Elk weer heeft z’n tegenweer
Als ik naar buiten kijk zie ik de straat blank staan, de achtertuin staat onder water. Het is donker en het groen van het blad in de achtertuin begint langzaam meer olijfgroen en iets geligs te krijgen. Waar het de hele zomer en nazomer droog en warm is geweest wisten we al dat daar een tegenhanger van zou komen. Jammer dat dat dan nu in 48 uur valt :-).
Sinds gisteravond al ruim 50 millimeter regen gevallen en er lijkt vandaag nog eens 30 millimeter bij te komen. Geen weer voor de tuin, lijkt me :-). Gisteren eigenlijk ook al niet. We zijn wel gegaan natuurlijk, want er is nog heel veel te doen. Maar wel met laarzen aan, want tot onze enkels in de modder. Opruimen vooral; bonenstaken weghalen en in de kas gezet om te drogen, doorgeschoten groenten op de composthoop, potten leegmaken en opruimen voor de winter, uitgebloeide éénjarigen weg. Binnen een dag kan de tuin er dan al weer heel anders uitzien.
Een dag voor de nieuwe tuin was het toch al niet; gisteren nog wel mooi weer maar de grond veel te nat en zwaar om te spitten, zand veel te nat en zwaar om paden mee te leggen.
We hebben wel de compostbak eens bekeken, de bovenlaag eraf gehaald. De bak was voor ruim 3/4 gevuld met mest met veel stro, voor 1/4 met groen tuin- en keukenafval. En dit is het resultaat; een rul mengsel, vol met wormen, pissebedden, spinnetjes en nog veel meer beestje die met het blote oog niet of amper te zien zijn. Die krijgen allemaal een plekje op de tuin, want de compost gaan we onderspitten in de groentetuin.
Bij het opruimen en afvoeren van al het blad, etc. liepen we tot 4 keer toe tegen de Yaconplanten aan (die ondertussen ruim 2.30 meter hoog waren en half over het hoofdpad hingen.
Duidelijk ook op z’n retour (het blad wordt al gelig, de bladeren gaan hangen), en dat in combinatie met z’n grootte, de tijd van het jaar, z’n ‘in-de-weg-staan’, en misschien ook nog iets van ongeduld en nieuwsgierigheid van mijn kant, hebben we besloten de planten te rooien.
Dat was nog niet zo gemakkelijk. Niet dat de wortels erg diep zitten maar de eetbare wortels breken heel gemakkelijk. Helaas door de vette klei zeker 1/3e van de wortels verloren gegaan; gespietst, geknakt. En alleen daarom al blij dat we de planten gisteren hebben gerooid want met alle regen die er sinds gisteravond bij is gekomen zou het rooien in de komende week/weken alleen nog maar moeilijker zijn gegaan. Misschien dat is haar om die reden de volgende keer dan toch in pot ga telen. Aan de andere kant, dat moet dan wel een heel grote pot zijn en heb ik er wel veel werk aan (want ze lust dan elke dag wel 2 gieters water). Ik ga er nog eens over verzinnen………. anders wellicht in een verhoogde bak, of gewoon op een bergje compost.
In ieder geval was het een prima oogst., ondanks het feit dat een deel verloren was gegaan. De meeste knollen langwerpig (als extra grote winterpenen), maar sommige wortels ook rond en bol (bijna als flinke knolselderijen).
Van 3 planten een opbrengst van zo ongeveer een kleine 12 kilo knollen, niet slecht voor en eerste jaar. Het losmaken van de knollen is ook nog wel lastig, door ze in de regenton te hangen hebben we ze wat uit kunnen spoelen, maar de knollen zitten heel dicht op elkaar en breken ook weer gemakkelijk als je ze los wilt knippen/snijden.
En dan heb ik het nog niet over de broedknolletjes die ik eraf moest zien te breken/snijden voor volgend jaar. En alleen daarom al veel dank aan Wendy en Saskia, van wie ik de broedknolletjes kreeg. Dievenwerk noemen we dat hier, een half uur bezig geweest om wat plantmateriaal voor volgend jaar te krijgen, uiteindelijk heb ik 7 broedknolletje los weten te peuteren/snijden voor volgend jaar. Ze liggen nu te drogen, volgende week ga ik ze oppotten en mogen ze in huis overwinteren.
Op de foto rechts zie je de uiteindelijke oogst; gewassen, alles wat te klein, en wat kapot en gebroken was maar weggegooid.
De knollen laat ik een paar dagen in de kas drogen en dan mogen ze mee naar huis. Ik schijn ze als aardappelen te kunnen bewaren, maar dat moet ik uiteraard nog uitvinden.
Uiteraard wel al geproefd. Op internet vind je er heel veel verhalen over maar allemaal niet heel erg duidelijk, en dat begrijp ik nu, want de smaak is ook amper te omschrijven.
Ik heb een knol geschild en we hebben die met 7 mensen geproefd. De knol is, geschild, wit van kleur, heel knapperig maar ook sappig. De smaak is heel flauw zoet. Ze heeft iets van radijs in zich, niet het pittige, maar de structuur en knapperigheid. Maar ook iets van peer, door het sappige, maar dan minder zoet. Het is fris. Niet perse lekker uit het vuistje, maar zeker ook niet vies. Lijkt me lekker in een salade (met oude kaas en veldsla bijvoorbeeld, of met sinaasappel en rauwe ham?). Een beetje in die richting. Heeft dus mogelijkheden :-).
Op internet lees ik ook dat de knollen over een week of 3 zoeter worden (omzetting van zetmeel in suikers?), dus dan ga ik ze zeker weer proeven en laat ik dat hier nog even weten.
In ieder geval als plant leuk genoeg voor in de tuin, als knol lekker genoeg om er iets mee in de keuken te kunnen. Hier ga ik ze in ieder geval volgend jaar weer zetten. Op de foto rechts zie je nog een broedknolletje dat nu in de kas ligt te drogen. Je kunt al zien dat de vorm en kleur heel anders is dan de eetbare knollen (en die eetbare knollen hebben geen ogen = lopen dus niet uit = dus geen plantmateriaal).
Mocht je zelf de Yacon willen telen en op zoek zijn naar broedknolletjes, google dan even op de naam en je komt op websites als bijvoorbeeld deze: Yacon gezond of Sense of Nature (handig want daar kun je via link ‘ Verkooppunten’ in de linker kolom met je postcode kijken naar een adres in de buurt).
Ik las op een site wat info over de yacon plant en wilde je dit toesturen.
misschien wist je het al maar ja dan toch maar hierbij verstuurd.
yacon
Polymnia sonchifolia
Plant familie: Asteraceae (Composietenfamilie)
Plantenlaag: Knolgewassen
Plantenfuncties: groentes, vers eetbaar, verwerkt eetbaar, meerjarig,
Bloeitijd: nvt
Oogsttijd: kort na de eerste nachtvorst
Beschrijving:
De Yacon, soms ook appelwortel genoemd, is een plant die zijn oorsprong vindt in de Andes, maar inmiddels al op meerdere plekken op de wereld wordt geteeld.
De plant is verwant aan de zonnebloem, net zoals onze welbekende aardpeer.
Twee soorten knollen worden door deze plant gevormd. Kleine knollen, die zich onder de wortelkroon bevinden en zeer grote knollen die als energie opslag knollen fungeren. De knollen en planten vriezen in de winter dood. Je kunt de broed- en eetknollen echter goed opslaan en bewaren door ze vorstvrij te houden. Je moet ze dus wel ieder jaar opnieuw planten.
De yacon geeft in ons klimaat een zeer goede opbrengst. Er zijn al meerdere vermeldingen van opbrengsten van circa 20 kg. per plant. Deze opslag knollen kunnen op veel verschillende manieren bereidt worden.
De smaak van de rauwe knollen is als een frisse verse appel/ meloen combinatie, zeer friszoet en zeer sappig. Van frisse fruitsalades tot warme schotels, alles is mogelijk. Van de enorme bladeren is een heel speciale thee te zetten waar je de suiker weg kunt laten en die uiterst geschikt is voor diabetici, dit laatste feit is wetenschappenlijk bewezen.
Verder is er op zeer eenvoudige wijze een siroop van te maken die heerlijk zoet is, maar bovenal zeer veel gezonder is dan andere siropen gemaakt van geraffineerde suikers.
Groeten en heel erg bedankt voor alles wat je me leert via je dagboek dat voor mij geen dagboek meer een leermeester is.
Karel
Hallo Karel,
Dankjewel voor de informatie!
De plant wordt ook wel Smallanthus sonchifolius genoemd of Polymnia edulis. Geen idee waarom de plantnaam 2 synoniemen heeft maar in ieder geval wellicht nog handig om te weten omdat je met die twee andere namen via google ook nog flink wat informatie vindt.
Ik heb zelf trouwens thee gezet van een vers blad. Ik vond er weinig aan, een beetje bitter, groen (grassig), en misschien wel handig als aanvulling in een gezonde thee, maar als thee op zich niet geweldig (niet geweldig lekker dan, wellicht wel geweldig gezond). Daar moet ik dan eerlijk bijzeggen dat ik ook niet van brandnetelthee, etc. houd, en daar is het wel een beetje mee te vergelijken.
Ik kreeg nog een mailtje van je, wellicht handig voor meelezers om te weten dat op de website van Sense of Nature ook nog wat recepten staan.
groetjes en nogmaals dank voor de informatie!
Diana
Hallo Diana,
Vorige week een opgepot plantje gekocht en vanwege de verkregen informatie gaat die in een van voldoende boorgaten voorziene metselton in een mengsel van graszodengrond, sanakat budget kattenbakkorrels, wat eigen compost en wat moestuinmest. Daar doen de aardperen het ook prima op. Redelijk hanteerbaar.
Groetjes,
Annemarie
Hallo Annemarie,
Hier staan er aardperen en vijgen in van die metselkuipen – lekker groot, niet mooi maar zeker ook niet lelijk, niet te zwaar, en kosten nog geen tientje, zeker als ze dan ook nog in de reclame zijn (bij de Gamma regelmatig, en dar hebben ze dan ook nog 3 formaten, ook in glanzend zwart met handvaten). Inderdaad niet vergeten om er wat gaten in te maken (Ruud doet dat even met een speedboor, zo gebeurd).
Van het grondmengsel dat je gebruikt heb ik nog nooit gehoord. Maar van kattenbakkorrels is bekend dat ze veel vocht op kunnen nemen (al zijn er natuurlijk veel verschillende merken op de markt, de korrels van bentoniet staan er in ieder geval om bekend). Ik vind zelf mijn mengsel van potgrond, vermiculiet en brekerzand fijner, omdat ik dat ken en weet hoeveel voeding en voor hoe lang daar in zit. Maar dat mengsel is voor grote speciekuipen wel prijzig. Natuurlijk zijn er meerdere mengsels die wat goedkoper zijn en ook prima werken. Ik kan alleen maar mensen adviseren dat te gebruiken waar ze vertrouwen in hebben en altijd in de loop van het seizoen goed op te letten of planten het nog steeds naar hun zin hebben, mooi groen blijven, een voedingstekort hebben of niet, etc..
veel succes en plezier met je aardperen!
Diana
ha diana,
hier op goeree-overflakkee hoeven we voorlopig niet naar de tuin te gaan. Gisteren wezen kijken maar er staat 15 cm op, de oogst die er nog op staat kunnen we wel als verloren beschouwen…gisteren 128 mm gevallen hier…
Hallo Marco,
Dat is heel vervelend om te horen. Ik zag gisteren de slechte berichten al op het journaal.
Ik hoop dat je het meeste al had geoogst!
Hier was het ook erg, maar niet zo erg als bij jou (89 millimeter, achtertuin stond wel helemaal onder water, op de volkstuin zijn we niet geweest).
Hier is het water in de achtertuin ondertussen wel zover gezakt dat het alleen nog maar kletsnat is met wat plassen, ik hoop dat dat bij jou ondertussen ook het geval is. Helaas gaat het wel weer regenen vandaag……
groetjes,
Diana
Hoi diana,
Gisteren op de tuin geweest, water staat nog zeker 15 cm hoog, we kunnen nergens op afwateren en liggen in een kom. Heb gisteren al mijn aardbeienplanten die ik in september gepoot had eruit gehaald en thuis in de grond gestopt, hopelijk overleven ze het. morgenochtend haal ik de aalbessenstruiken er uit, zijn 3 jaar oud anders overleven die het niet. Verwacht word dat over 2 weken het water weg zal zijn….
Gr. Marco
Hallo Marco,
Ik hoop dat je planten het gaan overleven! Hier geen 15 cm water maar wel klets- en kletsnat. Alles is modder, zowel volkstuin als achtertuin. Gisteren ook weer bijna 10 mm gevallen, en vanmiddag schijnt het ook weer te gaan regenen, zo kan het ook niet droog worden. Ik hoop voor je dat het snel droger wordt!
Diana
Hallo diana,
Een aantal jaren geleden heb ik zaden bij je gekocht en je nog eens salvia stekken toegestuurd. Ik was toen helemaal in de salvia. Een vriendin van mij die hier vlakbij woont bestelt ook wel bij je…. Ik ga dit jaar zonnenbleomzaden bij ej bestellen en toch ook maar weer salvias . Verder tuinier ik steeds minde…d leeftijd hè…. Ik heb tegenwoordig een handwerkblog ben daar heel aktief mee. Ik waxht dus nu met smart op je nieuwe zadenlijst .
Groet van Baukje
Hallo Baukje,
Dat weet ik nog heel goed. Ik heb de Jacobinia van jou gekregen, die heeft het hier 2 jaar goed gedaan, daarna heeft ze de winter niet meer overleefd.
Toch iets te koud in Nederland voor haar, maar ik ben blij dat ik 2 jaar van haar heb mogen genieten!
Ik ben een beetje van de Salvia’s af. Niet om dat ik ze niet mooi vind, integendeel. Maar ze doet het hier op de vette klei nu eenmaal niet altijd even goed. Wat ik nu nog aan Salvia’s heb, heb ik in pot, dat gaat het beste (en dan in de winter de koude kas in).
Goed om te horen dat je je prima vermaakt!! Ik denk zelf wel eens, wat zou ik doen als ik niet meer kan tuinieren, maar gelukkig heb ik dan ook nog heel veel interesses over waar ik nu heel vaak niet aan toe kom.
Ik neem aan dat je nog steeds in Frankrijk woont, ik hoop dat je een mooie zomer hebt gehad, en wel nog volop kunt genieten van de tuin (genieten van de tuin is ook veel leuker dan werken in de tuin :-)).
groetjes,
Diana
(die elke dag heel druk bezig is met de zadenlijst, maar nog wel een paar weken tijd nodig om alles te schonen, verpakken, labelen, beschrijvingen maken, etc.)
Hallo Diana,
Ik denk dat je het toch wel een leuk idee vindt dat iedereen zo zit uit te kijken naar je zadenlijst. Ik ook hoor.
Ik wil je even laten weten dat we verslaafd zijn aan de appeltaartjam. Wat is dat lekker!!! Ik heb ze gemaakt van de minder mooie appels uit de tuin, de mooie eten we zo op. Ik had dit jaar niet zo een grote oogst. We hadden aan de winterrietpeer zelfs maar 3 peren. Volgend jaar beter denk ik dan maar.
Groetjes,
Ria
Hallo Ria,
Ik ben zeker heel blij dat er mensen benieuwd zijn naar de zadenlijst! Ik hoop dat er voor mensen leuke soorten in staan, het duurt nog wel een week of 3 voor de lijst klaar is.
We vinden de appeltaartjam zelf ook erg lekker, we hebben nu zo’n 15 potten op voorraad. Wij juist wel een grote oogst aan appels en peren, maar dan voor ons dit jaar geen pruimen (nou ja, welgeteld 2 pruimen dan). Zo is er elk jaar wel wat :-).
groetjes,
Diana
Hoi Diana
Nu ik toch berichten ziet staan over zaden 🙂
Heb ik gelijk ook een vraagje , heb je dit jaar ook Physalis pubescens zaden ?
Lees daar leuke dingen over maar nog nooit geproefd.
groetjes coby
Hallo Coby,
Ja hoor, dit jaar staat de Physalis pubescens in de zadenlijst, en trouwens ook de Physalis edulis Aunt Molly´s. Allebei erg lekker, de één wat grotere besjes dan de ander. Maar die met de kleinere besjes dan wel wat vroeger/eerder.
Ik heb nog een week of 3 nodig om nog de laatste soorten te verpakken en nog heel veel beschrijvingen te maken en dan hoop ik dat ik zo rond het derde weekend van november de zadenlijst op de website kan zetten. Heb ik het de komende 3 weken nog wel erg druk :-).
groetjes,
Diana
Hallo Diane,
Ook ik ben begonnen om met yacon telen. Even een tip over het moeilijk los snijden van de broedknollen. Ik scheur of snijdt de broedknollen gewoon van de wortels af en plant dan de broedknollen in het voorjaar in de grond. Er zit dus niet 1 broedknol aan maar meerdere broeknollen aan. De 3 a 4 broedknollen inclusief een stukje stengel die ik er aan laat zitten plant ik dan allemaal in het voorjaar in de potten.
Ik heb eerder al geprobeerd met het afsnijden van 1 broedknolletje, maar dan duurde het uitlopen van de broedknollen veel langer, waarschijnlijk omdat ze dan toch te veel beschadigd zijn. Het uitlopen van meerdere knollen gaat veel sneller en met veel mooiere planten. Ik hoop dat u hier iets mee kunt, het is het proberen waard. Ik hoop zelf dat er dit jaar bij mij een goede oogst aanzit, de planten zijn in ieder geval veel breder en hoger dan het jaar ervoor, dus afwachten maar. Succes, groeten Henk
Hallo Henk,
Dankjewel voor de tip!
Ja, ik kan me herinneren dat het een een gepriegel was, en dat de broedknollen heel hard zijn, lastig om per stuk los te snijden.
Ik ga de yacon volgende maand oogsten en uiteraard weer broedknollen apart houden voor volgend jaar, en ik zal dan zeker eens kijken hoe en waar de broedknollen dit keer zitten en of ik een kluwen van 2 of misschien wel 3 broedknollen bij elkaar in 1 klompje los kan snijden.
groetjes,
Diana