Bonen – vervolg
Vandaag een mooie dag (beetje bewolkt, beetje fris) om eens de kas in te gaan. En dus het onkruid verwijderd, opgeruimd, bakken zo gunstig mogelijk neerzetten, en vooral de tomaten voor het eerst dieven en opbinden (nou ja, opbinden…., voor de eerste keer vast maken aan de stok zodat ze mooi recht omhoog groeit en bij de stok blijft). Op de foto de eerste bloempjes van het tomatenras Belarus Orange
En daar dan wel een paar uur zoet mee geweest. Gelijk van 2 soorten van de dieven nog stekken gemaakt (want tomaten stekken heel gemakkelijk – als een dief zo’n 5 centimeter groot is kun je haar uit de oksel halen, even vochtig maken en in wat stekpoeder dopen helpt ook nog wel, en dan een centimeter of 3 diep in zanderige potgrond steken, water geven en in de schaduw zetten. Morgen hangen de stekken slap, na het weekend zullen ze al overeind komen en heel voorzichtig worteltjes gaan maken. Over een week of 3 tot 4 zullen ze groot en sterk genoeg zijn om uitgeplant te worden.
En dan de bonen, een week of 2 eerder schreef ik dat ik gezaaid had. En met het mooie weer van de afgelopen 2 weken zijn de zaden (in de kas) snel gekiemd. En ook snel gegroeid. Al zo ver dat ze uitgeplant konden worden.
Op de foto zie je een ander bakje met zaailingen (want dit bakje is kleiner, dat kon ik makkelijk op de zijkant zetten zodat ik een foto kon maken :-)). Op deze foto zie je de zaailingen van pronkboon Sun Bright, vandaar ook het gele blad (want Sun Bright heeft geelgroen blad). De zaailingen zijn hier zo’n 10 centimeter hoog.
Ik geef voor het uitplanten van de bonen heel veel water (tot ze echt kletsnat zijn). Want dan kun je wat makkelijker pollen met zaailingen van elkaar scheiden zonder al te veel wortels te beschadigen).
Op de foto kun je zien hoe groot de pollen met zaailingen zijn. In dit geval de stamsperzieboon Amethyst (die dus in een grotere bak stond omdat ik er meer van heb gezaaid, en vandaar het meer groene in plaats van gele blad :-)).
Je kunt zien dat ze goed beworteld zijn, en het zijn pollen die ongeveer 8 centimeter hoog en breed zijn, de pollen gaan hier zo in hun geheel in de grond.
Zo zaai ik bonen, al aardig wat jaren. En zo hoeft het zeker niet, ik ken mensen die graag bonen voorzaaien in een tray, 1 boon per vakje. Er zijn mensen die liever bonen ter plaatse zaaien, etc. Maar ik zaai stambonen (lage bonen dus) altijd per 5 bonen bij elkaar, sojabonen 3 bij elkaar, stokbonen 7 bonen bij elkaar, dat is zo door de jaren heen voor ons prettig gebleken.
En dan komen die ‘dotjes’ met bonenzaailingen op een afstand van zo ongeveer 16 tot 18 centimeter van elkaar, de rijen 35 centimeter uit elkaar. Mocht je nog nooit bonen hebben gezaaid, experimenteer dan vooral eens met verschillende methodes, afstanden, etc. Ik vind dit in ieder geval zelf een prettige manier.
Tot slot nog een foto van de stokken naast de lage bonen, daar zijn de pronkbonen bij geplant (want pronkbonen kruisen niet met sperziebonen). Normaal gesproken zetten we stokken in een dubbele rij, maar in dit geval vond ik een soort van wigwam-achtig bouwsel wel leuk.
Omdat de pronkboon Sun Bright er dus bij komt, een pronkboon met fel geelgroen blad (duidelijk te zien op de foto), en nog fellere rode bloemen. Lekker maar dus ook decoratief, en dan mag ze mooi in een wigwamvorm groeien. Maar ik heb Ruud moeten beloven dat de stoksperziebonen en stoksnijbonen gewoon in dubbele rijen stokken worden gezet :-).
Dag Diana,
Doordat ik op dit moment zonder werk zit kan ik heel veel aandacht besteden aan het nieuwe moestuin seizoen. Ik heb al knolselderie, koolrabi, andijvie, sla, kroten, wortelen, uiensoorten, knoflook, paksoi, rode en witte kool, aardappelen en peulen staan. De spinazie, prei, rabarber en sla hebben we zelfs al gegeten, Mijn tuin in Nieuw-Vennep bestaat ook uit vette kleigrond. Ik heb thuis dan ook heel veel opgepot staan. Mijn stambonen staan per 3 op pot en de stokbonen per 5 stuks. Ik denk dat ze binnen 1 week de grond in gaan. De gepotte tomatenplantjes en wat ander zaaisel groeien niet zo hard. Zou dit komen door de temperatuurverschillen. s´Nacht zet ik ze in een onverwarmde schuur en overdag in het zonnetje.
Groetjes, Erik
Halo Erik,
Ik weet niet welke grond je gebruikt, dat kan ook invloed hebben op groei. En het is wel nog lang koud gebleven, de grond is ook nog koud (de krootjes die ik hier in de kas voorzaaide en 3 weken geleden heb uitgeplant zijn slechts een fractie gegroeid). Je kunt het dus in de omstandigheden zoeken, maar als je het over opgepotte tomaten hebt die je in de nacht ook nog binnen zet, dan zou ik toch ook kijken naar de kwaliteit potgrond die je hebt gebruikt. In normaal goede potgrond (bij voorkeur iets verluchtigd met wat handen brekerzand) zit voor ongeveer 8 weken voeding. Hier zijn de buitentomaten ook nog niet hard gegroeid, maar hier staan ze dag en nacht in de (koude) volle grond en er is wel wat groei en er komen al wat knopjes in.
Ik hoop dat je hiermee in ieder geval verder kunt……
Diana
Diana, dank je voor je reactie.
Met de weer dalende temperaturen deze week zullen de opgepotte groenten niet echt hard groeien.
Ik blijf het maar uitstellen om de jonge plantjes van tomaten, bonen, mais, selderie e.d in de koude kleigrond te zetten. Ik denk tegelijkertijd ook dat de fut uit de potgrond begint te raken. Ik wil het zaaigoed ook niet nogmaals overpotten naar een groter potje. Heb ik trouwens ook niet meer. Mijn vraag is: kun je je opgepotte groenten bijmesten met kleine mestkorrels of vloeibare meststof?
Groet, Erik
Hallo Erik,
In potgrond zit voor zo’n 6 tot 8 weken voeding, je kunt dus zelf uitrekenen of het tijd wordt om bij te gaan mesten. Bijmesten kan altijd, hoewel dat hier zelden nodig is (hooguit met de pepers en paprika’s die ik al eind januari zaai), maar kan dus wel. Als je bijmest, doe dat dan vooral met een langzaam werkende meststof, snel werkende meststoffen kunnen gemakkelijker wortels beschadigen. En wees voorzichtig, pas op voor overbemesting.
groetjes,
Diana
Hoi, Diana.
Ik ben beginnend moestuinster en steek veel van jou site op. Nu wil graag van jou weten hoeveel aardbeienplanten je voor een leuke opbrengst moet zetten. Wil een aantal soorten zetten.
Groetjes Lea
Hallo Lea,
Ik weet natuurlijk niet hoe groot je gezin is, wat je een ‘leuke opbrengst’ noemt, wat je ermee wilt gaan doen (alleen eten of ook jam maken, etc.), wat je (tuin-)omstandigheden zijn en welk ras je wilt zetten (doordragers geven uiteindelijk meestal meer opbrengst dan eenmaaldragende aardbeien). Daarnaast geven aardbeien in hun tweede en derde jaar de beste opbrengst, in het eerste jaar en na het derde jaar is de opbrengst beduidend minder.
Wij hebben zelf 20 doodragers staan (Ostara), en dan nog 5 eenmaaldragende rassen die we erg leuk of lekker vinden. En van 25 aardbeiplanten kunnen wij (gezin van 2) ruim eten, nog wat aan familie en vrienden geven, en ook nog meer dan genoeg jam, gelei en likeur maken. Rijpe aardbeien die ik niet gelijk eet of inmaak vries ik in (gewassen, kroontje eraf en in kwarten gesneden), dan kan ik ze altijd nog gebruiken voor saus, toetjes, of gewoon door de yoghurt roeren :-).
groetjes, Diana
Bedankt Diana voor de info.
Groetjes Lea
De tomatenplanten staan sedert maandag onbeschermd buiten en zien enorm af van het wisselvallig fris en winderig weer. Groei volledig gestopt en de planten kleuren heel donker met zelfs enkel brandvlekken op de bladeren.Hopelijk komt dit nog goed.
De andere groenten doen het goed enkel mijn uien neigen naar bleek worden.
Hallo Diana,
Mijn grote complimenten voor je mooie leerzame site!!! Elke dag kijk ik hier even om te zien of er al weer wat nieuws op staat. Er duidelijk omschreven allemaal en dat maakt het zo leuk en leerzaam. En die mooie foto’s, helemaal geweldig. Helaas heb ik niet zo’n hele grote moestuin. Maar in de vensterbank en met grote bakken kom je een heel eind.
Blijf vooral doorgaan met wat je doet! Ik mag het graag allemaal lezen en volgen!
Groet, Stephanie
Vorig jaar had ik ook de tomaten op de koude grond staan, op het moment dat ze rijp werden kwam de aardappelziekte er in…….kon meteen alles ruimen!
Dat doe ik dit jaar anders, ze staan nu in de kas en dat gaat een heel stuk beter.
Ze zijn nu 60 cm hoog en ze staan ook in bloei, waarschijnlijk zal het dit jaar beter gaan. 😉
De komkommers in de koude bak hebben ook al bloemen, gaat ook goed! 🙂
Ik heb eigenlijk geen klagen, stambonen zijn ongeveer 12 cm hoog, gaan dit weekend de koude grond op, stokbonen zijn gezaaid en die kiemen ook.
Heb alleen last van veenmollen maar ik weiger om daar wat aan te doen.
We hebben ook gewone mollen en die eten de veenmollen weer, veenmollen eten weer larven en soms ook wat planten helaas…….
Maar ik zaai dan gewoon wat meer, plant ik meteen weer nieuw aan, dat ging vorig jaar ook prima.
Aardbeien staan in volle bloei, uien, sjalotten en knoflook gaan als een speer evenals het onkruid……pfffff…..erg druk om dat bij te houden!
Moet nog veel uitplanten deze week, bietjes, kolen, andijvie, snij, bleek en knolselderij en nog veel kruiden.
Deze week de mais en de komkommers op de koude grond gezet en komende week de paprika’s naar buiten……druk, druk, druk! 🙂
Fijn weekend!!
Klinkt goed (en druk :-))!
In de kas is de opbrengst van tomaten in ieder geval heel veel groter, zeker in een regenachtige zomer.
Hier hebben we ook al mollen in de tuin. Ook hier doen we er bij voorkeur niets tegen, maar nu zit er één in de kas en heeft al een paar keer tomatenplanten omhoog geduwd. Ik hoop dat hij weer naar buiten gaat, want als hij in de kas blijft zullen we uiteindelijk een klem moeten zetten. Maar we wachten nog even af, in de hoop dat de mol gewoon weer buiten verder graaft.
groetjes, Diana
ik heb voor de mollen zo’n mollen verjager gekocht die zorgt dat ze een stuk verder op gaan zitten. Via bol.com gekocht en werkt prima. ik zie ze een heel stuk verderop op het weiland zitten ipv in me moestuin. is erg diervriendelijk 🙂
Hallo Nick,
Mag ik vragen welke mollenverjager je hebt?
Ik zie ze van “Exit”, maar ook ultrasone van andere merken. Ik ben benieuwd, tot nu toe waren dat soort middeltjes niet effectief, maar wellicht is het met nieuwe inzichten nu toch verbeterd. In dat geval ben ik wel benieuwd naar ervaringen van mensen, en met welk apparaat dan, op internet kun je nog niet veel persoonlijke ervaringen over dit soort apparaten vinden.
groetjes,
Diana
hoi hoi,
ik zal je vnvd wel even per mail een link sturen welke ik heb.
En ben er blij mee
Net de eerste ‘verse’ thee uit eigen tuin gedronken.
Verveine (citroenverbena) met mandarijnmunt. Een absolute aanrader!
Hallo Carine,
Dank voor de tip. Ik heb (helaas) geen madarijnmunt, wel grapefruitmunt, appelmunt, ananasmunt, Zwitserse munt en chocolademunt. En de Aloysia triphylla is hier volop aan de groei maar de blaadjes zijn nog net te klein om er echt van te oogsten. We drinken hier nu vaak thee met zwarte bessenblad, Monarda, Agastache, Foeniculum, de diverse soorten munt, citroenmelisse, rabarberstengel. Vandaag gaan we voor het eerst ‘drogen'(zwarte bessenblad, melisse en brandneteltoppen). Om alvast te gaan werken aan de wintervoorraad :-).
groetjes, Diana
Hoi Diana,
Dat assortiment aan muntsoorten heb ik ook. Daarbij ook nog citroenmunt, aardbeienmunt en marokaanse munt. Deze laatste is ook erg lekker om “puur” te drinken.
Maar je kan inderdaad van héél veel dingen thee maken. Vaak wandel ik door de tuin en pluk her en der wat bij elkaar om er vervolgens een pot thee van te maken. En dan is het steeds weer een verrassing hoe het zal smaken.
Bij warm weer zet ik thee in een glazen karaf, een paar klontjes suiker erbij en als ie afgekoeld is lekker verder laten trekken in de koelkast. Na een paar uurtjes heb je dan een heerlijke icetea!
Hallo Carine,
Zo doen wij het tot nu toe ook, door de tuin lopen en plukken wat ons lekker lijkt; zwarte bessenblad, citroenmelisse, venkelblad, stevia, diverse muntsoorten, verveine, etc.
We hebben 1 keer ijsthee gezet (van een losse zomerthee uit de theewinkel, aangevuld met munt, melisse, stevia, Monarda), was ook erg lekker. En dan nu maar wachten op de oogst van alle éénjarigen voor de thee; van kamille en Tagetes lucida tot anijs en Sorghum. En niet te vergeten de witte bietjes, gele bietjes, worteltjes, alle soorten vruchten, etc. Afgelopen weekend hebben we een eerste portie blad gedroogd om komend najaar een mengsel te maken voor de winter. Ik zal binnenkort mijn theepagina eens verder gaan schrijven met de ervaringen tot nu toe.
groetjes en veel plezier met je eigen thee uit eigen tuin!
Diana
hoi Diana,
Vanmiddag kruidenthee uit de achtertuin op: citroenmunt, citroenverbena en stevia. We hebben de stevia in een molentje fijn gemalen en Ja hoor, nu proef je wel wat zoets. Nu nog een klein molentje voor op de tuin zien te kopen.
Tot morgen, Yvonne
Hoi Yvonne,
Dan moeten we maar weer naar de kringloopwinkel :-).
Het drogen van het blad is trouwens goed afgelopen; alleen de brandnetel was geen succes, duurde nog wel langer (omdat de steeltjes vochtig bleven), en bij het verkruimelen prikte het toch nog aan je handen. Ik heb een kwart zakje in ieder geval.
groetjes,
Diana
Beste Diana
Kijk heel veel op jou site heb er al heel wat van op gestoken ben een fanatieke siertuin liefhebber nu voor het eertst een volkstuin 150m3 op kleigrond het is wel zwaar maar een genot om het te zien groeien de bonen ook voorgezaaid in 9cm potjes ze staan er al 15 bovenop ik mag bij de overbuurman de kas gebruiken hij is al 90 jaar oud maar vindt het mooi om te zien en ik was een weekje weg hij geeft altijd water dat is wel makkelijk heb er van alles instaan groeit als kool zeggen ze altijd en het klopt ook nog van de week alles naar buiten en nog af harden en dan de grond in ben benieuwd wat het zal worden het eerste jaar?
GRT Nico
Hallo Nico,
Gefeliciteerd met je volkstuin! Ik hoop dat je er wat leuks en lekkers van kunt maken!
En als je een ervaren tuinder naast je hebt krijg je vast goede tips.
Succes met je eerste moestuinjaar!
Diana
ik trek meestal alleen de eerste lichting bonen voor in huis en na een week in de broeibak gaan ze de koude grond in, dit jaar met een tunnel er over heen, gaat later weg. Ik heb altijd wel moeite om de bonen na verplanten in de koude grond weer aan gang te krijgen, vorige jaar heb ik er bijna niks van geoogst. heb jij nog tips?
Hallo Marco,
Ik zaai ze bijna altijd voor in de koude kas, eind april. Bonen hebben wel echt veel warmte nodig.
Er zijn nog steeds mensen die zeggen “bonen mogen mei niet zien’ (oftwel, je moet ze pas zaaien na 20 mei, zodat je ze pas vanaf 1 juni boven de grond ziet). Dat is wel een ouderwets gezegde, maar er zit natuurlijk wel een kern van waarheid in. We willen vaak zo vroeg mogelijk zaaien, en oogsten. Maar bonen doen het nu eenmaal het best in veel warmte, droge grond en hogere nachttemperaturen. De enige tip die ik kan geven is geduld (maar daar ben ik zelf ook niet zo goed in :-)).
groetjes, Diana
Hallo Diana,
Mijn kleine kasje (3m x 3m) is inmiddels ook helemaal vol en ik heb net als jij de plantafstanden niet helemaal volgens het boekje aangehouden maar zo krap mogelijk :-). Nu heb ik toch nog een paar tomatenplanten over en ik overweeg die buiten in de volle grond te zetten. De rassen zijn er geschikt voor. Echter ik ben als de dood voor Phytophtora. Ik heb namelijk ook nogal flink wat aardappels op de tuin staan. Kan ik de tomaten misschien beter in grote potten buiten zetten ipv in de volle grond? Wat vind jij?
Oja, een tijdje terug had ik flink wat problemen met de koolzaailingen (broccoli en spruitkool). Kiemblaadjes helemaal verpieterd en daarna ook de eerste echte blaadjes. En weg plantjes. Ik had jou daar nog over bericht. Ben er eindelijk achter wat de oorzaak was. Te veel zon en te warm. Gewoon verbrand dus. Heb de nieuwe zaailingen nu zo veel mogelijk buiten en uit de felle zon gehouden en nu gaan ze wel goed. Aldoende leert men dus weer.
Groetjes,
Angelika
Hallo Angelika,
Ik zaai nooit kool in huis, kool kan heel goed tegen kou. En dus kun je ze heel goed in een kasje of platte bak voorzaaien (of buiten maar dan moet je ze wel beschermen tegen vogelvraat). Als de zaailingen vanaf het kiemen aan het felle zonlicht worden blootgesteld zullen ze niet verbranden, dat gebeurt eigenlijk alleen met zaailingen die niet buiten of onder glas zijn gezaaid (dat geldt trouwens voor heel veel groentesoorten).
Goed om te horen dat je nieuwe zaailingen het goed doen!
Diana
hoy diana
ik hoop dat dit jaar beter zal gaan voor je ivm oogsten van zaden dat was vorig jaar niet echt goed gegaan met al die regen en wateroverlast
ik hoop dat ik het volgende tuinseizoen meer soorten paprika,s zaden bij je kan bestellen want je peper zaden doen het wederom weer goed staan nu wel even stil met het koude weer koude nachten de tomaten plantjes gaan als een speer
ik heb dit jaar 2 komkommers planten gekocht ge ente planten echt een aanrader
nu maar afwachten op het warmere weer gr petro
Hallo Petro,
Dankjewel, ik hoop ook op een drogere, warmere zomer zonder overstromingen 🙂
Ik heb 11 verschillende paprikasoorten gezaaid (een oranje, een rode punt, een paarse, een pepervorm, etc., van alles wat), ik hoop dat ik er goed van kan oogsten.
groetjes,
Diana
Hoy Diana goed om te horen. Ik ben nu al benieuwd als het goed is heb ik volgend jaar een grotere kas dan kan ik volgend jaar meer zaaien het probleem is ook dat ik thuis weinig plaats heb om de zaaiingen uit te planten heb jij een iidee hoe ik dit kan op lossen. Ik heb wel een zolder maardat is een dichte dus ggen raam voor het bbuitenlucht gr petr
Hallo Petro,
Dan zou je kunnen overwegen met lampen te gaan werken.
Maar daar heb ik geen verstand van, zelf nog nooit gedaan en ga daar ook niet aan beginnen.
Maar kijk eens op het chilipeperforum, daar vind je topics over binnenkweek en over opkweek onder lampen.
http://chillipeper.nl/forum/viewforum.php?f=17
groetjes, Diana
Hoi diana,
Vanmiddag weer veel opgestoken na ons praatje. Nu ben ik echter een ding vergeten te vragen.
Door dit koude weer duurt alles wat langer eer het gegeten kan worden. De spruiten zijn op, prei haast. Heb je nog wat tips zodat ik volgend jaar in deze tijd nog genoeg dingen kan oogsten? Ben alleen niet zo fan van sla.
Groeten gerard.
Hoi Gerard,
Nou, opgestoken, ik kon je niet eens vertellen hoe vaak je raapstelen kunt oogsten van 1 zaaisel :-).
Over je vraag: je zou kunnen denken aan weeuwenteelt kolen (in september gezaaid en geplant/overwinterd in je kas kun je ze in mei oogsten (er is weeuwenteelt bloemkool, spitskool, savooikool, kies wel een geschikt ras). En verder is er natuurlijk naast sla ook nog andijvie, rucola, mosterdblad, radijs. Als je snijbiet in de nazomer zaait en op een beschut plekje plant kun je er tot eind deze maand nog van oogsten (en dan gaat ze doorschieten en bloeien).
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Allereerst mijn petje af voor wat je doet.Zoveel toewijding voor je moestuin en ook nog wat van je siertuin weten te maken.En dan al je informatie op je site,en ook nog tijd voor een dagboek. Voor mij ben je een bijzonder mens, zonder dat ik je ken.
Even over mijzelf,Ik heet Aukje en woon in Middenbeemster, ben 59 jaar,en ben dit jaar 24 april voor het eerst een moestuintje begonnen.
De makkelijke moestuin van Jelle Miedema,( zie internet). Mijn man heeft bakken voor me gemaakt en daar staan nu zo’n 35 verschillende gewassen in en heb een aparte kruidentuin.Natuurlijk veel te veel, maar je kent het verschijnsel waarschijnlijk wel van te enthousiast beginnen.Ik wil zoveel mogelijk uitproberen, om te zien wat er lukt, wat ik lekker vind enz. Ik heb wat plantjes gekocht om een beginnetje te hebben en de rest gezaaid.ondanks het slechte weer heb ik vanmiddag een grote bak salade gegeten (mijn eerste oogst) van pluksla, bietenblad, jonge stengels van de uien, blad van de knolvenkel en wat verse kruiden. Heerlijk. Omdat ik veel wil weten over moestuinen kwam ik op je site en ben daar wel happy mee. zoveel info.Ik hoop er net zoveel plezier te krijgen.
Hallo Aukje,
Gefeliciteerd met je eerste moestuin!
Zelf heb ik geen makkelijke moestuin (maar ik noem mijn moestuin ook geen ‘moeilijke moestuin’ hoor :-)).
Voor kruiden een aantal lijkt een makkelijke moestuin extra goed, omdat veel Mediterrane kruiden het daarin goed doen (door de verhoogde bedden wat betere afwatering, etc.).
Veel plezier en succes met je eerste tuinjaar!
Diana