Bijzonder
Ik hou heel erg van ‘gewone’ planten. Hier staat in de tuin altijd een gewone donkergroene courgette, en oranje zomerworteltjes, groene herfstprei. Ik sla nooit krulandijvie of kropsla over. Maar ik vind het ook heel leuk om eens iets bijzonders te kweken.
En wat dan bijzonder is mag ik zelf invullen, en hoe ik dat teel ook. Soms zijn dat soort gewassen voor herhaling vatbaar, soms valt het tegen en was het eenmalig, soms was het leuk maar voor verbetering vatbaar.
En dus staan ook dit jaar tussen de gewone donkerrode bietjes en groene boerenkool weer een aantal bijzondere groentesoorten of -rassen.
Op de foto rechts zie je een kleine aubergine. Maar dan niet een aubergine uit de Solanum melongena-groep (dat is de bekende donkerpaarse aubergine, al zijn ze er ook in wit, lilaroze, groen, etc.). Dit is een aubergine uit de Solanum aethiopicum-groep. De aubergines zijn eetbaar, vaak iets pittiger/bitterder van smaak. Ze worden veel gebruikt in Afrika, aethiopicum betekent uiteraard dat ze oorspronkelijk uit Ethiopië afkomstig is.
En toch doet ze het hier erg goed in de kas, grote planten, witte bloempjes, en veel vruchtjes. Ze zijn eetbaar als ze crème/lichtgroen met donkergroene streepjes zijn, op de foto is ze rijp en niet lekker meer (bitterder en al vol met zaden). Je schijnt ze ook te kunnen drogen en voor decoratie te gebruiken (je vindt de rassen binnen deze groep dan soms onder de naam ‘pumpkin on a stick’, dat ga ik misschien eens proberen. In ieder geval leuk om na jaren weer eens telen, ze doet het even goed als toen.
De volgende foto van de Allium ameloprasum, oerprei:
Vind ik persoonlijk ook echt nog steeds heel bijzonder. Je stopt bolletje in formaat zilveruitje in de grond in september. Je kunt er dan in de winter sprieten van oogsten (zoals grove bieslook of lenteui). En in de zomer verdwijnt het blad en kun je de uitjes oogsten. Elke uitje is een groter bolletje geworden, met nakomelingen eraan vast. Je eet wat je wilt, en je plant kleinere en grotere bolletjes weer uit voor de oogst in winter en het jaar erop. Grappig. En lekker, want de uitjes smaken fris, zacht, meer naar prei en lenteui dan echt naar ui. Ik heb een tas vol geoogst, misschien ga ik er eens wat van in zoetzuur inmaken. En natuurlijk weer een deel uitplanten.
De volgende foto van de Capsicum pubescens Turbo Pube:
Een peper. Eigenlijk wel een redelijk gewone peper, maar toch ook anders. Want ze kan niet kruisen met welke andere peper dan ook, en dus ook niet met paprika. En ze heeft ook ander blad, wat wolliger. En ze heeft bij de opkweek veel warmte nodig. Maar kan als volwassen plant veel meer koude verdragen. Ze doet het niet goed in de kas, want daar is de luchtvochtigheid te hoog (ze groeit en bloeit er prima maar zet slecht vrucht). En dus staat ze hier normaal gesproken buiten, in een pot. Dit jaar toch in de kas, maar met de ramen gekalkt en ze staat direct naast de deur. En jawel, naast deze mooie paarse bloempjes zitten er ook pepers in. De pepers zijn vaak behoorlijk heet en ze hebben zwarte zaden, ook bijzonder.
En dan nog een nieuw soort dit jaar. Eindelijk dit jaar eens een zoete aardappel telen.
En dan is het nog best lastig om uit te vinden hoe dat zou moeten, want op internet vind ik er veel tegenstrijdige informatie over.
En dat is alles wat ik er nu over kan vertellen, want ik heb geen idee hoe dit afloopt. Ik heb haar in een plastic pot, want dat is warmer dan de volle grond. En ze heeft wat kali gehad voor de ontwikkeling van de knol.
En nu is het wachten. De plant groeit prima (eigenlijk zijn het er 3 in deze grote pot).
Wat jammer toch dat ik zo lang moet wachten, ik heb de knollen al in maart laten spruiten, en na al die maanden kan ik niet eens kijken of er knollen in de pot groeien. En zo ja, hoeveel dan, en hoe groot zijn ze. Ik wacht het maar af, geef braaf water en laat de planten maar groeien zoals ze willen.
Als het wat wordt zal ik er een pagina over maken, want je kweekt de planten niet op van de aardappel zelf (zoals je een gewone aardappel laat spruiten en die plant), maar je hangt de knol met prikkers boven een glas water en zet ze warm. De ‘spruiten’ vormen al snel blaadjes en zodra ze worteltjes maken snijd je ze voorzichtig af en pot je ze op. Elke zoete aardappel kan dus voor meerdere planten zorgen.
Tot slot dan nog iets bijzonders.
Deze Cyperus esculentus, aardamandel, teelde ik een jaar of 3 geleden ook al. Toen in een te kleine pot, in een vergeten hoekje in de kas. En toen oogstte ik haar te vroeg, met een matige opbrengst. Maar nu een nieuwe poging, niet in de kas, want zoveel warmte schijnt ze helemaal niet nodig te hebben. Maar wel voor de kas (lekker warm en beschut en zonnig). En in een grotere pot (want ze kan behoorlijk woekeren, dan vind ik een pot altijd een goede oplossing). En met wat Culterra als voeding. En minder vergeten, dus wat vaker water. En ik ga haar dus later oogsten, ga zeker nog anderhalve maand wachten.
De planten maken knolletjes onder de grond, ze smaken vers naar amandelen. Als ze langer liggen worden ze taai maar dan kun je er Horchata de Chufa van maken, een in Spanje geliefd drankje. Zou ik ze ook kunnen bakken? Dan worden ze wellicht weer wat knapperiger. Of misschien moet ik gewoon niet alles in 1 keer oogsten, maar alleen oogsten wat ik nodig heb en de rest laten zitten en groeien. Als het bevalt laat ik haar wellicht in de kas overwinteren. We zullen het zien…
Tot zover iets over wat bijzondere soorten van dit jaar. En dan heb ik de Melothria scabra nog niet genoemd, en de pompoen Pink Banana, en de klimcourgette (die ondertussen al zo’n 4 meter lang is en ondertussen wat irritant door de tuin heen woekert), etc., de knolcapucien in pot, etc.. Leuk om allemaal eens te proberen!
Hallo Diana,
Leuk die aparte soorten, maar eh…..wanneer heb je die foto’s gemaakt? Het ziet er zo zonnig uit bij jou. Hier (Wijchen) is het al dagen stikdonker overdag en ik zak zowat weg als ik tussen mijn planten loop….
Ik had in juli nog bonen gezet (stam en stok) maar ben bang dat het niet veel meer wordt…
Hallo Cecile,
De foto van de oerprei is al 2 weken oud, maar de andere foto’s heb ik gisteren gemaakt. Zaterdag was een dag met tegenstellingen; in de ochtend eerst een felle bui maar daarna opklaringen. ’s Middags was het grijs maar aan het einde van de middag klaarde het ook weer op. Afgelopen week zou een grijze week zijn met veel regen maar dat viel erg mee. Dat is vandaag dan wel ingehaald want vandaag geen zon gezien en de regen viel af en toe met bakken uit de hemel.
1 lichtpuntje; het is hoe dan ook toch pas half augustus, na aankomend weekend zou het wellicht wat beter weer worden, en ook weer wat warmer. En anders kan september ook nog een mooie maand worden hoor. Ook hier staan nog bonen te wachten op beter weer.
groetjes,
Diana
Hallo Diana,
Erg leuke site met een hoop info. Dank voor je inzet.
Hoeze heb jij nog bonen klaar staan? Is het niet te laat daarvoor?
Groeten,
Alex
Hallo Alex,
Nu wordt het inderdaad erg laat daarvoor. Sorry, misschien was ik onduidelijk, ik bedoelde dat ook hier nog jonge bonenplanten heb staan, net als Cecile, klaar om te gaan bloeien. Ze zijn een week of 3 geleden gezaaid, en 2 weken geleden uitgeplant (want met het mooie weer toen kiemden de voorgezaaide bonen binnen enkele dagen in de kas). En dat zou in principe nog wat moeten kunnen worden (mits we een aardige nazomer krijgen). Ik zou nu nog wel stambonen voor in de kas of platte bak durven zaaien, is een gok maar met wat geluk en een mooie herfst kun je er wellicht nog wat van oogsten – ik doe dat vaak met restjes oude bonenzaden – soms wordt het niks meer (in een natte koele nazomer/herfst), maar met de laatste bonenzaden vind ik het de gok waard, want soms kan ik dan nog eind september wat laatste bonen oogsten.
groetjes,
Diana
Bij plaatsgebrek, zoals bij ons, kunnen pronkers uitkomst bieden! Deze zijn hebben een lang groeiseizoen en ze zijn multifunctioneel: ik teel ze speciaal voor de binnenbonen, maar omdat je ze ook als sperzie- of snijboon kunt eten, profiteer ik nog tot in oktober van de jonge peulen die niet meer rijp worden. Heerlijk!
Hallo Christa,
Om dezelfde reden zaai ik ze vaak heel vroeg, omdat ze dus ook de lentekou wat beter kunnen verdragen. Ze hebben hier wel altijd wat meer tijd nodig dan de meeste stoksperziebonen, maar de planten worden vaak ook wel wat groter. Ik heb dit jaar de Moonlight Runner staan, is een heerlijke pronkboon, uiteraard vroeg oogsten maar dan een heel fijne smaak en ‘boterzacht’.
Veel plezier met oogsten!
Diana
Hallo Diana,
Tijdens onze vakantie zorgen verschillende lieve buren en vrienden altijd voor onze tuin en moestuin. Ze mogen dan ook naar hartelust oogsten en bloemen plukken. Wij blij, zij blij !!
Bij thuiskomst spurt ik zowat naar de moestuin en word ik omarmd door de pompoenen en courgetten die intussentijd uitgegroeid zijn tot jungle-exemplaren.
Maar dit jaar was het anders…. De pompoenen en courgetten even enthousiast, maar de tomaten…. Een slagveld ! Phytophthora had flink toegslagen tijdens onze afwezigheid. Ik had 20 soorten staan, en van iedere soort 2 planten. Ze deden het geweldig maar helaas… Alle moeite voor niets geweest.
Gisteren alles met pijn in mijn hart in de kliko gestopt.
Een “oude wijze man” vertelde me een paar dagen geleden dat ik het nu wel kan vergeten om tomaten te kweken. Het zal toch niet waar zijn….
Wat is er nu lekkerder dan een vers geplukt tomaatje, opgewarmd door de zon, ter plekke op te eten?
Kan ik volgend jaar echt geen tomaten meer planten? Heb jij rasssen die wel nog kunnen? Ze staan bij mij netjes onder een afdakje, beschut tegen de regen.
Hallo Carine,
Phytopthora is een pseudoschimmel die heel makkelijk een winter kan overleven. En als je planten zo ‘verwoest’ waren als je schrijft, dan is de kans heel groot dat de schimmel nog in de grond zit (en daarom verwijderen wij ook altijd planten zodra ze ziek zijn). Als je volgend jaar in dezelfde grond tomatenplanten zet, dan is de kans inderdaad heel groot dat de phytophthora volgend jaar sneller en heviger zal toeslaan.
Dus zoek vooral een plekje voor ze waar ze de afgelopen 4 jaar niet hebben gestaan. En mocht je dat niet hebben, niet getreurd; dan zijn er altijd nog potten en bakken en groeizakken :-). Dus de man heeft gelijk, maar hij bedoelde waarschijnlijk dat je geen tomaten meer in de komende 4 jaar op hetzelfde plekje in dezelfde grond kunt planten zonder phytophthora, maar er zijn dus nog genoeg andere mogelijkheden.
groetjes,
Diana
Omdat ik ook Phytopthora in mijn tomaten had, buiten in de tuin, is dit voor mij ook goede info. Begrijp ik het goed dat ik de tomaten volgend jaar wel weer in de tuin kan zetten, alleen niet op dezelfde plaats?
Het beste is om resistente rassen te bekomen, je blijft anders in een visuele cirkel ronddraaien met als gevolg dat de kans dat je de planten moet rooien significant toeneemt. Resistente rassen zijn ook heel smakelijk, zowel bij de aardappels als de tomaten! Als aardappel teel ik Ditta’s, Sarpo Mira en Bionica. Voor de tomaten heb ik pas hier ergens een linkje gezet voor een tiental rassen……. 😉
Hallo Margo en Bozo,
Even ter relativering: resistentie is maar een relatief begrip. Ik ken nog geen enkel tomatenras dat volledig resistent is tegen phytophthora.
Er zijn rassen van tomaten die gevoeliger zijn voor aardappelziekte dan andere rassen. Een tuinbuurvrouw kocht hier 2 jaar geleden 2 resistente rassen (voor 16 euro) en toch kregen de planten phytophthora. Uiteindelijk heeft het heel veel met omstandigheden te maken; vocht, niet goed op kunnen drogen na regen, maar vooral aangetaste planten in de omgeving spelen een rol.
Zelf hadden we dit jaar aardappelen van het ras Ballerina, volgens van der Wal zéér resistent tegen phytophthora maar was hier als eerste van de 5 rassen ziek, en na de oogst van nog redelijk uitziende aardappelen toch nog veel aardappelen weg moeten gooien. Uiteindelijk bleek de Tiamo hier het best, een vroeg ras dat geen hoge resistentie heeft maar al geoogst kan worden voor phytophthora haar piek bereikt. Dat heeft trouwens ook allemaal te maken met onze natte kleigrond, het feit dat er hier door tuinburen veel aardappelen worden geteeld en zieke plantendelen op een grote composthoop terecht komen die eens per maand door de gemeente worden afgevoerd maar dan de ziekte al via de lucht heeft verspreid.
Uiteindelijk is bij de teelt van zowel aardappelen als tomaten heel belangrijk dat je de grond zo schoon mogelijk houdt, zodra er een aardappel of tomaat ziek wordt verwijderen en vernietigen. En hopen op mooi weer. En zorgen dat de planten op kunnen drogen na regen (door of een afdakje te maken, of ze in ieder geval in de wind te plaatsen en desnoods wat blad te verwijderen. En een goede vruchtwisseling aanhouden (zowel in de kas als buiten zorgen dat je in ieder geval geen aardappelen en tomaten voor en na elkaar teelt, en een vruchtwisseling van 1 op 4 aan te houden). En hopen op tuinburen met verstand van zaken, die zieke planten snel weggooien.
En dan kan het wellicht ook helpen om rassen te zetten die wat minder vatbaar voor phytophthora lijken te zijn. Of rassen die extra vroeg zijn waardoor je al kunt oogsten wanneer de schimmel nog niet haar hoogtijdagen heeft. Dat laatste verdient mijn voorkeur, maar dat is persoonlijk. Eigenlijk wel heel leuk om eens zoiets uit te testen; een goedkope maar lekkere heirloom tomaat en een duurder resistent ras, en dan het verschil ervaren, in vroegheid, in opbrengst en in ziektegevoeligheid.
groetjes,
Diana
Hartelijk bedankt Diana, en Bozo, voor jullie info. Ik heb inderdaad de resistente rassen genoteerd. Goed idee om resistente en niet resistente maar vroege rassen te planten. Onze moestuin bevindt zich niet op een moestuin complex maar wel in het buitengebied van Dordrecht waar mogelijk aardappels geteeld worden. Zelf heb ik de zieke tomaten in zakken gestopt en in de kliko gedaan. In mij postzegeltje tuin bij ons huis in een woonwijk heb ik ook een paar tomatenplanten staan die mooie tomaten dragen! So far – so good dus. Nu nog even rood worden.
Ik wou je trouwens nog even complimenteren met je geweldige site Diana. Ik heb er heel veel aan, het is prachtig geordend, mooie en duidelijke foto’s erbij, bedankt daarvoor!
Groetjes, Margo
Dag Diana, op zoek naar info over aardbeienplanten herkende ik bij het lezen van de geopende pagina meteen dat dit van jouw hand moest zijn. De foto gaf de zekerheid. Wat een prachtige website heb je gemaakt!! En je liefde voor het koken is ook niet verdwenen zie ik.
Groet, Mario
Hoi Mario,
Wat leuk om wat van je te horen!!
Dat is lang geleden zeg. We hopen dat alles goed met je gaat!
Ik neem aan dat je nog steeds in Schoonhoven woont en werkt?
Mocht je eens in de buurt zijn ben je uiteraard van harte welkom, om aardbeienstekken te halen, en gelijk een hapje mee te eten :-).
groetjes,
Diana (en Ruud natuurlijk)
Hallo Diana!
Mijn bruine boontjes konden geoogst worden dus ben ik, om slapeloze nachten te voorkomen ;), gisteren maar tussen de regenbuien door aan de slag gegaan.
Nu valt er op het internet relatief weinig te lezen over droogboontjes. Vandaar (weer eens) een vraag aan jou.
Waarom moet je de planten met wortel en al uit de grond halen en ophangen? Waarom kun je niet gewoon de peultjes losknippen? Wij hebben het eerste gedaan, maar ik wil zo graag weten waaróm! Want het kost zoveel ruimte.
En dan nog een tweede vraag: op welk moment kun je de droge boontjes uit de peulen gaan halen? Of zie je dat vanzelf?
Alvast heel erg bedankt voor je antwoord!
Isa
Hallo Isa,
Je kunt zeker ook de boontjes losknippen en dan laten drogen hoor. Je maakt ze dan wel gelijk ‘dood’, en daarmee stop je het rijpingsproces. Vaak zie je wanneer je de bootjes uit de dop haalt dat ze wat kleiner zijn en soms iets verkleurd. Als je de planten met wortel en al uit de grond haalt en ophangt geef je de boontjes (die haast gaan maken) de tijd om wat beter af te rijpen, dus voller en mooier te worden. Maar het hangt ook heel erg af van de toestand van je boontjes, je dopt ze pas als ze helemaal bruin en verdord zijn, zo dus: http://commonsensehome.com/wp-content/uploads/2014/06/Emerite-seed-close-up-2011.jpg
Als het een mooie nazomer is kun je de bonen van de planten halen wanneer ze al zo droog zijn als op de foto, en dan hoef je ze dus ook niet meer op te hangen. Maar als de planten nog groen zijn en de bonen nog niet zo bruin en verdord als op de foto, dan is ophangen in principe de beste manier op dikke, volle boontjes te krijgen.
Ik hoop dat je iets aan het antwoord hebt.
Vergeet niet om na het oogsten en drogen de boontjes nog 48 uur in te vriezen.
groetjes,
Diana
Kijk! Wat ben ik toch weer blij met je antwoord. Dat was precies de informatie die ik zocht en nog niet kon vinden. Dan hebben we er goed aan gedaan om ze aan de plant te laten!
Hartstikke bedankt voor je snelle antwoord! En keep up the good work!
Groetjes,
Isa
Hoi Diana,
Ik heb ergens op je site iets gelezen over een mailinglist, in verband met de mogelijkheid om zaden te kopen. Zou je mij aan die lijst toe kunnen voegen, of is dat een besloten clubje?
Fijne dag,
Marjolein.
Hallo Marjolein,
Ik had tot en met vorig jaar een mailinglist, voor mensen die graag een seintje wilden hebben wanneer de zadenlijst klaar is. Maar daar ben ik mee gestopt (o.a. omdat er ondertussen enorm veel mensen op stonden en het dus niet echt nuttig meer was want er was geen voordeel meer voor mensen die de mail kregen, het voor mij heel lastig was om dan direct na die mail alle pagina’s alleen voor hen beschikbaar te maken, en ik vervolgens werd overspoeld met mailtjes en ik het beantwoorden niet meer bij kon houden).
Ik heb de mailinglist dus afgelopen winter ‘opgeheven’.Ik had verzonnen om dit jaar op de website ruim van tevoren aan te geven wanneer ik de zadenlijst ga openen. Ik ben er al elke dag een paar uur mee bezig, van zaden oogsten, drogen, schonen, verpakken, labelen tot beschrijvingen maken. Maar het gaat nog wel een tijd duren voor alles klaar is. Ik verwacht zo rond half november, maar ik meld dat zeker rond oktober regelmatig in het tuindagboek. Dat is voor mij dus ook nieuw, ik ben benieuwd hoe dat gaat lopen. Ik hou in ieder geval iedereen die daar interesse in heeft onderaan het tuindagboek op de hoogte, zal er in het eerstvolgende tuindagboek even wat over schrijven.
Wat leuk dat je trouwens om de zadenlijst vraagt! Toevallig heb ik afgelopen week zelf ook verzonnen wat ik volgend jaar zou willen zetten, welke rassen ik in plaats van andere rassen zou willen, en al eens voorzichtig op wedwinkels gekeken wat er zoal te koop is (maar ook zij hebben het nog heel druk met alle oogst, er is nog heel veel ‘uitverkocht’, de meeste zaadhandels hebben vanaf ongeveer november een nieuwe zaadgids). Grappig dat ik niet de enige ben die nu al het einde van het seizoen voelt naderen en op zoek gaat naar nieuwe ideeën en zaden en plannen voor 2015 :-).
groetjes,
Diana
Ha Diana,
Zou dat iets te maken hebben met het herfstweer buiten?! Wat een kou en regen… En dat in combinatie met sommige gewassen die al een beetje op hun eindje beginnen te lopen, doet een mens inderdaad alweer dromen over volgend jaar.
Het is ons eerste jaar met een moestuin, maar ik ben er al volledig aan verslingerd. Niet in de laatste plaats omdat het allemaal zo geweldig smaakt. Ben nu zelfs bezig met het inrichten van een kamertje als ‘groencentrum’, met een tafel voor het raam, voor de stekjes en zaailingen van volgend jaar, en een boekenkastje voor de groeiende verzameling moestuinboekjes, en een luie stoel om dat allemaal in te gaan lezen 🙂
Ik kijk niet echt uit naar de winter, maar ik weet zeker dat deze nieuwe hobby me er doorheen gaat helpen. En ik ga een oogje in het zeil houden voor de eerste meldingen over de zadenlijst.
Groetjes,
Marjolein.
Hallo Marjolein,
het is inderdaad vast de combinatie van tijd van het jaar en regenachtig weer :-).
De winter duurt in een moestuin maar relatief kort. Je kunt nog best veel soorten zaaien voor oogst in herfst of winter. Vanaf november wordt het tijd om te spitten, mesten., snoeien, en reparaties/karweitjes. En voor we het weten is het alweer eind januari en gaan we weer zaaien :-).
groetjes en veel plezier met je eerste moestuinoogst!
Diana
Hallo Diana,
Toevallig op de tuinenpagina van jou terechtgekomen om dat ik probeerde interessante apps te downloaden van mijn nieuwe windows 8 , ook ik heb dit jaar voor het eerst na 20 jaar weer een moestuin en ik probeer ook steeds iets nieuws, nou had ik bij kennissen aardappel :” Schwarze Ungarin” en ik heb een kilo’tje poters bij Vreeken gekocht, alleen, in mijn herinnering hadden dez aardappelen een zwarte schil, wat uit de grond gekoemen is heeft duidelijk een paarse schil en wel wit vruchtvlees, de vraag is dus: ken je deze aardappel (die wel heel smakelijk is) en is tie nou zwart of paars?
Bij voorbaat dank voor je antwoord
Johan
Hallo Johan,
Ik heb zelf de Schwarze Ungarin nog nooit geteeld. Maar op de website van Leven van het Land wordt ze omschreven als zeer donkerpaars van schil en lichtgeel, bijna wit vruchtvlees: http://www.levenvanhetland.nl/aardappel.htm. Je vindt op die website trouwens nog veel meer leuke aardappelrassen.
groetjes,
Diana
Hallo Diana. Wat weer een mooie foto’s van leuke planten. Met name die van die allium vond ik interessant.
Ik hb de volgende vraag: mijn trostomaatjes kleuren wel, maar blijven daar waar ze aan de takken zitten groen. Ze kleuren volgens mij niet verder. Als je de tomaatjes laat zitten, gaan ze barsten en worden ze uiteindelijk zacht (nog wel te eten).
Moet ik het groene kleine gedeelte eraf snijden of kan dit wel rauw worden gegeten?
Ik gooi ze ook wel bij het vlees in de jus. Maar het gaat me om het rauw eten in de sla bv.
Alvast bedankt voor je antwoord.
Anne Marie
Hallo Anne marie,
In principe kun je ook groene tomaten eten, al wordt er wel gezegd dat ze heel licht giftig zijn (je kunt ze dus prima eten, alleen geen kilo’s).
Ik ken zelf eigenlijk het fenomeen dat je noemt niet; tomaten die half kleuren maar ook half niet. Er zijn tomaten die ‘groene schouders’ houden, dat zit gewoon in het ras, die zijn wel rijp maar houden een donkergroene band rond de steel, zoals hier: https://www.mooiemoestuin.nl/tomaat/black-seaman/. En anders zou ik nog kunnen verzinnen dat je tomaten last hebben van zonnebrand. Dat gebeurt eigenlijk alleen in een heel zonnige zomer een kas (waar het extra warm is en de zon bijna als door een vergrootglas op de tomaten schijnt); dat geeft rijpe tomaten waarbij de bovenkant licht geelgroene plekken krijgt die hard zijn, later worden die plekken wit en sterven af. Als het dat geen van twee is zou ik zelf misschien proberen om de tomaat te oogsten en nog wat na te laten rijpen op een fruitschaal. Maar in principe kun je het ook gewoon eten, het smaakt dan een beetje als een tomatillo, wat frisser, minder zoet.
Ik hoop dat je iets aan het antwoord hebt….
Diana
(p.s.: trostomaten bestaan in de hobbyteelt niet echt, het is een term die de professionele teelt gebruikt voor tomaten die zo gelijktijdig afrijpen dat ze als tros in 1 keer worden geoogst (dat staat mooi in een bakje en het heeft als nut dat de minst rijpe bovenste tomaten aan een tros nog wat verder rijpen). Maar dat maakt mij niks uit, ik hoef niet een hele tros te oogsten, als hobbyist pluk ik gewoon tomaten die rijp zijn, de groene tomaten die het dichtst bij het steeltje zitten laat ik gewoon nog zitten tot ze een week later alsnog rijp zijn. Met vleestomaten gebeurt het soms wel dat er weken tussen de eerste rijpe tomaat in een tros en de laatste rijpe tomaat in een tros zit. Allemaal goed, allemaal even lekker wanneer ze mogen blijven hangen tot ze helemaal rijp zijn.