Meer tomaten

Ik ben heel goed in ‘delen’. Slakken mogen best wat slaplantjes oppeuzelen, ik zaai en plant er gewoon wat meer (het moet natuurlijk niet te gek worden). En ik sta een klein deel van mijn blauwe bessen met liefde af aan de merels. Zelfs van de pissebedden in de aardbeien schrik ik niet. Maar als het om tomaten gaat blijk ik enorm inhalig te zijn: ik wil er zoveel mogelijk, en ik wil ze allemaal zelf houden.

En hoe zorg ik er dan voor dat ik zoveel mogelijk tomaten krijg?

Een opsomming (met vooral foto’s van vorige jaren):

Ik kies en koop zo veel mogelijk rassen die erom bekend staan dat ze een prima opbrengst geven.

Een goede voorbereiding is belangrijk: de kas is schoon, opgeruimd, geen plantenresten of onkruid, etc. Voor de buitenteelt kun je denken aan hetzelfde, en kies dan een plekje in de zon, beschut en toch voldoende wind (zodat planten op kunnen drogen na een regenbui). Een tijdelijke plastic kas of afdakje, etc. kunnen enorm helpen tegen de beruchte Phytophthora, en houd planten om dezelfde reden ver van aardappelen (die vatbaar zijn voor dezelfde pseudoschimmel en elkaar dus kunnen besmetten).

Zorg voor een goede grond voor je gaat uitplanten: luchtig, vochtig en goed gevoed. Ik deed dat dit jaar met groenbemester, lavameel, mest met stro, wat samengestelde organische meststof en wolmestkorrels en ik heb de planten ondertussen al weer 2 keer gefermenteerde plantenvoeding gegeven (van smeerwortel, het recept vind je hier: Zelf plantenvoeding maken)

Houd een goede plantafstand aan (en dat betekent in onze kas 55 x 35 centimeter) zodat plantwortels genoeg ruimte hebben om zich goed te kunnen ontwikkelen.

Elke tomatenplant krijgt een stok zodat ik ze telkens op kan binden (aan een touw kan natuurlijk ook).

Plant de jonge planten iets dieper dan dat ze in het potje stonden (tot de kiemblaadjes iets onder de grond zitten), onderaan langs de stam kan de plant nog wat meer wortels maken.

Geef uiteraard voldoende water, hier is dat op dit moment om de 2 tot 3 dagen (afhankelijk van de temperatuur in de kas). In de groeiperiode geef ik wat meer water, als er eenmaal tomaten groeien en rijpen geef ik juist wat minder water (zodat de vruchten niet snel barsten en de smaak geconcentreerd blijft).

Ik verwijder af en toe bladeren (om te zorgen dat de luchtvochtigheid in de kas niet te hoog wordt, en om te zorgen dat de plant niet teveel blad heeft dat bij droogte slap gaat hangen (en ik las laatst dat de kans op neusrot bij tomaten dan wat groter is omdat veel blad ook wat meer moet drinken en dat vocht bij droogte uit de tomaat wordt gehaald). Ik laat altijd minimaal 4 volwassen bladeren aan elke plant, want blad is natuurlijk wel ook nodig voor de opname van voedingsstoffen.

Ik maak 2 keer per week een rondje langs de tomaten en bind de planten losjes aan de stok waar nodig. Een kort filmpje met opbinden en dieven:

En uiteraard: verwijder dieven (de nieuwe scheuten die in de bladoksels verschijnen). Daar zou ik een heel blog over kunnen schrijven want soms zijn ze heel duidelijk herkenbaar maar soms vermommen ze zich of zitten ze aan het eind van een bloemtros.

Nu de planten ongeveer 50 centimeter hoog zijn en hun eerste bloemtros maken tik ik elke dag een keer tegen de stok waar de plant aan vastgebonden is. Door de trilling worden de bloemen bevrucht. In de buitenteelt doen wind en insecten dat voor je (tenzij je bijvoorbeeld een windstil balkon hebt, ook dan kan tikken handig zijn).

Oh ja, misschien handig om te vermelden: bij je rondje langs de tomatenplanten is het handig om eerst op te binden en dan pas dieven te verwijderen want soms kom je een plant tegen die zichzelf topt (of je knakt per ongeluk zelf de top van een tomaat als je je omdraait, gebeurt hier elk jaar wel een keer 🙂 ). Mocht je een top missen of verliezen kun je van een dief een nieuwe stam maken.

En dan heb ik het nog niet over het voorkomen van ziekten en plagen. Dat is ook nogal een flink onderwerp. Ik schreef al eerder over Phytophthora (hoe te herkennen, en bijvoorbeeld het enigszins voorkomen en bestrijden daarvan met baking soda), neusrot en rupsen. Maar goed, laten we het vrolijk houden, en hopen op een mooie zomer zonder al te veel plantproblemen.

Ik bedek de grond rond de tomatenplanten al enkele jaren met paardenmest met flink wat stro erin dat ik in de winter al over de grond in de kas verdeel; het geeft langzaam voeding, houdt de grond vochtig, stimuleert het bodemleven en houdt onkruidgroei enigszins tegen.

Natuurlijk zijn er meerdere wegen die naar Rome leiden, denk aan de teelt in pot, zak, aan touwen in plaats van stokken, struiktomaten in plaats van stamtomaten, etc.. Ik wil hier alleen vertellen en laten zien hoe ik het doe. Andere manieren en tips, al dan niet met foto’s, zijn in de reacties natuurlijk van harte welkom en zeker handig voor mensen die nog niet of juist wel ervaren zijn in de tomatenteelt.

En na alle genoemde punten is er dan nog iets: het telen op 2 stammen. Ik heb dat vorig jaar voor het eerst geprobeerd en dat was een groot succes. Eén positieve ervaring zegt niet alles en daarom ga ik het dit jaar nogmaals met een aantal planten proberen. Ik schreef er vorig jaar al een blog over, je vindt er meer informatie over op tomaten op 2 stammen

En mochten mensen het ook willen proberen; dit is een mooie tijd om er mee te beginnen. Een kleine waarschuwing: als je nog niet heel handig bent met dieven, sla het dit jaar dan nog even over. Want een 2-stammige tomaat telen en dieven is wat ingewikkelder (niet perse maar het is wel meer gepriegel, 2 keer zoveel dieven, meer blad, meer bloemtrosjes, meer keuzes 🙂 ).

Je kiest als 2e stam het best een mooie, stevige, groeikrachtige, gezonde en sterke dief. Dat zijn meestal niet de onderste dieven, die zijn wat dunner en slapper. Juist de dieven die rond de eerste bloemtros verschijnen zijn zeer geschikt. Want de plant is nu groter, heeft meer wortels en is in de jongvolwassen kracht van haar leven. De dieven die je daar ziet zijn bijna even groeikrachtig en stevig als de hoofdstam. En dat maakt het opbinden ervan gemakkelijk (ik bind ze zelf graag apart van de hoofdstam aan de stok op zodat het binddraad niet snel veel te strak gaat zitten).

Nog een laatste kleine tip: het is prima om inhalig te zijn als het om tomaten gaat. Ik ben het tenslotte zelf ook. Maar het kost de plant wel extra kracht. En dat kan ze prima aan, mits alles klopt (vocht, voeding, gezondheid, etc.). Maar je kunt ook overdrijven. Als een tomatenras van zichzelf niet een prima opbrengst geeft maar een enorm goede opbrengst (zoals multiflora-tomaten), dan is het wellicht verstandiger om die niet op 2 stammen te telen. Al is het maar voor de ruimte die dat soort tomaten in de breedte gaan innemen. De tomaten die ik op 2 stammen teel staan trouwens op dezelfde plantafstand als de tomaten op 1 stam.

Nog even een foto van vorig jaar, waarbij je goed de 2 stammen ziet, en daarmee de extra trossen met tomaten. En nu maar hopen op een even goede opbrengst als vorig jaar!