Blauwe Bes
Eerst even dit, mocht je internationale informatie/zaden/tips/foto’s zoeken over/van blauwe bessen:
- Synoniemen: trosbosbes, bosbes (maar dat klopt niet, zie hieronder)
- Latijnse naam: Vaccinum corymbosum
- Engelse naam: Blueberry
- Duitse naam: Amerikanische Heidelbeere
- Franse naam: Myrtille Americaine
De benamingen voor blauwe bessen zijn soms wat verwarrend. Zowel in het Nederlands als in andere talen: blauwe bes, bosbes, trosbosbes, Amerikaanse bosbes. Er bestaan verschillende soorten van het geslacht Vaccinium. Een blauwe bes heeft de Latijnse naam Vaccinium corymbosum. Een bosbes is een ander soort (met de Latijnse naam Vaccinum myrtillus).
De blauwe bes is het buitenbeentje in de bessenfamilie. En dat ‘anders zijn’ heeft vooral met de grondsoort, standplaats, voeding, etc. te maken. Lees die alinea vooral even goed wanneer je van plan bent een blauwe bes te kopen en te planten.
Ik vind de blauwe bes de allerlekkerste bes die er is 🙂 . Ik lust ze als snoepjes, ze hebben gewoon een bijzonder aroma en een fijne smaak. Voor iedereen is dat vast weer anders maar ik wilde ze zo graag dat we ons stinkende best hebben gedaan om ze een mooi plekje in onze (eigenlijk ongeschikte) tuin te geven.
Blauwe bessen zijn ook erg gezond, bevatten veel vitamine A, B en C, sporenelementen en antioxidanten en ze schijnt mede daardoor ook geneeskrachtige eigenschappen te bezitten. Ik heb daar zelf geen verstand van, als je daarover meer wilt weten, googel dan op de naam Vaccinium corymbosum en het woord ‘geneeskrachtig’ en je vindt veel links die gaan over zaken als suikerziekte, zwangerschap, verbeterde concentratie, verhoging immuunsysteem, etc.).
De blauwe bes is een winterharde heester die in april-mei bloeit met witgroene bloempjes, ze zijn éénhuizig (en dat betekent dat in 1 bloempje zowel de mannelijke meeldraden als de vrouwelijke stamper zitten), en ze wordt bestoven door insecten. Je hebt in principe dus aan 1 struik voldoende om bessen te kunnen oogsten, maar kruisbestuiving met andere blauwe bessenstruiken in de buurt leveren altijd meer bessen/oogst op.
Er bestaat ook een heel klein aantal rassen dat wel een bestuiver in de buurt nodig heeft, als je een ras koopt met die eigenschap, dan wordt dat altijd expliciet vermeld/gezegd omdat dat dus een uitzondering is.
De oogst van de donkerblauwe bessen met wittige waslaag valt in juli-augustus-september. Er zijn ook rassen ontwikkeld die vroeg, middelvroeg of laat zijn, en er zijn ook wel verschillen in smaak, besgrootte en uiteraard ziektebestendigheid.
BODEM EN BEMESTING
Waar alle andere bekende eetbare bessensoorten graag op een neutrale of iets zure grond groeien wil de blauwe bes echt zure grond. Niet een beetje maar de pH moet tussen 4 en maximaal 5,5 zijn. En daarnaast moet de grond ook nog zeer humeus zijn, vochthoudend maar toch ook goed gedraineerd zijn (ze houdt van ruim voldoende vocht maar niet van kletsnatte grond).
Ik dacht zelf altijd dat blauwe bessen graag in de schaduw groeien, maar dat is niet waar; ze groeit graag in de zon of in de halfschaduw. De blauwe bes houdt niet van wind, ze staat graag een beetje beschut. De struiken staan hier achter een kas, met zon van de vroege ochtend tot iets in de middag, en beschut tegen al teveel wind – de struiken lijken dit prima omstandigheden te vinden.
Denk eerst goed over je grond na als je een blauwe bes wilt kopen. Wij tuinieren 18 kilometer van de zee, op kalkrijke vette, natte klei. Op dit soort gronden wordt de teelt van blauwe bessen ontraden: door de te hoge pH kunnen takken en zelfs planten sterven.
Wij hebben dat ook wel gezien (en een jaar of 25 geleden bij een eerste poging zelf ook eens ervaren). Er lijkt niet zoveel mis te zijn, de jonge struiken worden in de volle grond geplant, al dan niet voorzien van lekker wat potgrond voor een goede start. En het eerste jaar lijkt de blauwe bes zich best goed te voelen, groeit wat en lijkt sterk de winter in te gaan. In het 2e jaar begint het; de groei stagneert en de bloei valt tegen. In de loop van dat jaar en het jaar erop kwijnt de plant langzaam weg, ze laat steeds meer blad vallen, bloeit slecht (of helemaal niet), takken sterven heel langzaam maar gestaag af. Als je dit verhaal herkent denk dan na over de grond waarop je tuiniert en bedenk of je blauwe bes wel een goede standplaats heeft.
Ik vind blauwe bessen veel te lekker om niet te proberen haar te telen, en dus hebben wij ondertussen toch 9 (jawel, zo lekker vind ik ze dus :-)) blauwe bessen in onze tuin: de opbrengst is hier kleiner (omdat we de omstandigheden sterk hebben verbeterd maar het uiteindelijk nooit ideaal is). Dat neemt niet weg dat we al jaren elk jaar een paar kilo heerlijke blauwe bessen kunnen oogsten.
HET PLANTEN VAN BLAUWE BESSEN IN NIET ZURE GROND
Je kunt op kalkrijke grond overwegen om blauwe bessen in pot te houden. Het voordeel is dat je de juiste grond kunt gebruiken, en er zijn tegenwoordig ook wat leuke rassen voor de teelt in potten (die wat lager en compacter blijven). de planten hier in pot of in een gat (met zure grond) moeten telen. We hebben een aantal planten elk in een eigen grote pot geplant met daarin turf geplant (potgrond is verrijkt en heeft niet de juiste pH!). In de bodem van de pot hebben we, verdeeld over het oppervlak, 5 gaten van zo’n 2,5 centimeter doorsnede gemaakt (voor afwatering). En vervolgens voor elke plant in pot een gat gegraven waar de pot in past. Op een plaats achter de kas: daar staat ze beschut tegen de zoute zeewind, en ze staat ze in de halfschaduw.
De potten met blauwe bessen hebben we dus ingegraven in de grond, met in het plantgat ook nog turf. Op de foto’s zie je hoe ze hier in een rij staan achter de kas, potmaat is denk ik zo ongeveer 50 liter, we hebben er bij 2 planten een kleine maat speciekuip voor gebruikt (met wat extra gaten voor de afwatering), is goedkoper dan een echte pot en is een prima maat.
De laatste planten die we kochten hebben we niet meer in een pot geplant en die ingegraven maar gewoon in de tuin geplant. We hebben op advies van de kweker per plant een gat gegraven van 50 x 50 x 50 centimeter en dat opgevuld met pure tuinturf, en daar de blauwe bes in geplant (en die laatste 4 planten staan er nu 2,5 jaar en doen het vooralsnog prima, als daar verandering in komt meld ik dat hier uiteraard). De grond waar de blauwe bessen in staan dekken we af met houtsnippers en takjes en bladeren van coniferen (om onkruid tegen te gaan, en vocht in de bodem vast te houden). En als we de planten water geven krijgen ze water uit de regenton (kraanwater kan ook kalkrijk zijn).
Blauwe bessen plant je overigens bij voorkeur niet midden in de winter maar het liefst aan het einde van de herfst of in de vroege lente (ongeveer oktober-november of februari-maart). En zoals de blauwe bessen hier staan en groeien gaat het eigenlijk best goed, al zal de opbrengst nooit zo worden als wanneer je in de volle grond op echt zure grond kunt telen.
Bedenk bij het systeem van het ingraven van een kuip wel dat je goed op moet letten om regelmatig water te geven want de wortels zitten geïsoleerd in de pot in de grond. En geef dus vooral geen kalkrijk kraanwater maar regenwater. Bij het planten in een gat met turf heb je wat minder kans op een mogelijk vochttekort maar ook dan moet je vooral in de warme zomermaanden af en toe controleren en water geven waar nodig.
Zoals gezegd, de eerste blauwe bessen die we hebben geplant hebben we in potten ingegraven, de laatste blauwe bessen die we hebben geplant hebben we in een gat gevuld met turf geplant, ik heb daarover een keer een blog geschreven: Blauwe bessen planten
Je kunt blauwe bessen natuurlijk ook in een pot op bijvoorbeeld een balkon of terras houden, zonder in te graven. Bedenk in dat geval wel dat je de potten dan in de winter wat zult moeten beschermen (winterharde planten kunnen in pot minder vorst verdragen, door de krappe ruimte van de pot bevriezen wortels sneller, vaak in combinatie met natte grond).
Mocht je al op zure of licht zure grond tuinieren zorg dan bij zandgrond wel voor een structuurverbetering. Plant in turf en geef vanaf hun derde jaar jaarlijks voeding en een mulchlaag. De wortels van jonge blauwe bessen zijn teer en gevoelig voor verbranden; de eerste 2 jaar van hun leven in de grond vooral geen voeding geven. Geef ook nooit verse mest.
Kunstmeststoffen als kaliumfosfaat en superfosfaat staan erom bekend dat ze de zuurgraad niet verstoren en zelfs iets bevorderen en voldoende voeding geven; in onze biologische tuin geven we elk jaar in het voorjaar een flinke hand groene Culterra of een vergelijkbare algemene samengestelde moestuinvoeding. Naast die voeding krijgt ze ook nog een mulchlaag van turf/blad/conifeertakken (dennentakken zou heel goed werken maar die hebben we hier niet 🙂 ). Ik heb eens een blog geschreven over het mulchen van blauwe bessen, wellicht kun je daar ook nog wat handige informatie vinden (en bij de reacties vind je ook nog tips van lezers.
PLANTEN EN RASSEN
Van 1 volwassen plant in optimale groeiomstandigheden haal je al een leuke opbrengst (gemiddeld 5 kilogram per plant). Daarbij de opmerking dat middelvroege en late rassen over het algemeen een grotere opbrengst geven dan vroege rassen, maar dat daarnaast ook rassenkeuze natuurlijk een verschil kan geven. Meerdere struiken bij elkaar zorgt voor kruisbestuiving door insecten en daardoor een wat vroegere en vooral grotere opbrengst. Als de planten 5 of 6 jaar oud zijn geven ze hun eerste volwaardige oogst.
Houd bij het planten van meerdere struiken ongeveer 1,5 meter afstand aan. Zoals gezegd zijn er vroege, middelvroege en late rassen, en je ziet ook steeds meer hogere/grotere rassen met veel opbrengst, maar ook compacte en kleinere rassen (voor terras en balkon of kleine tuin, soms zelfs semiwintergroen). Als je meerdere planten gaat planten kan het handig zijn meerdere rassen te kiezen waardoor je over een langere periode verse blauwe bessen kunt oogsten. Bekende rassen zijn:
- Bluecrop
- Duke (vroeg)
- Elliott (laat)
- Goldtraube 23 en 71 (middelvroeg)
- Chandler XXL (met extra grote bessen)
- Dixi (laat)
- Pink Lemonade (met rozerode blauwe bessen, heel bijzonder, prachtig maar helaas niet de lekkerste)
- Ama (grote opbrengst, middelgrote bes)
- Patriot (vroeg, veel, grote bes, ziekteresistent)
- Hortblue Petite (planten slechts 0,5 meter hoog)
- Jersey (extra laat, kleinere bes maar goede opbrengst)
- Ozark Blue (één van onze favorieten, vrij laat, met extra grote bessen en een meer dan prima opbrengst)
Vraag vooral advies aan de kweker waar je de plant koopt welk ras voor jouw tuin geschikt is. Maar je kunt tegenwoordig ook heel goed planten via internet kopen; bedenk dan goed wat je wilt qua ziekteresistentie, plantgrootte, besgrootte, vroegheid, etc. en zoek naar informatie en ervaringen van mensen m.b.t. zowel bedrijf en ras.
Blauwe bessen worden niet geleid; ze groeien als losse struik en de struiken kunnen dan uiteindelijk ook wel ruim 1,5 meter hoog en vrij breed (maar dan op een losse manier) worden.
BESCHERMING
Ja hoor, vogels lusten ook graag blauwe bessen 🙂 . Gelukkig vinden ze alleen de rijpe bessen lekker (in tegenstelling tot bijvoorbeeld aalbessen en kersen die al worden opgepeuzeld als ze nog groen zijn). Gebruik voor de bescherming uiteraard een fijnmazig net om te voorkomen dat vogels in het net verstrikt raken. En breng het net pas aan ruim na de bloei (bij de bloei moeten insecten vooral niet belemmerd worden bij het bezoek aan de bloemen en het is prima om de bessen kort voor de rijping te gaan beschermen).
Een net kun je spannen over een onderstel van palen/stokken waardoor een soort kooi ontstaat. Het nadeel van gewoon een net over je planten draperen is dat bij het verwijderen van het net je wel eens wat kleine takjes beschadigt (en het net ook).
SNOEIEN
In principe heeft de blauwe bes niet veel snoeien nodig, zeker de jongere planten niet. Hier hebben we onze struiken (variërend van anderhalf tot zeven jaar oud) nog nooit gesnoeid. Als je blauwe bessen snoeit, doe dat dan vooral pas na het tweede jaar na planten en snoei dan in januari-februari.
Zoals gezegd; als alles goed en netjes groeit hoef je in principe weinig of niet te snoeien. Wat je eventueel wel snoeit zijn:
- afhangende takken aan de buitenkant van de struik
- lelijke, oude en dode takken
- takken die naar binnen groeien en andere takken daardoor kruisen.
- te lange, hoge takken kun je met een derde inkorten
- bij oudere planten die een mindere opbrengst gaan geven kun je verjongingssnoei toepassen: verwijder dan elk jaar 1 gesteltak (dat zijn de grote onderste basistakken waar alle andere takken op groeien), en laat daarvoor een nieuwe gesteltak groeien. Het maximum aantal gesteltakken per plant mag ongeveer 4 of 5 zijn.
Het doel van het snoeien is om licht en lucht in je struik te houden of te brengen. Zoals gezegd, we hebben zelf onze blauwe bessen nog nooit hoeven te snoeien (maar die groeien hier ook niet zo snel en groot door de toch gekunstelde en nagebootste omstandigheden in een beperkte pot/gat met turf). Ook de opbrengst zal hier nooit zo groot worden (neemt niet weg dat ik blij ben met elk blauwe bes die ik zelf kan plukken en van onze 9 struiken oogsten we in ieder geval elk jaar zoveel dat we ze wel 2 maanden volop eten en ik ook nog een paar kilo in kan vriezen).
OVERIGE TEELTTIPS
Geef regelmatig water wanneer er een droge periode is. Breng elk jaar een goede mulchlaag aan en zorg dat je daarbij de zuurgraad op peil houdt.
Geef bij voorkeur geen kraanwater maar regenwater (in verband met de zuurgraad).
OOGSTEN EN BEWAREN
Blauwe bessen kun je wat beter en langer bewaren dan bijvoorbeeld aalbessen. Je kunt ze ook beter invriezen dan andere bessen.
Pluk blauwe bessen als ze goed rijp zijn; na het rozeblauwe stadium worden ze echt zuiver donkerblauw met een waslaag, dik en gezwollen en een beetje zacht als je er voorzichtig met duim en wijsvinger in duwt. Eet ze vooral dezelfde dag, maar als je ze voor een andere gelegenheid wilt bewaren leg ze dan uitgespreid op een koele plaats of in de koelkast; ze zijn dan nog wel een paar dagen te bewaren.
Het lekkerst zijn ze vers, maar je kunt er natuurlijk ook toetjes van maken, taarten van bakken, er jam of gelei van maken, etc. Je kunt blauwe bessen eigenlijk ook prima invriezen. Een deel van de structuur is weg maar ze zijn zeker niet 1 klomp natte vrucht zoals dat met aalbessen en aardbeien het geval is. En om die reden vries ik kleine porties in, strak en luchtdicht verpakt in plastic zakjes. Als ik dan een cake bak zoals je die hieronder ziet, kan ik prima een zakje bevroren blauwe bessen gebruiken, je verdeelt dan vooral de nog bevroren bessen over het deeg, dan blijft de vorm en sappigheid na het bakken het best bewaard.
Ik heb ook wel eens bessen koel laten ontdooien op een bordje en dan kun je zelfs de bessen voorzichtig (ze laten wat blauw sap los) nog gebruiken als verse blauwe bessen zoals je dat doet in een fruitsalade, niet helemaal optimaal maar wel bijzonder en nog steeds lekker en van eigen tuin.
Oh ja, ook dat nog…….. na de lieve bloei en mooie bedauwde bessen die ook nog eens erg lekker zijn krijg je als toetje nog een plant die een prachtige herfstkleur laat zien voor ze haar blad laat vallen voor de winterrust.
Kijk vooral ook nog even op de receptenpagina voor een aantal lekkere taarten, cakes, etc. met blauwe bseen (zoals deze Limoencake met blauwe bessen en frambozen)
lekker leesbare info, vol tips en mooie foto’s. Hier heb ik echt wat aan.
super dank je wel.
Heb al jaren 2 struikjes, en doen het niet zo heel goed.
Nu dit jaar een nieuwe gekocht, en ga jou tips ter harte nemen.
En dan hopelijk weer smullen van deze heerlijke bessen
Hallo Lilian,
Het allerbelangrijkste bij blauwe bessen is de grondsoort. Bij de nieuwe struik die je hebt gekocht heel veel turfgrond in het plantgat doen, dan moet het vast lukken.
Succes,
Ria
Wat te doen als er geen regenwater is? Slootwater of een beetje rododendronmest oplossen in leidingwater?
Hallo Jan,
Onze tuin is aan 2 kanten begrensd door een sloot dus wij hoeven daar nooit over na te denken, als er niet genoeg water in de regentonnen zit halen we water uit de sloot.
Knutselen met leidingwater en mest zou ik zelf niet zo snel doen, de mest geeft voeding en is wat ‘zuur’, maar het leidingwater bevat nog steeds kalk en heft dat (denk ik) weer op. Ik zou zelf, als er geen sloot is, gewoon wat regenwater opslaan voor als ik water moet geven. En ik zou vooral de grond mulchen zodat er zo min mogelijk vocht verloren gaat. Misschien heeft iemand nog een goede tip of ervaring met een manier van water geven bij gebrek aan regenton en sloot.
groetjes,
Diana
Gelukkig grenst onze tuin aan een ruime sloot met, nu in het voorjaar, helder water en nog weinig riet. Dat wordt weer water hijsen de komende tijd!
Bedankt voor het meedenken en een hartelijke groet uit Groningen!
Hoi,
Mooi artikel! Wat te doen als er geen sloot in de buurt zit en de regenton opraakt zoals afgelopen zomer?
Hier in Gilze is het leidingwater namelijk extreem kalkrijk.
Grt. Martijn
Hallo Martijn,
Dan wordt het wel lastig. Ik zou zelf een extra opslag maken voor regenwater en vooral ook zorgen dat de grond niet zo snel uitdroogt, door bijvoorbeeld de grond te bedekken/mulchen.
groetjes,
Diana
Hallo, wat weet u van koffiedik gebruiken in het geval van bosbessen? Hoe is het mogelijk om met behulp van koffiedik de pH-waarde zodanig te beïnvloeden dat de volle grond waar ik de bosbes in plant, zuurder wordt?
* blauwe bes, excuus! Macht der supermarkt-gewoonte
Ik denk dat het beter is om de blauwe bessen te planten in turfgrond. De zakken zijn in het tuincentrum te koop, vaak heet het rhododendrongrond o.i.d.
Ria
Hallo, ik heb een jonge blauwe bes gekocht en wil die eerst in een kuip planten, omdat mijn tuin kleigrond is.
Kan ik in de kuip in plaats van turf ook bemeste tuinaarde gebruiken? Iemand zij dat dit goede grond zou zijn voor de blauwe bes.
Of moet ik de struik toch in de kleigrond zetten en dan mengen met andere grond?
Hallo Alexander,
Bemeste tuinaarde is een verrijkte grond, jonge haarworteltjes kunnen erin ‘verbranden’, en de grond is niet zuur genoeg.
En dus zeker ook geen kleigrond gebruiken en ook niet zelf iets gaan mengen. Lees vooral de alinea’s over bodem en bemesting en het planten van een blauwe bes in niet zure grond nog even. En daar kune je lezen dat blauwe bessen in pot alleen in turf moeten worden geplant en in niets anders dan dat. En geef blauwe bessen in pot bij voorkeur regenwater en geen (kalkrijk) leidingwater)
groetjes,
Diana
Ik heb mijn struik nu twee jaar en hij zat vol met bloemen en toen kwamen de slakken. Ik vrees dat ik niet veel bessen overhou.
Ik zie nu nog maar een paar roze knoppen. De rest is leeg.
Hallo Saskia,
Wat vervelend! Ik heb hier nog nooit last gehad van slakken in de blauwe bessen. Misschien helpt het dat we hier de grond onder de blauwe bessen bedekken met snoeiafval/takken/etc.
Het is denk ik wel belangrijk om je blauwe bes nu goed te verzorgen, met wat voeding en voldoende water om weer aan te sterken. Ik geef planten en struiken die het hier om welke reden dan ook zwaar hebben wat zeewiermeel en ik ben daar vooralsnog heel tevreden over (bij een klimroos die niet wil groeien, bij een perzikboompje met krulziekte, etc.).
groetjes,
Diana
Hallo Diana,
zelf vries ik de aardbeien in, verspreid op ‘n bakplaat, gegarandeerd hele vruchtjes. die je na het invriezen kunt verpakken in diepvriesdoosjes.
Hallo Julia,
Dankjewel voor je reactie. Je plaatst deze reactie op de pagina van de blauwe bes, zou het kunnen zijn dat je bedoelt dat je blauwe bessen op deze manier invriest? Of bedoel je wel aardbeien? Dan zou ik je reactie kunnen verplaatsen naar de pagina over aardbeien, als je wilt? Ik vries zelf blauwe bessen gewoon in zakjes in en die blijven mooi los. Ik vries aardbeien als een klompje in, ik gebruik het daarna eigenlijk vooral voor door de yoghurt/kwark. Ik heb ze ook wel eens los ingevroren maar in tegenstelling tot blauwe bessen worden ze wel nat en zacht na het ontdooien.
groetjes,
Diana
Goedemiddag,
Ben ook even aan het informatie aan het inwinnen over mijn blauwe bessen struik. Deze staat bij mij in een speciekuip. Lekker veel bessen zie ik en bemest ze regelmatig met kippenkorrels die wij ook in de kas bij onze bloemen doen. Gaat best goed en er groeien best wat bessen aan, maar ook van de rare lange takken met alleen maar blad. Is het dan een idee om deze in januari te snoeien? Is zo’n rare struik nu, haha. Alvast bedankt!
Hallo Jolanda,
Ja hoor, ik zie dat hier ook wel eens, van die lange slungelachtige takken zonder bloemen. Ik knip die in de winter terug (uiteraard op een naar de goede kant gerichte knop) zodat ze kan gaan vertakken.
groetjes,
Diana
De takken van mijn blauwe bessenstruiken zitten vol roodbruine tot zwarte dopjes. Vermoedelijk de halve dopluis. Met mijn vingers zijn ze goed te verwijderen waarna een wit poeder vrijkomt. Eitjes?
Een hele klus om drie planten helemaal na te lopen en zo goed mogelijk alles weg te halen. Daarna met een flinke waterstraal de planten van onder en boven goed schoongemaakt.
Iemand hier ervaring mee?
Hallo Rene,
Ik kan je helaas zelf niet helpen, ik heb nog nooit luis van welke soort dan ook in mijn blauwe bessen gehad.
Ik hoop dat iemand anders het herkent en je kan helpen hoe dit voortaan te voorkomen. Op de pagina met Milieuvriendelijke bestrijdingsmiddelen (in het menu onder ‘Moestuin’) vind je wel een aantal middeltjes om ze in ieder geval te bestrijden als je dat wilt.
groetjes,
Diana
Ik weet dat je van het blad van de bosbes thee kunt zetten,maar kan dit ook van het blad van de blauwe bes?
Alvast bedankt voor het antwoord
Hallo Elie,
Het verschil tussen een bosbes en een blauwe bes is maar klein, bovenaan deze pagina heb ik dat uitgelegd. Ik denk dat je niet de bosbes bedoelt maar de zwarte bes: van de zwarte bes is het blad heel geurig (ze ruikt naar zwarte bessen) en dat blad is heel lekker in de thee. Maar bosbessen en blauwe bessen zijn dus andere heesters, ze maken veel minder bladeren en ook minder grote bladeren. Ik heb even voor je gegoogeld; je schijnt het blad wel te kunnen eten (als in ‘je wordt er niet ziek van’ maar het schijnt niet lekker te zijn. Ik ga het zelf niet proberen, simpelweg omdat ik wil dat de plant al het blad gebruikt om te kunnen groeien en bloeien en bloemen/bessen te produceren. Omdat ze een heester is zullen aan de takken waarvan bladeren worden geplukt niet zo makkelijk nieuwe bladeren worden gemaakt.
groetjes,
Diana
Hoi Diana, ik kwam ergens tegen dat turf gewonnen wordt uit kwetsbare gebieden, daarom zoek ik of ‘verantwoorde turf’ of een alternatief met dezelfde (zure en luchtige) voordelen voordat ik onze blauwe bes wil poten (hoewel ie het al erg goed doet in pot) Gebruik van houtsnippers bevalt enorm inderdaad!
Dank alvast voor reactie.
Groet.
Euh.. Het belangrijkste: heb jij tips en of ervaringen? 🙂
Hallo Wouter,
Ik vrees dat ik geen alternatief voor je heb, behalve dan wellicht je eigen compost van zuurminnende planten maken.
Turf is duizenden jaren oud en wordt inderdaad voor ons plezier afgegraven, ik begreep op dit moment vooral in Oost-Europa maar ik heb ook wel eens een documentaire gezien over verwoeste natuurgebieden in Ierland. Voor potgrond (waar ook flink wat turf in zit) zijn er al steeds vaker alternatieven (denk aan bijvoorbeeld compost en kokospotgrond) maar voor zover ik weet is er geen vervanging voor turf.
Misschien heeft iemand anders een tip voor je, in ieder geval is dit misschien nog een handig artikel met informatie: Kennislink.nl
groetjes,
Diana
Dank je wel! Ben ik weer wat wijzer.
Hoi Diana,
Wat een prachtige website heb je! Ik lees al een tijdje mee.
Nu heb ik de pink lady (roze versie) al een paar jaar staan in een pot, alleen nu voor het tweede jaar vielen de bloemen uit. Het veranderde naar donkerbruin en leek uitgedroogd. Hou maar een paar besjes over. Heb hem vorig jaar wat tuinturf bijgevoegd, en regenwater ipv kraanwater. Maar helaas viel het dit jaar dus grotendeels weer uit. Zo zonde want er zaten zoveel mooie witte bloempjes in. Wat zou ik hier het beste kunnen aanpassen voor volgend jaar?
Hallo Roos,
Ik heb ook een roze ‘blauwe bes’ (ik meen onder de naam Pink Lemonade) en ze doet het hier prima. Dan zal het dus waarschijnlijk niet te maken hebben gehad met koude nachten in de bloeiperiode. In turf en met regenwater is prima! Maar je hebt dus al twee jaar minder oogst omdat ze wel bloeit maar de bloemen verdorren en afvallen. Dan zal er ook niets mis zijn met de bemesting? Want anders groeit ze niet en bloeit ze slecht. Dan is het enige wat ik nog kan bedenken dat er niet genoeg bestuivers zijn en de onbestoven bloempjes afvallen. Blauwe bessen geven altijd meer opbrengst als er meer dan 1 staat, misschien is het een optie om een tweede blauwe bes in de buurt te zetten? Of om de pot op een andere plaats te zetten, waar meer bloemen bloeien en er dus meer bestuivers komen.
Ik hoop dat je hier in ieder geval verder mee kunt, succes met het vinden van de oplossing!
Diana
Hallo Diana en Roos,
Hier precies hetzelfde, overdadige bloei maar daarna is het grootste gedeelte verdroogd en afgevallen . Er zitten nu een paar besjes aan, op een hand te tellen. Ik heb de Pink Lemonade twee jaar geleden geplant en nog een paar blauwe bessenstruiken ernaast die wel volop bessen hebben. Ik moet wel zeggen dat de Pink lemonade eerder in bloei stond dan die andere struiken.
Ik denk dat ik eens contact zoek met de kweker waar ik ze gekocht heb (fruitbomen.net). Ik zal jullie op de hoogte houden.
Groetjes,
Ria
Hoi Diana, Roos en Ria,
Bij een vriendin van mij precies hetzelfde probleem, maar zij heeft zeker 15 struiken bij elkaar staan. Ik weet echter niet welk ras en wij dachten allebei dat de laatste nachtvorst de oorzaak was. Mss waren er toen idd omwille van de kou nog niet voldoende bestuivers ? Gelukkig kan ze binnenkort toch oogsten, maar minder als voorgaande jaren.
Groeten,
Petra
Hallo Roos, Diana en Petra,
Ik heb contact gehad met Heiko Houweling van Fruitbomen.net. Hij weet het ook niet, maar het zou kunnen komen door nachtvorst of toch door droogte. Blauwe bessen wortelen namelijk niet diep. En hij gaf de raad om mest voor zuurminnende planten te geven en geen gedroogde koemest zoals ik ieder voorjaar doe.
De Pink Lemonade groeit bij mij goed en staat er mooi bij, dus volgend jaar nieuwe kansen.
Groetjes,
Ria
Hallo Ria (en Roos en Petra),
Dankjewel voor je reactie!
Hier geeft de Pink Lemonade niet zoveel als de Ozark Blue die een stukje verderop staat, maar wel gewoon genoeg. De besjes zijn vooralsnog wel kleiner dit jaar.
Hier staat de Pink Lemonade om de hoek tegen het huis, naast de schutting, met zon vanaf de middag. Daardoor staat ze dus beschut en dat heeft wellicht net geholpen tegen koude nachten tijdens de bloei. Ze groeit hier inderdaad ook heel goed, is al ruim 150 centimeter hoog en bijna 75 centimeter breed.
Misschien is dit nog een handige pagina om te bezoeken (al staat daar juist dat je wel koemestkorrels kunt geven): De Houtwal – bemesting van blauwe bessen
Ik vrees dat hier de blauwe bessen op de volkstuin dood gaan. Ik heb er 6; 5 op een rij achter de kas, en 1 om de hoek. Ik heb lang gepuzzeld, voeding gegeven, bodembedekking weggehaald, regelmatig (regen)water gegeven, zeewiermeel, lavagruis en begreep maar niet waarom ze dood gaan. Want die ene om de hoek is gezond en zit vol met bessen, en de 2 blauwe bessen thuis (Pink Lemonade en Ozark Blue) doen het ook prima. Met het gat met turf kan dus niet mis zijn (ik had bedacht dat het misschien te klein was of iets dergelijks maar dat is dus niet het geval). Want nu kwam ik er vorige week achter dat er woelrat(ten) onder de rij blauwe bessen zit(ten). Ik weet niet of ze ook nog aan de wortels vreten maar zeker is wel dat ze door het constant nieuwe gangen graven voor een verstoring van de wortels zorgen, de wortels regelmatig bloot/droog komen te liggen en de kleigrond langzaam weer wordt gemengd door het 50 x 50 x 50 centimeter plantgat met turf. Ik doe mijn best om ze nog te redden maar dan zullen de woelratten een ander thuis en/of looproute moeten zoeken. En als het me niet lukt koop ik nieuwe blauwe bessen (want ik vind ze veel te lekker) en ga ik ze weer als vanouds in potten met turf telen.
groetjes,
Diana
Hi Diana,
Allereerst hartelijk dank voor je geweldige website die als een encyclopedie werkt maar ook nog lekker leest. Geweldig!
Mijn vraag: die woelmuizen/ratten, heb je daar nog tips voor? Ik zit in Frankrijk waar de huizen niet met beton worden gefundeerd en mijn verbouwde schuur begint in hoog tempo te scheuren. Niet fijn! Ik heb kruisbladwolfsmelk zaden gekocht (eerste kiemen al), we hebben hier torenvalkjes, een kerkuil die op het terrein nestelt (zó leuk!), alle kanten grasvrij gemaakt maar het probleem gaat gewoon door…
Hallo Maria,
Ik vrees dat ik je niet kan helpen. Ik heb ook op internet gezocht naar mogelijke oplossingen maar wat ik vind werkt niet voldoende of is heel akelig. Op deze pagina vind je een flink aantal manieren om ze te verjagen of ze te doden: Velt – Woelmuis. Ik heb me maar min of meer (de ene dag minder en de andere dag meer) met ze verzoend en probeer al die kleine manieren (dus knoflookgier in de gangen gieten, kattenhaar, etc., maar het volkstuinencomplex os zo groot dat ze dan soms naar naastgelegen tuin verdwijnen maar enkel weken later weer terugkeren.
groetjes,
Diana
Hartelijk dank, interessante oplossingen op deze site. Ik ga aan de slag!
Bedankt voor je uitgebreide reactie Diana! Ik heb naast mijn roze bes ook nog een blauwe bes staan waar wel genoeg aan zit. Die plant is een paar jaar jonger. Ik heb ze nog geen voeding gegeven, zou het daar niet aan kunnen liggen? Wel afgelopen jaar pot bijgevuld met turf. Anders maar ander ras blauwe bes proberen volgend jaar. Besjes zijn inderdaad te lekker.
Hallo Roos,
Hier geeft mijn roze blauwe bes wel ook echt minder opbrengst, ik denk dat dat gewoon het ras is. De besjes blijven hier ook altijd wat kleiner (en de struik wordt juist extra groot). Misschien zou ik, als ik haar zou moeten vervangen, nu ook geen roze meer kiezen, maar aan de andere kant blijf ik het heel bijzonder vinden, en een mooie struik, en lekkere besjes, al zijn ze kleiner en minder groot.
groetjes,
Diana
Hoi Hoi,
Blauwe bessen waren in de aanbieding. 1,5 kilo van opgesmikkeld in 3 dagen tijd. Ik eet al iets gezonder maar ik voel me geestelijk gewoon veel beter. Ik denk dat ik een dezer tijden het roken maar eens laat en iedere dag een halve kilo naar binnen smokkel. Ik ben gediagnosticeerd, en heb alcoholisme. Blauwe bessen werken voor mij supergoed. Vreemd verschijnsel; het is alsof ik “de realiteit” meer voor ogen heb, en mijn stemmingswisselingen zijn iets minder, ben meer stabiel en minder depri :).
Hallo!
Ik heb in de lente 2 blauwe bes struiken ( vaccinium corymbosum ) geplant . Ze groeien maar heb geen bloem of vrucht gezien… komt dit t volgend jaar? Moet ik iets doen?
En verder heb ik n zwarte bes( ribes nigrum titania) en n witte druif( vitis vinfera) bij de zwarte bes zijn ook geen vruchten wel goed gegroeid.
De druif is goed gegroeid en 1 tros druiven ..!
Kan ik iets doen..?snoeien ? Bemesten?
Ik hoor t graag!
Dankjewel alvast.
Groeten Aletta
Hallo Aletta,
Ik vrees dat ik je niet goed kan helpen want ik ken je omstandigheden niet (hoe oud/groot zijn de planten die je hebt gekocht, tuinier je op zure grond of heb je de blauwe bessen in pot of in een gat met turf geplant, welk rassen heb je, etc.). Als je struikjes nog heel jong zijn is de kans dat ze eerst goed gaan groeien voor ze sterk genoeg zijn om te kunnen gaan bloeien en vrucht dragen. In de alinea Snoeien kun je lezen dat je zo min mogelijk snoeit, alleen dode, gekruiste of in de weg hangende takken. Ik zou nu zeker geen voeding geven, de struiken mogen langzaam hun winterrust ingaan en dan kun je volgend voorjaar wat voeding geven.
Hetzelfde geldt eigenlijk voor zwarte bessen, met het verschil dat die niet in extreem zure grond worden geplant, maar ook daarbij moeten jonge struiken eerst groeien voor ze groot en sterk genoeg zijn om te kunnen bloeien en vrucht te dragen.
groetjes,
Diana
Hi, wat een geweldige informatie, informatie waar mensen iets aan hebben.
Mijn struik is sinds dit jaar echt gaan groeien met zijtakken, heb ook 1 trosje blauwe bessen gehad.
Nu zijn echter mijn bladeren “fel” rood, is dit normaal?
Groetjes Stephanie
Hallo Stephanie,
Ja hoor, het klopt dat de bladeren fel rood verkleuren, kijk maar onderaan deze pagina, de foto met bijschrift 🙂
Ze krijgen dus een prachtige herfstkleur (niet allemaal maar wel de meeste rassen).
groetjes,
Diana
Hoi Diana
Kunnen blauwe bessen in een kas denk je ?
Ik heb een prachtige grote kas die goed te luchten is en ook genoeg beschermd wordt tegen de zon
Ik heb 2 blauwe bessen tegen de kas aan staan in cement kuipen
Dat gaat prima tot nu toe, maar dit jaar gevonden door de vogels:-(
Ik weet het , een net eroverheen, maar daar heb ik eigenlijk geen zin in
Dus ik dacht de kas zou een prima alternatief zijn , genoeg ruimte
Maar is dat niet te warm en heeft hij de insecten niet nodig om te bevruchten?
Insekten zitten ook in mijn kas hoor, bijen hommels enz, maar niet zoveel als buiten natuurlijk
Ik probeer zoveel mogelijk zonder netten, al valt dat niet mee hier met de vogels
Dank je wel alvast voor je antwoord
Groetjes Dikkie
Hallo Dikkie,
Dat kan wel, denk ik. Maar bedenk dat er dan altijd kans op een mindere bestuiving is (doordat er minder insecten in de kas komen, de luchtvochtigheid er hoger is en de kans op kruisbestuiving veel lager is). Als ik zelf een blauwe bes onder glas zou willen planten, zou ik de plant zo dicht mogelijk bij de deur planten, zodat er net wat meer insecten komen, er wat wind waait (en de luchtvochtigheid overdag met een open deur wat lager is). Ik kan me trouwens wel voorstellen dat de planten onder glas wat last kunnen krijgen van de warmte, misschien bladverbranding, verdorren van de bloesems, etc.; blauwe bessen houden van een koel klimaat, ik vrees dat ik er geen ervaring mee heb en de enige manier is om het gewoon maar te proberen. Ik hoop dat je later nog eens wilt laten weten hoe het met de blauwe bes onder glas gaat!
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Wat een fijne website heb je, erg leuk en handig om alles te lezen. Klein vraagje, heb je al een honingbes (haskap) staan? Ze lijken erg op blauwe bes, echter zijn veel makkelijker als het aankomt op grond (zure grond niet nodig) en zijn ook erg winterhard (zelfs de bloemen). De struik begint in Europa aan bekendheid te winnen nu, dus was benieuwd of je er al eens één geplant had. Smaak van de bessen zit tussen blauwe bes en framboos! Groet, een beginnende moestuinierster
Hallo Moes,
Nee, ik ken de honingbes niet, wel eens zien staan in een catalogus maar me er verder nooit in verdiept.
Doordat we de tuin wat gaan veranderen komt er wat ruimte voor een braam en nog 1 of 2 fruitstruiken of bomen. Ik ga me gelijk eens verdiepen in de honingbes want we vinden blauwe bessen en frambozen heerlijk, dus een nieuw soort fruit met die smaak klinkt interessant. Dank voor de tip!!
groetjes,
Diana
Hoi,
Ik lees op de site van Floron dat de Amerikaanse bosbes vaccinium corybosum, ook wel trosbosbes genoemd, een invasieve soort is die soorten verdringt in de natuurgebieden. Waarmee dit ook nadelig is voor de fauna. Ook de site van de Nederlandse voedsel- en warenautoriteit geeft in een factsheet hier een waarschuwing over. Waar deze struik wordt aangeplant is het risico aanwezig dat men de zaden (onder schoeisel, banden e.d.) meeneemt naar buitengebieden.
Groet,
Dina
Dankzij dit duidelijke artikel heb ik nu denk ik alles in huis:
– speciekuip 60L
– turf
– bessenstruik
Nu ik hem wil plaatsen ben ik toch een beetje verward, moet ik nu al de turf toedekken met takjes etc of pas na het 2e jaar?
Hopelijk kan iemand dat verduidelijken 🙂
Hallo MoMoes,
(voor alle zekerheid en duidelijkheid:) Vergeet niet om afwateringsgaten onderin de speciekuip te maken. Vul de speciekuip met alleen turf en niet gemengd met bijvoorbeeld ook potgrond (want in potgrond zit kalk). Plant de blauwe bes net zo diep als dat ze nu in de pot staat. En geef een klein beetje voeding (in de vorm van koemestkorrels, vooral geen samengestelde meststof want ook dar zit vaak kalk in). De takjes zijn bedoeld om de bodem te bedekken zodat je minder last van uitdrogen van de grond, er wat minder onkruid groeit, etc.. Zelf zou ik dat pas volgend jaar doen, dan dit jaar maar wat extra werk aan water geven, etc. maar ik zou de struik dit jaar extra goed in de gaten willen houden; groeit ze goed, maakt ze nieuwe uitlopers en/of takken, etc.. En dan zou ik na de winter weer wat koemestkorrels geven en dan ook de grond in de pot bedekken, met tufstrooisel of dennentakken, etc.
groetjes en succes met planten!
Diana
Heel erg bedankt voor de duidelijke en snelle reactie! Ik weet nu precies wat me te doen staat en ga direct aan de slag.
Hi Diana,
Ten eerste bedankt voor je prachtige website, zo’n enorme schat aan informatie, ik leer heel veel van je website! Ben benieuwd wat inmiddels je ervaring is met de blauwe bessen in de volle grond vs de blauwe bessen ingegraven in pot, heb je het idee dat ze allebei net zo goed groeien? Ik ben van plan 2 blauwe bessen (Duke en Bluejay) te planten in m’n tuin. Ik denk eraan ze in een pot in te graven zodat de lokale zuurtegraad beter te controleren is en dat ze minder ‘concurrentie’ hebben van andere planten in de buurt. Dus ik was benieuwd naar de lange-termijn ervaringen van jou van de in-pot-ingegraven blauwe bessen – ondervind je daar enige nadelen van en zou je dat opnieuw doen?
Vast veel dank voor je reactie!
Mvg,
Piet
Hallo Piet,
Dankjewel voor je aardige woorden!!
Over je vraag: daar kan ik kort over zijn: voor mij geen blauwe bessen meer in de volle grond (in een gat van 50 x 50 x 50 cm van turf). Ik heb er nu 5 staan en 2 daarvan zijn bijna dood. De reden is een mol die een hele zomer lang een route onder de blauwe bessen had (en daarmee komen niet alleen de wortels bloot te liggen en drogen die uit tot we weer aan kunnen trappen en water geven, maar de mol zorgt er door het gegraaf voor dat uiteindelijk de kalkrijke kleigrond langzaamaan mengt met de zure turf. De bessen die ik in pot heb ingegraven staan er beter bij, want de mol kan daar niet bij. Eerlijk gezegd is de allermooiste blauwe bes die ik heb in de achtertuin: in een gat met turf in de volle grond maar zonder mol. Als je zeker weet dat je geen last van een mol (of woelratten) krijgt zou ik kiezen voor de volle grond (dan kan de plant toch zelf net wat beter vocht en voeding zoeken), maar in een tuin waar regelmatig mollen verschijnen zou ik zeker voor de teelt in pot (ingegraven in de grond) kiezen.
Ik hoop dat je hier iets aan hebt!
groetjes,
Diana
Wauw, dankjewel voor je snelle reactie! Vervelend dat 2 van je blauwe bessen bijna het loodje hebben gelegd door die mol… Geen mollen hier, wel muisjes, maar die leggen geen enorme routes af ondergronds (denk ik). Ik ga nog even nadenken wat het handigste is hier – mogelijk toch in pot zodat de zuurtegraad van de grond toch wat beter te beheersen is. Blijft turf na een aantal jaar ‘luchtig’ genoeg voor blauwe bes? Of ‘zinkt’ dat in en wordt het vrij vochtig?
Hallo Piet,
Turf klinkt inderdaad wel wat in.
Maar een blauwe bessen houdt van een vochtige grond en maakt niet zo’n groot wortelgestel en kan slecht tegen droogte. Ik heb er hier in ieder geval geen problemen mee gehad.
groetjes,
Diana
Duidelijke en leuke informatie.
Zelf hebben we 2 blauwbesplanten. (3 jaar geleden geplant) Vandaag heb ik ze eens bekeken en ik zie allemaal kleine rode puntjes op het blad. Sommige bladeren lijken een beetje rood of rode rand te hebben. Ik zie geen bladluis, beestjes of cocons aan de onderkant van het blad.
We hebben wel een rare week achter de rug. Afwisselend buien met zon (17°c). Zouden het brandplekjes kunnen zijn?
De plantjes stonden ook een beetje in bloei een paar weken geleden bij nachtvorst.
Hallo Tom,
Ik vrees dat ik niet meer verstand van ziekten en plagen heb dan de gemiddelde moestuinder.
Ik durf dus ook niet te zeggen of de vlekjes van brand, vorst of bijvoorbeeld hagel zouden kunnen zijn (ik denk het niet, dat zouden dan toch meer bruine plekjes moeten zijn, maar ik weet het dus niet zeker).
Ik heb even voor je gegoogeld (het beste en makkelijkste is googelen in de Engelse taal op symptomen, dan krijg je de meeste informatie): op ‘blueberry diseases red dots on leaves’ en dan zie ik deze pagina met allerlei verschillende soorten roodachtige vlekjes op de bladeren, van klein tot groot, felrood tot bruinrood, aaneengesloten of los, ingezonken of juist opliggend, van ‘roest’ tot botrytis, etc.. Misschien kun je door afbeeldingen te kijken zien welke soort rode vlekjes het meest op die van jouw blauwe bessen lijkt en zo ook meer informatie vinden. Ik hoop dat je dat hier dan nog eens wilt melden!
Googel
groetjes,
Diana
Zoals zovelen voor mij: hartelijk dank voor jullie informatieve website over blauwbessen.
Zelf heb ik bijna 30 jaar geleden twee plantjes in de volle zandgrond geplant. Deze zijn inmiddels uitgegroeid tot twee reusachtige grote struiken de ene nog groter dan de andere.
Door het ontstaan van nieuwe wortelscheuten zijn er ontelbare takken in die struiken ontstaan.
Ik plukte de laatste jaren soms tot 30 kg bessen van deze twee struiken. Dit jaar blijkt de opbrengst heel wat minder te zijn +/- 10 kg. De reden vermoed ik: vorstschade. De opbrengst gebruiken we voor het maken van sap, puur natuur zonder suiker. Dagelijks drinken mijn vrouw en ik daar wat van.
Bij ons in de buurt is er een bedrijf waar men via zelfpluk zijn bessen mag plukken mits betaling natuurlijk. De bessen die men daar aanbied zijn “Blue Crop”. Deze bessen zijn enorm groot ten opzichte die van ons. Spijtig dat ik het ras van de onze niet ken, ze zijn in ieder geval heel wat kleiner in diameter.
Er is wel een groot verschil in smaak tussen de onze en de Blue Crop. Blue Crop zijn smaaklozer om te eten en ook het sap kan is veel minder van smaak. Nochtans worden deze planten blijkbaar in de handel goed verkocht, waarschijnlijk omdat elke bes zoveel vruchtvlees geeft en men sneller wat gewicht opbrengst heeft tijdens het plukken. In de warenhuizen worden ook grote bessen aangeboden waarschijnlijk zijn dat ook de Blue Crop bessen. De smaak van deze bessen is ook smaaklozer.
Daarom nu mijn vraag in hetzelfde bedrijf kan men vele soorten rassen blauwbessen aankopen. Kunt u mij een ras aanraden dat goed van smaak is om te eten en het sap ervan te drinken, de grootte van de bes is minder belangrijk? Ik zou graag enkele nieuwe planten willen aanplanten.
Alvast dank.
Hallo Ron,
Ik vrees dat ik je geen ras kan aanraden want dat is afhankelijk van je eigen smaak (ik wil niet dat je over 3 jaar zegt dat ik je toch een niet zo goed ras heb aanbevolen :-)). Bedenk dat niet alleen het ras belangrijk is maar ook de omstandigheden (en die zijn hier op vette klei met aanpassingen door de struiken in een gat met turf te planten heel anders dan op zure zandgrond. Ook voeding, vocht, temperatuur, etc. hebben invloed op de smaak (en de grootte van de bessen, sappigheid, etc.). Hier zijn de blauwe bessen (van alle rassen die ik heb staan) dit jaar wat zuurder van smaak dan in andere jaren, waarschijnlijk door de natte lente en zomer waardoor voedingsstoffen uitspoelen en door een gebrek aan voldoende warmte). Het zou ook nog kunnen zijn dat de 2 struiken die je zo lang hebt gehad geen blauwe bessen maar bosbessen waren (ze verschillen wezenlijk van elkaar maar niet alleen de bessen van bosbessen blijven kleiner maar vaak ook de hele struik dus dat klopt dan weer niet met je beschrijving). Misschien zou je eens op de website van de Houtwal kunnen kijken en/of daar je vraag stellen want Guy de Kinder heeft heel veel meer verstand van soorten en rassen dan ik.
groetjes,
Diana
Hoi!! Wat leer ik een hoop van je!! Super!!
Even over de blauwe bessen…. Dus als ik je goed begrijp is een Amerikaanse bosbes ook gewoon een blauwe bes?
Hallo Anneke,
Dankjewel!
Nee, een bosbes is juist geen blauwe bes, al zijn ze wel familie van elkaar. Maar de groeiwijze is anders (een bosbes blijft lager dan een blauwe bes), en de vruchten zijn anders (bosbessen hebben rood vruchtvlees en blauwe bessen hebben wittig vruchtvlees). En de vruchten groeien ook anders (bij bosbessen zitten de vruchten per stuk verspreid in de planten, blauwe bessen groeien in trosjes). En zo zijn er nog wel wat verschillen. Ik zal het komende winter ook eens in de tekst op deze pagina aanpassen.
groetjes,
Diana
Beste Diana,
ik heb een mooie grote blauwebes blue crop in een kuip staan.
Moet ik deze voor de winter binnen zetten? en moet ik hem de winter door water geefen denkt u?
Alvast bedankt voor je antewoord.
Vrgr Richard
Hallo Richard,
Een plant of struik is altijd minder winterhard in een pot dan in de volle grond (omdat de wortels in een pot sneller bevriezen). In principe is een blauwe bes winterhard maar in pot moet je er wel net iets beter beschermen. Ze hoeft in principe niet naar binnen maar je kunt bijvoorbeeld de pot beschut tegen hagel en storm zetten (bijvoorbeeld tegen het huis aan of onder een afdakje). Bij vorst kun je wellicht wat stro of herfstbladeren in en rond de pot/plant stoppen en daar bijvoorbeeld een jute zak omheen wikkelen (liever geen plastic want dat kan verstikken). En bij echte strenge vorst (-15 en meer) kun je de pot wellicht voor een paar dagen en nachten in een schuur of garage of koude kas zetten of met meer stro en wat vliesdoek overdekken.
Ze heeft wel wat water nodig maar de grond mag matig vochtig zijn en liever niet kletsnat.
groetjes,
Diana
je zegt dat je een bio tuin hebt maar je gebruikt wel heel veel turf en dat is extreem vervuilend! misschien een milieuvriendelijk alternatief zoeken? want op deze manier maak je de natuur alleen maar kapot in plaats van ze te helpen.
Hallo Sander,
Ik weet niet zeker of ik ‘dankjewel’ voor je reactie wil schrijven; je bericht is kort, zonder een beleefd hallo, komma of hoofdletter. En ik heb het idee dat je mij/mijn website niet echt kent en je heel snel en gemakkelijk 2 ongenuanceerde zinnen hebt geplaatst.
Bovendien twijfel ik door de inhoud van die 2 zinnen enigszins aan je kennis en wil het graag wat nuanceren:
Ik zeg niet dat ik een biologische tuin heb, ik zeg dat ik zo biologisch mogelijk moestuinier.
Turf is niet extreem vervuilend. Sterker nog; turf is een natuurlijk en biologisch product.
Er is helaas nog geen alternatief voor turf, al wordt er gelukkig wel hard gewerkt aan alternatieven maar een product dat van zichzelf een zo lage pH heeft ken ik vooralsnog niet.
Ik heb ongeveer 8 jaar geleden 6 zakken turf gekocht voor mijn blauwe bessen en verder nooit meer. Dat zijn 6 zakken teveel, dat geef ik toe, want tienduizenden jaar oude turf wordt (vaak in landen in Oost-Europa) in grote hoeveelheden afgegraven. Om te verkopen als pure turf maar veruit het meeste gaat in potgrond. Ik probeer zo vaak mogelijk kokos-potgrond te kopen, en tegenwoordig is er ook turfvrije potgrond te koop.
En uiteraard maak ik gebruik van zelfgemaakte compost, bladaarde, wormencompost, paardenmest, mulchlagen, etc. waardoor ik hoop, na de oogst, ook weer organische stof terug te geven aan mijn tuin.
met vriendelijke groet,
Diana