wordt, het wordt in ieder geval geen standaard tuinboek maar we zoeken nog naar de vorm en wat er allemaal in zou moeten staan en op welke manier.
Ik ga er over een week of 2 eens intensief mee aan de slag, dan gaat het wellicht wat meer vorm krijgen.
groetjes,
Diana
Ik vries de boontjes ook altijd rauw in, maar toch eerst de uiteinden eraf. Waar ik nu wel op let is dat er op de verpakking staat dat ze heel geschikt zijn om in te vriezen én dat is dus wel degelijk een immens verschil in smaak en structuur !!
Hallo Katrien,
Ik heb het invriezen (in geheel, in stukjes, rauw, geblancheerd) op verschillende manieren geprobeerd maar het ook met verschillende rassen (die volgens de catalogus geschikt waren voor inmaak en invriezen) geprobeerd maar het is hier toch nooit een succes geweest. Ik ben wel heel tevreden over het invriezen van spekbonen, snijbonen en pronkbonen.
groetjes,
Diana
Boontjes zijn prima rauw in te vriezen.
Er zijn echter een paar dingen waar je op moet letten:
1. Je moet er wel voor zorgen dat je ze, nadat ze gewassen zijn, eerst goed laat drogen.
Daarna in de gewenste porties in de diepvries.
2. Als je ze dan wilt gebruiken, moet je het water (klein bodempje) eerst laten koken en dan pas de boontjes erbij.
3. Afhankelijk van wat je lekker vindt (zacht of nog een beetje ‘bite’) een tijdje laten koken, variërend van ca. 5 minuten tot ca. een kwartier.
Vanzelfsprekend zijn boontje vers van het land nog lekkerder, maar dat geldt natuurlijk voor de meest groentes. Maar op bovenstaande manier bereid zijn ze prima (en lekker) te eten.
Hallo Frits,
Dankjewel voor de tips!
Ik heb het al op zoveel manieren geprobeerd, rauw, geblancheerd, in zakjes, vacuüm verpakt, eerst ontdooien, bevroren in het kokende water, verschillende rassen, stokbonen, stambonen, etc. etc., ik vrees dat het me niet kan bekoren (op de oude rassen sperziebonen en vooral spekbonen, pronkbonen en snijbonen na). Ik heb nog nooit een lekkere haricot vert uit de vriezer gegeten. De beste manier, tot nu toe, is hier het verhitten van een wok met een beetje olie en de nog bevroren boontjes op hoog vuur enkele minuten omscheppen.
groetjes,
Diana
kun je pompoen rauw invriezen? hoeft dus niet geblancheerd?
Zo doe ik het wel. Gewoon in hapklare blokjes, die je in een stoofpotje of soepje kunt doen. Lukt prima.
Hallo Birgit,
Ja hoor, je kunt pompoen prima rauw in blokjes invriezen (wel zonder schil hoor want die wordt taai). Ik gebruik ze dan in stoofschotels of maak er later puree of iets dergelijks van. Als ik de pompoenblokjes uit de vriezer wil gebruiken gooi ik ze nog bevroren in het pruttelende gerecht om vervolgens nog een minuut of 20 mee te sudderen (afhankelijk van de grootte van de blokjes).
groetjes,
Diana
Ik heb wat moeite gehad met bewaren van de pompoenen (Amori, vrij kleine zoete oranje pompoen). Vorig jaar beschimmelden ze (ook de flespompoenen) in de schuur; te vochtig, denk ik. Dit jaar heb ik ze op zolder gelegd. In het begin vergat ik te checken en vond ik wel eens een volledig zompige stinkende pompoen 🙁 Blijkbaar zie je toch niet alle onvolkomenheden, zodat ze kunnen gaan rotten. Nu check ik inderdaad minstens 1 maal per week of er plekjes zijn en verwerk ik die pompoen eerst. Hopelijk gaat dit beter!
Wat zijn eigenlijk de beste bewaartemperatuur en omstandigheden voor pompoen?
Hallo Anne,
Ik durf niet met zekerheid te zeggen wat de beste temperatuur en vochtigheid is, ik weet alleen dat de pompoenen hier in de schuur (donker, klammig, koud) ook altijd uiteindelijk gingen schimmelen maar dat het veel beter gaat wanneer ze op zolder liggen (bij zo’n 12 tot 15 graden, nooit op elkaar maar naast elkaar). Maar minstens zo belangrijk is het ras (sommige rassen bewaren letterlijk maanden langer dan andere), en uiteraard de oogst (rijp, onbeschadigd, recht afgesneden met een scherp mes, en met een flink stuk steel omdat ze juist bij de steel ook makkelijker kunnen gaan schimmelen).
Van de oogst van vorig jaar hebben we afgelopen maart de laatste pompoen gegeten, en dat was het ras Uchi-Kuri, die hebben we dus bijna 5 maanden op zolder kunnen bewaren.
groetjes,
Diana
Het maakt ook uit welke pompoensoort je hebt. Mijn ervaring is dat Butternut, Blue Hubbard en Musquee de Provence goed bewaren. Hokkaido en Pink Blue Banana dan weer niet zo goed.
Overigens bewaar ik de pompoenen gewoon daar waar ik plek heb. Elk jaar liggen er onder andere pompoenen op de vensterbank in de huiskamer (lekker warm en droog), in de keuken op de vensterbank, op de trap en de eettafel. Ook dit jaar. Voor het bewaren maakt het bij mij niet uit of ze heel koel liggen of niet. Zeker tot april blijven de pompoenen wel goed. Daarna moeten ze wel op, want dan heb ik alle vensterbanken wel nodig voor de zaden die voorgezaaid zijn.
Een tip m.b.t. het bewaren van pompoenen:
ik bewaar ze altijd op een (uiteraard droge, zo koel mogelijk met de gordijnen dicht) niet gebruikte slaapkamer en: ik smeer ze goed in met wat olijfolie tegen het uitdrogen (en regelmatig, om de paar weken, keren en gelijk checken).
Hallo Wim,
Dankjewel voor je reactie!
Ik had nog nooit van gehoord van het insmeren met olijfolie, dat ga ik zeker ook eens proberen.
groetjes,
Diana
Wat betreft die boontjes uit de diepvries, een deel van onze oogst steriliseren we, en een deel steken we rouw in de diepvries, die we dan uitsluitend gebruiken om er een aardappel-bonen puree mee te maken.
Hetzelfde met onze wortelen, ook een deel steriliseren en een deel rouw in de vriezer voor een puree.
De kleinkinderen zijn er dol op.
PS: de zaaiagenda is super !
Hallo Diana,
30 jaar moestuinieren, wat een tijd. En als je dan terug kijkt,
wat een verschil. 30 jaar geleden aten jullie allang niet meer
uit je tuin en nu nog steeds en je vriezer ligt nog vol. Wat een
verschil. Zo zie je ook duidelijk de klimaat verandering. Groetjes
Hallo Diane
Ik heb dezelfde ervaring met deze boontjes. Chinese boontjes en haricots vert, kunnen niet goed worden bewaard in de vriezer. De enige boontjes waar het nog smakelijk is na een paar maanden, zijn die echte ouderwetse sperzieboontjes bv dubbele witte zd. Ik blancheer ze licht deponeren in kokend water, als het weer kookt gas uit en nog 5 min laten staan.
Ja leuk hoor, ’s winters nog gewoon uit de tuin eten. Ik heb ook steeds meer dat de hele winter buiten blijft staan. En Diana, misschien moet je toch de groenlof nog eens een kans geven. Ik las ergens op je site dat je die te bitter vond, maar dat is inmiddels anders: is nu veel minder bitter dan een paar jaar geleden (kennelijk eruit geteeld). Wij eten ze nu ook rauw, als salade. En dit is zo’n fijne groente die overal tegen kan en braaf staat te wachten tot ze geoogst wordt, zonder beestjes, zonder door te schieten, zonder te bevriezen. En lekker, in reepjes gewokt met spekjes, even afgieten en met kaas in de oven! Of met kaassaus in de lasagne.
Hallo Linda,
Ik heb dit jaar eindelijk weer eens groenlof geteeld en het viel me zeker niet tegen :-).
We hebben het als salade gegeten maar ook in een stamppotje, allebei lekker genoeg om volgend jaar weer te zaaien.
Ik zal de pagina van groenlof eens aanpassen.
Hieronder nog even een foto als bewijs van mijn moed 🙂
groetjes,
Diana
Dag Diana, Wat betreft het bewaren van de opbrengst van de moestuin: ik ben zelf helemaal van het “wecken”.
Heb een paar jaar geleden een flinke partij 1/2 liters-potten aangeschaft, en sindsdien staat mijn kelder aardig gevuld met groentes ( boontjes, snijbonen bietjes enz.) en o.a. appelcompote in de weck.
De meeste fruitsoorten doe ik goed doorgekookt in “Hak” potjes, die ik dan voornamelijk in de yoghurt als dessert gebruik.
Ook ‘s-ochtends door de muesli in plaats van suiker, heerlijk!
Zo heeft ieder zijn eigen ideeën.
Bedankt voor je goeie tips, ik heb al heel wat uit je nieuwsbrieven en site gehaald.
Groetjes, Ton uit Zevenaar.
P.S. Vanaf wanneer kun je tuinboontjes al voor trekken in de koude kas? Dit om de zwarte bonenluis voor te zijn.
Hallo Ton,
Er zijn zeker meer mensen die graag wecken, ik ben meer van het inmaken, het is maar net wat je makkelijker vindt en waar je ervaring in hebt.
Over je vraag: ik heb toevallig zelf al tuinbonen gezaaid (de plantjes zijn al 10 centimeter hoog) omdat de zaden in januari zouden gaan verlopen, maar ik denk dat ik iets te vroeg was want de plantjes zijn al vrij hoog (ze staan in de koude kas) en nu moet ik ze maar tot februari in toom houden, of uitplanten maar daar zitten de duiven al te wachten. De nieuwe zaden die ik heb besteld ga ik rond eind januari in de kas voorzaaien zodat ik ze eind februari uit kan planten.
groetjes,
Diana
Dag Diana,
Ik heb vandaag jam van Pompoen gemaakt.
Ik vind het lekker, je moet er wel van houden.
Ik gebruik gewoon de gelei-suiker van van Gilse. ( de Gewone of Speciaal )
Op het pak staat de hoeveelheid fruit die je gebruiken moet.
Ik heb 2/3 pompoen en 1/3 appel gebruikt.
Daarbij ongeveer een halve liter sinasappelsap, kan ook wat minder.
De pompoen moet iets langer koken, voordat hij zacht is.
Verder heel makkelijk te maken.
Dag Diana, ik heb een vraag over gedroogde tuinbonen. Kun je deze net zoals bv gedroogde bruine bonen klaarmaken en eten? Dankje Baukje
Hallo Baukje,
Ik durf het niet te zeggen ik heb dat zelf nog nooit geprobeerd.
Het zal zeker kunnen, al is er wel meer tijd nodig om zacht te worden, denk ik (omdat de bonen veel groter zijn).
Maar hoe de smaak is durf ik niet te zeggen. Ik heb er niet veel vertrouwen in maar dat komt omdat wij bruine bonen in stoofschotels eten maar tuinbonen het liefst kort koken en dan bakken met bijvoorbeeld spekjes en uien. Maar als je het probeert ben ik benieuwd wat je er van vindt!
Diana
Hoi Diana, misschien als tip voor je potten stoofpeertjes: ze zijn ook erg lekker in je kwark, bij het ontbijt! Zeker in de winter, met specerijen als kaneel en steranijs. Hartelijke groet, Pauline
Nog even over Brexit Diana, of heb je daar je buik vol van.
Ik heb iemand op Instagram die in Engeland woont, die heel veel zaden heeft gekocht bij Jelitto, volgens
mij Duitsland, omdat het straks niet meer kan. Rare wereld he? De zaden vliegen kriskras het Kanaal over!
Hallo Emmie,
Ja, het werkt 2 kanten op. Ik heb weinig verstand van politiek maar ik begrijp wel dat Engeland als het om het bestellen van zaden een soort Amerika voor ons wordt, en vice versa.
Ik heb zelf ook gelijk maar eens zaden in Duitsland besteld, om alvast eens te proberen :-).
groetjes,
Diana
Deaflora zeer de moeite waard.
Graag tips bewaren plantuien
Hallo Jan,
Misschien ben ik met mijn verkeerde been uit bed gestapt hoor, dus bij voorbaat excuses. Maar soms word ik er zo moedeloos van dat mensen zo makkelijk en snel een zin droppen en wachten op antwoord. Niet eens hallo, groetjes, zelfs geen punt, vraagteken of lidwoord. Maar er wordt wel verwacht dat ik netjes antwoord geef. En ik kan er niks aan doen, ik kan geen eenregelige antwoorden geven, zonder de minimale beleefdheidsvormen. Ik hoop dat je bedenkt dat ik zelfs bij het kortste antwoord hieronder, ik toch even een paar minuten bezig ben om zelf mijn pagina te openen, de link te maken, je naam even controleer en kijk of de reactie juist is geplaatst. En dat voor heel veel vragen en opmerkingen, elke ochtend, 365 dagen per jaar. En dat vind ik helemaal niet erg, als ik tijd heb wil ik heel graag met mensen meedenken. Maar wat zou het leuk zijn als je in plaats van “Graag tips bewaren plantuien” iets zou schrijven als “Hallo Diana, ik ga deze week voor het eerst uien oogsten en nu zocht ik naar informatie over hoe ik ze het best kan drogen en bewaren. Heb jij nog tips voor mij. groetjes, Jan”
Goed, ik moet nodig verder want ik moet nog ontbijten. Maar dit lucht wel op, geef ik toe, nogmaals sorry als ik je hiermee kwets. Hieronder alsnog netjes mijn antwoord:
Kijk vooral op deze teeltpagina van uien, met tips over het zaaien, planten, voeding, verzorging, etc., en onderaan de informatie en foto´s m.b.t. het oogsten en bewaren: Uien
groetjes,
Diana
Hallo Diana,
Een bewonderenswaardig antwoord, het geeft precies mijn gedachten weer.
Groetjes,
Ria