Gewonnen

Ik heb in de afgelopen jaren al een paar keer een blog geschreven over de preimineervlieg; hoe ze de hier complete oogst van uien, sjalotten en winterprei verwoestte. En dus besloten we ze dit jaar niet te telen, na 29 jaar nooit in onze tuin te hebben ontbroken: geen gele uien, geen zomerprei, geen rode uien, geen sjalotten. geen winterprei, niks. Nou ja, niks, wel lenteui want daar heb ik nog weinig of geen preimineervlieg in gezien. En ook knoflook gaat hier vooralsnog goed.

Maar uien, sjalotten en prei hebben we ondertussen al een paar jaar niet meer kunnen oogsten. Zie vooral ook de pagina die ik erover schreef: Preimineervlieg. En ik zal ook nog even een niet heel appetijtelijke foto laten zien:

De aantasting was vorig jaar zo ernstig dat de uien vrijwel oneetbaar waren. Ik heb van alles geprobeerd: laat zaaien/planten (maar ze vliegen hier blijkbaar ook gewoon in mei en juni, of ze overwinteren in de grond), rabarbergier en knoflookgier (helaas hielpen beide niet), afdekken met speciaal extra fijn preimineervliegengaas (dat ging prima tot we toch eens moesten wieden en toen vlogen de minuscuul kleine vliegjes blijkbaar onder het net voor we het weer afsloten en hebben ze een geweldig leven onder een beschermd net in een uienwalhalla gehad :-)). Oftewel; we waren er wel klaar mee, telkens weer een remedie verzinnen, opletten, zorgen, controleren, teleurstelling.

Maar helemaal geen uien? Terwijl we ze zo lekker vinden, en zowat elke dag eten. Ik zou het bijna een kleine tuin- en keukenramp kunnen noemen. En dus puzzelde ik vorig jaar wat ik zou kunnen doen om toch wat uiachtigs te kunnen oogsten. Vandaar een grote bos bieslook in de tuin, en we teelden wel lenteui (en ook dit jaar gaat dat best goed). En de Iraanse snijprei Tareh waar ik eerder over schreef.

Ik bedacht dat ik eventuele uien zou moeten verstoppen, op een plaats waar hopelijk weinig of geen preimineervliegen zouden komen. Hoe hoog kunnen preimineervliegen eigenlijk vliegen? Ik bedacht in september dat we de winterteelt van uien misschien eens zouden kunnen proberen. En dus bestelde ik (bij Zaadhandel van der Wal, maar ze zijn dus pas in de herfst leverbaar) 4 winteruienrassen: Shakespeare, Red Arrow, Snowball en Radar. Ze kunnen buiten geteeld worden maar in verband met de preimineervlieg die juist rond de maand november weer actief wordt (elk jaar jammer voor de winterprei) was dat hier geen optie. Nee, ik ging ze in de kas telen, dat was de bedoeling!

Natuurlijk liep het niet zoals gepland. De in september bestelde plantuitjes lagen 3 weken later, door alle drukte van oogst en opruimen in de tuin, nog steeds in de verpakking te wachten. In oktober heb ik ze alsnog de grond in de kas in gefrommeld, een beter woord kan ik er niet voor gebruiken. Ik plantte de uitjes vooral langs de rand van het middenpad in de kas. Lukraak door elkaar. Met het idee dat, als het überhaupt iets zou worden, ze niet veel ruimte in de kas in beslag zouden nemen. Want je plant winteruien in oktober maar je oogst ze pas in juni (net iets eerder dan ‘buitenuien’ want in de kas komen ze door de warmte in het voorjaar al iets eerder weer aan de groei).

Ik heb er niet heel goed voor gezorgd; haastig geplant, alleen in april wat kali gegeven, ze hebben in de winter een poosje vrij droog gestaan en in april juist kletsnat, en soms trapte ik op een blad. Een aantal uien schoot in mei door, die bloeistengels heb ik wel netjes verwijderd.

Niet ideaal dus: niet heel goed gevoed, niet heel goed gewied, niet heel ruim uitgeplant, etc.. Maar ik had er geen last van; ik kon gewoon wintergroenten als rucola, snijbiet en pluksla in de kas oogsten. En later waren er ook geen problemen met het uitplanten, dieven en verzorgen van tomaten, paprika’s, etc.. Eigenlijk stonden ze op een plaats waar normaal gesproken alleen onkruid groeit, of heel af en toe eens een goudsbloem of laag afrikaantje.

En dit is dan 19 seconden oogst. Laat vooral het geluid uit want er is geen tekst en ik ben vergeten om het niet-werkende apparaatje met hoge pieptoon uit te zetten :-):

Het is trouwens niet de hele oogst; in april namen we al 2 of 3 keer per week een ui mee naar huis: ze hadden toen nog het formaat van bosuien en we aten ze bijvoorbeeld in een salade of soep, inclusief het toen nog groene blad. Maar deze week hebben we dus alle overgebleven uien geoogst; het blad viel om, over het middenpad, en vooral aan de gele uien kun je zien dat ze wel gewoon ‘klaar’ waren.

En je kunt op foto en filmpje zien dat de standplaats en het ras nog wel wat verschillen opleverden: de witte Snowball schoot wat sneller en makkelijker door, er zitten grotere en kleinere uien tussen (achterin de kas was het erg nat en bleven de uien kleiner dan voorin de kas waar het wat minder nat was/is en de grond daardoor wat luchtiger).

En het allerbelangrijkst: geen preimineervlieg!! We waren ze te slim af, na 2 jaar alleen maar teleurstellingen hebben we nu van ze gewonnen! We gaan eerst genieten van de zomer maar gaan zeker in de herfst weer winterplantuien bestellen en in de kas planten (dit keer niet langs het middenpad maar juist langs de achterwand en in de andere kas, zo kunnen we ook nog enigszins een kleine vruchtwisseling aanhouden. En ik ga ze in augustus ook nog zelf zaaien (het ras Senshyu Yellow).

Misschien was het geluk, misschien hebben de preimineervliegen de komende teelt wel door waar ze moeten zijn. Maar als we de deur een beetje dicht houden (en dat doen we in de koele periodes van het jaar altijd al) en ze niet zo hoog kunnen vliegen dat ze via het raam naar binnen kunnen, dan hoop ik dat we voorlopig via deze weg toch zelf uien kunnen blijven telen!

Tot slot: nu ik het toch over winnen heb: de winnaars van de zaaiagenda zijn bekend. Een verbazingwekkend aantal van 527 mensen hebben meegedaan met de verloting ter gelegenheid van het uitkomen van de vierde druk. En we vonden het bijna ontroerend om alle verhalen daarbij te lezen: jonge en oude mensen, met ervaring, zonder ervaring, met een grote tuin of een mini-moestuinbak en alles daartussenin. Mensen die de agenda weg willen geven aan een vader of goede vriendin, mensen die samen met hun kinderen willen tuinieren, mensen die op een zorgboerderij werken en wel wat zaaistructuur kunnen gebruiken, etc.. Iedereen heel hartelijk dank voor het mee loten en voor alle mooie en soms persoonlijke verhalen!!

We wilden 4 zaaiagenda’s verloten maar uiteindelijk zijn het er zelfs 5 geworden! Hieronder vind je de manier waarop Laura de lootjes heeft getrokken en de uitslag:

Van harte gefeliciteerd!! Laura heeft de winnaars ondertussen een mailtje gestuurd. En voor wie dit allemaal heeft gemist en niet weet wat de zaaiagenda is, kijk dan nog even op deze pagina met informatie, een korte film, foto’s, reacties van mensen die de agenda al hebben, etc.: Zaaiagenda voor de moestuin.

Zoals altijd nog een foto aan het einde van een blog. Om in het thema te blijven, een foto van een echte win-win-combinatie :-). Ik heb al vaker Emilia javanica in de tuin gehad, de kleine planten voor een niet te natte plek in de zon bloeien met kleine felrode pomponnetjes op ijle wiegende steeltjes. Matthiola incana is sowieso één van mijn favoriete eenjarige bloemen; door de mooie bloemvorm, lange bloei en heerlijke geur. Dit ras (Vintage Brown) is nieuw voor mij en bloeit met prachtige, rokerig oudroze bloemen. En ze bloeien nu tegelijkertijd, ongeveer even hoog, in een mooie combinatie (vind ik maar ik heb dan ook altijd al een zwak gehad voor roze met rood (of roze met oranje, ook mooi, die ga ik voor volgend jaar onthouden :-)).