Iglo

Binnen enkele dagen verruilden we onze jas met dikke trui, storm, kou en belachelijk veel regen voor korte mouwen, bijna tropische temperaturen en liters zweet. We moeten daar nog even aan wennen. En dat geldt niet alleen voor ons. In de tuin begint nu eindelijk alles een beetje te groeien. Maar in de kas lijkt het wel een kleine nachtmerrie.

Ik vind het altijd leuk om positieve verhalen te vertellen en mooie foto’s te laten zien, maar elke moestuinder kampt vroeg of laat met tegenslag, ook die horen erbij, en dus ook in een blog.

De zaailingen van tomaten, paprika’s, pepers, komkommers, etc. hebben letterlijk een paar weken in veel te natte grond modder gestaan. Het blad wordt geel met paars (omdat de planten geen voeding op kunnen nemen, doordat er niet genoeg gezonde wortels meer zijn, de meeste zijn gaan rotten in de modder).

Zelfs nu het zo warm is wordt de onderlaag van de grond in de kas maar heel langzaam minder nat. Maar vooruit; genoeg om geen nieuwe schade meer aan te richten. Je zou denken dat we dus blij zijn met de 24 tot 27 graden en volop zon van de afgelopen dagen. Helaas is niets minder waar. Buiten zijn we er blij mee; de grond is nog steeds nat maar niet meer kletsnat, de grondtemperatuur warmt eindelijk lekker op, planten gaan groeien en de plassen die vorig weekend nog in de tuin stonden zijn opgedroogd.

In de kas is dat een ander verhaal: de temperatuur stijgt daarin op een zonnige dag wel tot ruim 50 graden. En dat is normaal gesproken geen probleem maar de planten die erin staan zijn ziek en zwak, hebben weinig worteltjes en verschrompelen helemaal bij zoveel hitte (en de sterke zon door de ruiten die bijna als vergrootglas werken). En dus staan ramen en deuren van de kas hier nu 24 uur per dag wagenwijd open. We besloten dat we de kassen moesten gaan ‘kalken’. Helaas verkocht het plaatselijke tuincentrum geen Temperzon en moesten we nog 48 uur op de bezorging van de internetbestelling wachten. Maar donderdag hadden we het in huis. En zijn we direct daarna begonnen.

Over kalken: we hebben dat jarenlang gedaan. Vroeger met ‘duivenkalk’, dat moest altijd aan de binnenkant van de kas worden gedaan omdat het met wat (regen)water direct af zou spoelen. Toen kwam Temperzon, en dat hebben we ook nog een paar jaar gebruikt. Hiermee kun je de ruiten aan de buitenkant van de kas kalken, het bijzondere is dat het een heel tuinjaar lang wit is bij droog weer, helder en doorzichtig wordt bij regen en weer opdroogt en wit wordt als het weer opklaart. Ideaal want het geeft meer gefilterd licht in de kas en daardoor ook een iets lagere temperatuur als de zon schijnt, maar als het regent is er juist zoveel mogelijk licht in de kas. Op de foto bovenaan deze pagina zie je enigszins het effect; het felle zonlicht wordt voor een deel gefilterd door de ruiten die we witgekalkt hebben, en daarmee wordt het iets minder warm in de kas.

Een jaar of 8 geleden zijn we gestopt met kalken. Omdat het toch altijd best veel werk is, omdat het ook weer moet worden verwijderd (want in herfst, winter en vroege voorjaar zijn we juist blij met zoveel mogelijk licht en zon), en omdat we zagen dat tuinburen met een kas zonder zonbescherming toch ook een prima opbrengst hadden. Dat ‘niet kalken’ is de afgelopen jaren best goed gegaan. Al waren er ook wel wat zomers (denk alleen al aan de hittegolf van vorig jaar) dat vooral tomatenplanten het zwaar hadden en een slechte vruchtzetting hadden door de hitte. En omdat die extreme weersomstandigheden steeds vaker voorkomen hebben we besloten om misschien niet elk jaar te kalken maar wel om altijd een blik kalk in huis te hebben, voor het geval dat….

Voor alle duidelijkheid: Temperzon is zeker niet het enige middel dat je tegen felle zon en hitte in de kas kunt gebruiken. Sommige mensen maken zelf een ‘zonnegordijn’ van oude vitrage, andere mensen hebben het geluk dat de kas niet de hele dag in de volle zon staat. Er zijn mensen die ‘kamerschermen’ van bijvoorbeeld vliesdoek maken om voor de meest gevoelige planten te zetten (vooral komkommers en meloenen kunnen slecht tegen de sterke zon in de kas). En zelf beschermen we de planten in de kas enigszins door voor de kas hoge planten te zetten (zoals een klimroos, frambozen en een perzikboom in waaiervorm). Maar nu staat de zon zo hoog dat dat niet genoeg helpt. We zouden dus eigenlijk ook de hele kas moeten kalken, ook de bovenkant maar de kas is daarvoor te hoog (ja, op een ladder zou dat kunnen maar dat gaat ons te ver, want het moet er over een paar maanden ook weer afgeboend worden). Wij kiezen voor het kalken van de zijkanten die het meest/langst in de zon staan.

Alle beetjes helpen: met de planten voor de kas, de ramen en deuren open en de gekalkte ruiten hopen we dat de planten die nu nog redelijk gezond zijn het gaan overleven. Een aantal van de planten is afgeschreven en zijn we aan het verwijderen. Ik had nog snel wat stekken genomen. En gisteren kreeg ik van tuinbuurvrouw Laura jonge tomatenplanten die ze overhad. Wat lief!! En daar zitten weer andere rassen tussen dan die ik zelf heb gezaaid. Het wordt dus hopelijk nog een vrolijk ratjetoe in de kas dit jaar :-).

Ik maakte nog even een foto van een tomatenzaailing die we uit de kas haalden. Geen foto voor tere zieltjes:

Ondanks de nog groene top is de zaailing (ze is ondertussen kleiner dan toen ik haar uitplantte) al ten dode opgeschreven; er zijn nagenoeg geen worteltjes, die zijn weggerot in de modder. Op de foto hieronder zie je een zaailing die bovengronds vergelijkbaar is, in hoeveelheid blad (dat geel met paars wordt). Dus ook die hebben we eruit gehaald:

Toch zou deze iets meer kans van overleven hebben gehad. Want je ziet dat ze ondergronds was begonnen met het maken van nieuwe witte haarwortels. Helaas, dat was bovengronds nog niet te zien. En of ze uiteindelijk een goede opbrengst zou hebben gegeven blijft de vraag, want ze heeft wel een enorme achterstand op gezonde planten, heeft geen weerstand, is bevattelijker voor ziekten en plagen, het zou nog weken duren voor ze sterk genoeg zou zijn om zelfs maar aan een bloemtrosje te denken. Toen ik zag dat ze zo haar best deed om te herstellen had ik wel een beetje spijt dat ik haar uit de grond had gehaald. Maar ik wist het niet, het zij zo.

Ik wil dit blog wel wat vrolijker eindigen. We hebben zo’n 25 tomatenzaailingen die heel zielig waren, de helft hebben we ondertussen vervangen door de zaailingen van Laura, en de andere helft zijn planten die we nog een kans willen geven omdat ze heel voorzichtig nieuwe groei laten zien. Dat betekent dat er toch ook nog zo’n 50 tomatenplanten zijn die er, weliswaar niet geweldig goed, maar zeker acceptabel uitzien.

Nieuwe komkommers zijn gezaaid en ondertussen ook gekiemd, en op 2 planten na lijken de paprika’s en pepers zich te herstellen. Voor de komende week wordt er heerlijk, saai, gematigd weer voorspeld; met wat wolken en wat zon, met weinig regen en gemiddeld 20 graden, ideaal weer voor de planten die er nu nog zielig bij staan om te herstellen.

Ik beloof vandaag nog een heel klein kort blogje te schrijven, met vooral veel foto’s van positieve ontwikkelingen in de tuin. Want die zijn er gelukkig genoeg!