Eindelijk naar de tuin

We hebben afgelopen week eindelijk wat tuindagen in kunnen plannen en hebben op de volkstuin flink opgeruimd. Met dank aan een paar mooie, droge dagen is de tuin bijna ‘winterklaar’. Wat dat dan ook moge betekenen, want helemaal kaal en leeg is de tuin zeker niet. Er staan overal in de tuin nog groenten of andere planten.

En deze was er weer. Er is het witte goud (asperges). En het zwarte goud (compost), het rode goud (saffraan), etc.. En wij noemen dit oneerbiedig het bruine goud: mest 🙂

Een derde was al weg toen we kwamen (want er wordt altijd gretig gebruik van gemaakt). Maar wat er nog op lag was helemaal voor ons, we hebben de kar schoon leeggemaakt. Bij elkaar ruim 25 kruiwagens met een kop erop.

Er is mest en mest. En dit is paardenmest, die krijgen we gratis (en wordt ook nog eens bezorgd) van de manege 200 meter verderop. Deze mestkar stond blijkbaar al een tijdje te wachten. Op de pagina over compost leg ik uit dat het composteringsproces afhankelijk is van de samenstelling van 2 soorten materiaal: bruin en groen, dor en vers, droog en nat. En dat geldt ook voor deze mest: de mest is het groene, verse, natte deel. En het stro is het bruine, dorre, droge deel. En die 2 samen zijn, terwijl de kar elke dag werd bijgevuld en stond te wachten op bezorging, gaan composteren:

Verse mest stinkt en kan je zelfs de adem een beetje benemen, door de urine = ammoniak erin. Maar deze mest was oud, wellicht ook wat uitgespoeld door alle regen, maar ook aan het composteren. Ze rook niet meer naar poep en ook niet naar ammoniak, ze rook eigenlijk best lekker, een beetje naar bos en weiland. De foto lijkt wat wazig maar dat is de stoom die van de mest af komt. En de grijswitte plekken zijn plaatsen waar het composteringsproces in volle gang is. Als ik mijn hand op zo’n plek legde kon ik die daar niet op houden omdat die zeker 50 tot 60 graden warm was.

Als de mest heel vers is gooien we die vaak op de composthoop, waar ze kan composteren. Maar deze mest was eigenlijk al geen mest meer. We hebben het achterin de tuin op een hoop gegooid, waar ze nog even kan blijven liggen, tot we volgende week tijd hebben om het in de tuin te verdelen. We gaan het over de grond, uitspreiden, bijvoorbeeld onder de bessen en fruitbomen, als een soort half verteerde  bodembedekking. En we hebben een dikke laag over de Dahlia’s in de grond gelegd. En het komt rond de rozen. En we gaan er een hoop van maken waar volgend jaar de courgettes en pompoenen op worden geplant.

Terwijl Ruud mest rijdt werk ik in de tuin, vak voor vak oogst ik wat, wied ik, en ik snoei en knip waar nodig. En zo haal ik bijvoorbeeld de laatste witlof uit de tuin. Ik weet nu gelijk dat ik de eerste witlofwortels te vroeg heb geoogst, ik schreef daar op 18 oktober een blog over: Intafelen en trekken . Die wortels zagen er toen zo uit:

Lang en dun. Maar we waren er blij mee. Ze gaven uiteindelijk wat kleine en losbladige witlofkropjes (ook omdat het in oktober nog behoorlijk warm in de schuur was), maar prima van smaak. Ik moet dus leren om wat langer te wachten want de meeste witlofwortels van de tweede oogst zien er zo uit:

Het is misschien niet heel goed op de foto te zien maar ze zijn over het algemeen beduidend dikker. Ze groeien dus nog flink in de herfst, weer wat geleerd. We hebben de wortels in de kas gelegd, om te drogen en zodat het blad af kan sterven. Volgende week snijden we het blad eraf en kuilen we ze in, in de hoop dat ze wat dikkere/vollere witlofkropjes geven dan de wortels van de eerste oogst. En mocht ik nog twijfels hebben gehad of ik ze volgend jaar nog een keer wil telen, ik weet het nu zeker. En niet één rijtje maar minimaal twee.

Omdat ik door alle reacties op het witlofblog in oktober wel nieuwsgierig was geworden hoe het witlof trekken met gekochte wortels gaat heb ik ze op internet gekocht (ik kocht ze via Hermie). Die zien er zo uit:

Nee, zo dik zijn die van onszelf niet. Misschien ook door de droge zomer. Ik heb de onderkant er niet afgesneden, dat heeft de kweker gedaan, dat is blijkbaar geen probleem. Dit is dus wat we volgend jaar willen; geen lange slanke wortels maar dikke stompe. Ik ga ze in een andere verhoogde bak zaaien (waar de grond wat vetter/kleiachtiger is en beter vocht vasthoudt), en we gaan ze geen samengestelde voeding geven maar alleen maar kali, een paar weken na het zaaien en in juli nogmaals.

In de schuur is het ondertussen koud en klam, dus de witlofteelt hebben we verhuisd naar de donkere en koele zolder. De eerste emmer vol met zelfgeteelde witlof hebben we opgegeten, inclusief wat restjes blaadjes die na die eerste oogst nog groeiden. Een week of 3 geleden hebben we een emmer met gekochte witlofwortels in vochtig zand op zolder gezet. En die zien er ondertussen zo uit:

Het gaat goed! Nog een weekje en dan kunnen we witlofkropjes van die wortels gaan oogsten. En komende week zetten we de laatste eigen witlofwortels in een emmer met zand. En 3 weken daarna de laatste gekochte wortels (die liggen nu in de koude schuur te wachten). Zo hopen we in de komende 2 maanden regelmatig wat van onze ‘zelf getrokken’ witlof te kunnen oogsten.

Als we geen witlof eten, eten we savooikool uit de tuin, of pronkbonen uit de vriezer, of bietjes uit de tuin, of sla of rucola uit de kas, of worteltjes uit de vriezer, of pastinaken uit de grond. We hebben sinds het voorjaar nog geen groenten gekocht en zijn daarin dus nog zelfvoorzienend. Nou ja, op de uien na dan, want de paar uien die niet door de preimineervlieg waren aangetast, waren al snel op.

Palmkool waar we al zo vaak van hebben geoogst dat de steel waar geen blad meer aan zit op de grond is gaan liggen

Dan nog even:

Door alle drukte heb ik helaas weinig tijd tijd gehad om de website bij te werken. Maar van één heel oude pagina heb ik de tekst aangepast en nieuwe foto’s geplaatst, dat was flink wat werk maar is dan ook een echte metamorfose geworden: Broccoli

Ik hoop in een regenachtige week wat meer te kunnen doen. Maar het is ook hoog tijd om mijn planning af te maken. En ik heb beloofd om eens een blog te schrijven over het kruisen van verschillende peperrassen en vooral -soorten. Dat duurt nog even want daar moet ik eerst nog even wat meer informatie over opzoeken.

En tot slot: ik heb een blog op de website van Pokon geschreven. Ik heb 5 jaar geleden eens boerenkoolspruitjes geteeld. Dat was geen groot succes, in een droge zomer werden de planten prachtig maar was de oogst maar klein, en doordat de planten in de herfst omvielen heb ik ze na 1 of 2 maaltjes maar gerooid. Dit jaar heb ik het weer eens geprobeerd, nu in de halfschaduw in een ondiepe verhoogde bak waardoor ze wat minder droog stonden. En ik heb ze nu wel waar waar nodig opgebonden. De planten waren (en zijn) even prachtig als 5 jaar geleden. Maar nu hebben we er ook flink van kunnen oogsten (en oogsten we nog steeds). Daarover heb ik geschreven: Boerenkoolspruitjes. Ik hoop er ergens deze winter ook eens een informatiepagina over te schrijven.

Abonneer
Laat het weten als er
guest

22 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Wijnie

Hoi Diana,
Wat leuk om een vervolg te lezen op je blog intafelen en trekken. Ik zei in een reactie op die blog dat de witlofwortels die ik kende dik en stomp waren, maar nu ik ze gekocht heb zag ik ook dat ze onderaan afgesneden waren. Ik had ze in gebruikte potgrond op zolder gezet, ongeveer 15 graden. De eerste oogst was heerlijk, stevige kropjes, bijna geen hart, wel wat klein, gemiddeld 85gr. Ik had halverwege een keer water gegeven, maar dat ga ik nu bij de 2e lichting niet doen, want 2 wortels waren gaan rotten. Diana, je blogs motiveren mij om ook steeds weer nieuwe dingen uit te proberen;)
Een vraag aan wie maar wil reageren: ik heb Lavameel gekocht. Wanneer strooien jullie dat? En laten jullie het op de grond liggen/harken jullie het in/spitten jullie het onder? En strooi je het ook op plaatsen waar nog groenten staan? Mijn tuin staat nog half vol… Dank voor het reageren alvast!
Moestuingroetjes Wijnie

Anoniem

Dag Wijnie,

In het boek ‘Combineren in de natuurlijke moestuin’ van Frank Anrijs heb ik gelezen dat je in een nieuwe moestuin 300-600 gr per m2 kan strooien. In een oudere tuin volstaat 100-150 gr per m2. Strooien in de winter in een kale tuin, maar verder door het jaar heen kan ook.
Ik heb het onlangs gestrooid op vochtige grond, en een beetje ingeharkt. En een beetje onder de boerenkool geduwd. Ik heb wel een windstille dag uitgekozen, want lavameel stuift enorm.
Voor de rozen in de tuin gebruik ik in het vroege voorjaar een speciale verstuiver.
Groetjes, Esther vR

Thérèse Zwaard

Helemaal met Esther eens! Frank Anrijs heeft trouwens heel veel leuke tips.
Groet, Thérèse Zwaard

Wijnie

Bedankt voor het reageren Esther, Térèse en Diana! Ik ga het doen zoals jullie het ook doen.
Groetjes Wijnie

Anoniem

Dag Diana,
Van volkstuincomplexen is bekend dat de bodem vaak flink bemest wordt met stalmest en of compost. Ook op onze volkstuinen was dit het geval omdat wij jaarlijks prima koeienmest voor een prikkie konden bestellen. Echter afgelopen jaar bleek dat de meststoffenwetgeving zodanig is aangepast dat ruwweg op een volkstuin op zandgrond circa 1volle kruiwagen rundermest op 100m2 meter gebruikt mag worden. E. e. a. i.v.m. De stikstofnormering. Helaas geldt dit ook voor compost.

Wijnie

Beste Anoniem,
Ik vind deze regel toch wel wat vreemd. Dierlijke stromest bevat veel minder stikstof dan allerlei soorten meststof uit de winkel. Daarnaast spit je het onder de grond, waardoor ammoniak niet meer kan vervluchtigen. En omdat bij vertering juist ook stikstof wordt gebruikt lijkt mij dat uitspoelen op zandgrond ook mee zou moeten vallen. Ik zou denken dat dat hier erger zou zijn met de hoge grondwaterstand, mijn tuin is al wekenlang enorm zompig.
Ik heb al een halve kruiwagen verteerde mest ondergespit op een klein deel van mn tuin, maar met mijn 25m2 zou ik maar een kwart kruiwagen op heel mijn tuin mogen gebruiken. Dit is zomaar wat in me opkomt, ik ben benieuwd hoe anderen hier tegenaan kijken.
Groetjes Wijnie

Ps Margriet en Marianne, jullie ook bedankt voor de reacties. Fijn dat er zo veel mensen reageren!

Jappe

dat moestuin liefhebbers ineens in de kramp moeten schieten, is naar mijn idee onnodig.
Iedereen heeft een mening , RIVM is zeer twijfelachtig. Tuincentra leveren bepaalde items, die door de NWA zijn gecontroleerd. Wij als moestuin liefhebbers moeten ons niet gek laten maken door de roepende linkse histerie!!Mogen wij straks nog gebruik maken van ons eigen toilet? of moeten wij het gaan opgeven hoe of wat. Als wij onze boeren(produceren VOEDSEL!!) of gaan wij dat weggeven aan Oekranië,Polen, etc.
Je wordt er heden ten dage moedeloos van dat gedram! Wij worden op deze wijze een
derde wereld land!!

Margriet M

Hallo Wijnie,
Ik heb dit jaar ook lavameel gekocht, en heb het in het najaar over een schoon bed gestrooid gezamenlijk met de kalk, ik heb het iets onder geharkt . Op Google las ik dat je het eigenlijk kunt strooien zodra je kunt of het nu winter is of niet. Mij kwam het beste uit in het najaar.

Carine p

Dag Diana,
Altijd leuk om jouw blog te lezen. Ook tof dat je in het witloof geslaagd bent! Het is mijn persoonlijke lievelingsgroente en ik ben zo jaloers want dit voorjaar heb ik voor het eerst geen witloof gezaaid. Wat mis ik dit nu !
Nog even iets over de paardenmest. Misschien eens verdiepen in paardenmest die je biodynamisch bewerkt. Dit is zo’n verschil ! Dit gewoon ter info.
Groetjes carine

Marjolein

Een tip over mest:
Ik gebruik altijd gecomposteerde kippenmest. Vervolgens zijn de kippen weer dankbaar voor alles uit de moestuin wat afval, mislukt of over is. Zo is de cirkel weer rond!

Niels

Hoi Marjolein,

Wij gebruiken ook kippenmest van de eigen kippies. We hebben ze niet op de volkstuin want dat is niet toegestaan gewoon gezellig bij huis. maar ik heb toch iedere paar 2/3 weken een mooie zak met hennepvezel en kippenmest. Dit is pas het eerste jaar dat ik kippen heb maar ben heel erg benieuwd wat het met de grond buiten de kas gaat doen want in de kas hebben we namelijk al Bokashi. Hoop dat het super grond wordt want dan zullen die onder andere de kolen flink groeien.

groet,
Niels

Marianne

Hoi Wijnie,

De lavameel gebruik ik tijdens het planten: een lepel lavameel in het plantgat of een paar handen lavameel mengen met een zak potgrond waar ik het plantgat mee opvul.
Je kunt ook geregeld een handje lavameel over de composthoop strooien.
Als je heel fijn lavameel hebt kun je het over je planten stuiven zodat ze meer groeikracht hebben en meer weerstand tegen plagen.
Succes!!
Groetjes van Marianne

Jantsje

Ik las ergens dat iemand natte kranten tussen de witlof wortels had gestopt i.p.v. zand; dat heb ik nu ook gedaan en dat gaat heel goed en een stuk lichter om te dragen

Thérèse Zwaard

Ja, heerlijk die roosjes spruitkool. Ik heb wat zanderige grond en daarom doen kolen het bij mij niet zo goed, maar de plant ziet er ook al heel leuk uit, dus dan maar gewoon tussen de vaste planten.
Groet, Thérèse

Mieke Braskamp

Beste Diana,
Bedankt voor iedere zondag een kwartiertje heerlijk leesvoer.
Een vraag, waar bestel je de boerenkoolspruitjes en zet je die dan ook onder gaas? Mijn boerenkool is dit jaar weer helemaal aan de bovenkant opgegeten…Groetjes, Mieke

Wijnie

Hoi Mieke,
Ik heb nog nooit boerenkoolspruitjes gegeten of geteeld, maar wel andere kolen. Ik teel zelf alle kolen onder 1mm gaas omdat ik liever niet spuit. Mijn buurvrouw had eind juli boerenkool en spruitkool door elkaar zonder gaas gezet. Het grappige is dat het blad van de spruitkool door rupsen is aangevreten en van de boerenkool bijna niets. Ze heeft wel mooie spruiten. Geen idee of rupsen spruitkool lekkerder vinden dan boerenkool, maar hier leken ze dus echt voorkeur te hebben. Succes met je kolenteelt!
Groet Wijnie

Niels

Hoi Wijnie,

Wij hebben al een paar jaar een soort vitrage over de kolen gespannen. Deze kun je kopen bij de Ikea voor iets van 2,75 per paar. Goedkoop en gaan ongeveer 2 seizoenen mee. maar het belangrijkste is dat ze vrijwel alles buiten houden wat jij niet bij je heerlijke kooltjes wil hebben. Ik heb hooguit een paar slakjes in rode kool maar daar is alles dan ook wel mee gezegd. We hebben altijd erg grote kolen hier en super lekker.

groet,
Niels

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties