De saladekuip

Het allerlaatste blog dat ik in december voor Pokon schreef is daar, net als het blog over het hele jaar sla door omstandigheden niet meer geplaatst. Toch zonde, want het gaat over iets waar we hier heel tevreden over zijn: verschillende soorten sla in een grote speciekuip. Vandaar dat ik het hier nog even plaats:

Bijna elk jaar zaai ik een mengsel van winterharde saladegroenten voor in een verhoogde bak. Deze zomer en herfst teelde ik kousenband buiten in een speciekuip (dat ging trouwens heel goed, ik heb er bijna evenveel van kunnen oogsten als van de planten die in de kas stonden). Toen de kousenbandplanten in september ‘op’ waren en op de composthoop belandden bedacht ik dat het zonde was om de kuip niet meer te gebruiken. Ik heb de grond in de kuip wat losser gemaakt en er als voeding een handje koemestkorrels door gemengd. Doordat er kousenbandplanten met kluit uit waren gehaald zat er iets minder grond in de kuip – en dat wilde ik zo laten want op die manier zouden de groenten iets lager in de pot groeien en zou ik er bijvoorbeeld bij strenge vorst tijdelijk een glasplaatje over kunnen leggen.

Ik heb er zaden voor gebruikt die ik ook voor de saladebak in een verhoogde bak gebruik. De zaden meng ik voor ik ze zaai:

De beste periode om dit mengsel te zaaien is half september maar iets later kan ook nog. Wanneer je er van kunt oogsten hangt niet alleen af van de zaaitijd maar ook van het weer en de standplaats van de speciekuip (of grote pot). In een milde winter, en als je er plaats voor hebt in een koude kas, tunneltje of tegen een zonnige zuidmuur, is er uiteraard een grotere kans op snellere kieming en groei.

Bij het zaaien in september is de grond in de pot nog vrij warm en kiemen de eerste zaden al binnen 1 tot 2 weken:

Het verschil met (dezelfde) zaden die ik in de verhoogde bak zaaide is dat het kiemen en groeien in pot in het begin sneller gaat, waarschijnlijk doordat de grond in de zwarte speciekuip wat makkelijker opwarmt.

Na enkele weken (begin oktober) zag de speciekuip er zo uit:

We zouden er al voorzichtig uit kunnen oogsten maar omdat ik ook wel nieuwsgierig was hoe de teelt in deze kuip verloopt wilde ik het eerst nog wat meer laten groeien. In een flinke regenachtige en koude periode heb ik de kuip net om de hoek in de koude kas gezet. En omdat de zon daarna weer ging schijnen en de kas daardoor overdag flink opwarmde zag de speciekuip er in december zo uit:

Je ziet er ook wel wat onkruid tussen, vooral in de vorm van vogelmuur (ook eetbaar trouwens, heeft een wat zachtere tuinkersachtige smaak). Maar door de beschermde kuip met potgrond groeit er veel minder onkruid dan in de verhoogde bak. En dat heeft als gevolg dat de jonge groenteplantjes makkelijker en meer worteltjes kunnen maken en de groenteplantjes in de speciekuip duidelijk wat sneller en groter groeien dan in de verhoogde bak.

Dan nog even een lijstje met geschikte soorten:

• Winterharde slarassen, zoals Hivert de Tremont, Vailan Winter Gem, Arctic King, Winter Density, etc.
• Snijsla
• Rucola
• Pluksla
• Kervel (Brusselse Winter)
• Winterpostelein
• Spinazie (scherpzaad)
• Tuinkers
• Zuring
• Veldsla
• Mosterdblad
• Wilde rucola
• Bladbiet
• Landkers

En je zou dat eventueel nog aan kunnen vullen met soorten die wat gevoeliger zijn, wat groter groeien en/of wat meer tijd nodig hebben, zoals gele mosterd, snijbiet, radijs, koriander, lenteui, raapstelen.

Uiteraard kun je elke pot gebruiken die je wilt, die mag ook kleiner of juist groter dan een speciekuip zijn. Pas de hoeveelheid zaden die je zaait aan de potmaat aan.

Als de plantjes groot genoeg zijn kun je beginnen met oogsten; ik knip elke week zelf wat blaadjes voor in een lekkere gemengde salade. Je kunt de plantjes eventueel ook voorzichtig in hun geheel uit de kuip trekken maar door alleen blaadjes af te knippen kan het gros van de soorten gewoon weer doorgroeien voor een volgende oogst. De kuip zag er vorige maand zo uit:

Je ziet jonge rucola, paars mosterdblad, wat sla en tuinkers. Het leuke van de kuip is dat er telkens weer wat anders kiemt en groeit, omdat elke groente zijn eigen kiemduur heeft. Ik ga volgend jaar zeker weer wintersalade in een kuip telen, want het is net iets gemakkelijker dan in een verhoogde bak: iets minder diep bukken, iets makkelijker groeien, minder ziekten en plagen, minder onkruid, iets meer ‘controleerbaar’. In ruil daarvoor moet je uiteraard wel af en toe water geven en de kuip het beste plekje in de tuin geven (zonnig, beschut, indien mogelijk onder glas of tunneltje).

Tot slot nog even ter vergelijking, dezelfde soorten in dezelfde week in een verhoogde bak

Dat gaat ook heel goed hoor, ook hier kunnen we heerlijk uit oogsten. Maar je ziet net iets meer gele blaadjes, wat meer wat gaatjes van aardvloeien of slakjes, wat meer onkruid en ook meer verschillende soorten onkruid, etc. Allebei leuk, handig en lekker. Maar de kuip is hier vanaf nu favoriet, En ook leuk in een achtertuin, wellicht op een zonnig balkon, dichtbij de keuken, om snel even wat lekkere blaadjes voor het eten te plukken. En extra leuk omdat het de hele winter wat kleur in de tuin geeft.