Vietnamese Munt

De Latijnse naam voor Vietnamese Munt is Elsholtzia ciliata. Een bijzonder, niet winterhard, éénjarig kruid: de smaak is een beetje vreemd; ze heeft wat munt in zich, wat citroen en ook nog wat kruidigs. Daardoor is ze wel heel geschikt voor in de keuken want ze misstaat niet in zoete gerechten maar is ook in hartige gerechten te gebruiken. Het is niet zo goed uit te leggen, eigenlijk moet je het gewoon proeven en dan is het ook niet moeilijk om te verzinnen wat je er mee kunt doen (ik vond haar zowel lekker fris in salades als ook een blaadje in de thee, en ook in roerbak en stoofschotels waar een fris accent lekker is (ter vervanging van bijvoorbeeld citroenblad).

Plant

De Elsholtiza (niet te verwarren met Eschscholzia – de éénjarige zomerbloeier!) is niet winterhard en éénjarig. Ze maakt mooie grotere bladeren die bovenop donkergroen gekleurd zijn en aan de onderkant een duidelijk purperen gloed. Hier werd ze zo’n 80 centimeter hoog en helaas bloeide ze niet (ik had er graag zaden van geoogst). Eigenlijk zou ze moeten bloeien met aartjes heel kleine paarse lipbloempjes……..wellicht in een langere/betere zomer.

Bodem en bemesten

De bodem mag wel wat humus bevatten zodat het water afgevoerd kan worden en er een basisbemesting aanwezig is: spit daarom wat compost of verteerde stalmest onder in de winter. Vervolgens kun je een week voor het planten wat samengestelde moestuinvoeding geven zodat ze voldoende geurig en smaakvol blad kan maken voor de oogst.

Opkweken

Zaai de Elsholtzia in maart bij 20 tot 22 graden voor, ze kiemt dan binnen 2 tot 3 weken. Houd de zaailingen binnen tot IJsheiligen, liefst in een ruime pot zodat je al een flinke plant in mei buiten kunt planten.

Planten

Plant de zaailingen vanaf 12 mei buiten, op een zonnig, warm en beschut plekje. Geef vooral in het begin voldoende water, de relatief grote bladeren hebben voldoende vocht nodig.

Teeltzorgen

Er zijn weinig teeltzorgen bij de Elsholtiza; geef in droge periodes voldoende water. Hier heb ik in augustus een stok bij de plant gezet en deze aangebonden omdat ze toen wel behoorlijk groot werd en augustus slecht weer had; met veel regen en vooral wind dreigde de plant om te vallen/waaien.

Oogst en bewaren

Pluk de jonge blaadjes wanneer je wilt. Pas wel op dat de plant niet te kaal wordt (voor de sierwaarde als je daar belang aan hecht maar ook voor de groei). Eventueel kun je haar beter toppen zodat ze weer nieuwe zijscheuten maakt. De kans op bloei wordt dan uiteraard wel nog kleiner. De blaadjes zijn niet lang te bewaren maar stug genoeg om in ieder geval een paar uur goed te blijven. Oogst ze dus zo kort mogelijk voor de bereiding. Zelf drogen en vriezen niet geprobeerd, wellicht blijft de smaak behouden al zal dat van de structuur waarschijnlijk niet gezegd kunnen worden.

Zaadteelt

Zoals gezegd bloeide de Elsholtzia hier nog nooit, vroeg genoeg gezaaid maar misschien een te korte zomer in Nederland? Als de plant wel bloeit zal de oogst van zaden waarschijnlijk niet moeilijk zijn: ze is een lipbloemige en de oogst van zaden zal hoogstwaarschijnlijk hetzelfde zijn als bij bijvoorbeeld Salvia: laat de uitgebloeide aartjes drogen tot je de gedroogde zaden in de hoesjes kunt zien. Oogst dan de zaden en laat ze een paar dagen goed drogen. Ik durf niet goed te voorspellen hoe lang ze kiemkrachtig zijn maar hier kiemden 3 jaar oude zaden in ieder geval nog prima.