Eureka (hoop ik)

Ik kreeg deze week een bericht van Karin over de galmijt die haar bramen (en ondertussen ook wijnbes) belaagt en aantast. Wij hebben daar in onze fruitstruiken gelukkig geen last van, maar ik weet heel goed hoe dat in 1 jaar kan veranderen (met bijvoorbeeld de pruimenmot in gedachten). Bij deze even een akelige foto van Karin:

Zonde van de oogst! Ik kan niet goed helpen want ik heb niet genoeg verstand van ziekten en plagen, en (gelukkig) geen ervaring met galmijt in bramen. Helaas hebben we zelf dit jaar heel veel last van een andere mijt; de spintmijt. Wist je trouwens dat er wel 45.000 soorten mijten bestaan (en er zelfs waarschijnlijk ook nog onontdekte soorten zijn)? Daaronder vallen ook de bekende schurftmijt, oormijt en huisstofmijt maar ook heel nuttige, zoals de roofmijt die juist ingezet wordt bij insectenplagen.

Terug naar de spintmijt: het begon in 2 aubergineplanten maar verspreidde zich vervolgens naar de komkommerplanten, kousenband, meloenpeer en uiteindelijk ook basilicum. Ik heb een aantal middeltjes geprobeerd zoals elke dag het blad nat gieten (omdat spint van warme droogte houdt), en ik heb zeewiermeel over de bladeren verstoven. En ik heb een aftreksel gemaakt van knoflook met groene zeep. Dat laatste hielp het best. Maar niet genoeg, ik had met elke week 2 keer vernevelen het probleem enigszins onder controle maar daar hield het dan ook mee op, het was niet weg, 1 keer vergeten of geen tijd en de aantasting groeide weer explosief.

En dus kwam ik op een gegeven moment op het idee om het ouderwetse middeltje waar ik luizen en spinselmot met succes mee heb kunnen bestrijden maar weer eens te proberen. En dat is 1 liter water mengen met 1 volle eetlepel biologische groene zeep + 2 eetlepels olie (zonnebloemolie, sojaolie, arachideolie of welke olie dan ook). Ik gebruik er lauwwarm water voor omdat olie en zeep daar wat beter in oplossen en mengen. Daarna laat ik het afkoelen, nog een keer schudden en dan is het klaar voor gebruik. Ik heb de aangetaste planten 2 keer met dit mengsel verneveld en het probleem was zo goed als opgelost! Helaas moest ik door de hittegolf even wachten maar nu die voorbij is kan ik nog één keer vernevelen en dan hoop ik dat het definitief weg is.

En dus is er, denk ik, iets met die olie. Want de knoflook is prima en de zeep is noodzakelijk (in goede biologische groene zeep zit trouwens ook al wat olie). Maar door die toevoeging van olie lijkt veel beter te werken dan zonder olie. En dus zocht ik op internet naar informatie. Het is natuurlijk geen vrolijk verhaal want biologisch betekent niet dat het ook diervriendelijk is. Om die reden bestrijd ik nooit 1 plant met wat problemen maar alleen als het echt een plaag wordt, zoals nu de spint in komkommer en aubergine. Een plant gaat echt niet dood van een paar luizen, ik probeer eerst wat lieveheersbeestjes het ‘vuile werk’ te laten opknappen, of wat aangetaste takken weg te knippen, pas als de oogst er ernstig onder lijdt ga ik nadenken of ik überhaupt in wil grijpen. De zeep tast celmembranen aan, de olie in de zeepoplossing plakt, en dat zorgt ervoor dat vleugeltjes niet meer werken, de minuscuul kleine beestjes niet meer kunnen bewegen en de combinatie van de twee zorgt voor verdrogen, stikken en/of verbranden.

Voor alle duidelijkheid: liever voorkomen dan genezen, ik gebruik het echt alleen als er geen andere oplossing is. En ik kijk eerst de planten goed na want het middel maakt geen onderscheid en treft alle insecten. Ik heb voor het vernevelen eerst een koolwitje, een citroenvlinder en 2 hommels uit de kas gejaagd voor ik ging vernevelen, en ook tijdens het vernevelen kijk ik voor elke ‘sproei’ even goed of ik geen spinnetje, lieveheersbeestje, etc. zie. En tot slot; pas op met zon; door de olie kan het blad op een zonnige dag makkelijk verbranden. Vernevel dus vooral ’s avonds of op een bewolkte dag. En het is een contactspray; dat betekent dat je het een paar keer moet herhalen want de kans dat je alle spintmijten doodt bij slechts één keer vernevelen is klein. En dan groeit de populatie uiteindelijk weer.

De galmijt schijnt ook gevoelig te zijn voor het mengsel van water, zeep en olie. Voorwaarde is dan wel dat je op tijd spuit want de vrouwtjes leggen tijdens de bloei al de eitjes die voor aantasting van de vruchten zorgen, als je eenmaal de aangetaste bramen ziet is het te laat. En het is natuurlijk belangrijk om aangetaste vruchten en dragende takken weg te snoeien want daarin overwinteren de vrouwtjes die volgend jaar weer eitjes leggen. Of het klopt weet ik niet. Ik kwam de informatie bij toeval op een Engelstalige website tegen, maar misschien is het het proberen waard. Kijk bijvoorbeeld even hier en hier voor meer informatie.

Ik zocht nog even verder en vond dat er ook galmijt in tomaten voorkomt. En daar zag ik foto’s van een bruine tomaat met een bobbelige huid, bijna zoals een sikkim-komkommer. En toen bedacht ik dat ik een vreemde peper in de kas had. Het ging zo goed met deze Turkish Flower Biber:

Maar rond eind juli begon dit:

Later werd het nog erger:

Ik denk daar nooit goed over na; als een plant niet gezond is dan moet ze eruit en zij het zo. Maar omdat ik per toeval de foto van de tomaat met galmijt zag bracht me dat op het idee dat dit misschien wel eens iets vergelijkbaars zou kunnen zijn, ik heb dit nog nooit bij een peperplant gezien. En omdat ik toch de aubergine- en komkommerplanten aan het vernevelen was leek het me een kleine moeite om de peperplant ook mee te nemen (waar trouwens heel weinig aan het blad te zien is, het probleem zit echt in de pepers en er zijn geen bloempjes meer). Hoe het afloopt durf ik niet te zeggen maar laat ik zeker later nog eens weten!

Om dan nog wel met een wat vrolijkere foto te eindigen; zo slechts als dat het met die ene peper gaat (want de andere peperplanten in de kas doen het vooralsnog prima), zo goed gaat het met de tomaten in de kas. We hebben al heel veel geoogst en ook morgen kan er wel weer een emmer tomaten mee naar huis. Op de foto zie je het ras Hoy (XXL-vleestomaat):