Zoet Aztekenkruid

Latijnse naam: Lippia dulcis. Zo bekend als de Stevia rebaudiana ondertussen als zoetsmakende plant is, zo onbekend is de Lippia dulcis. Ze is een tropische vaste plant die de neiging heeft om te gaan hangen of met hulp wat te gaan klimmen. De donkergroene blaadjes zijn bijna nog zoeter dan Stevia maar hebben bij het eten van een rauw blaadje een bijna chemisch-achtige bijsmaak, ze doet me iets denken aan sorbitol of andere zoetstof. De blaadjes zijn zeer zoet en daardoor handig als calorievrije zoetstof, bijvoorbeeld in desserts, maar ook in thee, in een verfrissend glas koud water, in zoete sauzen, etc., etc.

Plant

De Nederlandse naam is dus Aztekenkruid en de planten zijn niet winterhard, moeten binnenshuis overwinteren. In de zomer bloeit de plant met kleine witte bloempjes waarna de heel kleine zaden verschijnen. Ik heb echter zelf nog steeds geen zaden kunnen oogsten, hoewel de plant hier wel bloeide. Misschien is onze zomer te koud voor de ontwikkeling van zaden, of misschien missen we hier de juiste bestuivers? Geen idee maar de planten zijn zonder al te veel moeite over te houden, op een lichte vorstvrije plaats.

Snoei haar na de winter (eind februari) terug, geef haar voeding en weer regelmatig water en zo gaat ze weer groeien. De planten mogen van 12 mei (IJsheiligen) tot eind oktober buiten staan, op een zonnig en warm plekje.

Opkweek

Je kunt sporadisch planten kopen (ik zag haar bij De Nieuwe Tuin). Zelf heb ik haar gezaaid, ze heeft veel warmte nodig en het duurt lang voor de zaailingen ook echt goed gaan groeien. Ik zaaide haar eind januari bij 22 graden, ze kiemde binnen 2 tot 3 weken. De zaailingen bleven heel lang klein tot ze ergens tegen maart aan een groeispurt begonnen.

Ik heb de planten niet in de volle grond geplant maar in pot gehouden en daar hangt ze mooi over de rand heen naar beneden (uiteraard de pot pas na 12 mei -IJsheiligen- buiten gezet, op een warm, zonnig en beschut plekje). De potteelt is ook het meest geschikt, zeker als je haar wilt overwinteren. Bovendien kun je potten in koelere tijden wat dichter bij het huis zetten, ze houden de warmte vast (in ieder geval stenen en terracotta potten).

Bodem en bemesting

Aangezien de Lippia vooral geschikt is voor potteelt en ze dus een levenlang in potten doorbrengt is het handig er goede potgrond voor te gebruiken, die je eventueel iets verluchtigt met 10-15% brekerzand. Zorg voor een goede afwatering en geef voldoende voeding.

Persoonlijk vind ik langwerkende meststoffen het prettigst; het zijn korrels/balletjes die gereguleerd een heel seizoen constant kleine beetjes voeding afgeven; je kunt er dus bijna niet mee overbemesten, en je hoeft niet bang te zijn dat je vergeet voeding toe te dienen want dat doe je dus alleen 1 keer, in het voorjaar. Het is geen biologische meststof, dat moet je dus wel in ogenschouw nemen. Merken zijn Osmocote of Miracle-Grow, maar ik zag afgelopen jaar dat ook de Lidl een soortgelijke meststof verkocht (met flink prijsverschil). Mocht je toch liever biologische voeding gebruiken; die worden in elk tuincentrum wel verkocht (o.a. van het merk Ecostyle en DCM).

Standplaats en teeltzorgen

Zorg voor het warmste, zonnigste en beschutte plekje in je tuin, hoewel ze het hier in de mooie zomer van 2009 ook prima midden in de volkstuin deed (waar vrij veel wind staat). Lippia lijkt geen enorm sterk wortelgestel te hebben, het groeit langzaam maar wel gestaag. Zorg voor een goede potmaat (hier staat ze in een 20-literpot) en zorg voor een goede afwatering want de wortels lijken wel wat gevoelig voor teveel vocht. Geef voldoende water maar zorg dus ook dat de plant niet kletsnat blijft.

Oogst / bewaring

Je kunt blaadjes plukken wanneer je maar wilt; maar houd er wel rekening mee dat de blaadjes voor de opname van voedingsstoffen en dus de gezondheid van de plant zorgen, pluk haar niet kaal! Zorg dat er altijd voldoende blaadjes aan de plant blijven voor groei en herstel. De blaadjes verleppen snel, oogst ze kort mogelijk voor het gebruik. Zelf heb ik ook wat blaadjes fijngesneden en die ingevroren in water in een ijsblokjesvorm, gaat ook heel goed al is de structuur van het blad natuurlijk weg, het zoete blijft echter. Ik heb haar ook in een droogapparaat gedroogd, op 40-50 graden en ook dat ging goed. Het lekkerst blijven echter de verse blaadjes in zomer en herfst. Foto rechts is een bloempje in closeup, ze worden ongeveer een halve centimeter groot.

Zaadteelt

Zoals al eerder gezegd is het me nog niet gelukt zaden te oogsten. Ik heb haar echter wel zelf uit gekochte zaden opgekweekt dus moet ze zaden kunnen geven. Als het me lukt zelf zaden te oogsten zal ik dat hier uiteraard vermelden en ook vertellen hoe ik dat dan gedaan heb.