Foerageren
Ik vind het altijd zo’n mooi woord. Uiteindelijk betekent het niets anders dan ‘het regelmatig terugkerend zoeken en vinden van voedsel door dieren’. Ik doe ondertussen hetzelfde in eigen moestuin :-).
Dit is een vreemd jaar, volgens mij heb ik het al vaker gemeld. Heel veel onkruid, tomaten die later zijn dan anders (en vroeger ‘klaar’), Dahlia’s die tot bijna 2 meter hoog groeien, rozen die het vertikken om te her-/doorbloeien, etc. Het komt vast door het weer; lang koud en nat in het voorjaar waardoor alles pas laat op gang kwam. Daarna stikheet en kurkdroog in juni, er was weinig onkruid en we hadden alle tijd nodig om water te geven. Toen werd juli kletsnat en vrij koel. Maar de overvloedige regen op de warme grond zorgde voor een enorme explosie van kiemende onkruidzaden. Helaas was er geen tijd om te wieden want juist toen begonnen ook eindelijk de tomaten, stokbonen, komkommers, etc. aan een groeispurt, en hadden we alle tijd nodig voor opbinden, tikken, dieven, leiden, etc.
Sindsdien lopen we een beetje achter de feiten aan. Gelukkig hebben buren (nog) geen last van het onkruid maar het wordt wel zo erg dat er nu iets MOET gebeuren. En dus ging ik gisteren een paar uur wieden en bracht ik 3 kruiwagens onkruid (met kop erop) naar de composthoop. Het was nauwelijks in de tuin te zien, er zijn nog wel 30 volle kruiwagens bij elkaar te rapen 🙂 .
Stukje voor stukje gaan we maar ‘ontginnen’. Maar tegelijkertijd kan (en moet) ik ook oogsten, water geven in de kas, zaaien en uitplanten (voor de zaailingen in hun traytjes staan te verpieteren). Eigenlijk zoals altijd dus….. maar dan nog wat erger 😀
Er is het besef gekomen dat ik nu toch heus zal moeten veranderen; door leeftijd, gezondheid en de omstandigheden zal ik nu echt… echt.. echt.. eindelijk eens minder potten moeten gaan zetten. Ik neem me dat misschien al wel 12 of 15 jaar voor. Want potten kosten veel tijd en ruimte; ze hebben plek nodig, er moeten planten in, die moeten gevoed worden, en vaak worden opgebonden, ze moeten meerdere keren per week water krijgen, etc.. Maar elk voorjaar gaat het weer mis; dan heb ik paprikaplanten over, krijg ik nog wat zoete aardappelstekken, vind ik zaailingen van komkommerkruid, stek ik nog wat oregano, maak ik aardappelstekken voor de oogst rond kerst, etc. Het is al veel minder, ik schreef jaren geleden al een blog waarin ik ruim 65 potten telde, ik kan het helaas niet meer terug vinden. In 2017 waren het er nog 45 (in het blog Tel even mee) Nu zijn het er zeker nog 35. Van grapefruitmunt, Zwitserse munt, dragon en tomaat Cherry Cascade tot oregano, tijm, een moerbei, wat vetplanten, kerrieplant, Cleome en oca. Zucht.
“Dat zijn er nog altijd 30 teveel”, vindt Ruud. Zelf houd ik het op de helft. Met ‘nog maar’ 15 potten zou het toch al veel tijd en ruimte schelen 🙂
Terug naar het onkruid: er wordt algemeen beweerd dat onkruid sterker is dan groenteplanten en groenten niet goed groeien als er veel onkruid groeit (want die nemen dan al het licht, vocht, voeding weg). En bij jonge planten is dat inderdaad ook zo. Maar zoals ik al schreef was er in juni door de droogte/hitte nauwelijks onkruid, terwijl de nog jonge groenteplantjes wel al goed groeiden (omdat iik die met een gieter bij de plant regelmatig water gaf). En nu vind ik dus overal waar ik onkruid weghaal onverwachte cadeautjes. In de vorm van bieten, worteltjes, bleekselderij, koolrabi, maar ook stekken, knolletjes, eenjarige bloemen en kruiden, etc. En alles wat ruim boven het onkruid uitsteekt doet het ook prima: de stoksperziebonen zijn klaar en die stokken kunnen eruit (waardoor ik nog wat zaailingen van snijbiet, knolvenkel, herfstandijvie en Chinese kool kwijt kan). De stoksnijbonen en stokspekbonen zaaide ik eind juni en van die eerste kunnen we nu volop oogsten (de stokspekbonen doen het ook prima maar die oogsten we natuurlijk later, pas wanneer de peulen volrond zijn).
Er lijkt maar geen eind te komen aan de courgetteoogst (en daar zijn we heel blij mee nu ik steeds meer recepten met courgette heb). Maar het is afgelopen met de komkommers in de kas (met dank aan spintmijt en meeldauw). Jammer maar ook dat biedt perspectieven; we oogsten dit weekend de laatste komkommers en dan gaan de planten eruit en kan ik daar nog wat palmkoolplanten kwijt.
Heel voorzichtig denken we al aan de herfst en winter. De zomer is voorbij gevlogen (en gelukkig nog niet voorbij maar regeren én moestuinieren is vooruitzien). Ik ga nog snel wat zaaien, alvast voor de ‘winterkas’. En misschien nog wat tweejarige bloemen als stokrozen en vingerhoedskruid. Maar ik vind het nog te vroeg voor veldsla en winterpostelein. Zoals ik het ook altijd vertik om in augustus al een bolchrysant te kopen – veel te herfstig 🙂
Volgende week zijn er elke dag afspraken en verplichtingen, dus dit weekend gaan we volop wieden. En wie weet wat we eronder vinden en kunnen oogsten!
Tot slot nog 1 foto, ook weer een gevalletje plaatsgebrek en extra werk: paprika Etkezesi Pelso. Een paprika die ik al heel lang heb en niet onder die naam op internet kan vinden. En ik had er ook geen plaats meer voor. En daarom staan er wat planten in een kuip naast de deur van de kas (waardoor er nog maar 25 centimeter plaats over is om te lopen). Sorry voor de lelijke stokken en het binddraad, die zijn nodig om te voorkomen dat de takken breken, omdat we er heel vaak langs lopen, en omdat de planten vol hangen met paprika’s die nu volop rijpen. En nu maar hopen dat ik er zaden van kan oogsten die niet gekruist zijn, dan krijgt ze volgend jaar weer een beter plekje, in de kas (en kunnen wij weer gewoon lopen 🙂 ).
Hoi Diana,
Wat staat er nog op de planning om te zaaien voor de winterkas?
Geniet van alle rijkdom!
Groetjes, Mariël
Hoi Mariël, Diana is hartstikke druk met alles; misschien vind je voldoende info wanneer je bij het zoekvenster ‘winterkas ‘ intikt. Ze heeft namelijk al eerder over dit onderwerp geschreven.
Succes met wat je nog gaat zaaien!
Groetjes, Pauline
Hallo Mariel en Pauline (hartelijk dank voor je antwoord!!),
Zoals Pauline zegt kun je kijken naar de blogs die ik over de winterkas schreef, via deze weg vind je alle blogs in die categorie: Winterkas en kun je dus alles lezen en zien over groenten die ik in de winter in de kas kan telen/oogsten, van spinazie, rucola en mosterdblad tot sla, bloemkool en snijbiet.
groetjes,
Diana
Dank voor je mooie verhaa
Hoi Diana,
ik heb die Pelso ooit van je gekocht, maar heb er geen zaad meer van. Ik heb geen zaad gewonnen omdat die van mij een flink pittige peper was geworden.
Even gezocht, en ook niet kunnen vinden anders dan op nederlandse fora, en dan vast van jou afkomstig.
Maar als je op sweet pepper Pelso zoekt kom je deze tegen:
https://www.vertiloom.com/en/pelso-seeds.html
ChatGTP kon hem ook niet vinden maar zegt:“Étkezési” in Hungarian means “edible” or “for eating.”
Pelso kent die dan weer niet, maar dat is het Balaton meer.
Groetjes,
Thony
Hoi Thony,
Dankjewel voor de tip!!
Daar lijkt ze heel erg veel op. Ik kreeg ook nog een tip via instagram en daar zie ik de volledige naam: Etkezesi Pelso
Ik kreeg de zaden zeker 15 jaar of misschien zelfs wel 20 jaar geleden in een ruil met iemand uit Hongarije. Zo bijzonder om ze elke 3 jaar te zaaien, oogsten, zelf weer zaden te oogsten, etc., zo kan een paprika (of tomaat, peper, etc.) een leven lang mee gaan en dat is ze qua vroegheid, opbrengst en smaak ook zeker waard.
Ik heb er nu zelf wat zaden van geoogst, in de hoop dat ze niet gekruist is met 2 andere peperrassen die er in de buurt staan 🙂
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Het is zeker een heel bijzonder moestuinjaar. Met name de tomaten. Bij sommige heb ik alleen nog groene tomaten hangen en andere zijn al klaar. Bij aantal planten heb ik ook bijvoorbeeld 6 hele grote tomaten hangen nog nooit eerder zo gehad. En nu gaan we deze week weg op vakantie ik vind het zo spijtig omdat de opbrengst nu pas goed gaat lopen. Hoe doen anderen dat?
Vakantie? Wat is dat?
😄😄
Hallo Anja,
Ook hier gaan we eigenlijk nooit middenin de zomer op vakantie, dat is gewoon heel lastig als je ook een flinke moestuin hebt. Ik kan je dan ook niet veel adviezen geven; denk aan je planning, voor bijvoorbeeld sperziebonen, andijvie, etc. kun je misschien nog wel zo plannen dat de oogst vroeg of juist later valt waardoor je precies kunt oogsten wanneer je weer terug van vakantie bent. En uiteindelijk is het heel handig als je iemand kunt vinden die je tuin een beetje bij kan houden, water geeft wanneer nodig en plukt, eventueel in ruil voor wat oogst. Hier op de volkstuin kunnen we elkaar wat helpen en oogst ik bijvoorbeeld wel eens tomaten voor en tuinbuurvrouw die op vakantie is, ik sprak met haar af om geoogste tomaten in zakken in de diepvries te stoppen, als ze dan terug is kan ze ze zelf laten ontdooien en gebruikenb of ze inmaken als passata, etc. Maar vakantie en oogsttijd is helaas nu eenmaal geen goede combinatie, dat verandert nooit en hoort erbij.
groetjes,
Diana
Waar kan ik palmkool planten kopen?
Jan, palmkool kan je heel makkelijk zelf zaaien.
Maar of dit nu nog kan, Diana ?
Groeten,
Petra
Ik zaai palmkool zelfs graag rond deze tijd. Is in theorie wellicht iets te laat (ik lees tot eind juli) maar alles is dit jaar in de war. Maar zaad van palmkool kiemt als een wilde en de planten zijn als echte tweejarigen minimaal redelijk winterhard. Prachtig silhouet in de winter. En vroeg in het voorjaar kan je nog snel eten en daarna….gaat hij schitterend bloeien met schattige gele bloemetjes en gonst het van de insekten. Ik zou het maar gewoon proberen! Nog sterker: ik heb nog zaad en dat gaat morgen een zaaitray in! Groeten Pien
Dankjewel Pien,
Dan ga ik morgen ook nog palmkool zaaien. Ik heb idd ook weleens een palmkool laten staan, die in het voorjaar met een grote ‘bos’ bloemetjes ontzettend veel insecten aantrok. Geweldig !
Groeten
Vooral doen. Ik oogst nu nog van palmkool die ik vorig jaar rond deze tijd heb gezaaid. Soms gaan ze niet bloeien en heb je extra lang lol.
Hallo Jan, Petra en Pien,
Uiteindelijk is het weer hierin heel belangrijk. Ik zaai palmkool voor de buitenteelt vaak eind juli voor de laatste keer (ik heb de zaailingen net vorige week uitgeplant). In een jaar dat het al vroeg koud wordt/vriest blijven de planten soms klein, in een jaar met een mooie en warme herfst kunnen ze nog flink groeien. Dus nu zaaien kan nog maar de kans op succes is net iets kleiner dan wanneer je ze vorige maand zou hebben gezaaid. De oplossing: wat meer zaaien/planten, als de planten dan door de kou op een gegeven moment niet verder groeien heb je in ieder geval genoeg planten voor toch nog een goede oogst. En zoals Tessa aangeeft: uiteindelijk kunnen de planten door vroege kou stoppen met groeien maar kunnen ze juist in het vroege voorjaar (als het weer meezit) weer aan de groei komen. De bloemknoppen zijn ook eetbaar (als broccolini) en ze bloeien daarna ook nog eens mooi en lokken de eerste bestuivers. Nog een andere optie; als je een kas hebt kun je ze daar in planten, weet je zeker dat ze nog een poosje door kunnen groeien en wat groter kunnen worden dan in de buitenteelt.
groetjes,
Diana
Hoi
Zijn er meer mensen waar ook de pompoenen klaar lijken te zijn?
Ja hoor, twee weken terug al 9 stuks geoogst die helemaal klaar waren
Ja maar hoe langer je ze in het zonnetje kan laten ‘uitharden’ hoe langer houdbaar ze worden.
Hallo Dinet,
Bea en Tessa,
Ook hier lijken de eerste 2 pompoenen rijp maar ik laat ze zeker nog een paar weken liggen. Om door te rijpen, uit te harden, in te drogen en zoeter van smaak te worden. Het is dus, zoals Tessa al aangeeft, beter voor de houdbaarheid en ook voor de smaak. Als het lukt oogst ik hier pas pompoenen als het blad al afsterft in oktober (tenzij ik natuurlijk pompoen wil eten en dan kies ik de oudste pompoen van de plant waarbij de steel al zo lang mogelijk is verkurkt).
groetjes,
Diana
Ja, ik oogst nog niets, maar de stelen worden al kurkachtig en dat is vroeg.
Nee, geen pompoenen dit jaar. 5 planten en eindelijk is er hier en daar een bloem die wil ‘pakken’. Maar of die nog op tijd afrijpen is maar de vraag.
Met dat te droge of te natte weer kwamen er gewoon geen vrouwelijke bloemen op.
Het was een raar tuinjaar, dat is zeker. Er waren ook nog eens erg weinig bestuivers in de lucht 😔 Toevallig had ik vrij veel bij-favorieten op het juiste moment in de bloei vlakbij staan. Dus de 3 bestuivers die wel rondvlogen zijn de juiste kant opgestuurd. Dat heeft geholpen denk ik. Houd moed. Misschien dat zich toch nog een rijp ongezien pompoentje verschuilt onder een blad 🍀 Gooi onrijpe pompoenen sowieso niet meteen weg. Die kunnen toch ook lekker zijn. Alleen een beetje dooreten. Ik ga volgend jaar meer kleine pompoensoorten zetten. Dan is de kans op succes wat groter want de rijptijd is vaak korter. En het eet en bewaart ook een stuk makkelijker. Maar ja, het is wel superleuk om zon grote bonk te zien groeien 😉 Ik heb er dit jaar een waarvan ik nog niet weet hoe ik m thuis ga krijgen 😂 #luxeprobleem
Nee, ik heb al goed gezocht. Nu zijn er wel een aantal aan het groeien maar het is nog heel pril.
Ik zet zowiezo enkel kleinere. Een butternut is de grootste die ik heb. Omdat bij pompoenen de smaak doorgaans omgekeerd evenredig is met de smaak. 😉
Grappig, ook ik draai mijn hoofd om als ik de bolchrysanten nogal opdringerig bij de ingang van de tuincentra zie staan. Geldt ook voor de herfst annemoon trouwens. Ik WIL NOG NIET AAN DE HERFST!
Hoi Diana, ik geniet altijd weer van jouw blog en de foto’s. Wat je schrijft over potten is waar, kost veel tijd. Ik weet er alles van omdat ik een moestuin in potten, bakken, speciekuipen en emmers heb haha. En dan ook nog binnen 17 kruidensoorten in grote potten. Ik ben ook fan van jouw zadenlijsten. Veel info doordat je ze zelf gekweekt hebt. Helemaal top 👍🏻 Dank daarvoor. Ik was alleen verbaast toen ik tussen de peperzaden Tangerine Dream zag staan. Die kweek ik in een pot en is, volgens mij een kleine paprika. Op het zaadzakje staat: Tangerine Dream – Paprika (perfect in potten). Ik heb het zaad van Sluis Garden. Ze zijn donkeroranje. Maar wie weet, bestaan er ook pepers met die naam. Groetjes, Ingelise
Hallo Ingelise,
Jeetje, alles in bakken, potten en emmers telen: ik heb diep respect voor je!!
Over de Tangerine Dream: ik kocht die (denk ik, het is al wel wat langer geleden) in Engeland bij Plants of Distinction. Daar kun je ook lezen ‘only a hint of heat’. En op de website van Pepperscale vond ik deze informatie:
“The default for Tangerine Dream peppers is zero heat, though some report a slight simmer to the sweet pepper. Regardless – it’s more bell pepper than jalapeño – falling at least 250 times milder than our jalapeño reference point. At that heat level (when there is heat), it’s a similar slight warmth as a shishito pepper (50 to 200 SHU.)That is, when the shishito doesn’t surprise with additional spiciness, which it sometimes does. And it’s much milder than the poblano (1,000 to 1,500 SHU), which is still considered a mild chili”.
Vervolgens is heetheid ook altijd nog variabel, afhankelijk van omstandigheden als vocht/droogte, temperatuur, voeding, gezondheid, etc.
Leuk in een pot, zeker als ze ook nog eens echt niet pittig is want ze gaf hier (als zeer milde peper) een meer dan goede opbrengst.
groetjes,
Diana
Dag Diana,
Ik kan me best voorstellen dat in Engeland de tangerine dream zero heat is, maar ik kan je verzekeren dat deze hier toch zeker geen zero heat is. Ik kan deze hier zo niet eten. Dus warmte en droogte bepaalt ontzettend veel de strafheid. Ik herinner mij piment des landes waar je destijds schreef dat het eerder een paprika is en deze is hier aardig straf.
Dit jaar heb ik gekruiste tangerine dream- ze zijn rood. 😞
groetjes
carine
Hallo Diana & Ruud,
Wat een heerlijk inspirerend blog is dit toch met zo’n schat aan informatie! De passie en het enthousiasme voor het moestuinieren spatten ervan af en weken aanstekelijk.
Ben ontzettend dankbaar dat ik dit blog gevonden heb. Echt Diana, voor mij kan je niet stuk.
Heb voor het 2e jaar op rij tomaten mogen kweken in ons achtertuintje, waaronder een ‘Black Prince’ en nog een aantal soorten waar Diana over schreef. Verder komkommers, wortels, courgettes, pepers en paprika’s, spinazie en nog e.e.a. Zonder dit blog was ik nooit zover gekomen. Ben extra dankbaar omdat ik paarse groenten heb kunnen kweken (i.v.m. anthocyanen) voor mijn zieke vader.
Heb echter wel een vraag daar ik nog behoorlijk ‘groen’ ben 😉
Er komen hier best aardig wat duiven en die poepen flink in mijn plantzakken en op bijvoorbeeld bonenplanten. Kan dit kwaad qua schadelijke bacteries en zo ja, wat doen jullie hieraan? Ik heb inmiddels wel doek over de sla gespannen, want die werd ook helemaal onder gepoept.
Zou het erg waarderen als jullie de tijd kunnen vinden om te reageren, maar snap dat het met erg druk is momenteel. Jullie zijn toppers en ik hoop dat jullie nog jaren met veel plezier voort kunnen gaan met moestuinieren en inspireren.
Hartelijke groet uit Zeeland,
Uschi
Hallo Uschi,
Dankjewel!!
Ik weet niet niet of ik een goed antwoord voor je heb hoor, ik weet als hobbymoestuinder ook niet alles en het is zeker niet iets waar je veel informatie over vindt.
Ook hier hebben we duiven (en andere vogels maar ook muizen, ratten, etc.) die in de tuin poepen. Uiteindelijk is poep een prima meststof; denk aan stikstof in urine, stikstof, fosfor en kali in oude stalmest, verse paardenmest, koemestkorrels, kippenmest, etc. Dus zou ik zeggen dat er geen probleem moet zijn voor bijvoorbeeld de bonenplanten. Ook niet voor sla (ze zal er eerdere beter dan slechter van groeien). Maar het kan natuurlijk wel voor bijvoorbeeld brandplekken of rot of schimmel zorgen in combinatie met felle zon of regen. En je kunt je afvragen of het wel heel hygiënisch is om sla te eten waar heel veel duivenpoep op zit; extra wassen lijkt me geen overbodige luxe.
Ik denk zelf, maar ik weet natuurlijk niet hoe erg het is, dat ik planten waar ik het blad niet van eet gewoon laat onderpoepen; koolplanten zullen er bijvoorbeeld heel blij mee zijn en uiteindelijk zullen de voedingsstoffen in de poep via het blad worden opgenomen, of via de grond wanneer de poep door de regen van het blad spoelt. Maar net als jij zou ik wel wat voorzichtiger zijn met bladgroenten als sla en andijvie en die wellicht beschermen met vliesdoek of op een andere plak planten, etc.
Ik hoop dat je hier toch iets aan hebt!!
groetjes,
Diana