Evaluatie telen in strobalen

In maart van dit jaar (het lijkt gisteren en tegelijkertijd heel lang geleden) schreef ik hier iets over een projectje van dit jaar, gelezen in de Groei & Bloei; een Amerikaanse meneer heeft een manier van groenten telen die ongebruikelijk is; in strobalen. Hij heeft er zelfs een boek over geschreven en een website er over: Straw bale gardens.

Dat zag er zo leuk uit dat we dat ook eens gingen proberen. Dus kochten we in de herfst 10 strobalen, hebben die de hele winter in de kas droog gehouden en ze in maart buiten gezet. Gevoed en water gegeven zoals in de voorschriften, en zo begon ons project.

Kort samengevat; het werd niks, helemaal niks :-). En dat is dan wel erg kort, en wellicht iets te kort door de bocht. Iets uitgebreider:

Op onderstaande foto zie je zaailingen van de Eschscholzia californica in de volle grond, foto gemaakt op 2 juni:

En dan deze foto, ook van Eschscholzia californica, hetzelfde ras, op dezelfde dag gezaaid, gekiemd, uitgeplant, etc., maar dan geplant in een strobaal:

Even ter verduidelijking, de Eschscholzia op de bovenste foto zijn wel 7 of 8 zaailingen, op de onderste foto slechts 1 zaailing, dus dat vertekent wel wat. Maar het gaat om de grootte van de zaailingen, die in de volle grond staan er gezond en groot en groen bij, die in de strobaal is nog net zo klein als bij het uitplanten een maand eerder. En het blad begint te verkleuren, de roodachtige verkleuring links duidt op een tekort aan voeding.

We hadden de strobalen water en voeding gegeven zoals in de handleiding staat, maar blijkbaar was dat hier niet genoeg. Ik heb later nog wel wat extra voeding gegeven, maar dat was eigenlijk al te laat, en wellicht ook niet voldoende. Het feit dat de lente en begin van de zomer zo droog was zal wellicht ook niet hebben meegeholpen want ik heb elke week tientallen gieters water gegeven maar zelfs dat zal in die extreem droge periode niet voldoende zijn geweest.

Voorbeeld 2, Tomaat Tumbling Tom mix, 3 zaailingen bij elkaar in een pot, foto op dezelfde dag gemaakt, 2 juni:

Zoals gezegd, dat zijn wel 3 zaailingen, in dit geval in een pot met potgrond, nog geen voeding gegeven (maar dat hoeft ook de eerste 7 weken niet want dan zit er nog voldoende voeding in de potgrond). Maar dit is 1 zaailing van de Tumbling Tom maar dan in een strobaal:

Heel veel kleiner (terwijl wel met een flink kluitje potgrond geplant in de strobaal). Ook hier zie je weer dat het blad anders van kleur is, en helaas moet ik erbij zeggen dat de plant gedurende het seizoen ook niet heel veel groter werd. Ze heeft uiteindelijk wel 2 rijpe tomaten gegeven.

En daar moet ik dan weer bij zeggen dat dat ongetwijfeld ook gedeeltelijk mijn eigen schuld is. Want ergens eind juni zag ik in dat project wel gedoemd was te mislukken. En ben ik gestopt er veel energie en tijd in te steken in de vorm van zaailingen planten, extra vaak en veel water geven., etc..

Mijn ervaringen:

• ik heb in maart 6 aardbeiplanten in strobalen geplant, dat werden nog redelijke plantjes, de opbrengst was echter zeer matig, hooguit 1 bakje aardbeien van de hele strobaal gehaald. Ik had ook nog zaailingen met flinke potgrondkluit aan de zijkanten van de strobalen geplant – die gingen dood (want dat ziet er op foto’s geweldig leuk uit maar stro aan de zijkanten neemt helemaal geen water op dus ik gaf braaf elke 2 dagen water maar toch verdroogden en verdorden de zaailingen en het water sijpelde door het stro op de grond (dat geldt niet voor de aardbeizaailingen die bovenin werden geplant hoor). Maar uiteindelijk was het dus allesbehalve een succes
• ik heb in dezelfde periode zo’n 10 tot 12 sla- en andijviezaailingen in strobalen geplant. Zonder kluitje grond geplant hebben de zaailingen het niet gered, bleven nog wel een week of 4 leven maar gingen vervolgens dood, nog niet 2 keer zo groot als toen ze werden uitgeplant. Zaailingen met kluitje deden het iets beter, ze werden uiteindelijk nog wel een centimeter 6 tot 7 groot, toen begon het blad geel te worden en de planten af te sterven.
• 2 strobalen met paddenstoelenbroed gevuld (bovenop en aan de zijkanten gaten gemaakt en gevuld), afgedekt met een potgrond en vervolgens plastic erover om te kunnen broeien.

Maar helaas naast wat oneetbare ‘onkruidpaddenstoelen’ niets van kunnen oogsten.

• In een strobaal een peperplant geplant, die ging helaas snel dood, met dank aan slakken die dus niet zo veel problemen hadden met het stro dan ik had gehoopt.
• 2 Tropaeolum-zaailingen in strobalen geplant. Uiteindelijk bloeien deze planten  nu (begin september) nog steeds. Ze zijn slechts een centimeter of 40 groot (in de vollegrond kruipen ze nu ondertussen zo’n 90 tot 100 centimeter rond de plantplaats), maar ze bloeien wel prima.
• 1 plant Oregano uitgeplant in een strobaal en die leeft nog, maar is niet 2 keer zo groot als bij het planten eind april.

Dat laatste kan ook voor een deel mijn eigen schuld zijn geweest. Want met alle bovengenoemde ervaringen was ik er wel klaar mee, toen ik zag dat planten niet goed groeiden durfde ik er ook geen bijzondere, mooie of lekkere planten meer in te planten, er simpelweg geen vertrouwen meer in. En zo stopte ik op een gegeven moment ook met water geven. En ziet het er nu allemaal een beetje sneu uit. Maar toch was het een leuk project, om gewoon een te proberen. En dit zijn mijn ervaringen, misschien dat andere mensen in een andere zomer met anders weer en andere voeding, etc. wel een goed resultaat halen.

Ik vond het vooral veel werk om het zoveel water te geven, en de verhoging die ik zo leuk vond (waarbij je planten in de zijkanten kunt planten die dan zo vrolijk naar beneden tuimelen en bloeien) bleek niet te werken. Yvonne heeft een volkstuin 60 meter verderop bij onze vereniging en zij deed hetzelfde project met strobalen. En bij haar ging het wel een stuk beter dan bij mij. Zeker niet beter dan in de vollegrond, eerder minder, maar zij had in ieder geval een leuk maaltje aardappelen, wat kleine kropjes sla en een kleine oogst aardbeien:

Zo zie je dat ervaringen op 1 tuincomplex in 1 zomer al kunnen verschillen. In ieder geval ga ik volgend jaar geen strobalen meer zetten om in te telen. En Yvonne trouwens ook niet.

En de strobalen? Die zouden volgens de handleiding van binnen volledig gecomposteerd moeten zijn. Maar dat zijn ze niet (wellicht ook een teken dat ik iets niet goed heb gedaan of er iets niet goed heeft gewerkt). Wellicht niet goed te zien op de foto maar de buitenkant van de strobalen is droog en grijs, van binnen is ze heel donker, het lijkt bijna compost maar als er wat vanaf plukt zijn het nog steeds strootjes, erg donkere en natte strootjes .

En dus beginnen ze aan een tweede leven. Want vrijdag het nieuwe aardbeienbed schoongemaakt, en het stro rond de planten gelegd, als mulchlaag, tegen onkruid, houdt vocht vast in de bodem, beschermt de jongen stekken komende winter wellicht tegen vorst.

Hoe lang dit stro nog mee gaat durf ik niet te zeggen, wellicht tot na de winter of nog wat langer, we zien het wel, we zijn er voor nu blij mee. We kunnen het altijd nog op de composthoop gooien, daar is het ook heel nuttig. Maar je kunt zien dat stro uit de strobalen al wat begint op te drogen en het inderdaad dus nog steeds stro is.

En dit wordt trouwens een nieuw projectje voor 2015; we gaan weer nieuwe strobalen kopen maar gaan het nu als mulchlaag gebruiken; op plaatsen waar hier vaak onkruid groeit en we niet vaak wieden (onder de bessenstruiken, achter de kas, onder de fruitbomen, etc.). Dus niet zozeer tussen rijen prei, al wil ik dat ook wel gaan proberen maar moet Ruud nog even zien te overtuigen, en daar heb ik nog een hele herfst en winter de tijd voor :-).

Tot slot nog even voor de mensen die van een lekker recept houden, gisteren rodekooltaart gemaakt, en die was zo lekker dat ik dat hier graag nog even wil melden (met walnoten, geitenkaas, balsamicoazijn, etc. echt heel bijzonder en niet moeilijk te maken en heerlijk van smaak).

Het recept zal ik vanmiddag even op de pagina van de rodekool plaatsen. Datzelfde geldt trouwens voor een risotto met de eerste pompoen van eigen tuin (met Parmezaanse kaas, peterselie en citroen), ook een aanrader! En een heerlijke yoghurt-frambozentaart. En meloen-sorbetijs.