Gek of erg

Zo waren we vorige week rond deze tijd nog chagrijnig omdat we 4 keer op één dag een hagelbui op ons hoofd kregen, en zo vallen 1 weekje later de mussen dood van het dak (niet echt natuurlijk) van de hitte.

Je hoort ons niet klagen (al is het wel even wennen aan deze temperaturen), en de tuin lijkt er ook blij mee.

Alles lijkt nu de grond uit te springen, er kiemt van alles, er groeit van alles en er bloeit ook ineens van alles…..

Aardbei bloei

De eerste aardbeibloempjes gezien. En eindelijk kunnen we rabarber oogsten, heel lang waren er wel wat stengels maar nu groeien die elke dag echt centimeters.

De braam schiet in het blad en ik zag al wat knopjes, de zwarte bes bloeit al volop en ook daar begint het blad nu goed te groeien. De aalbes bloeit dit jaar rijker dan vorig jaar:

Aalbessen bloei

Alleen de blauwe bessen blijven wat achter, het blad nog wat paarsachtig/geelgroen van de kou, maar we hopen dat dat in de komende warme dagen ook steeds wat groener en frisser en meer wordt.

En nu kunnen we dan ook echt aan de slag, de kou voorbij. De kassen staan vol met zaaisels en zaailingen, soms al groot genoeg maar de hagel en koude nachten hielden ons tegen. Maar nu zijn we aan het uitplanten geslagen, en aan het verspenen (want als er iets uit de kas kan, kan dat plekje weer worden opgevuld door andere soorten die nog stonden te wachten op een groter plekje (ja, het is wel lastig uitleggen maar iedereen met tuin weet vast wat ik bedoel :-).

Mijn uitzicht vanaf mijn tuinstoel, een lekker plekje in de zon:

Verhoogde bakken tuin

Er zijn al potten gevuld maar ook nog genoeg leeg, er zijn al verhoogde bakken gevuld maar ook nog genoeg leeg. En ik mag dan bedenken waar ik alles wil hebben, en Ruud plant dan alles uit, wat en waar ik de potjes dan ook neerzet.

En denk niet dat ik vervolgens erbij sta te kijken hoor, ik zit op diezelfde tuinstoel, verspenen, verspenen, verspenen, ik heb gisteren wel meer dan 200 zaailingen verspeend, van de laatste tomaten tot spruitkool, van eenjarig bonenkruid tot ananaskers, van Agastache tot Zinnia’s, van quinoa tot knolselderij. Zoveel dat het ook allemaal niet meer terug in de kas past (want daar zijn we ook al druk bezig met het uitplanten van de tomaten, pepers, paprika’s en aubergines). Aan het einde van de dag zag dezelfde tuin er zo uit:

Verhoogde bakken tuin verspeend

Overal bakken met verspeende zaailingen. Allemaal leuk en aardig maar ook voor deze plekken heb ik al weer plannen, wil er worteltjes zaaien, en schorseneren, lenteui, donkerpaarse bietjes, etc.. Dus hoe lang deze bakken met verspeende zaailingen hier mogen blijven staan……. we komen nu gewoon ruimte tekort.

Met de zon en warmte die ons voor de komende dagen wordt beloofd hopen we dat we volgende week al weer wat plaats hebben gecreëerd om weer uit te planten.

Zodra we de mooie weersvoorspellingen zagen hebben we ook gelijk wat stamboontjes gezaaid. En na 5 dagen is dit al het resultaat:

Bonen gekiemd

Ze mogen binnenkort worden uitgeplant in een verhoogde bak. Zie je, daar begint het al, want dan moet er wel een bak met verspeende zaailingen  weer een ander plekje krijgen. Maar uiteindelijk hopen en denken we dat binnen een week of 4 alles echt is uitgeplant en een eigen plekje in de tuin heeft en alles ook in die tuin past (ik twijfel er nu nog even aan, ik lijk wat tuin tekort te komen :-)).

En zo gaat het hier dus nu in de tuin. Hoe het in de kas gaat (bijna alles uitgeplant) ga ik beschrijven in mijn blog op de website van Pokon. Zodra het stukje erop staat plaats ik hier even de link: De kas in mei

Oh ja, tot slot nog even: mocht je iets lekkers voor moederdag willen maken, maak deze Tiramisu Pavlova:

Tiramisu pavlova

Er zit helaas niets in waarbij ik wat lekkers uit de tuin kon oogsten/gebruiken, maar zo lekker dat ik het recept toch maar op de website heb gezet (denk aan echte tiramisu maar dan lichter en luchtiger, knapperiger, oei, misschien wel lekkerder als ik dat zomaar durf te zeggen). Het recept kun je hier vinden: Tiramisu Pavlova

 

Abonneer
Laat het weten als er
guest

68 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Janneke Kleinhoonte van Os

Wat ziet het er allemaal goed uit, om jaloers op te worden. Hier in het midden van het land gaat het allemaal wat langzamer. Maar nu, met dit weer gaat het hier natuurlijk ook explosief groeien! De tomaten eergisteren naar de kas verhuisd, volgende week mogen ze op een vruchtendag de volle grond in. Ze staan er prachtig bij, dank voor de goede zaadjes van jou!
Nu nog een vraag, ik had deze vraag volgens mij gepost, maar kan het niet meer terugvinden. Nu moet ik zeggen, je hebt ook een steeds grotere fanclub; geweldig dat je naast al je tuinwerkzaamheden iedereen zo snel kunt antwoorden!
Ik heb bonen bij je gekocht, maar niet genoteerd of het stam of stokbonen zijn. En je zadenlijst is nu (begrijpelijk) weg. Het gaat om de volgende soorten. Sojabonen black jet, en pronkbonenmix Firestorm en snowstorm. En kan ik ze ook per 3 of 5 leggen. Rond de stokken leg ik altijd tussen de 5 en 7 bonen. Alvast hartelijk dank!

nadi

Hoi hoi,
Ik heb ook de Sojaboon blackjet van Diana besteld. toen ik bestelde had ik alle informatie gekopieerd van de bestelde zaden en in een pdfje gestopt. De sojabonen zijn stambonen en volgens de info kan je ze planten per 3 🙂 ik kan je eventueel de pdfje toesturen als je dat wilt?
Groetjes Nadi

nadi

En hier kan je de info van de pronkbonen vinden: https://www.mooiemoestuin.nl/moestuinzaden/stokpronkboon-moonlight/
Ik hoop niet dat ik voorbarig ben met het antwoorden voor jou Diana. Ik dacht gewoon ik weet toevallig de antwoorden en je hebt het vast heel druk..

marike ooms

Hoi Diana,

Ik kon nergens een mailadres van je vinden, vandaar dat ik je via deze weg een bericht stuur. Zou je het leuk vinden om mee te werken aan een interview voor magazine Cashew Stadstuinieren? Wil je mij misschien een mail sturen? Dan vertel ik je er graag meer over!

Vriendelijke groet,
Marike Ooms

sonja

hallo diana, wat een geweldige site. na jarenlang 3 hoog achter te hebben gewoont heb ik sinds een jaar een mooie tuin. met de info op jou site zijn al menig plantje gered! we hebben een kleine kas waar ik een komkommerplant in heb. nu is 1 komkommer behoorlijk aan het groeien, ik denk ongeveer 13 cm. alle andere komkommertjes zijn pas een cm of 3 en lijken niet te groeien. hoe kan dit? is die ene snel of is de rest traag? moet ik die ene eraf halen zodat de rest ook gaat groeien?ik hoop dat je me kunt helpen want ik wil heel graag lekker ervan kunnen snoepen over een tijdje. groetjes, sonja

sonja

hallo diana, zeker heb ik wat aan je antwoord. ik moet gewoon leren dat geduld een belangrijk goed is bij moestuinieren……overigens heb ik mijn eerste komkommer geplukt en opgesnackt op het werk vandaag. die dingen uit de winkel hoef ik vanaf nu niet meer, jeetje wat lekker zo n eigen komkommer! bedankt voor je reactie!

Janneke

Dank je wel Nadia! Ik heb net de informatie van Diana gekregen, zie hier onder. Fijn dat je zo direct reageerde. Ik heb een tijd de berichten niet gelezen, maar mij nu geabonneerd op de berichten dienst per e-mail. We kunnen veel van elkaar leren dankzij Diana. En ik heb al veel van haar geleerd!
Hartelijke groet Janneke

Janneke

Dank je wel Diana! Dat gaat vast een prachtig gezicht worden rood en wit door elkaar. Plant ik ze per 4 rond de stok?
Jullie ook veel plezier met dit heerlijke weer in de tuin!

Marjolein

Wauw, wat ziet die taart er prachtig en heerlijk uit! En ook nog eens glutenvrij, zeker weten dat ik die binnenkort ga maken. Ik ga dan denk ik wel wat minder suiker proberen, 300 gram klinkt wel heel erg zoet.

Werkze en genietze van het mooie weer,
Marjolein.

Monique

Ga zeker de taart proberen. Lijkt me heerlijk.
heeft iemand er ervaring mee om de taart in een meer hapklare maat te maken? meer als gebakjes dus zeg maar. Moeten ze dan veel korter in de oven drogen?

Marlies van Drimmelen

Hey Diana, ziet er allemaal mooi uit. Ik ben ook zo blij dat de kou voorbij is. De kas is ook hier overvol en het uitplanten is in volle gang. Heerlijk ruimte scheppen en de tuin mooi maken. Hoe is het met je aardappelen afgelopen?
Veel plezier en geniet van het mooie weer!
Groetjes, Marlies

Marlies van Drimmelen

Hoi Diana,
Wat jammer. Je hoopt toch dat het meevalt. Ik ben zelf ook twee keer om half zes uit bed gestapt om plastic erover te trekken. Dat heeft geholpen maar erg ontspannen is het niet. 🙂
En nu snakken we naar regen. Het kan raar lopen.
Vandaag de eerste bloemen van de Nemophila in de tuin. Wat een lief bloempje.
Groetjes, Marlies

Robert van kints

Diana,
Ik geniet dagelijks van jouw leuke site. Als jij morgen wilt genieten: florensis houdt haar jaarlijkse fancy fair inzwijndrecht van 8.00 tot 14.00 Duizenden planten, biologisch geteelde kruiden, groenteplanten en een enorm assortiment stekmateriaal en zaailingen uit een van de grootste kwekerijen van uitgangsmateriaal van nederland.

Anne-Marijke

Hallo Diana,
Wat heb je weer een gezellig stuk geschreven met mooie foto’s.
Bij ons in de tuin barsten de knoppen ook open. Morgen gaan de zaailingen de tuin in.
Er zat tussen de zaden van de aubergine die ik bij jou bestelde een vreemdeling.
Geen idee wat het is maar het plantje groeit goed. Als ik je een foto stuur kun jij me dan vertellen wat het zou kunnen zijn?
We hebben wel wat pech in de kas, ’s morgens lagen er wat planten waar de wortels vanaf gegeten waren. Het blijken emelten te zijn. Weet jij een middel hiertegen? Ik heb nog een vraagje, op de foto zie ik bij jou prachtige vierkante potjes met zaailingen staan. Bestel jij die via internet? Ze nemen veel minder ruimte in dan mijn ronde potjes. De taart ga ik zeker proberen.
Lieve tuingroetjes, Anne-Marijke

Joris

Ik heb de voorbije twee dagen ook niet stil gezeten 🙂 Vanalles liggen uitplanten buiten en in de tuinserre.

Ik heb wel het volgende probleem, door de extreme zonnestraaltjes hebben mijn serreplantjes het toch wat lastig, ze zijn precies aan het “verbranden”, de bladje krullen en drogen volledig uit. Ik heb het wel enkel bij mijn zelf gezaaide exemplaren, bij de gekochte planten heb ik gewoon wat slap hangende blaadjes. Ik vermoed dat misschien hun wortelgestel van de zelfgezaaide niet sterk genoeg zal zijn om meteen die extreme weersverandering aan te kunnen. Volgend seizoen toch maar een schaduwdoek voorzien in mijn serre denk ik.

Bij mij staan er ook bloempjes op de aardbeien en het zijn ECHTE plantjes geworden ondertussen, echt mooi om zien.
De braambezen, frambozen, rode en blauwe besjes staan bij mij al even in bloem, aan de rode besjes hangen zelfs al groene besjes aan, ik heb ze wel eerst in pot in de serre laten staan tot eergisteren en gisteren heb ik ze verhuisd naar buiten, hopelijk zijn ze hier sterk genoeg voor.
Volgend jaar bouw ik een ijzeren hek voor ze om lekker te kunnen klimmen en iets wat voor derest van hun dagen kan blijven staan. Dit jaar had ik geen tijd meer dus laat ik ze maar een jaartje in potten staan.

Vandaag gaan bij mij de bonen de grond in, ga ik wat pastinaak zaaien en worteltjes en dan steekt in mijn geval het meeste de grond in voor dit seizoen.

Veel succes nog aan iedereen en geniet van de zon

Chris

Zeker jaloers als ik je zaailingen zo zie…
Ik maak me nu helemaal zorgen over mijn tomaten en courgettes/pompoenen… De laatste heb ik vorige maand in de schuur voorgezaaid, maar er zijn er maar 3 (van de 15) opgekomen… Ze staan nog steeds in de schuur… Is er nog hoop?
De tomaten zijn lang, dus en helaas nog slechts met 2 blaadjes, dus eigenlijk nog niet te verspenen… Moet ik ook hier wanhopen?
Oh en nu ik erover denk… Mn prei komt nu pas uit… Terwijl de wortel en diverse bietjes in de koude grond na 3 weken nog helemaal niets laten zien… Lijkt me ook rijkelijk laat (wat een rampjaar!)

Fijn is wel dat de aanmelding voor de nieuwsbrief gelukt is… Dat dan weer wel

Christian alderliesten

Ik heb er een opgegraven en de pit is nog intact. Ze stonden wel wat donker (hoewel voor t raam) en onvewarmd… Heeft het zin om nu nog nieuwe tomaten te zaaien?

margriet

Oh wat heerlijk die taart! Vandaag op de eetbare plantjesmarkt in veenhuizen geweest. Erg leuk. Daar nog wat kievitsboon gekocht. 15 zaden. Dat ga ik proberen. Verder ook zaden groene asperges gekocht. Al is mei iets aan de late kant. Volgens de verkoper kan het nog net. Als ik jouw uitleg over asperges lees moet ik dus voorzaaien. In potjes? En dan op een tijdelijke plaats uitplanten. Daar moeten ze 2 jaren staan en het voorjaar daarop moet ik de wortels hun definitieve plaats geven? Ik lees hier en daar verschillende stukken namelijk waarbij soms na 1 jaar de wortel uitgeplant worden en dan nog twee jaar wachten om te kunnen oogsten. Ik ga het proberen. En ook nog quinoazaden meegenomen. Erg benieuwd.
En die taart.. oh die moet ik snel proberen. ..

Groetjes margriet

margriet

En nog aanvullende vraag.. Hoe krijg je tzt de wortel geheel uit de grond…

Gea en Jorina

Oh hier ook al lekker genoten. Al een en ander uitgepoot in onze tuin. Worden er zo vrolijk van….
Alles schiet uit de grond en uit de knop.
Zijn niet zo van het geduldige en omdat we eergisteren volop tijd hadden, hebben we alles uitgepoot wat al kon. Heeft al twee nachten goed overleeft en vermaakt zich prima in de zon lijkt het.
Wel bezoek gehad vorige week van een konijn die twee holen probeerde te graven. Deze met behulp van een extra omheining geweerd. Weer een probleem minder hahaha

Marian

Hoi.

Leuk je opmerking over de mussen vallen van het dak door de warmte.
Ooit toen mijn tante Bets nog leefde ergerde ze zich aan dat gezegde en wel met de volgende uitleg.
Het is niet de mussen vallen van het dak maar dat moest zijn de MOSSEN vallen van het dak door de warmte. Denk hierbij aan de rieten daken waar vaak veel mos op groeide en dat viel bij langere warmtedagen achtereen door uitdroging van het dak en niet die arme musjes.

Wijsheidje van een veel te vroeg overleden Tante BETS, ze is slechts 93 jaar geworden zeker in haar geval is ze ons te vroeg ontvallen.

Groetjes.

MARIAN HARTOG. {overigens ik ben een man} gek hè?

Ruben

Hallo Diana,

Wat zijn die stamboontjes al groot! Is dat 5 dagen na het zaaien al? Of 5 dagen na het opkomen?

Zelf heb ik ook boontjes gezaaid, maar ik zit nu met een probleem. De ontkiemende boontjes duwen namelijk de grond waarmee ze afgedekt zijn omhoog, zoals te zien is op deze foto: http://oi63.tinypic.com/200a1k9.jpg

De manier waarop ik ze gezaaid heb is als volgt:
– Potje vullen met potgrond/brekerzand-mengsel (4:1)
– Een beetje tegen het potje tikken om te zorgen dat het mengsel netjes in het potje op z’n plaats zakt
– 8 gaatjes in het mengsel maken met een potlood
– In elk gat een boon stoppen
– Gaatjes afdekken met wat extra mengsel en nogmaals wat tegen de potjes tikken om het mengsel op zijn plek te laten zakken
– 1x flink wat water geven direct na het zaaien, daarna in een zonnige vensterbank gezet en geen water meer gegeven tot nu toe

Ik ben bang dat de kiemen gaan afbreken onder het gewicht van de ‘plak’ die er op ligt. De plak eraf halen en verkruimelen durf ik ook niet aan, ik ben bang dat ik (door er te veel op te duwen) de kiemen beschadig.

Bij mijn gezaaide basilicum heb ik hetzelfde probleem.
Heb jij dit ook weleens gehad? En weet jij misschien wat eraan te doen is?

Zelf dacht ik dat de plak zich misschien gevormd had doordat ik geen water meer gegeven heb sinds het zaaien (omdat ik bang ben voor rottende bonen), maar bij de basilicum heb ik wel regelmatig water gegeven en daar vormde zich zo’n zelfde plak…

Groetjes,
Ruben

Tim

Hai Diana,

Ik volg je website al een geruime tijd en ik heb sinds dit jaar een moestuin met 2 vrienden. Ik heb spaanse peper op laten komen en ze groeien erg goed! Nu heb ik een vraag hoeveel plantjes je maximaal in een pot (emmer formaat) kwijt kan. Of mag je altijd maar maximaal 1 plantje per pot? Ik kan het antwoord hierop nergens vinden! Ik hoor het graag van je!!

Groetjes,
Tim

Tim

Beste Diana,

Bedankt voor je snelle reactie! Ik laat ze dan lekker doorgroeien op deze manier!! Laten we hopen op een succesvol jaar 🙂

Tim

Mark en Marion

Bah..eind van de week weer 12 graden.

Sterckx Joris

Idd dat word even afkicken geblazen.

deze morgend weer enkele niet zo leuke ontdekkingen gedaan, een van men 8 knolselders dood. Ik vermoed opgegeten :p
Ok een volledig blad weggegeten van een bonenblad die ik had voorgezaaid.
Gelukkig is al derest nog intact.

Kan het eigenlijk kwaad om tomaten nog nat te sproeien als er nog geen tomaten zelf aanhangen? ik doe dit omdat ik al derest van mijn groenten gewoon langs boven besproei dat gaat een pak sneller.

Mark

Hoi Diana,

Vandaag de Pavlova nagemaakt volgens jouw recept. Had nog iets langer in de oven gemogen maar eigenlijk was het net echt. Onwaarschijnlijk lekker!

Nu weer 200 km hardlopen om alle calorieën weer kwijt te raken, maar het was het waard. Bedankt!

Linda

Hallo Diana, dank je voor weer zo’n inspirerende blog. Lekker druk nu he, met die warmte?

Vraagje: waarom verspeen jij alles nog een keer in plaats van het gelijk in de volle grond te zetten? Verwacht je nog vorst of wil je ze zo kwetsbaar nog niet naar buiten of zo?
Ik heb zelf alles maar gelijk uitgeplant, en zaai nu verder in de volle grond, het werd zo’n gedoe anders.

Sterckx Joris

Diana,

Het gaat hier wel over uitgeplante zaken en dus niet meer over zaailingen, maar bedankt voor de tips ivm ziektes. In de toekomst vul ik dan wat gieters en giet ik deze gewoon telkens leeg aan de voet.

Linda

Diana mijn complimenten over de site! Wat gaaf zeg! En wat een mooie tuin ook!!! Ik ben net begonnen met kweken. En had een paar vraagjes over kruiden kweken en aangezien jij enorm ervaren bent wilde ik ze heel graag aan u stellen maar weet niet waar ik het kan vragen dus misschien dat ik het hier mag neerzetten? Het gaat over over kruiden. Ik heb de meeste zelf gezaaid maar begrijp dus niet als ik ze ga overpotten of er dan juist veel plantjes bij elkaar in 1 pot moeten of maar 1 of 2 plantjes per potje? De pot waarin ik ze ga over zetten is 16 cm breed. Want zie vaak in tuincentra`s dat er bij sommige 10 a 15 in 1 pot zitten en andere maar 1 of 2 plantjes. Mijn eerste vraag was dus hoeveel plantjes (die uit de zaadjes gekweekt zijn) moet ik overzetten in mijn pot van 16 cm. 🙂

Bij de volgende kruiden : Dille
Kervel
Oregano
Dropplant
Kamille
Bonenkruid
Valeriaan
Tijm
Selderij
Dragon
Kerrieplant
Rozemarijn

En mijn 2e vraag is . Welke van deze kruiden “blijven bestaan” . Ik heb gehoord dat je van sommige kan blijven knippen ? En die blijven groeien? Welke zijn dat? En hoe moet je de kruiden knippen? Hele stengels of alleen blaadjes?

Ik blijf u zeker volgen. Echt een te gekke website met veel handige weetjes!!

nadi

Oh dit vind ook interessant om te weten . Wat kruiden kweken betreft doe ik maar altijd wat… en ik moet zeggen ze lukken me niet altijd zo goed…

nadi

Toch vind ik je antwoord best uitgebreid. Ik vind het sowieso super leuk dat je tijd maakt om iedereen inclusief mijzelf zover mogelijk probeert te helpen terwijl je het zelf in deze tijd waarschijnlijk ongelooflijk druk hebt (zoals iedereen met een grote moestuin nu).

Ik denk dat ik ook wel een boek ga kopen over kruiden omdat ik het erg lekker vind en wil dat het me een keer fatsoenlink lukt. Maar ik vind kruiden ook wel een interessante onderwerp gezien ze geneeskrachtige eigenschappen hebben.

Anyway heel veel plezier met je tuin in dit weer!
Groetjes

Linda

Wat onwijs lief! Heeeeeeeeeel erg bedankt voor alle informatie!!!!!!!! Hier heb ik ontzettend veel aan! Super lief dat u de moeite genomen heeft om mijn vragen te beantwoorden! Ik blijf u volgen en googlen voor meer info uiteraard. Hier heb ik enorm veel aan! Super bedankt!

margriet

Hoi Diana,
Al wat meer aardappelen gespot of is het nog zo treurig. Hier gaat het (zandgrond) gelukkig erg goed. Heb jij de courgette en pompoen al uitgeplant? Ik twijfel nog, maar ze zijn met de afgelopen dagen hun potjes bijna ontgroeid en maken al van die kleefdraadjes om zich vast te gaan grijpen en komen zo al vast in elkaar te zitten. Het zou dit weekend een stuk koeler worden, maar ook maar twee dagen, en geen vorst volgens de huidige berichten. Ik denk dat ik het erop gok..
Groetjes Margriet

margriet

Wat vervelend van de aardappelen zeg. Je zou nog wat late kunnen poten, maar begrijp uit je site dat je tegenwoordig meestal alleen vroeg en middenvroeg poot ivm de kans op ziekte. Succes!

Mark en Marion

Hey Diana, we kunnen op je site maar weinig informatie vinden over pruimenbomen. Wij hebben de Reine Victoria in een kuip staan. We hebben haar daar in 2013 geplant en tot nu toe nog niet erg veel oogst gehad (het is een ent op een dwergstam), vorig jaar maar 9 pruimen. Maar cit jaar hangen er ineens ruim 40 in! Geen idee of dat allemaal goed gaat komen. We zijn erg bang dat de takken onder het gewicht gaan bezwijken straks als de vruchten gaan rijpen. We speuren heel je site af naar info maar hebben nog niets gevonden. Het groeit nu zo hard met dit geweldige weer van de afgelopen 2 weken.

Mark en Marion

Ok, dus dan valt het toch best mee met de hoeveelheden. Onze boom dus gewoon nog erg jong. We wachten geduldig af tot je je pagina hebt geschreven en laten het hier rustig door groeien.

Linda

Ik had nog 1 vraagje mogen de franse en de russische dragen bijelkaar in 1 pot of kan dat niet?

Linda

*dragon sorry

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties