Gefermenteerde plantenvoeding en tomaten
Ik schreef 3 weken geleden al een blog waarin ik het zelf maken van plantenvoeding noemde. Ondertussen is mijn eerste voeding klaar en heb ik het één keer gegeven, aan een aantal tomatenplanten (en een aantal juist ook niet, om het verschil later te kunnen zien).
Ik heb met rijstwaswater, melk en ruwe rietsuiker een houdbaar lactobacillus-‘sap’ of hoe je het wilt noemen gemaakt.
En ik heb smeerwortel en ruwe rietsuiker (mag ook donkerbruine basterdsuiker zijn) plus een klein beetje van het lactobacillus-vocht 3 weken in een weckpot laten fermenteren.
Het idee erachter is dat er op de bladeren van planten miljoenen nuttige organismen, bacteriën en schimmels zitten. Door die bladeren in suiker te fermenteren zou je een zeer geconcentreerd vocht krijgen dat enorm veel goede stoffen voor planten bevat. Het is me nog niet helemaal duidelijk of het nu een voeding of een super-probioticum voor planten is maar daar ga ik dit jaar achter komen (door het te ervaren en er meer over te lezen – als ik tijd heb). En mijn eerste potje gefermenteerde plantenvoeding (in het Engels heet het Fermented Plantjuice, is klaar. Als je op de term googelt vind je heel veel websites met informatie (die helaas nog wel eens verschillen als het gaat om verhoudingen, hoeveelheid, wanneer en hoe vaak geven, etc.).
Voor nu heb ik bedacht om van alle informatie die ik vond het gemiddelde aan te houden, en dat betekent dat ik 1 eetlepel gefermenteerde plantenvoeding oplos in een 10-liter gieter water en dat bij 8 tot 10 planten giet, en dat doe ik dan 1 keer per week. Het ‘afval’ heb ik ondertussen ook gebruikt, ik heb het rond tomatenplanten in de kas gelegd zodat het ook daar nog goede stoffen kan afgeven.
Ik hoop binnen enkele weken het eerste resultaat (of niet) te laten zien. Voor nu verwijs ik nog een keer graag naar de pagina die ik over het zelf maken van gefermenteerde plantenvoeding schreef, die heb ik afgelopen week bijgewerkt, de tekst bij het recept aangepast, aangevuld en nieuwe foto’s geplaatst: Zelf plantenvoeding maken
Zoals ik al schreef ga ik het bij de tomaten testen. Ik ga het in de hele tuin gebruiken hoor, maar bij tomaten kan ik makkelijk testen (want ik kies er planten van hetzelfde ras voor die in dezelfde grond onder dezelfde omstandigheden in de kas groeien).
De tomaten zijn ondertussen allemaal uitgeplant, in totaal 80 planten, verdeeld over 2 kassen en een paar potten. En direct na het uitplanten zijn ze al goed gaan groeien. De eerste dieven verschijnen en ik moet ze dit weekend ook voor het eerst gaan opbinden. Er zitten ook altijd lastige klanten tussen; tomaten die zichzelf toppen, 2 dieven in 1 oksel maken, 2 stammen maken, etc. Het is heel makkelijk om daar even een foto van te maken en dat op instagram (en automatisch ook op facebook) te plaatsen. Dat deed ik deze week met bijvoorbeeld deze foto en bijbehorende tekst:
De tekst:
Tomaten dieven: altijd leuk 💚!! Maar kijk eerst goed naar een plant voor je begint en ze allemaal weghaalt.
Dat zou zonde zijn want je kunt van een dief een nieuwe stam maken. Op de foto zie je bij de ‘bloem’ de bloemtros. Bij het oranje kruis zie je dat er geen top is, ze heeft zich dus al veel te vroeg getopt.
De 3 oranje pijlen wijzen naar de diefjes die zichtbaar zijn. Die verwijder ik. De roze gekrulde pijl wijst naar nog een dief. Die verwijder ik niet; ze zit redelijk bovenin de plant, is groot en sterk. Ik bind die dief aan de stam; zij wordt de nieuwe stam (die vervolgens dus bladeren, bloemtrossen en ook dieven krijgt).
Mocht de dief van de roze pijl er niet zijn kun je dus ook overwegen om een dief van de oranje pijl op te binden en als nieuwe stam aan te houden. Maar kies altijd een dief die sterk, stevig en groeizaam is en bij voorkeur redelijk bovenin de plant groeit.
Misschien handig om te weten als je een plant hebt die zichzelf topt, of als je per ongeluk zelf de top hebt verwijderd of wanneer die geknakt is.
Het is kort en bondig maar ik kreeg er op instagram en facebook veel reacties op, er zijn blijkbaar veel mensen die het dieven van stamtomaten nog steeds lastig vinden. Ik heb beloofd om de komende weken en maanden de bijzonderheden m.b.t. de tomatenteelt te laten zien (zoals het dieven maar bijvoorbeeld ook het telen op meerdere stammen waar ik dit jaar zelf mee ga oefenen). Het is heel makkelijk om, net zoals nu, de foto en tekst even te kopiëren en die ook in een miniblog op mijn website te zetten. Mocht daar behoefte aan zijn, dan hoor ik het graag, en anders kun je, als je dat wilt, dat soort berichtjes dus ook op mijn instagrampagina vinden.
Nog even terugkomend op dat meerstammig tomaten telen. Ik heb vorig jaar al een voorzichtige poging gewaagd. Dat viel niet mee want vorig jaar was een tomatenrampjaar, met wateroverlast in de kassen en phytophthora/aardappelziekte in heel veel planten. Maar ik maakte deze lelijke en wazige foto waar je het principe in ieder geval op kunt zien:
Dit is tomaat Dwarf Velvet Night. Je kunt zien dat ik onderaan de stam een dief heb laten uitgroeien tot een soort 2e stam en die los van elkaar heb opgebonden en gediefd. Het grote voordeel is dat 1 tomatenplant een dubbele opbrengst kan geven. Het kleinere nadeel is dat het splitsen en schuin omhoog laten groeien van de 2 stammen uiteindelijk toch nog best veel ruimte inneemt (meer dan 1 stamtomaat maar minder dan 2 aparte stamtomaten). Het ging prima en zo kun je dus net wat ruimte besparen en juist extra oogsten.
Maar wat als ik dit zou doen zonder de 2 stammen apart te leiden? Wat als ik 2 stammen aan 1 stok zou binden? En met enkele tomatenrassen die altijd een kleine opbrengst geven zou zelfs 3 stammen mogelijk zijn. Misschien dat andere mensen dit al kennen en doen, ik las en leerde er pas vorig jaar over en wil er dit jaar flink mee oefenen. “Nog meer tomaten!?!!?” roept Ruud 🙂
Nou ja, wat mij betreft kan een mens nooit genoeg tomaten hebben, voor vers eten, om te drogen, voor het invriezen van soep en het inmaken van saus, ketchup en chutney, etc..
Heel voorzichtig durf ik te denken aan een beter tomatenjaar dan vorig jaar (slechter kan ook bijna niet), met een nieuw soort voeding en met sommige planten die ik op 2 stammen ga telen. Spannend!!
Zoals altijd plaats ik tot slot van een blog nog even een foto van een bloem. Dit keer is dat van het winterharde vaste plantje met de naam Viola cornuta Victoria’s Blush dat nu volop bloeit, met geurende en eetbare bloempjes. Voorlopig eet ik er niet van en laat ik ze voor de hommels die er ook graag op af komen.
Diana is misschien Bokashi ( gefermenteerde groente en fruit afval)iets voor je ? Je vindt hier heel veel informatie op internet . Zelf heb ik inmiddels z’on afval tonnetje met kraantje aangeschaft . En mijn plantjes groeien weelderig.
Hallo Gerdy,
Ja, dat zou ik zeker ook wel eens willen proberen. Maar ik heb helaas niet de tijd om meerdere dingen te testen, ik wil me nu even focussen op dit fermenteren van planten met bladeren, en ik maak natuurlijk ook al bladaarde en ik heb een wormencompostbak. Maar bokashi staat zeker ook op mijn verlanglijstje, misschien volgend jaar eens proberen….
groetjes,
Diana
Leuk dat je nu ook bent begonnen met fermenteren! Als je eenmaal de smaak te pakken hebt dan wil je niet meer anders. Ik heb de proef op de som genomen met een paar zieltogende aardbeienplantjes: twee kregen niets bijzonders behalve normale zorg, twee krijgen wekelijks een shot paardenbloemenfermentaat van me. Het verschil is fenomenaal! Hetzelfde met mijn jonge snijbieten: de plantjes met fermentaatvoeding doen het 2x zo goed als de control group.
Nu ben ik helemaal los gegaan met verschillende fermentaten: kleefkruid, brandnetel, heermoes en banaan voor de aardappelplanten (kalium). Mijn fermentaten bestaan uit de eenvoudige versie zonder lactose, alleen maar onkruid en bruine suiker/melasse 50/50 in een weckpot.
En: het druk bruisende kleefkruidfermentaat rook zo heerlijk dat ik het besloot te proeven. Het smaakte naar koffielikeur, dus ik heb het over mijn gestoofde peertjes met slagroom gedaan en het was vurrukkuluk. Nou die moestuin krijgt van mij mooi geen kleefkruidfermentaat meer. Die is nu van mij!!
MoestuinTruus, dat klinkt gewéldig! Ik hou van eenvoudig en je onkruid nuttig gebruiken. Zou je het preciese recept/de verhoudingen van je eenvoudige versie willen geven en hoelang laat je het in de weckpot? Alvast bedankt!
Hallo Anja,
Ik weet niet of MoestuinTruus nog op de website terugkomt om eventuele vragen op haar tekst te lezen en te beantwoorden, ik hoop het van harte want ik ben ook nieuwsgierig!
Maar het eenvoudige recept kun je ook al op mijn website vinden (en ook het wat meer bewerkelijke recept, je kunt dus kiezen): Zelf plantenvoeding maken
groetjes,
Diana
Vraag ,is lactobacillus nodig en zo ja gewoon bij de drogist
Hallo Gerard,
Lactobacillus is een optie om toe te voegen maar ook zonder dat zou het goed moeten werken (ik ben er pas net mee begonnen dus ik moet het nog gaan ervaren).
Ik schreef er een pagina over en daar kun je in tekst en foto’s zien wat lactobacillus in ieder geval met het fermentatieproces doet, wat het uiteindelijk met planten doet kan ik nu nog niet zeggen. Je vindt de informatie op deze pagina: Zelf plantenvoeding maken
Of je er ook lactobacillus uit de winkel voor kunt gebruiken (en hoe dan en in welke hoeveelheid) durf ik echt nog niet te zeggen, ik ben hier nog te nieuw in om daar een nuttig antwoord op te geven.
groetjes,
Diana
We wachten het rustig af. Ga ook een proef doen met smeerwortel en brandnetels. Groet uit Hippolytushoef
Hallo MoestuinTruus,
Leuk om te horen, dankjewel voor je reactie!!
Ik lees dat je het ook één keer per week geeft en ook in de verhouding 50% blad en 50% suiker. Ik ga vandaag weer smeerwortel Bocking 14 oogsten en fermenteren, en ook heermoes. Ik ga dus aan mijn 2e soort beginnen, en ga zeker ook het kleefkruid overwegen :-). Ik neem aan dat jij het ook 3 weken laat fermenteren?
Ik hoop dat ik over een paar weken net zo enthousiast ben als jij, ik ben heel benieuwd!
groetjes, Diana
ja maar dat was dus niet de bedoeling hoor wat moeten die nu eten . Maar jullie hebben me wakker gemaakt ik ga het proberen. Hoelang moet je het laten staan voor gebruik?
Hallo Wietske,
Ik heb er een pagina over geschreven, je kunt daar het recept en alle uitleg m.b.t. de tijd van fermenteren, bewaren en gebruiken vinden: Zelf plantenvoeding maken
groetjes,
Diana
Hallo Diana,
Ik heb een vraag over de Marmande tomaat. Bij andere tomaten soorten heb ik geen probleem met de dieven te vinden maar bij de Marmande vind ik het lastig.
De top lijkt zich op te splitsen maar moet ik er dan ook 1 uitbreken, en welke dan of is dit normaal bij dit soort en blijft hij dan lager in de groei?
Hallo Anneke,
Uiteindelijk is het altijd beter om er één te kiezen en die als stam aan te houden (tenzij je op 2 stammen wilt gaan telen).
Mocht je nog eens zo iets tegenkomen dan zou je wellicht bij je vraag een duidelijke overzichtsfoto kunnen plaatsen (in het balkje waarin je je reactie typt kun je rechts onderin het tekentje vinden waarbij je ‘voeg een afbeelding toe’ kunt kiezen). Dan zou ik erop aan kunnen wijzen hoe ik het zie en op zou lossen.
Ik maakte deze foto gisteren, ik denk dat die enigszins vergelijkbaar is met jouw tomaat:
In dit geval (ik wacht nog enkele dagen want het is nu nog heel klein) zie ik het bloemtrosje in het midden (de gele pijl). Bij de groene en rode pijl zie je 2 scheuten met top die geschikt zijn als stam. Ik kies die met de groene pijl als stam omdat die net iets dikker, sterker en groeikrachtiger lijkt. En dat maakt de scheut bij de rode pijl een dief en die verwijder ik dus.
Ik hoop dat je hier iets aan hebt!!
groetjes,
Diana
Goedemorgen Diana en lezers,
Heeft iemand ervaren met het gebruiken van urine? Verdunnen, 1 op 4 of meer.
Ik ben wel op zoek naar een handige manier, om het te bewaren en gebruiken. Er schijnen veel meststoffen in te zitten, maar welke planten gedijen er het beste op en hoe vaak zou je het moeten geven?
Graag zou ik hier je bevindingen lezen mbt de tomaten Diana en Ruud
Hallo Wietske,
Is prima! Ik zal de komende tijd wat voorbeelden plaatsen.
Je kunt hier ook al een aantal voorbeelden vinden: Tomaten Teeltzorgen
groetjes,
Diana
In mijn moestuin staat al maanden lang een aantal emmers met regenwater. Dat water is inmiddels bruin/groen gekleurd. Door de algen en andere organismes? Weet iemand of dit (goede) voeding is voor de moestuin?
Alvast bedankt voor de reacties.
Ellen
Hallo Ellen,
Je kunt dat water zeker gebruiken, het zit ongetwijfeld vol met goede bacteriën, schimmels en gisten, met weggerotte bladeren, etc.. Ik zou het niet zo over planten gieten, daar kan het wel erg sterk voor zijn. Ik zou het verdunnen en elke week bij de voet van planten gieten.
groetjes,
Diana
Champost-vraag: weet iemand hoe je aan adressen kunt komen van biologische champignonkwekerijen? Als volkstuinvereniging willen we gaan proberen korte lijntjes te creëren voor gecertificeerd biologisch materiaal.
Of weet iemand een bedrijf dat uitdrukkelijk biologische champost levert?
Bij voorbaat grote dank…