Alcea rosea annua
Eerst even dit, mocht je internationale informatie zoeken, of bijvoorbeeld zaden van deze planten in een niet-Nederlandstalige webwinkel:
- Synoniemen: eenjarige stokroos, stokroos, boerenroos
- Engelse naam: Hollyhock
- Duitse naam: Stockrose
- Franse naam: Rose Trémière
Alcea rosea is de bekende tweejarige stokroos (hoewel we hier toch ook vaak zien dat ze een ‘kortlevende vaste plant’ is. Soms kom je ook de naam Alcea rosea annua tegen, een eenjarig zusje.
Ik heb hier niet voor geleerd dus kan het ook volledig verklaren maar ik heb het idee dat de eenjarige stokrozen eigenlijk kleinere en vroeger bloeiende rassen van de gewone tweejarige stokrozen zijn. Want ze zijn bijna identiek. De 2 grote verschillen: eenjarige stokrozen worden niet zo hoog als tweejarige stokrozen (eenjarige stokrozen zo’n 120 cm hoog en tweejarige/vaste stokrozen rond de 180-200 centimeter). En eenjarige stokrozen bloeien in hun eerste jaar (mits je ze vroeg genoeg zaait). Tweejarige stokrozen zaai je vaak wat later in het seizoen (rond juli) en bloeien dan het jaar erop. Maar ik heb ook wel tweejarige stokrozen in maart gezaaid die toch ook in het eerste jaar al bloeide 🙂 . Dat waren dan wel altijd rassen met enkelvoudige bloemen. En juist bij de eenjarige stokrozen zie je regelmatig dubbele/gevulde bloemen.
Je zaait eenjarige stokrozen dus vrij vroeg, rond eind februari of begin maart kiemen de zaden bij kamertemperatuur binnen ongeveer 2 weken. Je kunt de zaailingen uitplanten wanneer ze groot genoeg zijn. Wat vorst deert de zaailingen niet maar zorg wel dat je ze goed afhardt en de zaailingen dus niet zomaar van +20 graden naar -3 graden brengt. En pas op voor slakken – zij vinden jonge stokrooszaailingen erg lekker! Het komt er op neer dat ik de zaailingen meestal ergens rond half tot eind april uitplant; de zaailingen zijn dan groot en sterk genoeg, hebben genoeg wortels en de kans op strenge vorst is voorbij.
Alcea rosea houdt van een plekje in de zon maar in de halfschaduw doet ze het ook prima. Ze is vooral geschikt voor de volle grond, in potten bloeit ze vaak minder rijk en heeft ze wat meer kans op meeldauw. Ze bloeit niet heel lang (ongeveer 8 weken lang) maar wel heel mooi en opvallend met relatief grote bloemen. De bloemkleuren liggen altijd in de hoek van wit-roze-lila-paars hoewel er ook wat zachtgele en donkerrode/donkerpaarse rassen bestaan. De bloei valt meestal in juli en augustus (mede afhankelijk van het tijdstip van zaaien en factoren als het weer en grondsoort, voeding, etc.). En ze lokt heel veel bestuivers, vooral hommels en solitaire bijtjes.
De meeste planten uit de groep Alcea rosea annua sterven na de bloei af (ze hebben snel, vroeg en lang gebloeid en geen energie kunnen steken in wortelgestel en houdbaarheid). Maar heel soms zie je naast de uitgebloeide bloeistengel een groene bladrozet; dat is de plant die de winter wellicht kan overleven. Knip de bloeistengel dan af zodat de wintergroene bladrozet na de winter verder uit kan lopen en dus ook nog een tweede jaar kan bloeien.
Het is heel gemakkelijk om zaden van stokrozen te oogsten (zie onderste foto) en 1 plant kan meer dan honderd zaden geven. Planten met enkelvoudige bloemen worden altijd beter bezocht door bestuivers dan dubbelbloemige rassen. Dat is niet alleen beter en leuker voor de bestuivers (en de tuin) maar het betekent ook dat enkelbloemige stokrozen beter worden bestoven en dus ook over het algemeen meer zaden opleveren.
Het kan wel mis gaan wanneer de zaden in de nazomer rijpen en het dan veel regent, de zaden kunnen dan rotten. En er zijn kevertjes die gaatjes boren in de zaden en ook dan zijn ze verloren. Stokrozen (zowel de eenjarige als de tweejarige en vaste soorten/rassen) zijn gevoelig voor meeldauw.
Hieronder vind je foto’s van de rassen die ik teelde.
Dag Diane,
kan ik de zaden binnen in potten planten en tegen de lente buiten planten?
Groetjes Sandra
Hallo Sandra,
Ja, je kunt de zaden ook in het voorjaar in huis zaaien. Dan nog zal ze waarschijnlijk niet het eerste bloeien maar alleen een groene bladrozet maken en het jaar erop bloeien. Als je haar nu wilt zaaien kan dat ook gewoon buiten in potjes want de temperatuur is hoog genoeg om ook buiten te kunnen kiemen.
groetjes,
Diana
Je kunt ook de zaden in augustus oogsten en dan onmiddellijk weer in de grond stoppen. Dan komen er dit jaar nog kleine plantjes uit (=jaar 1 !) en dan heb je al volgende zomer (=jaar 2…) een prachtige stokroos. Dit kan je elk jaar doen en dan heb je altijd mooie stokrozen…
In mijn geoogste zaden van mijn stokrozen zitten lapsnuitkevers. Hoe krijg ik die weg? Zijn de zaden nu niet meer geschikt om te planten?
Hallo Jaco,
Die heb ik hier ook regelmatig gezien, ze boren gaatjes in de zaden en als dat precies op het juiste plekje (in het midden) gebeurt zullen de zaden inderdaad waarschijnlijk niet meer kiemen. Maar vaak zitten er in de cirkel van zaden een aantal zaden die nog wel kiemen en een aantal zaden die niet meer kiemen, dus je kunt ze altijd zaaien en dan zal waarschijnlijk nog wel 1/3e van de zaden kiemen.
Je kunt de zaden gemakkelijk beschermen door direct na de bloei een bescherming rond de uitgebloeide bloeiaar te binden (zoals een papieren broodzak en die onderaan goed afsluiten met een touwtje, of een vershoudzakje of een stukje vliesdoek (er zijn ook chemische middelen verkrijgbaar waarmee je kevers kunt doden maar daar ben ik zelf geen voorstander van en heb er daarom ook geen verstand van).
Ik zou de zaden nu gewoon zaaien, er gaan er ongetwijfeld een aantal wel gewoon kiemen.
groetjes,
Diana