Paprika’s en pepers per 3

Ik plant al zeker 20 jaar lang deze 2 soorten per 3 zaailingen uit. Ik weet al lang ook niet meer hoe ik er ooit zo toe ben gekomen, ik kan me niet herinneren dat ik het in een boek of op TV zag. Ik denk dat ik gewoon eens in mijn eigen kas zag dat er naast een peperzaailing nog 2 kiemden (ik zaai altijd een paar zaden per potje voor het geval een zaadje niet kiemt, er zullen eens ongezien alsnog 2 peperzaailingen zijn gekiemd, denk ik :-). Per toeval dus.

Ik heb er in 2012 al eens een blog over geschreven. En ik krijg er elk jaar zoveel vragen over dat het misschien handig is om niet meer naar dat oude blog te hoeven zoeken en te verwijzen maar om er een pagina van te maken (die makkelijker wordt gevonden omdat ze in het menu staat). Uiteraard kan ik op deze pagina ook gelijk grotere en nieuwere foto’s plaatsen, en de tekst nog eens nakijken en waar nodig aanpassen.

Allereerst: bedenk dat het niet de manier van telen is, het is gewoon mijn manier van telen, het zorgt ervoor dat ik in de beperkte ruimte van de kas zoveel mogelijk opbrengst op een zo klein mogelijk oppervlak krijg. Bovendien vind ik het een mooi gezicht want 3 planten bij elkaar maken vaak 1 mooie grote volle plant (het zijn er dus 3).

Ik heb het ook wel eens geprobeerd met 2 planten bij elkaar (ook prima) en met 4 planten: dat laatste was hier minder succesvol; de wortels van de 4 planten kregen te weinig ruimte om zich te ontwikkelen en de planten bleven daardoor kleiner en bloeiden minder rijk. De uiteindelijke opbrengst met 4 planten was kleiner dan die van de planten die per 3 groeiden. Oftewel; als het om de opbrengst gaat is 3 planten bij elkaar ideaal.

Ook nog even: ik doe dit met paprika’s en pepers. Ik heb het ook een paar jaar met aubergines geprobeerd maar ben er toch achtergekomen dat die beter groeien (en dus ook bloeien en vruchtzetten) als ze alleen staan (dus met een plantafstand van ongeveer 60 x 40 centimeter. En ik doe het nooit met tomaten (want die maken een veel breder wortelgestel maar groeien meestal ook op 1 stam, heel anders dan deze 2 soorten). Ik meng ook nooit paprika’s en pepers door elkaar want het zijn, hoewel zeer nauw verwant, vaak verschillende planten (uitzonderingen daargelaten maar pepers maken vaak grote planten met kleine vruchten, paprika’s meestal kleinere planten met grote vruchten). Maar ze afzonderlijk met andere rassen mengen is wel mogelijk, en erg leuk. Zorg dan wel dat je rassen kiest met ongeveer dezelfde eigenschappen (dus een extra grote paprika als Yellow Monster kun je beter niet mengen met een klein paprikaatje als Mini Bell, ook omdat die planten respectievelijk 80 en slechts 30 centimeter hoog worden). Het is leuk om bijvoorbeeld van 3 verschillende paprikarassen een plant/zaailing bij elkaar te zetten, zodat het eruit ziet als 1 plant waarbij je rode, gele en oranje paprika’s kunt oogsten. Nogmaals: het is handig om wel rassen ervoor te gebruiken waarbij planten en vruchten ongeveer even groot worden zodat de ene plant niet de andere kan overwoekeren.

Het begin:

Ik zaai paprika’s en pepers vaak al vroeg (in februari) voor. Ik zaai in vermiculiet voor maar je kunt ook via de denomethode zaaien, of in zaaigrond of in potgrond met wat brekerzand erdoor. Hoe je dan ook zaait, na het kiemen worden de zaailingen naar 9-centimeterpotjes met potgrond verspeend (ook weer met wat grof zand erdoor gemengd voor wat meer luchtigheid). Ik plant de zaailingen in de 9-centimeter-potjes al gelijk een beetje op afstand van elkaar en dus niet heel dicht tegen elkaar aan:

Dat is dan alvast voordeel 1: voor 3 zaailingen heb ik maar de ruimte/potje/grond nodig die normaal gesproken 1 zaailing in 1 potje inneemt. Ook in het voorjaar is het dus al ruimtebesparend.

Enkele weken later:

De zaailingen groeien prima met z’n drieën in de potjes. Bedenk wel dat er in potgrond maar voor 6 weken voeding zit. Na een week of 5 (het liefst vlak voor de voeding op is en je ziet dat de groei tot stilstand komt en de blaadjes wat geel worden) moet je dus voorzichtig beginnen met wat voeding te geven. Pas daarmee wel op, de zaailingen zijn nog zo klein en de worteltjes teer; overbemesten en/of een agressieve meststof kan er makkelijk voor zorgen dat zaailingen het binnen enkele dagen begeven. Je kunt gebruiken wat je wilt (organisch, biologisch, zelfgemaakt uit plantengier, in korrelvorm, eens per week een dopje in een gieter water, langwerkende voedingskorrels of wat dan ook). Ik kies in dit stadium vaak voor dat laatste, omdat het in mijn ervaring de meest veilige manier van voeden is, er kan niet mee overbemest worden en ik geef elk potje slechts een half theelepeltje en daar kunnen ze makkelijk tot het uitplanten mee doen.

Nog weer wat later:

En zo mogen de zaailingen dus met 3 in 1 potje blijven, tot ze worden uitgeplant in de vollegrond in de kas, buiten of in een grotere pot (bij de teelt in pot gebruik ik voor een set van 3 zaailingen een pot van bij voorkeur 12 of 15 liter).

Bij het uitplanten:

Ik plant dus het hele kluitje met 3 zaailingen in het plantgat uit. En zo zullen ze de rest van het jaar ook blijven staan.

Er is eigenlijk maar 1 nadeel en dat is dat de 3 planten, als ze eenmaal volwassen zijn, zo groot en bossig kunnen zijn dat ze om kunnen vallen (al kan één enkele paprikaplant met een goede opbrengst van wat grotere vruchten dat ook hoor). Om die reden zet ik direct bij het uitplanten al een stok bij de 3 zaailingen, zodat ik ze later waar nodig op kan binden. Enkele weken na het uitplanten bind ik al een stukje touw losjes rond de 3 stammen en de stok zodat ze elkaar al wat ‘vasthouden’.

De voordelen heb ik al genoemd: meer planten op een kleiner oppervlak in kas of pot, en een grotere opbrengst per vierkante meter. Maar ik vind het ook gewoon een mooi gezicht, de 3-in-1 plant is groter en voller, en kleurrijker doordat er meer bloempjes bloeien en onrijpe en rijpe vruchten hangen.

Het resultaat

Ik kan dat het beste aan de hand van foto’s laten zien. In de loop van de zomer worden de stammen steeds dikker en verhouten ze vaak ook aan de onderkant. Ze staan door het dikker worden van de stam ondertussen ook dichter bij elkaar, maar dat doet zeker geen afbreuk aan de groei en oogst. Ik heb geprobeerd om foto’s op te zoeken waarbij je goed kunt zien dat de planten per 3 bij elkaar staan en hoe dan de groei en opbrengst is. Dat kan dus betekenen dat het niet perse ook heel mooie foto’s zijn :-). Hieronder zie je 2 keer 3 planten (op een afstand van ongeveer 40 centimeter van elkaar, en 60 centimeter voor de volgende rij) van het paprikaras Nocera Giallo:

Nee, geen mooie foto, maar wel duidelijk :-). Ik maakte deze foto op 19 september, een deel van de paprika’s is dan al geoogst, het blad wordt al wat minder mooi en de planten zijn ondanks meerdere keren opbinden behoorlijk topzwaar. Slordig, maar wel een zeer goede opbrengst (door de 3 planten bij elkaar maar uiteraard zijn ras, standplaats, voldoende vocht, voeding, etc. ook heel belangrijk).

Dan een peper, van alle planten zijn dat misschien wel de planten waarbij je het best kunt zien hoeveel opbrengst 3 planten bij elkaar kunnen geven. Het ras is Chenzo, een peperras dat ook als 1 plant al een heel goede opbrengst kan geven:

En deze foto is op 12 juli gemaakt, terwijl de eerste pepers rijpten werden er bovenin de plant(en) weer nieuwe bloempjes en pepers gemaakt en de uiteindelijke opbrengst was dan met 3 planten op dit kleine oppervlak letterlijk enorm (ik heb ze niet geteld maar het moeten zeker uiteindelijk meer dan 200 pepers zijn geweest).

Tot nu toe zag je foto’s van de planten in de volle grond van de kas (ik zet nooit pepers of paprika’s buiten in de volle grond, de planten hebben het in de vette koude, natte en vaste klei nooit naar hun zin). Als ik deze soorten buiten zet is het altijd in een pot of in een verhoogde bak. Ook dan werkt het planten van 3 zaailingen bij elkaar heel goed, en het is een mooi gezicht, zo’n volle bos stelen, bladeren, bloempjes en vruchten. Op de foto hieronder zie je Capsicum pubescens (een pepersoort die zelf al flink groter wordt dan bijvoorbeeld een jalapeno (= Capsicum annuum). Het is het ras Mini Rocoto Brown en de extra grote plant (ook weer 3) staan in dit geval in een grote pot (30 tot 40 liter).

Ik heb helaas niet zoveel foto’s van pepers in pot maar deze is misschien ook nog wel leuk. Je kunt niet heel goed zien dat het er 3 zijn (maar dat is wel zo), en je ziet maar een deel van de pot met 3 planten. Maar toch, je ziet in ieder geval dat ze het ook in een iets kleinere pot (ik meen 12 liter) prima doet, al kost een wat kleinere pot natuurlijk altijd iets meer aandacht (zoals vaker water geven) en blijven planten wat kleiner dan wanneer ze in een grote pot staan. Maar dat kan juist in een kas, op een balkon of klein terras, ook heel handig zijn.

Ik hoop dat het zo wat meer duidelijk is hoe en waarom ik pepers en paprika’s altijd per 3 zaailingen uitplant. Ik krijg ook wel eens de tip om 1 plant te zetten maar die in een jong stadium (zaailing van 20 centimeter hoog) te toppen, zodat er meer vertakkingen komen. Maar dat kost altijd wat meer tijd, en uiteindelijk vertakken pepers en paprika’s toch ook zelf altijd (vanaf de hoogte van het eerste bloempje = ongeveer 25 tot 30 centimeter hoog). Toppen lijkt me daarom een soort van onnodig inprijpen (uiteindelijk maak je toch ook een wondje bij een nog heel jonge en kwetsbare plant). Ik denk dat, ook als je een paprikaplant in een jong stadium topt, de opbrengst per 3 planten nog steeds het grootst is (omdat elke plant nu eenmaal energie heeft voor de productie van een een bepaalde hoeveelheid vruchten). Maar misschien moet ik dat toppen ook eens proberen, ik ben er altijd een beetje huiverig voor en dit planten per 3 werkt al zo lang zo goed…..

Tot slot nog 3 voorbeelden die ik nog tussen mijn foto’s vond. Ik zal nog wat meer foto’s maken en die hier plaatsen als ze duidelijk laten zien hoe groot de opbrengst per 3 kan zijn.