Aardappelen rooien
Een tuinbuurman op onze volkstuin zegt altijd; “door fijne regen en fijne mensen wordt je het meest bedonderd”. En dat is wellicht ook zo, en zo kwam het dat we in t-shirt naar de tuin gingen maar liepen we na een uur toch maar met een regenjas aan.
We hadden bedacht dat we aardappelen zouden gaan rooien. Aardappelen hebben een heel eigen vakjargon, aardappelen oogst je niet, maar je rooit ze. Een aardappelplant met aardappelen heet geen aardappelplant maar een ‘stoel’. Aardappelen plant je niet, maar je poot ze. En de aardappelen die je dus poot heten dan ook poters. Als je ze voor laat kiemen heet dat spruiten. Even voor alle duidelijkheid… 🙂
Waarom wilden we aardappelen gaan rooien? Omdat we bij een tuinbuurman verderop al planten in een verregaande status van aantasting door phytophthora zagen. En omdat het ruim 100 dagen na het poten is. En omdat ze er slecht uit zagen. Nog niet zoals bij de tuinbuurman verderop, maar ook niet goed; blad geel, wat bruine plekjes, omgevallen planten, zoals op de foto:
Eigenlijk zijn ze nooit geweldig geweest, een stuk of 5 poters wilden niet spruiten en werden zacht en gingen rotten voor ze de grond in gingen. Nog eens 5 poters kwamen ondanks het spruiten na het poten helemaal nooit meer boven. En de poters die dan nog planten werden groeiden niet heel geweldig, loof bleef wat gelig, niet heel veel loof, planten laag en een beetje minnetjes.
En nu dus zoals op de foto. Van wat gelig blad word ik nog niet zenuwachtig, maar dat begint wel te groeien als er bruine, verdorde plekken in komen.
En toen zag ik eergisteren dit:
De bruine plekken zaten niet alleen meer op het blad maar ook in de stelen kwamen de eerste bruine, nattige plekken. En dat is voor ons altijd wel een teken dat niet alleen het blad, maar via de stelen ook de knollen ziek zouden kunnen worden. Tijd om te rooien dus, in de hoop op toch nog een kleine opbrengst van de iets meer dan een kilo pootaardappelen. Het ras is Solist, een biologisch ras dat zeer geschikt zou zijn voor kleigrond, matig vatbaar voor phytophthora in het loof maar sterk resistent tegen phytophthora in de knol.
Dus met riek, kruiwagen en krat aan de slag. Eerste paar stoeltjes vielen niet tegen. Zulke ‘miezerige’ planten, en dan zulke mooie, gezonde, grote aardappelen:
Al is op de foto niet goed te zien dat de meeste aardappelen wel ruim 10 centimeter groot zijn. Maar onverwacht goed dus. En gezond.
En toen ging het miezeren. Maar we waren niet voor niets helemaal met de auto met een krat naar de tuin gekomen, en het veld met de aardappelen lag al overhoop, stro opzij geschoven, hobbeldebobbel van de gerooide planten. Dus gaan we door, regen of geen regen, in de verte leek het al lichter te worden, en er was ons toch wat zon beloofd?
Uiteindelijk, 2 uur later, hadden we het hele veldje gerooid. Een krat vol, uit iets meer dan 1 kilo pootaardappelen haalden we 20 kilo consumptieaardappelen.
Met dank aan de kleigrond en natuurlijk de miezerregen waren ze erg vies. En dat vinden wij altijd vreselijk, de hele winter vieze handen als we aardappels schillen. Dus liever nu wat meer werk maar dan schone aardappelen mee naar huis.
Bovendien wil ik altijd de aardappelen nog eens goed bekijken, zo modderig kan ik niet goed zien welke aardappelen er wellicht toch wat verdacht uit zien, phytophthora is in beginstadium te herkennen aan wat paarsbruinige plekken die ook al wat zacht zijn. En als die de berging in gaan zullen ze gezonde aardappelen alsnog aan kunnen steken, met alle gevolgen van dien.
En dus wassen we de aardappelen:
In een kratje in de regenton, niet brandschoon maar ze allemaal even globaal nakijken en de meeste modder eraf spoelen.
Handig ook, want wie er nog een romantisch beeld bij het rooien van aardappelen heeft….. zo zien handen eruit na het rooien:
En dan heb ik het nog niet over shirt, broek en natuurlijk mijn schoenen die wel een pond zwaarder lijken te wegen door alle modder die eraan plakt.
Afijn, ondertussen wordt het droog, en dat is heel fijn. Want na het wassen van de aardappelen leggen we die een uurtje op de tegels om te drogen. Uiteindelijk een stuk of 6 aardappelen weggegooid, met wat vreemde verkleuringen in de schil en met gaten erin van de vraat van naaktslakken. En die aardappelen zijn dan zwak en meer vatbaar voor ziekte.
Maar verder is alles goed, gezond. En dan kunnen ze mee naar huis. We zijn er echt heel blij mee, een mooie oogst van gezonde aardappelen:
Maar niet voordat we ook nog 8 courgettes, anderhalf pond boontjes en een bakje blauwe bessen hebben geoogst. En natuurlijk de tomatenplanten, pepers en paprika’s en aubergines hebben getikt
Als we weg gaan aan het eind van de middag ziet het veldje er zo uit:
Komend weekend pas weer tijd voor de tuin. En dan gaan we dit veldje opruimen, onkruid eruit, grond gelijk maken en wat open werken, stro er weer op. En dan kunnen hier de winterpreien worden geplant.
Oh ja, we hebben ook nog een veldje Tiamo aardappelen. Maar die zijn nog helemaal groen en gezond, en mogen dus nog even staan voor we die gaan rooien. Misschien nog een week, of met wat geluk zelfs 2.
Oooh ik was ook doorweekt gisteren! Ook van het zweet, want wat ís het klef de laatste dagen!
Hallo Chantal,
Ja, het is elke keer wat benauwd en dat werkt niet echt lekker. Maar gisteren kwam het echt door de miezerregen (hoewel zo’n ouderwetse nood-regenjas ook nog eens helemaal niet ademt en je in de regen in je jas dus staat te zweten :-)).
groetjes,
Diana
Hallo Diana,ja echt een een vies werkje,maar wel mooi om te zien dat de oogst toch behoorlijk is,ook ik had aardig wat aardappeltjes kunnen rooien,en ze waren erg lekker,en wat de boontjes betreft,de Melissa die ik bij jou bestelt heb,die doen het heel goed,en ze zijn ontzettend lekker,en dat zegt iemand die normaal gesproken niet echt van bonen houd,dus Diana,als je toevallig de elissa weer hebt staan,dan zou ik graag weer zaad bij jou willen bestellen,
Ik heb het in mijn achtertuin natuurlijk niet zo druk,maar ik vind het heel leuk om steeds weer jou tuindagboek te lezen,kortom,ik kijk er steeds weer naar uit,en ik geniet er steeds weer van,vriendelijke groet Trudie.
Hallo Trudie,
Goed om te horen dat de boontjes van de Melissa het goed doen!
Heb jij geen kruisingen ertussen, van lichter gekleurde boontjes en/of bonen die niet willen klimmen?
Ik ga ze zelf nog zaaien omdat ik van Suzanne hoorde dat een groot deel van de boontjes niet kloppen en dus gekruist zijn. Maar of ik daarmee nog op tijd ben om er ook nog zaden van te oogsten betwijfel ik. Bovendien kan ik er geen zaden van oogsten als er kruisingen tussen zitten. Maar we hebben zelf gisteren heerlijke Pastoral-boontjes gegeten, minstens zo lekker als de Melissa (maar dan groen, en met lichter lilabloempjes). Maar misschien kun je zelf Melissaboontjes voor de zaden voor volgend jaar oogsten? Op de pagina over bonen heb ik uitgelegd hoe je dat kunt doen.
groetjes,
Diana
Hallo Diana,ik heb geen vreemde boontjes gezien,en ik had inderdaad op jou site al gezien hoe ik dit moet doen,sterker nog,er hangt al een boontje die behorlijk dik is,en het wachten is nu op het bruin worden en verdorren van deze boon,en dat ga ik ook met een stel andere doen,en anders inderdaad via jou site de link aanklikken,of bij jou de andere boontjes,de Pastoral bestellen wanneer jij er zaad van hebt,dat is voor ons beiden afwachten dus ook een beetje spannend,vriendelijke groet Trudie.
Hallo Trudie,
Dankjewel voor je antwoord! Goed om te horen dat jij geen vreemde kruisingen tussen de Melissa’s hebt!
Het is inderdaad niet moeilijk om er zelf zaden van te oogsten, zorgen dat ze niet kunnen kruisen en vervolgens geduld om te wachten tot de bonen echt helemaal verdord en knisperend droog aan de planten hangen.
Succes met de oogst!
Diana
Hoi Diana,
Van mij ook even een berichtje over de Melissa bonen die ik bij je kocht. Hier ook geen bijzonderheden en rare kruisingen. Ze klimmen allemaal netjes langs de stokken omhoog. 🙂
Groet, Jeroen
Hallo Jeroen,
Hartelijk dank voor je reactie!
Goed om te horen dat de bonen ook bij jou niet zijn gekruist en goed klimmen.
Ik hoop dat je ze lekker vindt!
Diana
Leuk dat aardappeljargon 🙂 Hoe noemen ze aardappels zelf bij jullie? Hier mag ik alleen van piepers spreken, anders kijken ze me vreemd aan. Nog iets dat me opvalt: de verhouding tussen het gewicht van de poters en de opbrengst. Ik reken zelf altijd in aantal, dus ik heb nooit een idee of mijn opbrengst nu een beetje gemiddeld is. Vergeet de poters ook altijd te wegen…
De vroege Annabelle heb ik nu voor tweederde eruit. Voor ons doen een heel mooie opbrengst: 7 kilo van 15 planten. Dus ongeveer een pond per plant. Is dat wat? Niet dat het veel uitmaakt hoor, we genieten er toch wel van 🙂
Hallo Christa,
Nee, zeker geen piepers (zoals we hier ook echt nooit bietjes zeggen tegen krootjes). Hier zijn het gewoon aardappelen.
Wij hadden 1,5 kilo poters besteld, en tussen de 9 en 13 poters daarvan zijn geschimmeld of niet opgekomen, dus gok ik dat we iets meer dan een kilo pootaardappelen hadden, anders zou ik het ook niet weten hoor :-). Maar dan vinden we 20 kilo consumptieaardappelen een prima opbrengst. Als ze ook nog lekker zijn en goed bewaren, dan volgend jaar weer deze ‘Solist’.
Ik ben benieuwd wat de Tiamo’s doen die een stukje verderop staan, nog groen maar ik zag eergisteren dat het eerste geel aan de planten komt.
Annabelle hebben we ook een keer gehad, is inderdaad ook een erg lekkere aardappel, onze buurman heeft ze dit jaar gezet, ik ben benieuwd wat zijn opbrengst is, hij zal ze komend weekend wel gaan rooien want ook daar zag ik al veel geel blad en wat lelijke plekken.
groetjes,
Diana
Hoi Diane,
Leuk om te lezen jouw blog! Ik heb deze week ook de aardappels geoogst en deze staan samen met het peultjes veld nu leeg. Jij gaat winterprei poten zie ik, maar ik vrees dat ik daar te laat voor ben. Wat zou ik er nu nog op kunnen zaaien? Ik zou wat kool willen (boontjes staan al tussen de mais), kan er naast koolrabi nog meer gezaaid worden deze tijd?
Dank je wel, groetjes Marjolijn
Hallo Marjolijn,
Ja hoor, je kunt nog veel soorten kool zaaien, juist kool. Koolrabi, spitskool, savooikool, Chinese kool, paksoi.
Kijk even in mijn groentezaaikalender, daar kun je in een tabel zien wat je nu allemaal nog kunt zaaien want dat is best veel, maar ook niet heel lang meer wachten.
De groentezaaikalender: https://www.mooiemoestuin.nl/moestuin/groentezaaikalender/
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Hoe bewaar jij je aardappels, zonder dat ze groen worden van het licht of te snel weer uitlopen?
Ik doe ze in een mand of houten krat met daarin eerst wat kranten en zet deze in mijn schuurtje. Ik heb ze een keer in de kruipruimte onder ons huis gelegd, maar dat was niet voor herhaling vatbaar. Ik mis gewoon een kelder.
Met hartelijke groet,
Rietje
Hallo Rietje,
Wij bewaren onze aardappelen ook in een schuur, in kratten, in het volledig donker (er is geen daglicht in de schuur), naast onze uien en knoflook. Op zich gaat dat best goed, alleen in een heel warm najaar willen ze nog wel eens uit gaan lopen. En natuurlijk in het voorjaar, maar dan is het ook tijd en is het op maar weinig plaatsen koel genoeg om niet uit te lopen. Ook wij hebben geen kelder. En de kruipruimte is hier ook geen optie (veel te nat in de wintermaanden).
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Mag ik in dit aardappelverhaal een vraagje stellen over mijn paprika’s, waarvan ik het zaad bij jou heb gekocht?
Het gaat om de paprika Mini Bell. Ze doen het hartstikke goed, al heel veel vruchten die groen beginnen, dan geeloranje worden en tenslotte rood eindigen. Nu zag ik vandaag opeens vanuit het niets een chocoladebruine paprika hangen. Ik ga nu heel erg twijfelen of diezelfde paprika ook al groen, geeloranje en rood is geweest, of dat ie van groen naar bruin is gegaan. Ik snap het niet meer. Moet ik nu wachten tot de rode paprika’s ook bruin worden of is er wat anus aan de hand? Help!
Groetjes,
Karin
Anus = anders
Hallo Karin,
Heb je de zaden afgelopen winter bij mij gekocht? Want dat is de mix, in de mix zaten gele, oranje, rode en bruine paprikaatjes dus het is in principe prima dat ze die kleur krijgt. Het jaar ervoor had ik rode en chocoladebruine mini bell’s apart in de zadenlijst. Maar kruisen kan eigenlijk niet, omdat die paprikaatjes allebei in een andere kas stonden.
Een paprika die rijp bruin is is nooit eerst een andere kleur geweest, alle rijpe bruine paprika’s die ik ken worden bruin vanuit (donker) groen. Er bestaat ook onrijp bruin en onrijp zwart, die kunnen dan verkleuren naar rood, maar nooit andersom.
Hier waren de bruine paprikaatjes iets kleiner en vooral iets meer pompoenvormig dan de rode paprika’s, en ze zijn onrijp iets donkerder groen; misschien kun je met die eigenschappen zien welke van je planten de rijpe bruine paprikaatjes geven.
groetjes,
Diana
Dank je wel Diana voor deze duidelijke uitleg. Ik heb de zaden inderdaad afgelopen winter bij je gekocht, dus heb ik de mix. Dat verklaart een hoop!
Wat ik me nog wel af vroeg: hoe kan ik eigenlijk zien of een paprikaatje rijp is om te oogsten? Is daar een trucje voor?
Alvast bedankt!
Hallo Karin,
In principe zijn altijd alle paprika’s in alle stadia te eten. Dus ook onrijp groen (of wit of zwart). Ze zijn fris, kruidig en licht bitter van smaak. En elke paprika verkleurt dus naar een rijpe kleur, dat kan crème, geel, oranje, rood, paarsrood of chocoladebruin zijn. Dus als je rijpe paprika’s wilt oogsten wacht je tot de paprika’s de verkleuring krijgen, en het lekkerst zijn ze als ze helemaal verkleurd zijn (dus niet half verkleurd, maar ook niet na de verkleuring nog een week laten hangen want is ze over haar top en gaan veel paprika’s al wat slappig en rimpelig worden). Je kunt zelfgeoogste paprika’s ook niet zo lang bewaren als gekochte paprika’s, hooguit een dag of 2 tot 3 voor ze ook al weer rimpelig en zacht worden.
groetjes,
Diana
Dank je wel Diana.
Wat moeten wij toch zonder jou!
Groet,
Karin
Mooie oogst. Dit jaar had ik in potten geprobeerd.
Zelfde als de manier van die YouTube filmpjes.
maar helaas de oogst was mislukt.
eerste pot waren rooie mieren en de meeste aardappels waren snot geworden.
De tweede daar hebben de slakken gewonnen.
Volgend jaar maar weer opnieuw.
groetjes miep
Hallo Miep,
Ook wij hebben dit jaar wel wat last van slakken gehad hoor, ze hollen de aardappel helemaal uit tot er uiteindelijk niets overblijft, terwijl ze van de planten zelf eigenlijk niet of amper eten, het gaat ze blijkbaar om het zetmeel in de knollen. En mieren blijven altijd lastig, ik had ze vorig jaar in de Crosneplanten, ook zonder te hebben gezien, en zij hebben die oogst vernietigd.
Ik hoop dat je volgend jaar een betere aardappeloogst krijgt!!
groetjes,
Diana
Wouw wat een oogst 🙂
Hallo Elisa,
Ja, best goed, wij zijn er ieder geval blij mee.
Eind deze week gaan we de Tiamo’s rooien, dat is een ras met grote ovale rode aardappelen, ook erg benieuwd naar.
groetjes, Diana
Hai Diana,
Wat een geweldige site . Sinds van de week gevonden en al dagen ben ik al je verhalen, tips en wijsheid aan het vergaren. Zelf heb ik een volkstuin van 180m2 met 1/3 moestuin, 1/3 gras en borders voor planten en 1/3 waar het tuinhuisje en de kas op staan.
Vol spanning wacht ik op het vervolg van je dagboek, tot gauw dus.
Groetjes,
Yvonne
Hallo Yvonne,
Leuk om te horen dat je handige informatie kunt vinden op mijn website!
Ik hoop dat je een goed tuinjaar hebt!
Door omstandigheden een paar dagen niet op de tuin geweest, maar gelukkig vanaf woensdag weer meer tijd voor de tuin (en dat is maar goed ook want er moet veel geoogst worden :-). Dus dan hopelijk ook weer wat te vertellen…
groetjes, Diana