Verbena
Vaste planten die niet betrouwbaar winterhard zijn en om die reden vaak als eenjarige worden behandeld (en dat gaat heel goed want ze bloeien dus al in hun eerste jaar).
Gelukkig is mijn ervaring dat de zaden dat soms wel zijn want zeker van de Verbena hastata en Verbena bonariensis vind ik nog wel eens zaailingen in de tuin in het volgende voorjaar.
Misschien niet betrouwbaar winterhard maar wel betrouwbaar langbloeiend en zeker betrouwbaar wanneer het gaat om het aantrekken van bestuivers.
Er zijn grote en kleine Verbena’s, maar je zaait ze allemaal begin maart.
Ze kiemen niet altijd even geweldig, de bonariensis en hastata hebben allebei vaak een een beetje koude nodig om goed te kunnen kiemen.
De lage hybriden hebben juist wat extra warmte nodig bij het kiemen, over het algemeen kiemen zij binnen een week of 3 bij kamertemperatuur.
Zie hieronder voor de bijzonderheden per soort:
Verbena bonariensis: gelijk maar mijn favoriet, ze kan wat onregelmatig kiemen, en heeft een voorkeur voor wat kou.
Daarom zaai ik haar zelf altijd eind februari/begin maart in de koude kas, ze kiemt dan (afhankelijk van de temperatuur) na een week of 3 tot 4.
Je kunt haar ook binnen zaaien en als ze niet binnen 3 weken kiemt gewoon buiten zetten, wat vorst deert haar niet, vindt ze zelfs prettig (maar niet minder dan -5 graden). Na een week of 3 haal je haar dan weer binnen, voor de kieming.
Plant de zaailingen uit op een zonnig plekje. De plant maakt laag bij de grond en langs de stelen wat blad maar dat is niet heel veel, ze maakt vooral heel veel bloemstelen; uiteindelijk wel zo’n 160 tot 180 centimeter hoog.
De plant begint in juli te bloeien, en die bloei gaat wel door tot in november (mits het dan nog niet vriest). De stelen zijn rank en lang maar wel stevig, en de bloemen zijn lichtpaars, ze trekken heel veel bijen, hommels en vlinders.
Door de hoogte, kleur, lange bloei en vrolijk zoemende bezoekers zeer waardevol. Overleeft hier toch wel eens een winter, een beetje afdekken met blad in de winter helpt natuurlijk. En anders zijn er makkelijk zaden te winnen (je kunt de middenbruine kleine langwerpige zaden gemakkelijk uit een verdroogde bloem strooien).
En je vindt waarschijnlijk ook nog wel wat zaailingen terug in de daaropvolgende lente.
Verbena hastata: ook een mooie. Op deze pagina vind je 3 foto’s, bovenaan de roze vorm, rechts de paarse vorm en schuin onder de witte vorm.
Zaai deze hetzelfde voor als de Verbena bonariensis (zie hierboven). Ook deze Verbena wil een zonnig plekje. Ze maakt meer blad, maar wordt wel ook zo’n 150-160 cm hoog, het zijn stevige planten die niet makkelijk omwaaien.
Boven het blad verschijnen rond juli de aartjes met kleine bloempjes, de planten geven een mooi verticaal effect en bloeien tot in de herfst.
Er bestaan dus lilapaarse, rozepaarse en zuiver witte Cultivars.
Deze planten heb ik nog nooit teruggevonden na de winter maar de zaden blijken wel redelijk winterhard te zijn.
Bijna elk voorjaar vind ik wel wat zaailingen rond de plaats waar de planten hebben gestaan.
Verbena rigida: lijkt veel op een miniatuur bonariensis. Deze planten worden slechts zo’n 40 cm hoog, bloeit met bijna dezelfde bloemen als de bonariensis maar dan wat paarser van kleur (hoewel er ook wel Cultivars als bijvoorbeeld Verbena rigida Polaris (foto) zijn met lichter gekleurde bloemen); planten kleiner, bloemen kleiner maar juist daardoor wel erg leuk, voor voorin de border, in potten, langs een paadje. Bloeit van juli tot eind september.
Verbena hybriden; dit zijn de lage planten die je ook vaak als perkplant kunt kopen.
Zaai ze dus wat eerder (eind februari-begin maart) en juist warmer dan de andere Verbena’s), de zaden kiemen wel binnen een week of 2 maar de zaailingen groeien in het begin behoorlijk langzaam. Plant de zaailingen uit vanaf half mei (IJsheiligen), geef ze een zonnig plekje.
De planten worden niet hoger dan zo’n 30 cm en ze liggen altijd mooi over de rand in een pot of verhoogde bak. In de volle grond doen ze het ook goed hoor maar daar kunnen ze nog wel eens een beetje lelijk worden van regen, uitgebloeide bloemen, etc., ik vind ze zelf mooier in pot of bak.
Er zijn zelfs soorten (hangverbena’s) die nog meer liggen en hangen en in Hanging Baskets worden gebruikt. Er zijn prachtige kleuren, effen, of gevlamd, gevlekt, van wit tot roze en rood, paars, bijna alle kleuren zijn mogelijk.
En dan tot slot nog even iets over de Verbena tenuisecta (onderste foto); ze lijkt wel wat op een Verbena bonariensis en Verbena rigida maar de bloemen en bloemschermen zijn kleiner. De planten worden zo’n 45 centimeter hoog, en de bladeren zijn opvallend fijn ingesneden, dat geeft de planten een mooi uiterlijk, delicaat en luchtig. En trekt net zoveel insecten aan als de andere Verbena’s. Ik heb haar pas één keer geteeld maar dat is zeker voor herhaling vatbaar.
Leuke tekst en erg informatief. Mooie foto’s.
Ik ga zeker proberen zaad van de verbena bonariensis te winnen.
Ik heb nu tenminste 11 zaailingen staan en een stuk of 15 bloeiende.
Dus volgend Jaar heb ik in ieder geval verbena! Ik vind dit altijd zo leuk boven alles uit stekend.
Groet,
Hanneke Bruijnjé
Ha Diana,
Ik heb verschillende groepen verbena bonariensis in mijn tuin. Helaas blijven ze niet mooi overeind staan en vallen dan op de grond. Hoe kan ik dat voorkomen?
Kan ik beter de verbena terugsnoeien of weghalen en de nieuwe zaailingen ruimte geven?
Hallo Marijke,
Ik weet niet waarom je Verbena’s omvallen, staan ze in losse grond, staan ze vol in de wind, worden ze te hoog? Hier waaien ze ook altijd wel wat om maar dat komt hier door de stevige zeewind. Een stok erbij en opbinden helpt. Of anders tussen andere hoge planten in zetten zodat ze daar steun aan hebben. Het is zonde om ze nu al terug te knippen, ze kunnen nog wekenlang bloeien. Ik zou er zelf een stok bij zetten en ze overeind helpen en opbinden, en dan zou ik komende winter eens bedenken of nieuwe zaailingen beter een andere plek zouden willen.
groetjes,
Diana
Dag Diana,
Als ik zaad oogst en weer zaai van verschillende Verbena’s die vlak bij elkaar hebben gebloeid. Zijn dan de zaailingen die opkomen soort echt? Hetzelfde soort als waarvan ik het zaad heb genomen?
Met vriendelijke groet,
Cornelis
Hallo Cornelis,
In principe kruisen verschillende soorten niet maar verschillende rassen wel.
Verbena bonariensis kruist dus wel met Verbena bonariensis Lollipop, maar Verbena bonariensis kruist niet met Verbena hastata.
De laag blijvende hybrides kruisen onderling heel makkelijk en soms loopt ook de kleur na verloop van generaties wat terug.
groetjes,
Diana
Bijzonder goed artikkel
Dag Diana,
Mooi artikel. Mijn complimenten.
Dit is tevens een tip voor Marijke Kramer.
Ik heb afgelopen voorjaar twee potjes Verbena bonariensis gekocht. Het viel mij op dat er meerdere jonge (wel 5) in elk potje zaten. Het gevolg is dat al die plantjes op een kluitje (letterlijk) helemaal door elkaar heen groeien en een grote bos vormen die beslist niet omvalt.
Hi Diana,
Weet je of de verbena speciosa (hybride) ook als thee te gebruiken is? Ik had al even wat internetsites bekeken maar kan daarover niet iets vinden.
Hallo Susanne,
Ik begrijp dat Verbena inderdaad eetbaar is, hoewel ze waarschijnlijk niet heel lekker is (door het hoge gehalte aan looi- en bitterstoffen bevat.
En uiteraard niet te vergelijken met de wel lekkere citroenverbena (Aloysia triphylla).
Kijk vooral even op deze pagina op de website van Anne Tanne – Verbena voor meer informatie over gebruik, eigenschappen, etc.
groetjes,
Diana
Ik heb er vroeg jaar een paar gezaaid maar ze zijn helemaal door de tuin aan het woekeren. Ik heb nu tientallen verbana’s door de hele tuin heen, allemaal zo’n 1,5m hoog. Heel mooi om te zien en de vliegende beestjes zijn er dol op.
Ik bedoel vorig jaar… niet vroeg
Oh, dat klinkt mij heerlijk in de oren…. Verbena bonariensis die zich uitzaait. Ik probeer deze al enkele jaren in mijn tuintje te houden……zonder succes. Armetierig plantje met 1 a 2 stengels en wat zich niet uitzaait. Heb mijn dochter tegelijkertijd een Verbena gegeven en bij haar in de tuin is het een gigantische plant geworden en het jaar erop overal zaailingen, tot tussen de tegels .
Ik heb besloten het op te geven, blijkbaar voelt de Verbena zich niet thuis in mijn tuin, op zoek naar iets anders wat ook veel insecten aantrekt.
Ik wil de Verbena binnen zaaien. Hoeveel in een potje van 9 cm. Die info kom ik eigenlijk nooit ergens tegen.
Welke verbena wil je zaaien Marieke? Er zijn meer dan 100 soorten..!
Als het om V.bonariensis gaat zou ik dat nu (=29 maart) gewoon buiten uitstrooien. Als het te vol is na opkomst is het heel makkelijk om ze op te scheppen en te verplaatsen. Als je ze toch in een p9potje wilt zaaien dan zou ik het lekker vol zetten, bijv. 20 of 30 zaadjes in een potje. Zijn na kiemen heel makkelijk te delen maar ik vind ze het mooist als ze dicht op elkaar staan. Gr.Pien
Dank je wel.