(Her)ken je klassiekers
Allereerst nog even de link naar mijn tuindagboek op de website van Pokon, daar laat ik zien hoe het ondertussen in de kas gaat met tomaten, pepers, etc.: De kas in mei (opent in een nieuw tabblad).
En dan nu; wat een warme week wel niet kan doen voor een tuin, ze maakt een soort inhaal-groeispurt en daar zijn we erg blij mee. Zelf ontwaken we ook weer uit een bijna tweede winterslaapje, na alle hagel en sneeuw en kou. Maar nu is het echt lente, sterker nog, het lijkt wel zomer (dat is overmorgen weer voorbij maar nu genieten we er even net zo hard van als de tuin :-)).
Er is één nadeel als alles zo snel gaat groeien; ook het onkruid groeit dan, en dan nog sneller dan al het andere (één van de redenen waarom onkruid dan ook onkruid wordt genoemd). En dus moeten we wieden, om te zorgen dat heermoes en distels, pispotten en vogelmuur niet de overhand krijgt.
Maar één heel goede tip voor deze weken is: wied voorzichtig en kijk wat je weg gooit!
In een verhoogde bak, tussen de knofloken in wilde ik wieden maar herkende tussen het onkruid zaailingen van Eschscholzia californica (die met het meer grijzige en fijngeveerde blad). Dat moet dan de Cultivar ‘Raspberry Fool’ zijn want die stond vorig jaar op deze plaats.
Nog even een foto van vorig jaar:
Je zal het toch maar omschoffelen, dat zou echt heel erg zonde zijn. Veel van die gevonden zaailingen kun je nog prima verplanten maar helaas hoort Eschscholzia daar niet bij (omdat ze een puntige wortel maakt). De knoflook moet maar een beetje inschikken want ik ga deze welkome nazaten van vorig jaar niet deleten :-).
Ook gevonden:
Op een hoekje kiemt zomaar een zaailing van de donkerpaarse Tuinmelde (met wel wat slakschade). Die mag ook blijven. Maar in tegenstelling tot de Eschscholzia is melde makkelijk te verzetten en dus heeft ze ondertussen een beter plekje gekregen (met een ruim kluitje uitsteken en direct waar je haar wilt hebben weer uitplanten en ook direct water geven).
Ook gevonden. Het is al weer een paar jaar geleden dat ik zelf Borago officinalis zaaide (komkommerkruid) dus ze was niet zo snel te linken/herkennen aan de plaats. Maar ik herkende haar aan de kleine pikkeltjes op het blad die je ook vaak op komkommers ziet. En dan wordt het makkelijk, want dan is het een kwestie van een klein puntje van het blad afbreken, wrijven, ruiken (jawel, komkommergeur) en even proeven. Je moet natuurlijk niet alles proeven, er bestaan ook wel wat giftige planten of planten die heel erg vies bitter zijn. Maar als je voor 95% zeker van je zaak bent, kan even proeven juist net even dat laatste beetje zekerheid geven.
Ook nog gevonden vandaag:
Tussen allerlei onkruidjes langs het hoofdpad in; Chenopodium giganteum (boomspinazie), zo makkelijk herkenbaar aan de felroze topjes (die binnenkort nog veel meer roze worden maar deze zaailing is echt nog heel erg baby). Ook zij mag blijven, en ze kan ook prima op een ander plekje worden gezet, maar daar vind ik haar nu nog wel heel erg klein voor, ze mag nog heel even groeien en wordt volgende week verplant (en dat is nodig want ze heet niet voor niets boomspinazie, uiteindelijk wordt ze wel ruim 2 meter hoog).
En zo valt er van alles te ontdekken in de tuin. Ik kan je echt van harte adviseren om, voor je rigoureus gaat schoffelen, heel even een minuut de tijd te nemen om die plek goed te bekijken. Wie weet wat je voor prachtige en gewenste zaailingen vindt! De winter was niet streng dus er kunnen wat meer zaden dan normaal de winter hebben overleefd.
Dan nog even een foto van zaailingen, maar dan van het soort dat bewust door ons gezaaid is, gewoon omdat ik ze altijd zo bijzonder en mooi vind:
Sla, en dan in een mengsel van rassen als Forellenschluss, Flame, Australian Yellow, Red Triangle, Mottistone, etc.. Ik kan me nu al verheugen op al die kleurtjes, in de tuin en op ons bord. Maar ze mogen eerst nog even wat groeien, de vorige sla die we uitplantten werd in 1 nacht verorberd door (rara) slakken. Even nog wat groter en sterker worden voor ze uitgeplant worden dus.
En ook deze is gepland, in een tray gezaaid:
Basilicum a Foglie Violetta di Lattuga-zaailingen. Altijd heel bijzonder om te zien dat de eerste 2 kiemblaadjes ‘gewoon’ groen zijn en daarna de eerste echte blaadjes paars of paars gevlekt.
Niet schrikken (tenminste, ik schrik er nog wel eens van hoe geweldig mooi ze dan is) maar zo gaat ze hopelijk komende zomer worden (foto van een jaar of 2 geleden):
In de kas worden de planten wel 70 centimeter hoog, de bladeren zijn heel groot en sappig en prachtig gevlekt (a Foglie Violetta di Lattuga betekent, voor zover ik weet, niets anders dan ‘met paars sla-achtig blad’, maar in het Italiaans klinkt dat echt heel veel chiquer.
Tot slot dan nog een foto van een eenjarige die ik dit voorjaar zaaide, de Proboscidea louisianica. Ik heb haar al eens eerder geteeld, maar dat was geen succes, kleine plant en slechts 1 bloem voor ze het begaf. Maar nu is ze in mei al groot en sterk:
En de stengels blijken nogal plakkerig te zijn. Vol verwachting rook ik aan mijn vingers na het voelen aan de stengels; getverderrie, geen idee wat ik rook maar het was een onaangename geur. Lang leve google, dus maar eens gezocht. Deze eenjarige blijkt echt een vrij akelige plant te zijn. De geur die gevangen wordt in die plakkerige vloeistof in die kleine bolletjes langs de stengels wordt op een Engelstalige website omschreven als ‘rotting gym socks’. Ja, daar kan ik wel iets mee :-).
Ze wordt ook wel ‘Devil’s Claw’ of ‘Ram’s Horn’ genoemd, omdat de zaden heel hard en scherp zijn, met 2 gebogen ‘hoorns’. Dieren die erin stappen krijgen er een akelig wond van en kunnen uiteindelijk dood gaan, de zaden kiemen graag in het rottende vlees van het gestorven dier. Nou, lekker dan.
Één geruststelling, ze kiemde hier ook wel gewoon in potgrond. Ik ben benieuwd naar de bloemen en vruchten en zaden (die naast die akelige eigenschap wel ook prachtig mooi zijn). Men zegt dat de jonge vruchten eetbaar zijn (zonder erbij te zetten waar ze dan naar smaakt). Ik sla dat maar over. Maar ik ben toch heel blij met haar, en ze staat in een pot, geen dier dat erin kan trappen, ik hoop komende zomer foto’s te laten zien van de prachtige orchideeachtige zachtroze bloemen.
Hoi Diana,
Leuk om al die spontane opgekomen zaailingen te zien! Dat is dan een leuk voordeel van zo’n zachte winter.
Gelukkig staat je Proboscidea louisianica in een pot. Ik dacht al dat we Infi schoentjes moesten gaan aan doen. 😉 Wat zijn er toch eigenlijk bijzondere planten, met nog bijzonderder kiemwijzen. Heel “gaaf”!
Groetjes,
Wendy
Hoi Wendy,
Ja, leuk hè, ik moet wel eerlijk zeggen dat ik wat minder zaailingen vind nu we stro hebben – stro houdt onkruid goed tegen maar gewenste zaailingen dus ook.
De Proboscidea staat in een pot, ver van het hoofdpad en ook nog op het bankje, Infi kan er niet eens aan ruiken (als ze al zou willen :-)) want te hoog voor haar.
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
In onze tuin leven ook heel veel slakken, helaas. Maar ik heb er nu wat op gevonden waardoor ze niet bij mijn sla kunnen komen. Het werkt echt. Ik heb nog nooit zulke mooie gave sla gehad!
Het is eigenlijk heel simpel. Ik had nog een oude klamboe liggen, zo’n vierkante. Die heb ik uit elkaar gehaald, zodat ik allemaal rechthoekige lappen overhield. Daar heb ik op 50 cm van de twee uiteinden tunneltjes in genaaid. Door de tunneltjes een electriciteitsbuis gestoken. Uiteinden van de buizen in de grond gestoken, over je slaplantjes heen. Rondom een klein geultje graven. Daar de randen van de klamboe in gestopt en toegedekt met aarde en voila: geen slak kan er meer doorheen! En het staat hartstikke strak en netjes. En het voordeel is: je kan gewoon water geven. Ik heb dat nu ook gedaan bij de kolen, dus geen last meer van koolvlieg of rupsjes. Het enige nadeel vind ik dat als je wilt oogsten je er minder makkelijk bij kan. Maar ja, dat heb ik er dan maar voor over als ik mijn mooie gave slaplantjes zie!
Wat een goed idee, zo kun je ze mooi op maat maken. Ik ga dat zeker doen, wij hebben hier last van hazen die bijna alles wat net boven de grond komt opeten.
Voor zaailingen gebruik ik waterflesjes waar ik de boven en onderkant af snijd, maar bonen zet je met een aantal bij elkaar, dat werkt niet met flesjes.
Dankjewel voor deze handige tip!
Hallo Karin,
Het klinkt goed, je wapening tegen de slakken! Ik zie het hier op het volkstuincomplex ook wel eens, een tijdelijk bouwsel met daaroverheen insectengaas of vitrage (bij Ikea schijnen ze voor weinig geld grote stukken eenvoudige maar doeltreffende vitrage te verkopen).
Wij hebben vandaag voor de 2e keer bietjes uitgeplant, nu een stukje groter met 2 extra blaadjes en ik hoop en denk dat het nu beter gaat dan bij de eerste uitgeplante bieten. Er zijn dit jaar gewoon enorm veel slakken, en vreten ze niet aan het één, dan vreten ze aan het ander, en met 450 vierkante meter tuin hebben we teveel grond om dat allemaal tot op de meter te kunnen beschermen. maar er komt een dag dat we ze de baas zijn (hoop ik :-)).
groetjes,
Diana
Hallo Diana, als ik lees wat voor onkruiden jullie in je tuin moeten wieden , ben ik heel blij met onze te wieden ” onkruiden ” dat zijn naast gras, voornamenlijk slaapmutsjes, klaprozen en een jarige riddersporen , goudsbloemen , Verbena bonariensis en hier en daar wat vogelmuur maar dat is het.. de bloemzaailingen komen in zulke grote hoeveelheden op dat ze toch wel zonder nadenken eruit getrokken worden. Dat gaat gemakkelijk in ons nu al weer uit stuifzand bestaande landje .
Wat een geweldig klinkende namen toch in het Italiaans en Engels.
Vr. Groet Simone
Hallo Simone,
In de achtertuin hebben wij ook weinig of geen onkruid. Maar het volkstuinencomplex ligt aan de rand van Spijkenisse, en vanuit de polder komen nu eenmaal enorme hoeveelheden en heel veel verschillende onkruidsoorten aanwaaien. En wat je eenmaal hebt….. We doen het er maar mee, het kan niet anders :-).
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Ik heb net geleerd dat ik een heleboel boomspinazie-zaailingen om geschoffeld heb.. Ik kende de plant niet, maar ik herinner me nu inderdaad de grote roze-groene planten die vorig jaar tussen het onkruid in mijn nieuwe tuin stonden. En de buurman die beweerde dat het spinazie was, waarvan ik dacht: Ja tuurlijk, ik weet hoe spinazie eruit ziet, en dat is níet zo!
Boomspinazie dus, mocht ik er nog eentje tegenkomen zal ik em laten leven. Maar ook maar ééntje, want die dingen waren écht heel groot!
Groetjes Berber
Hallo Berber,
Jammer! Maar er komen vast nog wel wat nieuwe, en ik zet altijd juist veel plantje bij elkaar en oogst de kleine jonge topjes met het felroze erin, zo mooi in een salade.
En als de planten dan groter worden haal ik de planten er gewoon uit, op één na, die voor het oogsten van de zaden. Ik heb er eens een pagina over geschreven:https://www.mooiemoestuin.nl/groenteteelt/bladgewassen/boomspinazie/
groetjes,
Diana
Ik geniet van het lezen van deze blog, iedere keer weer. Ben bang dat ik al mijn komkommerkruid heb uitgetrokken, want er stond er al een in bloei in de tuin van de Mairie, en ik heb nog niks. Nieuwe landen, nieuwe bloeitijden. Alles weer opnieuw leren. Ben benieuwd of hier boomspinazie groeit, Google en mijn Kramers woordenboek kennen het niet, zal eens bij de buren vragen… ; )
Hallo Gerda,
Ik neem aan dat je in Frankrijk woont? Klinkt heerlijk :-).
Als het komkommerkruid al zo vroeg bloeit geeft ze misschien binnenkort ook al wel wat zaden, en dan zou je die nog prima kunnen zaaien voor je eigen tuin.
De Latijnse naam voor boomspinazie is Chenopodium giganteum, dat is altijd makkelijker zoeken dan de Nederlandse naam.
Ik heb even gezocht op Chenopodium giganteum graines (want ik weet door al mijn zaadgidsen dan wel dat graines het Franse woord voor zaden is :-)) en dan vind ik dit:
L’épinard-en-arbre en een andere naam: chénopode couleur d’amarante
groetjes,
Diana
Bedankt, Diana. Ik had het ook opgezocht, en nagevraagd, maar hier zijn mensen erg “traditioneel” in hun moestuin: 1 maal per jaar de rotovator erdoor en dus alles weer weg… Maar bij Engelse vrienden vind ik het wel. Die hebben me ook comfrey, feverfew en rabarber gegeven, die ik hier ook (bijna) nooit zie staan bij de franse buren.
Hoi Diana,
Erg leuk zeg die verassingen! Ik herken helaas erg weinig soorten bij mij op de tuin. Volgens mij is het voornamelijk onkruid.
Ik had 2 vragen, hopelijk kun jij er wat meer over zeggen. Ik heb een hoop heermoes op de tuin. Tussen de aardbeien breek ik het af. Op plaatsen waar nog niks staat ga ik zo diep mogelijk. Van de week was ik tot wel een 60 cm diep gegaan en de wortel ging nog veel dieper, dus toch maar op 60 cm afgebroken. Wat is jouw advies om dit uit te roeien?
Wat betreft de wortels, deze komen gewoon niet op. Het zaad is goed, want als ik het laat kiemen komt het wel op. Heb jij hier een advies voor?
Groetjes
Hai Joyce,
Mbt zowel de heermoes als de wortelen kan ik je misschien ook al een beetje helpen.
Heermoes: tjaaa, ik vrees dat je ermee zult moeten verzoenen. Als je trouw blijft schoffelen en uitsteken, geeft de plant zo halverwege de zomer de ergste ‘aanvallen’ op je tuin wel op. Maar volgend tuin seizoen probeert ze het met evenveel enthousiasme opnieuw. Gelukkig is heermoes niet echt schadelijk voor je andere planten. Ik bind ook gewoon steeds de strijd aan, maar ook door mijn laag stro, is dit het enige onkruid dat zich onbekommerd boven worstelt. Ik blijf armpje drukken hoor – als ze het te gortig maakt, maar met minder felheid. Het is zoals het is.
Wortelen. Bij mij zijn de eerste rijtjes dit jaar (half april, eind april) super goed opgekomen. Maar het laatste rijtje van pakweg 11 dagen geleden: nada en noppes. Ondanks herhaaldelijk met de broeser erover (zoals Diana adviseert). Misschien te warm gehad toch? Of misschien zijn we te ongeduldig? Wie zal t zeggen! Maar goed: die ga ik vrolijk opnieuw zaaien nu. Misschien dat de komende koele dagen toch ergens goed voor zijn. We gaan het zien.
Succes in ieder geval hoor!
Hallo Joyce,
Zoals Lotte ook al aangeeft, leer maar leven met heermoes :-).
Heermoes behoort tot een plantengroep die al vanaf de prehistorie op aarde groeit, in die tijd als hoge ‘bomen’. Ze worden het sterkst van alle planten genoemd, hebben al die miljoenen jaren overleefd en zich aangepast aan deze tijd. Heermoes staat er om bekend dat ze als laatste ten onder gaat op zwaar vervuilde en giftige grond, en als eerste weer opkomt na bijvoorbeeld een vulkaanuitbarsting. Ze maakt heel veel dieper dan een meter onder de grond horizontale vertakkingen, boven elke horizontale laag gaan er weer verticale uitlopers naar boven.
etc. :-). Elk jaar in het voorjaar maar braaf verwijderen zodat ze het in de zomer opgeeft (maar helaas weer krachten opdoet voor het volgende voorjaar). Verwijder vooral ook de bruinige korte aartjes, dat zijn de ‘vrouwtjes’ die zich, een beetje zoals varens, ‘uitzaaien’.
Gif kan helpen, maar heeft daar wel een heel zwaar en bijzonder gif voor nodig (geschikt voor eenzaadlobbigen). En dan nog, zolang er verderop in of buiten de tuin heermoes groeit, dan zullen op termijn nieuwe horizontale vertakkingen zorgen voor herverovering van de tuin.
Daarmee kun je er dus maar beter mee leren leven, en bedenk dat ze ook goede eigenschappen heeft; ze bevat veel Silicium. Er zijn mensen die er thee van zetten (die niet perse lekker is maar ook niet vies), wat de medische werking ervan is weet ik eigenlijk niet. Maar er kunnen ook tincturen van worden gemaakt (door bovengrondse plantendelen te koken en het afgekoelde en gezeefde water te gebruiken) die goed zijn voor bijvoorbeeld sterke nagels. En ook goed voor planten, een aftreksel of gier van de plantendelen is algemeen plantversterkend en zou beschermen meeldauw op bijvoorbeeld komkommer.
Zo, dat was over heermoes :-). Over worteltjes, na het zaaien moeten ze echt heel goed en regelmatig vochtig worden gehouden. En zelfs dan kan de kieming (afhankelijk van grondtemperatuur) wel 3 weken duren.
groetjes,
Diana
Zodra de worteltjes opkomen willen slakken nog weleens het eerste groen in één nacht helemaal opeten., soms nog voordat jij gezien hebt dat het opkomt. Zodra de wortels wat beter opgekomen zijn vinden de slakken het niet meer zo interessant. Voortaan strooi ik slakkenkorrels eromheen en gaat het haast nooit meer mis.
Groetjes,
Edda
Hallo Edda,
Dankjewel voor het meedenken!
Diana
Hallo Diana, Lotte en Joyce, ik heb geen antwoord op je vraag maar ik heb wel heermoes weggekregen van een tuin van ongeveer 1000 m2. Het groeide daar nogal welig. In het begin dacht ik, ohnee! Maar toen ik gelezen had dat het best goed was voor kippen en eenden begon ik het als een onuitputtelijke en gratis bron van gezond pluimveevoer te zien. Omdat mijn eenden het leuk vonden om te grazen, het waren Saksen-eenden, maakten die een biljartlaken van hun stuk tuin. Voor de kippen gooide ik het gewoon met alle andere wiedsels over het hek van hun ren. Ik spitte het niet weg, ik trok gewoon wat me in de weg zat uit de grond. Op een dag, ik weet niet waarom het precies op die dag was, viel me iets op. Het was 3 jaar nadat wij het terrein hadden gekocht. Alle heermoes was verdwenen! Alles maar dan ook werkelijk alles. Ik heb er niets voor gedaan alleen maar op een gedeelte het pluimvee laten lopen, geen chemische onkruidsbestrijdingsmiddelen gebruikt zoals mijn voorganger, maar het heermoes gewoon in mijn hart gesloten. Net zoals ik van brandnetel houdt en zoveel andere ‘on’ kruiden. Het meest wonderlijke is dat ook op de gedeeltes van mijn tuin waar het pluimvee niet kwam het ook weg was. Helemaal weg! Het enige wat ik kan bedenken is dat ik daar veel natuurlijker tuinierde dan mijn voorganger en ik altijd bezig was met compost te maken van tuin, pluimveepoep en keukenafval. Dat werktte ik weer in de grond. Dat deed ik daar heel graag. Misschien had dat er iets mee te maken? Wie weet? Daag!
Hallo Sireen,
Wat een bijzonder verhaal!! Hier werkt het helaas niet zo, vrees ik :-). Misschien dat de kippenmest (wat bekend staat als een ‘scherpe’ mest) iets heeft gedaan. Wij maken ons er ook niet zo druk om hoor, dat is verspilde energie want we gaan het hier niet winnen (en dat komt natuurlijk ook mede omdat we op een volkstuinvereniging tuinieren, uiteindelijk ben je ook altijd voor een klein deel afhankelijk van je buren als het om wieden of gifgebruik of wat dan ook gaat. Heermoes groeit hier nu als een dolle maar raakt over een maand of 2 uitgeput. Wij steken de heermoesstengels zo diep mogelijk weg, en er komt een moment dat ze zich weer in de grond terug trekt (tot volgend voorjaar, weer sterker dan het jaar ervoor :-)). If you can’t win it, live with it, is hier altijd het motto :-).
groetjes,
Diana
En zo is het! Liefs en groeten aan iedereen.
hallo Diana,
een vraag over frambozen, wat moet je doen om die witte wormpjes te voorkomen? Is hier iets biologisch voor? Dacht dat je in deze tijd maatregelen moest nemen, vandaar dat ik het hier vraag, alvast bedankt, groet, Christine
Hallo Christine,
Ik ben niet zo goed in ziekten en plagen hoor. Even gegoogeld en dan denk ik dat je het over de baby’s van de frambozenkever hebt. Op deze pagina kun je vinden hoe ze eruit zien, hoe je ze kunt voorkomen en bestrijden:http://www.bongerdgrooteveen.nl/ziekten/Frambozenkever/Frambozenkever.php
groetjes,
Diana
Hi Diana, Waar kan ik die sla mengeling van rassen als Forellenschluss, Flame, Australian Yellow, Red Triangle, Mottistone, etc.. ergens vinden? Deze lijkt me wel wat.
Heb verleden week in mijn polytunnel waar worteldoek en waterwerende folie als “tapijt” word gebruikt en de planten in kuipen staan opgesteld, Escar-Go van ECOstyle gestrooid tegen de slakken. Na een week is er amper nog 1 slakje op te merken. Nu heb ik tenminste 1 oppervlakte waar die groenvreters niet meer komen.
groetjes, Ron
Hallo Ron,
Ik vrees dat dit mengsel niet zo te koop is, ik koop regelmatig een leuk ras van sla en als de zaden dan wat ouder worden meng ik ze en zaai ze, en dan zie ik wel wat er nog van kiemt (in dit geval dus zo ongeveer alles :-)). Ik koop de slarassen vaak via allerlei webwinkels als ik toch ook gelijk andere groentezaden bestel. Maar ik zag dat De Nieuwe Tuin (die ook erg mooie rassen apart verkoopt) ook een mengsel van slarassen verkoopt, waaronder groen, rood, gespikkeld, gestreept, etc.: http://denieuwetuin.be/86-slamengsels (onder de naam Lactuca Varia). Ik ben altijd erg tevreden over de zaden van de lekkere en bijzondere groenten en kruiden van De Nieuwe Tuin.
groetjes,
Diana
Goeiemorgen…..
Ik weet niet precies waar ik reguliere vragen kan stellen … Ik heb voor het eerste jaar nu een Aubergine staan in de kas… Wat doe ik met die okselscheuten? laat ik die zitten? of haal ik die weg?
alvast bedankt!
Hallo Jacquelien,
Ik haal de eerste (onderste) okselscheuten bij aubergines weg, net als bij paprika’s en pepers. Als de planten eenmaal zijn vertakt en echt al wat groter worden laat ik het altijd maar gaan, gewoon geen tijd meer om dat bij te werken, en mijn ervaring is dat ze klein blijven en dus niet veel energie van de plant kost, of dat ze echt groot wordt maar dan dus ook een vruchtdragende scheut wordt waar ik blij mee ben.
groetjes,
Diana