Goede en foute namen

Ik heb wel iets met taal. Ben er niet perse heel goed in, maar heb er wel altijd al interesse in gehad. En de Latijnse taal is zo ongeveer onmisbaar in de plantenwereld. Voor mij persoonlijk trouwens ook. Afgelopen week wilde ik nog even opzoeken of mijn ‘Afrikaantje’ = Tagetes Kees Orange nou gewoon alleen Kees, of Kees Orange heet.

Op de foto zie je de betreffende Tagetes erecta Kees Orange. Gekocht in Engeland. Dan hoef je echt niet onder de T van Tagetes te zoeken, want Engelsen noemen hun Afrikaantje liever Marigold (vreemd genoeg heet onze Goudsbloem = Calendula officinalis daar ook Marigold, maar dan Pot Marigold). Lekker verwarrend.

Fransen noemen de Tagetes liever Rose d’Inde. Niet te verwarren met onze Oost-Indische Kers, want die heet in Frankrijk dan weer Capucine grimpante (en in het Engels Nasturtium).

Verwarrend, want elke taal heeft zijn eigen benamingen, Alleen de Latijnse benaming blijft hetzelfde. Ik vind het echt geweldig, want anders kwam er niet meer uit, zeg, google op de Latijnse benaming van een plant en je vindt veel meer informatie dan op een Nederlandse of Engelse naam.

En gelukkig kloppen Latijnse benamingen altijd. Nou ja, wel heel erg vaak maar soms toch niet. Soms wordt er gediscussieerd over plantennamen, of de ene plant eigenlijk toch niet behoort tot een andere plant (vandaar dat we nu Consolida Delphinium noemen, en Cimicifuga Actaea).

Uiteindelijk hebben alle planten hun namen van mensen gekregen. En soms hebben die dat leuk gedaan. Al is dat natuurlijk ook altijd nog wel voor een groot deel de verdienste van de plant.

Op de foto zie je de Linaria triornithophora die hier nu zo mooi staat te bloeien. Ingewikkelde naam misschien. Maar als je weet dat in het Latijn ’tri’ drie betekent, en ‘ornitho’ iets met vogels te maken heeft, en ‘phora’ zoiets als ‘dragend’ betekent, kun je bijna bedenken waarom de ontdekker van deze vrolijke eenjarige haar deze naam heeft gegeven. Want als je het eenmaal weet zie ik zelf ook dat het wel 3 tegenover elkaar fladderende vogeltjes lijken (al zie je het derde vogeltje op de foto niet goed, maar het is er wel). Leuk hè!

Maar er gaat ook wel eens iets fout in de naamgeving. Zoals deze:

Een peper. En een peper heet in het Latijn Capsicum annuum. Alleen betekent ‘annuum’ éénjarig, en een peper (en ook paprika) is in principe niet éénjarig. Als ik zou willen zou ik de plant meerdere jaren kunnen houden, al is dat in Nederland niet zo simpel (omdat ze geen vorst kan verdragen en dus binnenshuis zal moeten overwinteren). Maar misschien leuk om eens te proberen, op een lichte plaats bij een temperatuur zo rond de 10 graden is ideaal. Weinig water in de winter, in het voorjaar weer voeding en meer vocht geven, en dan kan de plant uit haar rust komen en weer gaan groeien (en eerder bloeien en vruchten geven dan in een eerste jaar). Niks annuum = eenjarig dus.

Oh ja, en nog even over Filius Blue; Filius betekent Zoon en Blue is natuurlijk blauw, Blauwe zoon dus :-).

Ook fout:

Peper Limón (ik heb deze plant nu staan maar deze foto is nog van 4 jaar geleden, de planten hangen nu net zo vol met pepertjes als toen, maar beginnen nu pas te rijpen, dit ziet er al veel vrolijker uit :-).

Naast de bekende Capsicum annuum bestaan er nog een paar pepersoorten, en dit is er daar één van; Capsicum chinense. En chinense betekent in het Latijn dat de plant uit China komt. Maar dat is natuurlijk niet zo, want iedereen die wel eens in Zuid-Amerika, Suriname, Caraïben is geweest dat als er ergens deze zeer hete pepers groeien en gegeten worden, dat het daar is. En ondertussen is ook al bewezen dat deze ‘Chinese Peper’ oorspronkelijk ook echt uit Zuid-Amerika komt.

Tot slot dan nog een heel mooie maar tegelijk heel lelijke; niet fout als in foutief, maar als in fout met hoofdletters.

Voor zo’n geweldige plant, de Salvia Amistad:

Wordt hier in pot zo’n 120 centimeter hoog, bloeit van juli tot ver in de herfst met deze grote zuiver paarse lipbloemen en de bijna zwarte kelkblaadjes en stelen. Echt een geweldige plant. Er zijn slechts 2 ‘nadelen’; helaas geeft de plant geen zaden, en ze is zeer matig winterhard. Maar hier overwintert ze al een paar jaar prima in een flinke pot in de koude kas (net zo koud maar dan zonder de regen, sneeuw, etc.).

Oh ja, en nadeel 3; de naam, wie heeft deze naam in vredesnaam verzonnen? Mag die alsjeblieft dan veranderd worden? Voor wie de naam niet zoveel zegt, volgens de internet-encyclopedie zijn er 3 betekenissen voor Amistad; 1 = Spaanse jongensnaam met de betekenis Vriendschap. 2 = een dorp of stad in Amerika. en 3 = de naam van het 19e-eeuwse Spaanse slavenschip La Amistad (met dus ook de betekenis De Vriendschap, hoe triest). Nieuwe naam graag!!! En wees eens net zo leuk en vrolijk en inventief als de ontdekker en naamgever van de Linaria triornithophora in plaats van te verwijzen (ongetwijfeld onbedoeld maar toch) naar iets ongelooflijk lelijks.