Sambal ijo

Wat grappig. Ik had al een recept van sambal ijo, maar dan uit een inmaakboekje uit 1993 en daarin heet het sambal idjoe. In 2022 zocht ik eens een nieuw recept voor een sambal met onrijpe groene pepers, zocht ik op internet en vond dat ijo ‘groen’ betekent. En dat er heel veel varianten bestaan, googel vooral eens op sambal ijo voor veel meer recepten.

Dit recept maakte ik in inspiratie op verschillende recepten die ik op internet vond, met niet alleen onrijpe groene pepers maar ook onrijpe groene tomaten, want daar had ik er dus nog een paar van. Kijk bijvoorbeeld even hier: Whattocooktoday of googel op ‘sambal ijo Padang’. Maar dat is dan een grove verse sambal en ik zocht juist een inmaak die lang te bewaren is. Uiteindelijk heb ik wat geëxperimenteerd en dit is wat het is geworden.

De sambal idjoe die je op die pagina vindt is een kruidige, warme, zoete sambal van groene tomaten, bijna als een geconcentreerde extra pittige satésaus :-). Terwijl dit een uitgesproken frisse, citrusachtige sambal is geworden. Ik durf het bijna niet te zeggen want het is toch wel echt een Indonesische sambal maar zonder die typische kruiden als trassi, ketoembar, etc., en met extra citroenachtige smaken vinden we deze sambal ook heel lekker bij Mexicaanse gerechten (ik doe een schepje in de guacamole maar ook bij Mexicaanse salades, taco’s, etc. vinden we het erg lekker. Het is ook bijna geen toeval dat er vaak bij recepten voor dit soort sambal staat dat als je niet aan onrijpe groene tomaten kunt komen je deze kunt vervangen door tomatillo’s :-).

Hoe dan ook: wij vinden dit een erg lekkere sambal, heel anders dan manis, badjak, brandal en al die andere heerlijke sambalsoorten maar zeker ook een recept dat ik elk jaar ga maken. Want ook lekker in marinades, visrecepten, bij rijstgerechten, etc., en zo handig en leuk om van de laatste onrijpe tomaten en pepers van eigen tuin nog iets lekkers te maken.

Ik maakte het in 2022 met onrijpe groene jalapeño’s, en dat was lekker. Maar wij houden van chilipepers en kunnen best een tandje meer pittigheid aan, volgend jaar gebruik ik wat pittigere pepers (maar natuurlijk wel onrijp want juist die leveren die frisse en bijna iets bittere kruidige smaak). Maak het vooral met de onrijpe pepers die je zelf lekker en pittig/heet genoeg vindt.

Dan nog iets: bij het bakken/sudderen is de sambal prachtig groen van kleur (zie foto), na het inmaken is die kleur helaas veranderd in ongeveer olijfgroen. De smaak is er gelukkig niet minder om.

En tot slot voor alle volledigheid en duidelijkheid nog even iets over het eten van groene tomaten: onrijpe groene tomaten bevatten het giftige solanine en tomatine die beide niet worden afgebroken na verhitting (wel worden verminderd, begreep ik). Onrijpe tomaten worden in heel veel landen gegeten (denk aan chutney, ‘fried green tomatoes’, etc.) maar het is toch raadzaam om er in ieder geval niet teveel van tegelijk te eten. Ik heb niet genoeg verstand van deze gifstoffen en verwijs graag naar deze artikelen: Voedingscentrum en MergenMetz. Ik denk zelf dat er in dit recept relatief weinig groene tomaten in zitten, en dat het zo pittig is en je er maar weinig van gebruikt. Zelf hebben we geen enkel probleem ondervonden na het eten van deze sambal. Maar iedereen moet hier vooral een eigen afweging in maken.

Instructies

Stap 1: Voorbereiden

Maak de pepers schoon, verwijder de kroontjes en zaden (de zaadlijsten kun je laten zitten want daar zit de meeste pittigheid in). Verwijder de onderkant van de citroenstengel en eventueel de buitenste harde droge blaadjes (zodat je alleen geurige verse stengel hebt) en snijd in grove stukjes. Pel de sjalotten en snijd in grove stukken. Was de tomaten en verwijder kroon en steelaanzet, snijd in grove stukken. Snijd een limoen doormidden, pers de helft boven een kommetje uit en zet apart.

Stap 2: Bakken

Maal de pepers, samen met sereh, sjalotten en groene tomaten in een keukenmachine of multihakker tot een puree. Verhit de olie in een pan en voeg de puree toe. Voeg de blaadjes djeruk purut toe en bak 15 minuten op middelhoog vuur terwijl je regelmatig roert/omschept. Voeg dan de suiker, het zout en het limoensap toen en bak dit nog 10 tot 15 minuten tot het mengsel de gewenste dikte krijgt. Proef en voeg naar smaak eventueel nog wat suiker, zout of limoensap toe.

Stap 3: Inmaken

Terwijl de sambal zachtjes bakt kun je de potten steriliseren zoals je wilt (ik maak ze schoon met soda en kokend water en spoel ze na met kokend water en laat dat kokendhete water in potten en deksels staan tot ik de potten kan gaan vullen). Als de sambal zacht, gaar, ingedikt en op smaak is kun je het kokendhete water uit de potten gieten. Verwijder de blaadjes djeruk purut uit de sambal en vul de potjes met de kokendhete sambal. Sluit de potjes en laat ze ondersteboven afkoelen en vacuüm trekken. De potjes zijn, mits vacuüm, een jaar houdbaar. Een potje dat is openmaakt bewaar je in de koelkast, gebruik altijd een schoon lepeltje als je een schepje sambal wilt nemen, en maak de potjes binnen enkele weken leeg. Van dit recept kon ik iets meer dan 3 kleine potjes van 225 gram maken.

Beoordeel dit recept

Bedankt voor uw beoordeling, deze is goed verwerkt.