Leuk en minder leuk

Ik hou van (moes)tuinieren. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat alles altijd even geweldig is, uiteindelijk is dat ook wat tuinieren zo afwisselend en spannend maakt; nooit een jaar hetzelfde. Ik heb bijvoorbeeld een hekel aan het feit dat de slakken dit jaar in grotere getalen dan ooit aanwezig lijken te zijn en alles opvreten wat ze tegen komen, van jonge sla tot oude clematisplanten. Maar geen onkruid, dat is toch wel bijzonder (en waarschijnlijk één van de redenen waarom juist die planten ‘onkruid’ heten).

Ik heb trouwens ook een hekel aan onkruid. En daar hebben we dit jaar ook meer dan genoeg van (warm en nat = groeizaam weer). Ik kan ook heus wel genieten van sommige soorten hoor; van herderstasjes en bloeiende paardenbloemen schrik ik niet. En dat heermoes ook nuttig is weet ik allang. Bovendien verdwijnt heermoes bovengronds weer (waarna ze ondergronds juist extra veel wortels maakt 🙄). Maar ach, die winde, die alles letterlijk verstikt, wat heb ik daar een hekel aan. En aan het oprukkende zevenblad. En aan de brandnetels waardoor ik bijna permanent jeuk aan mijn handen heb. Want het lijkt zich zo goed te verstoppen dat ik er tussen al het andere onkruid toch altijd weer vol in grijp. Dan trek ik maar weer dikke tuinhandschoenen aan. Maar dat tuiniert niet lekker, te weinig gevoel in de vingers. En zodra ik ze uitdoe of dunne handschoenen aantrek kom ik weer een brandnetelzaailing tegen, ze prikken dwars door gewone tuinhandschoenen en zelfs een niet te dikke spijkerbroek heen. Ik laat overal in de tuin weegbreeplantjes staan, want als je die kneust en daarmee over de prikkende brandnetelplekken smeert helpt dat best goed. Hondsdraf en paardenbloem zouden trouwens ook helpen maar ik zweer bij weegbree.

Waar ik ook een hekel aan heb is regen. Ik snap dat het nuttig is, en in de zomer is het van harte welkom. Maar het is nu wel even genoeg hè. En dan mogen we hier nog niet eens mopperen, ik leef mee met de mensen in Limburg, Friesland/Groningen, etc. waar straten weer eens blank stonden en kelders onderliepen (en ik moet dan altijd gelijk denken aan mogelijke ravages in moestuinen en verzopen planten in de tuinen).

Onkruid wieden is ook niet mijn favoriete bezigheid in de tuin. Wel heel nuttig, op plaatsen waar je wilt dat groenten groeien. Ik noem het altijd het eeuwige stofzuigen in de tuin; elke week opnieuw, het stof groeit vanzelf weer aan, het kost tijd, en je krijgt er pijn in je rug van (ik op mijn leeftijd in ieder geval). Maar als het klaar is ziet het er wel weer mooi uit, geeft het voldoening en ben je blij. Tot je na 2 dagen de eerste stofjes/onkruidjes weer ziet verschijnen en je weet dat je over een week weer precies hetzelfde staat te doen.

Afijn; dit zou een vrolijk en liefdevol blog worden. Onkruid, slakken, wieden, naar verzopen aardappelen en opgevreten courgetteplantjes zoeken, het is misschien niet het allerleukste van tuinieren. Maar er is gelukkig genoeg wél te genieten; het zaaien, het planten, het zien groeien, de hommels en bijen, de bloemen, de gedachten aan de aanstaande oogst en de oogst zelf, de koolmeesjes die hun baby’s voeren in het nestkastje in de klimroos, de klimroos zelf, en zo kan ik nog uren doorgaan (gelukkig maar). En er is één ding in het bijzonder waar ik altijd heel vrolijk van word: het dieven van tomaten. Tomaten zijn sowieso mijn grote liefde. Ik denk dat er nooit (echt letterlijk) een week voorbij gaat zonder tomaten. In de zomer eten we ze vers, in de wintermaanden zie ik ze uit eigen inmaak heel vaak terug; in soepen, stoofschotels, pastasauzen, etc.. Er zijn altijd tomaten in ons leven. En de laatste (ongeveer) 30 jaar zijn die altijd van onszelf. Vroeger aten we ze vers, vroor ik wat sap voor soep in maar kocht ik voor het eten bijvoorbeeld blikjes of potjes gezeefde tomaten, tomaten op sap of tomatensaus. Maar ik maak het ondertussen al jaren zelf: sap, soep, saus, chutney, af en toe zelfs ketchup, ik zou mezelf wel redelijk zelfvoorzienend kunnen noemen als het om tomaten gaat 😁

En dus hebben we ook dit jaar weer best veel tomatenplanten, alles bij elkaar zijn het er een stuk of 75. Goed voor 1 tot 2 uurtjes werk om ze te dieven en op te binden. En dat doe ik elke week een keer. Ik vind de geur van het blad en de stelen heerlijk. Maar ik kan ook genieten van het kijken naar de planten, welk blad, de dieven, de trosjes, hoeveel bloemen, het verschil in planten van cherrytomaten (langer en ranker en slanker) en grote vleestomaten (plomper, steviger, compacter), het verschil in bloempjes, de groeikracht per ras, later ook de eerste onrijpe tomaatjes, zijn er ook streepjes, welke rijpt het eerst, etc..

Misschien vind ik het ook leuk om te doen omdat ik het kan. Bij een appelboom heb ik soms geen flauw idee wat ik moet snoeien. Maar tomaten begrijp ik. Misschien door al die honderden tomaten die ik in de afgelopen jaren al diefde en opbond, ik herken de cherrytomatenplanten, de stuikvormen, de zelftoppers, splitsers en de Siamese meerlingen zodra ik ze zie, ze zijn me allemaal even lief (mits ze later lekkere tomaten geven 😍).

Mocht je niet heel ervaren zijn in het dieven zijn er 2 tips:

• Wees niet te snel. Zelf maak ik in de haast de fout nog wel eens; snel dieven en dan daarna pas zien dat de plant zich bovenin splitst of heeft getopt. En dan is het dus te laat. Liever eerst elke plant even goed bekijken; waar zitten de dieven, hoeveel zijn het er, wil ik er nog iets mee (stekken of op 2 stammen telen bijvoorbeeld), waar komen of zitten de bloemtrossen, etc.? En dan pas weghalen wat weg moet en opbinden wat je wilt houden.
• Volg de bloemen. Als je twijfelt wat bij een stamtomaat (die dus gediefd zou moeten worden) de hoofdstam is, zoek dan de bloemtros want die zit als eerste altijd aan de hoofdstam. De ander is een dief en daarvan kun je zelf bedenken of je die weg wilt halen of niet. Want telen op 2 of 3 stammen is ook een optie. Maar wel met de kleine waarschuwing dat het dan nog ingewikkelder wordt, en nog belangrijker om goed te dieven (want 2 of 3 stammen maken 2 tot 3 keer meer dieven dan 1 stam). Het kost meer tijd om het goed te doen, en je hebt er ook wel wat ervaring en inzicht in de tomatenplant en het dieven voor nodig. Maar de opbrengst kan per plant wel 1,5 keer zo hoog worden.

Nog een voorbeeld, een tomaat die je eerst even moet bekijken voor je gaat dieven:

Links en rechts onderin zie je al 2 dieven. Maar bovenin de plant zie je ook een vreemd soort driesprong van een bladsteel, een bloemtros en een dief. Maar die dief, een beetje dun en scheefstaand, is dus eigenlijk de hoofdstam, of gaat dat in ieder geval worden. Als je die niet (te) snel al had weggehaald.

Hè, lekker puzzelen zo, en me verheugen op hopelijk een mooie oogst!!

Tot slot nog even 2 foto’s van 2 artikelen die ik schreef voor 2 tuintijdschriften. Ik ben niet direct iemand die dat nou zo nodig op mijn website wil melden hoor. Maar in dit geval wel, omdat ik bij deze zo’n goed gevoel heb, en er ook wel om moet lachen, omdat ik weet hoe het zit; ik kreeg de vraag voor dit artikel vorig jaar van maandblad Landleven, en fotograaf Otto kwam eind september alvast foto’s maken. En daar stond ik dan, in een zomerbloesje met centimeters dik kippenvel. Met de allerlaatste tomaten in mijn hand, die eruit moesten zien alsof het volop oogsttijd was. Als je goed kijkt zie je het; het blad van de stokbonen vaag rechtsvoor is al zo ongeveer in ontbinding, en erachter zie je in de kas de laatste rijpe tomaatjes in de bovenste trossen op bijna 2 meter hoogte hangen, allemaal tekenen van het einde van het tomatenseizoen en zeker niet het begin. Maar vooral; het was een leuke dag!

En daarna dan nog deze, omdat ik er zo trots op ben, in tijdschrift De Tuin op Tafel. Want het is en blijft toch enorm bijzonder om mijn eigen tekst, en misschien nog wel meer om mijn eigen foto’s in zo’n blad te zien. Wat voor de lezer wellicht leuke foto’s van tomaten zijn, zijn voor mij allemaal herinneringen aan jaren, tomatenrassen, geuren, kleuren en smaken, een goede of minder goede oogst, etc.

Zo, genoeg Diana. Normaal gesproken eindig ik met een foto van een bloem uit de tuin, vorige week Geum chiloense Red Dragon. Nu heb ik de bloemenfoto bovenaan dit blog geplakt, van Papaver orientale Brilliant (voor alle duidelijkheid, niet bewerkt), zo mogelijk nog roder dan de Geum van vorige week. Allemachtig was het enige woord dat in me opkwam toen ik de bloemen vanmorgen zag, ik heb nog nooit een bloem zo ontzettend en diep rood van kleur gezien. Het moge duidelijk zijn, ik hou van rood, en roder dan dit wordt het niet 💝

Nou vooruit, ik hou ook van roze, en van rozen. Nog één dan, omdat ik het gewoon een mooie foto vind.