Speldenprik
Het schiet niet echt op. We waren zo van plan om hard te werken en zoveel mogelijk voor de winter te verhuizen, op te ruimen, te repareren, te verplanten, schoon te maken, en noem alles maar op wat er nog moet gebeuren. Maar het komt er maar niet van, geen tijd, overvloedige regen, zelf zaden bestellen, planning maken, noem maar op.
En toen we eindelijk een dag op de tuin waren……..:
Een lege mestkar ja. Want ik was een dag te laat met fotograferen. En toen zag het achterste stukje van de tuin er al zo uit:
Ruud heeft dus in anderhalve dag bijna een hele mestkar leeg gereden. Als je goed kijkt zie je achterin nog wat prei staan, die moeten we maar goed wassen 🙂 .
In dit achterste stukje tuin komen geen verhoogde bakken maar willen we pompoenen en courgettes gaan zetten. En die houden wel van paardenmest. Het is pas begin december, tegen de tijd dat we de zaailingen van pompoenen en courgettes gaan planten is het begin mei en dan is deze mesthoop al wel voor meer dan de helft gecomposteerd (sterker nog, ik verwacht dat over een week de rook al van de hoop af komt).
Terwijl Ruud met dit zware karwei bezig was heb ik fruitbomen gesnoeid en ben ik begonnen in de kas. Ik had al eerder eens een foto laten zien van de compostbak die we afgelopen vroege voorjaar vol hadden gestort met mest:
En die zag er nu dus zo uit:
De mest met stro is voor ruim 2/3 geslonken (nou ja, niet geslonken, maar gecomposteerd).
En ik liet vorige week de kas zien, daar was is genoeg te doen:
En dat is er nog steeds. Maar 1 helft is klaar:
De ramen zijn schoon (van buiten dan, de binnenkant ga ik ergens in de loop van de winter met een borstel en water schoon maken. En rechts ligt dan die paardenmest die nu bijna compost is, in dus iets minder dan 1 jaar tijd is ze al mooi donker van kleur, grotendeels verteerd, vol met wormen en duizendpootjes, spinnetjes en noem maar op. In het voorjaar gaan we voeding toedienen voor een nieuw tuinjaar en dan werken we voeding plus gecomposteerde mest onder met de grelinette. De linkerkant gaan we komende week opruimen. En dat wordt dan een winter-opslagplaats; we gaan er de tonkinstokken leggen en de net-niet-winterharde planten plaatsen.
Oh ja, die net-niet-winterharde planten. Zoals de Colocasia:
Afgelopen zomer:
En vorige week zag ze er ook nog zo ongeveer uit. Maar 1 week later, met 2 nachtvorsten van rond de -3 graden is dit het gevolg:
-3 is duidelijk teveel voor haar (bovengronds dan). Voor de Alocasia achter haar trouwens ook maar dat kun je op de foto niet goed zien. Als de rechterkant van de kas volgende week is opgeruimd sjouwen we deze planten de kas in. In de kas vriest het trouwens net zo hard als buiten, dat is niet altijd voor iedereen duidelijk (ik heb het natuurlijk over een onverwarmde kas). Maar er zijn 2 heel grote voordelen van een koude kas in de winter:
- in de kas regent het niet. Daardoor kan de grond in potten wat opdrogen, en plantwortels in droge grond kunnen meer kou verdragen dan plantwortels in natte grond
- als de zon schijnt warmt de kas op, zowel de lucht als de grond. En de lucht koelt heel snel af maar de grond blijft langer warm, en die warmte kan de grond bijvoorbeeld in de nacht of in een koude week weer af staan. Wij zien dat aan de grond in de kas, die bevriest eigenlijk alleen wanneer het buiten de kas -10 graden wordt (en dan hangt het dus nog af van de zon).
Oftewel; in een kas is het ook heel koud en je kunt er zonder verwarming zeker geen niet-winterharde planten overwinteren. Maar matig winterharde planten, dat kan vaak wel. En dan heb ik het over bijvoorbeeld Dahlia’s, Canna’s, Alocasia’s, Fuchsia’s, Salvia’s, etc.. En matig winterharde kruiden als rozemarijn, tijm, Stevia, etc..
Je kunt trouwens in een heel koude week de temperatuur in de onverwarmde kas nog met 1 of een paar graden verhogen zonder echt een kachel te gebruiken. Door op zonnige dagen gieters te vullen met water. Dat water warmt in de gieters op door de zon en naast planten kan dat in de nacht net een graadje vorst schelen. En je kunt natuurlijk kaarsen plaatsen en die aan het eind van de avond aansteken. Of met stro en jute de planten nog wat extra beschermen.
Hier gaan in ieder geval deze week alle planten die niet volledig winterhard zijn en we in pot houden, de kas in.
Tot slot nog even: ik heb op de website van Pokon ook nog een blog geschreven, over: Het kiezen van een goed pompoenenras.
En dan nog één foto, van een klein maar dapper goudsbloempje na een koude decembernacht:
Iedereen heel veel plezier en succes met alle voorbereidingen voor de decembermaand; van sinterklaas tot gourmet, van kerstboom optuigen tot het bedenken van recepten, cadeautjes kopen, of wat dan ook!! En bedenk: over 3 weken hebben we de kortste dag al weer gehad 🙂 .
Dank voor de uitleg over niet helemaal winterharde planten in de kas – dat gaat voortaan ruimte in huis schelen.
Geweldig die goudsbloemen! Hier in Denemarken heeft het nu ook een aantal nachten gevroren en mijn laatste dahlia’s en andere bloemen hebben het opgegeven, maar de goudsbloemen staan nog vrolijk te bloeien.
Erg leuk dat die Goudsbloem(en) het in Spijkenisse en Denemarken nog doen, ze doen het ook bij ons in Zuid-West Frankrijk nog prima. De viooltjes hebben meer moeite met de nachtvorst, de meesten staan nu op de keukentafel en de hanging-baskets staan in de auto 🙂 De Batavia-sla en Andijvie lijken geen last van de vorst te hebben, van min 3 to min 6.
2 vragen Diana; gebruiken jullie dezelfde hoeveelheid paardenmest/stro mix nu jullie een kleinere tuin hebben?
Zijn eikebladeren geschikt om compost van te maken?
Hallo Liz & Co,
Ook zien we hier de gevolgen van de eerste nachtvorst, de laatste blaadjes van de blauwe bessen vallen af, de viooltjes zijn gestopt met bloeien, etc..
Eikenblad is zeker geschikt om te composteren, afhankelijk van de samenstelling (wat je nog meer mee composteert) kan het composteren van bladeren wel langer duren.
Wij gebruiken waarschijnlijk minder mest/stro in onze kleinere tuin. Maar weggooien is zonde, dus zal een overschot aan mest wel weer in de compostbak terecht komen :-). En het is makkelijk; we zijn afhankelijk van de manege die de mest komt brengen en dat gaat niet op bestelling, hij zet gewoon elke zondag een kar vol bij één van de 4 hekken neer, en wie wat wil mag pakken wat hij of zij nodig heeft. Dus er zijn altijd mensen die ook mest willen, en we kunnen in de wintermaanden dus eens per maand nemen wat we nodig denken te hebben.
Alleen het stuk waar de pompoenen/courgettes komen wordt bemest met verse mest/stro, de verhoogde bakken zijn grotendeels al gevuld en bonen, worteltjes, prei, uien, etc. mogen geen mest.
groetjes,
Diana
Voor mij zal het voorlopig blijven bij lezen en kijken van en naar het werk in de moestuin. Vrijdag door een auto van mijn fiets gereden, waardoor mijn knie en onderbeen aan gruzelementen ligt. Dus voorlopig helemaal niets doen. Het is zelfs te hopen dat ik komende zomer iets kan doen. Dus is blijf met veel genoegen jouw berichten tegemoet zien, zodat ik er wel in blijf.
Veel beterschap, hou de moed er maar in!
Dag Paula,
Veel sterkte en geduld!
Groet,
Yvonne
Hallo Paula,
Jeetje, wat zul je zijn geschrokken, en wat ontzettend akelig!
Ik wens je heel veel succes en sterkte bij de revalidatie!!
En zeker niet het belangrijkste, maar ik hoop dat je misschien zittend met potten of verhoogde bakken iets kunt tuinieren in 2018, ik heb altijd geleerd dat een beetje geluk in je hoofd zorgt voor een beter herstel.
groetjes,
Diana
Nou zeg, wat naar!! Veel sterkte!
Groet, Ria
Heel veel sterkte Paula gr Marga
Ik heb geen account op de pokon site dus kan daar geen bericht achterlaten maar ik heb wel een tip voor het uitbenen van een weerbarstige pompoen: pompoenen met een dikke schil zet ik een tijdje in de oven op 180 graden tot ze wat zachter zijn. Voor de meeste recepten maakt het niet uit als het vruchtvlees al wat gegaard is en in de oven blijft de smaak behouden. Na die voorbehandelings gaat het mes erdoorheen als door boter!
Wel even gaatjes in de pompoen prikken voor hij in de oven gaat, zodat de lucht weg kan en hij niet ontploft. Dat is bij een dikke schil ook even doorzetten, maar in mijn ervaring wel een stuk minder zwaar dan zo’n taai exemplaar rauw in stukken snijden.
Misschien heb je iets aan de tip!
Dankjewel voor de tip Sarah!!
Diana
Bedankt voor al jouw inspirerende verhalen Diana!! 🙂
Hele gezellige, warme en gelukkige feestdagen samen met Ruud en jullie dierbaren.
Hartelijke groet,
Elly
Dank je wel Diana voor al je leuk geschreven informatie.
Mijn eerste moestuin jaar zit er op , dank zij jou en Ruud ,was het meestal een succes. Veel geleerd ,NOG MEER te leren!!
Fijne feestdagen groet Gretha
Bij ons stonden tot voor kort de rozen nog in bloei!
Hello Diana,
Ik ben een grote fan van vliesdoek. In de kas bescherm je zo zonder moeite de niet- winterharde planten. Uiteraard niet de (sub)tropische zoals Passiflora of aubergine , die willen meer warmte. De beroepskwekers hier gebruiken uitsluitend vlies. Een aantal winters geleden heb ik een proef gedaan met een min/max thermometer onder het vlies. Het heeft een paar keer goed gevroren -wel geen -10 – en op het eind van de winter stond de minimum temperatuur op +0,5° C. Koop een voldoende groot vliesdoek, best waar tuinders het kopen, en neem eventueel het dubbele van de oppervlakte van de kas zodat je het zo nodig dubbel kunt leggen.
Groetjes
Hoi Eddy,
Dank voor de tip! Wij bouwen in het voorjaar vaak een ’tent’ van vliesdoek in de kas, met behulp van wat stokken en elektriciteitsbuizen, zo proberen we jonge zaailingen die ik door plaatsgebrek echt niet meer thuis kan houden (bijvoorbeeld van tomatenzaailingen) te beschermen tegen koude nachten in maart en april. Ik wist wel dat het wat graden kan schelen maar dat het zoveel kou tegen kan houden wist ik niet.
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Ideaal is dat je het vlies op de planten kan leggen op de grond. Dat geeft de beste bescherming. De keldertemperatuur is namelijk 12 graden, dus in die ondergrond zit heel wat ‘warmte’ en die vecht tegen de koude die van boven komt. Dus de planten op de grond en het vlies er boven. Zet de zaailingen bij vorst zeker niet op een kweektafel of schap. En Diana, ik raad iedereen aan de artikels te lezen die je hebt geschreven over de aanschaf en inrichting van een kas.
Groetjes
Eddy
Dank voor alle info!
Kunnen walnotenbladeren in de composthoop? We hebben bergen liggen….
Hallo Ine,
Ja hoor, ook walnotenbladeren mogen op de compost. Probeer het wel te mengen met vers groen afval want dan composteert het wat sneller dan wanneer je alleen droge bladeren composteert.
groetjes,
Diana
Dank!
Dag Diana
Heb nu de index ontdekt van de maanden van de afgelopen jaren. Lees me suf, maar wat leerzaam en wat een vragen roept dat weer op.
Overplanten van net gekiemde zaadjes via de koffiezakjes. Ik heb bij een bloemist een stapel trays gekregen, 6-gaats . Daar kunnen heel wat zaailingen in om binnen te staan. Nu lees ik : de potjes gaan in een grote bak zodat het overtollige water weg kan. Dus dat zijn dan potjes met gaatjes aan de onderkant. Nu leerden we altijd dat die gaatjes onder in een pot met scherven afgedekt moesten worden. Klopt dat?
Sorry voor een enigszins warrige vraag. Is er trouwens een limiet aan het aantal vragen?
Probeer me wel in te houden.
Vriendelijke groet
Sini
Hallo Sini,
Vroeger legden wij altijd kapotte stukken terracotta onderin potten van zomerbloeiers (kuipplanten of eenjarigen), het houdt de onderkant van potten luchtig en het zorgt ervoor dat grond niet makkelijk uit de pot weg kan spoelen bij het water geven. Wij doen dat alleen bij echt grote potten, minimaal 40 centimeter doorsnede. Kleine potjes hebben dat niet nodig (de gaatjes zijn ook veel kleiner bij kleine potjes). We verluchtigen potgrond altijd en zonder uitzondering met brekerzand en soms ook wat vermiculiet, zeker voor zaaisels en zaailingen.
Er is geen minimum aan vragen hoor, maar elke vraag die ik beantwoord kost tijd, dat gaat ten koste van andere dingen die ik op de website zou kunnen doen. Bijvoorbeeld: alle uitverkochte soorten in de zadenlijst moet ik nog per stuk uit de zadenlijst halen en in de database voor eenjarigen, paprika’s, pepers en tomaten zetten. En ik heb nog 1000 foto’s van dit jaar die ik uit moet zoeken en waarvan ik een deel in teeltpagina’s in zou kunnen voegen. En ik wil nog nieuwe hoofdstukken schrijven, over verschillende kruiden, pruimen, etc.. En dan zijn er nog de blogs, op mijn eigen website en die van Pokon. Oh ja, en de tuin zelf natuurlijk, die is nog lang, lang niet winterklaar en verhuisd, nog enorm veel te doen, te planten, weg te halen, te repareren, schoon te maken, te bouwen, te snoeien en noem allemaal maar op.
Alles kost helaas tijd, en ik probeer die tijd zo goed mogelijk te verdelen, en soms schiet het beantwoorden van vragen er dan wel eens bij in.
groetjes,
Diana
En daarom beantwoorden de lezers van deze site ook wel eens vragen. Al die mede tuinders met zoveel kennis!! Groet, Yvonne
En iedereen die antwoord geeft op een vraag, hartelijk dank daarvoor!
Diana
https://www.wonenenco.nl/zelf-maken-bloempot-wordt-buitenkachel/
Zou dit nog iets zijn om de kas te verwarmen Diana?
Hallo Mayra,
Zeker, wat een leuk idee!!
Dankjewel!
Diana
Een serre doorspoelen heeft dit zit en tot wanneer mag men dit doet, en wat moet men daarna doen, moet men terug bemesten?
Het voordeel van doorspoelen van de kas met grote hoeveelheden water is dat je ongewenste stoffen weg spoelt.
Het nadeel van het doorspoelen van de kas met grote hoeveelheden water is dat je tegelijkertijd gewenste stoffen weg spoelt.
Wij doen dit om die reden dus niet, maar mijn vader zweerde erbij.
Wij houden de kas zo gezond mogelijk, alles wat ziek dreigt te worden gaat er direct uit, we gebruiken alleen maar biologische voeding en geen bestrijdingsmiddelen waardoor er bepaalde stoffen zich op kunnen hopen doordat het in de kas nooit regent. En we voeden de grond en vullen die aan. Lees bijvoorbeeld hierboven ook even de stukjes van Els en Wia over lavameel.
Als je wilt spoelen doe je dat ruim voordat je er weer iets in gaat zaaien. En je grond is dan inderdaad leeg en je zult dus weer moeten gaan voeden (maar dat moet je toch elk jaar, nu alleen meer en completer omdat niet alleen voedingsstoffen zijn weggespoeld maar ook essentiële sporenelementen, mineralen en ander elementen.
groetjes,
Diana