Knop

Het is vast voor iedereen verschillend maar ik heb een biologische moestuinklok. Eigenlijk heeft het weer er niet eens zoveel mee te maken, het gaat echt om de maand en het aantal lichturen per dag. In september, met alle regen die er viel, probeerde ik toch nog zoveel mogelijk te oogsten, te planten, te laten bloeien, op te binden, water te geven, te beschermen, en zelfs te zaaien.

Nu, begin oktober, is dat ineens voorbij. Terwijl het weer veel beter is wil ik nu vooral opruimen. Dat wil niet zeggen dat ik klakkeloos alles uit de grond trek hoor, natuurlijk niet, de tuin staat nog voor 80% vol. Maar ik heb bijvoorbeeld wel alle venkelknollen en bieten geoogst. Ook de kleintjes die misschien de komende weken nog wel hadden kunnen groeien. Een hele rij in één keer oogsten vind ik zelf in deze tijd wel zo handig; voor het vervoer, voor de verwerking in de keuken en het invriezen of inmaken, en ook voor de tuin. We halen gelijk het onkruid eruit, harken de grond aan en genieten even van het bijna zwarte vlak van mooie en geurige vochtige grond.

Ik had tijd en plaats, en daarom heb ik de knoflook maar gelijk gepoot. Normaal gesproken doe ik dat pas eind oktober of begin november, maar vorig jaar kwam er niets van en werd het eind november. Dat moet in principe ook geen probleem zijn maar vorig jaar zorgde de combinatie van eind november poten + een kletsnatte winter + een koud en nat voorjaar + een kurkdroge zomer + een standplaats in de halfschaduw voor een latere en minder goede oogst. Dus nu, wat eerder gepoot, op een minder nat plekje, met wat meer zon, hoop ik op wat meer groen voor de winter begint, en daardoor een betere start in 2023 en uiteindelijk een grotere en gezonde oogst. Zie de foto bovenaan dit blog voor de rassen van dit jaar.

En dat is dan gelijk knop 2 die omgaat: knop 1 is de overgang van willen behouden naar willen opruimen, knop 2 is de verandering van denken aan dit jaar naar denken aan 2023. Vandaar ook de knoflook natuurlijk. En terwijl ik een oude courgetteplant uit de grond trek waar geen bloemen of vruchten meer aan zitten bedenk ik welke rassen ik volgend jaar wil zetten, welke courgettezaden ik nog heb, of ik dan weer 4 planten wil zetten of dat 3 planten toch ook voldoende is, etc.). We willen zeker wat meer siertuin maken, met 300 vierkante meter is onze tuin meer dan groot genoeg om jaarrond van te eten, we willen graag een stukje moestuin inleveren voor mooie en lang bloeiende vaste planten die veel hommels en bijen lokken (en natuurlijk ook voor onszelf om van te genieten). En we hebben genoten van de Dahlia’s dit jaar (en de meeste bloeien nog volop), daar wil ik er zeker volgend jaar meer van: pomponnen omdat ik die zo mooi vind maar zeker ook de enkelbloemige rassen die zoveel hommels, bijen en zweefvliegen aantrekken.

Het voordeel van opruimen is dat de tuin ook weer wat meer begaanbaar wordt. Het is heel bijzonder: na 30 jaar moestuinieren weet ik heus wel hoe groot en breed een groenteplant per soort gemiddeld wordt, maar elk jaar plant ik toch weer een courgetteplant op 50 centimeter van de rand van een vak, waardoor we al zeker 8 weken om moeten lopen omdat de plant met bloemen en vruchten gewoon midden op het pad ligt (en niet terug in het vak te leggen is omdat daar ondertussen rucola en lenteui groeit). Hetzelfde geldt voor de grote Tagetes erecta die na de wind en regen over een ander pad hangt, en de Amaranthus Mira die ik al 3 keer met stokken heb gestut en opgebonden omdat ze over weer een ander pad hangt, en 3 palmkoolplanten die hetzelfde doen in een ander vak en over nog weer een ander pad. Ik leer het nooit, het is geen domheid maar gewoon ouderwets het opzoeken van de (letterlijke) grenzen (en ogen die altijd groter zijn dan de moestuin in werkelijkheid is 🙂 ).

Heel langzaam komen er stukjes grond ‘leeg’. En de vriezer vol. De pompoenen zijn geoogst en liggen op zolder, de pompoenplanten zijn gerooid, de bieten zijn ingevroren en groenlof is geoogst en opgegeten. De laatste augurken zijn ingemaakt; de oogst was dit jaar bijna overweldigend :-), ik heb ze ‘gewoon’ ingemaakt, de grote in plakjes en de kleintjes als snackaugurkjes:

De meeste appels en peren zijn geplukt, de bleekselderij is ingevroren en het overgrote deel van de inmaakpotten is gevuld. En ga zo maar door. Het is fijn om op te ruimen in de tuin; voor de wintervoorraad, voor wat meer overzicht in de tuin, en voor het inzicht in wat en hoeveel ik volgend jaar wil, en waar. Tegelijkertijd zijn er nog wat tomatenplanten die ik zo lang mogelijk wil laten staan om vers van te kunnen oogsten.

Vorige week had ik geen tijd voor een blog, dat komt mede doordat we het zo druk in keuken en tuin hadden (en hebben) en door de grote hoeveelheid regen. Maar ik heb wel nog 2 inmaakrecepten geplaatst: jam van appel met citroen en gedroogde abrikozen en jam van peer met gedroogde vijgen en pijnboompitten. En op enkele rassen na heb ik de tomaten in de database van zelf geteelde rassen (en dat zijn er ondertussen bijna 500!) gezet.

Er komt een week met rustig najaarsweer aan. Mooi, dan kunnen we buiten in de tuin verder met oogsten en opruimen, mijmeren over 2022, plannen maken voor 2023, de gember in pot oogsten, de jonge planten in de ‘winterkas’ vertroetelen, de zakken met bladaarde (1 jaar geleden verzameld) openmaken en eens kijken wat het heeft opgeleverd (en gebruiken natuurlijk), de lege zakken vervolgens apart leggen want heel binnenkort gaan de bladeren van dit jaar vallen zodat we die weer kunnen verzamelen. Ik heb de wormencomposttoren ondertussen in de kas gezet (lekker beschut tegen slagregens en nachtvorst) en de wormen nog wat extra te eten gegeven. De ‘gewone’ composthoop vult zich in deze tijd razendsnel en gaan we binnenkort omzetten om het proces te versnellen. Oftewel: het tuinseizoen is (gelukkig) nog lang niet afgelopen!!

Tot slot nog 2 foto’s, om te laten zien dat rode boerenkool ook een moestuinklok heeft. De eerste foto is van 23 september, de 2e foto maakte ik gisteren. In 2 weken tijd is het blad van lichtpaars met groen veranderd in diep donkerpaars. Bijna te mooi om van te oogsten :-).