Licht en zwaartekracht

Afgelopen zomer een testje gedaan met een Topsy Turvy. Die werd flink aangeprijsd in winkels en media, zou een erg leuke en handige manier zijn om tomaten of pepers in te telen.

Ik vind ze te duur, ik geef het eerlijk toe, en dat voor wat plastic, een deksel en een metalen ophangsysteem (dat overigens allemaal wel prima kwaliteit is). En ik geloof er ook niet in, ik geloof dat volgens alle natuurwetten en ondanks zwaartekracht tomatenplanten altijd naar boven willen groeien, op zoek naar licht en lucht.

Maar bij toeval stuitte ik in Kruidvat plotseling op Topsy Turvy’s in de uitverkoop, voor maar euro 1,95 per stuk (via internet kosten ze al snel zo’n 15 euro). En dus heb ik er 2 gekocht, om maar eens proefondervindelijk te zien wat er nu gebeurt als je een tomaat ondersteboven onderaan uit een zak wilt laten groeien.

Het viel nog niet mee. De zak moet gevuld worden met zeker 15 tot misschien wel 20 liter potgrond en daar wordt het systeem erg zwaar van. Dan moet je nog een plaats zoeken waar je de zak kunt ophangen en dat lukt niet aan de plaats waar normaal gesproken andere potten hangen (want de zak met ophangsysteem is zeker 60 cm lang en 35 cm breed, en daaronder en moet dan nog de plant kunnen hangen). Ik vond 2 redelijk goede plekjes, aan een hek en een beetje schuin aan een metalen hekwerk. Erg decoratief is het zo niet, maar goed.

En dan heb ik het nog niet over het probleem dat je krijgt als je eens 2 dagen bet vergeten water te geven, het lukt dan amper nog om de grond weer goed vochtvasthoudend te krijgen.

In 1 Topsy heb ik een Budai Thorpe zaailing geplant, een kleine struiktomaat. En in de andere Topsy een Tumbling Tom Yellow, een struiktomaat die al bekend staat om zijn wat wilde en bijna hangende groeiwijze.

Op de foto kun je zien hoe planten uiteindelijk toch naar boven willen groeien. Bij de Budai Thorpe (bovenste foto) doet ze dat via 1 sterke steel die gewoon onder tegen de zak naar boven wil groeien en van ellende gaat bloeien, tijd of ruimte om vertakkingen te maken heeft ze niet, is alleen maar bezig om zo sterk te worden dat ze door de zak heen kan groeien (en dat gaat niet lukken natuurlijk). En bij de Tumbling Tom Yellow (foto eronder) zie je dat ze wat meer en wat dunnere stengels maakt.

Ook al wil elke tomatenplant naar boven groeien, uiteindelijk, als ze groter wordt, gaat wel de zwaartekracht meetellen. Bij de Budai Thorpe is het niet goed gekomen, bleef heel klein en zwak en kreeg uiteindelijk ook Phytophtora in de kletsnatte julimaand (die ook heerstte hoor, dat is niet de schuld van Topsy, maar door de slechte groei werd de plant wellicht ook wel wat makkelijker ziek, dat durf ik niet te zeggen).

Met de Tumbling Tom Yellow ging het wat beter. Ik kan er niet enthousiast van worden maar in ieder geval groeide ze daar beter, Door de slappe groei ging ze wat makkelijker hangen. Maar omdat dan weer te kunnen vergelijken had ik ook een Tumbling Tom Yellow in een pot.

En dan valt dit weer op: in de pot groeit ze gezond en vol (zie foto’s onderaan de pagina), gaat ze uiteindelijk wat over de rand van de pot hangen. In de Topsy hangt ze toch meer in de schaduw (van de zak) en groeit de hele plant ook als een soort dikke, volle opeenhoping van blad onder de Topsy (met als gevolg minder zon = latere rijping). En daarnaast nog iets wat tomaten helemaal niet fijn vinden; bij water geven druppelt het teveel aan water langs de opening in het midden en dus middenin de plant weg.

De plant blijft dus veel langer nat, en de 2 Tumblings had ik in dezelfde achtertuin, de Tumbling Tom in de Topsy kreeg als eerste Phytophtora. En door de bossige groeiwijze kun je aangetast blad ook niet weghalen, je kunt slecht snoeien, de foto’s maken wel duidelijk dat er in de plant in de Topsy geen vorm zit, het is 1 grote kluwen van blad, bloemen en onrijpe tomaatjes.

Op de foto rechts de Topsy met Tumbling Tom (moest snel gemaakt worden, Ruud ging bijna door z’n rug :-))

Op de foto eronder een Tumbling Tom Yellow in een pot.

Conclusie: het is best leuk om eens zo’n test te doen. En met een geschikte plant is het best nog een redelijk resultaat: ik had de Tumbling Tom Yellow maar bijvoorbeeld rassen als Principe Borghese, Cherry Cascade, Ida Gold, Baby Fyzzy zijn wellicht geschikt en in ieder geval zo slap van groei dat ze niet enorm hun best zullen doen om kostte wat kost naar boven te groeien. In ieder geval is ze zeker net geschikt voor stamtomaten.

Maar zoals gezegd, in een pot die hoog genoeg is doet ze het minstens zo goed, zo niet beter, en het is makkelijker er een plekje voor te vinden, het is gemakkelijker water en voeding te geven en het is gemakkelijker om er eventueel wat in te snoeien, of tomaatjes te oogsten.

Ik heb allebei de Topsy’s nog, ze liggen netjes schoongemaakt op zolder. Ik wil ze eigenlijk volgend jaar nog een keer gebruiken, voor de Cherry Cascade en de Principe Borghese die ik speciaal ervoor in de planning heb gezet. Maar Ruud waarschuwt me al, hij gaat zeker niet nog een keer poseren met een gevulde Topsy van ruim 25 kilo boven zijn macht. En hij gaat het ook niet meer de Topsy van zijn plaats halen om die bij uitdroging te gaan dompelen in een emmer water.

En dus voorzie ik dat ik rond maart 2013 toch maar tussen de potten op zoek ga naar 2 leuke, wat hogere potten waarbij de Principe Borghese en Cherry Cascade gewoon naar boven mogen groeien, en mogen gaan hangen wanneer ze dat zelf willen.