Feuilleton in 3 delen: Binnen
Ik zeg altijd: “Wat je nu niet zaait kun je komende zomer niet oogsten”. Dat is een beetje overdreven want er zijn soorten die je nu vooral liever nog niet zaait (denk aan courgettes en bonen, herfstandijvie en boerenkool). Maar dit is wel de zaaimaand bij uitstek. En dus heb ik het er op 3 fronten maar druk mee:
- in huis
- in de kas
- buiten
In dit blog iets over ‘in huis’. In huis staan de pepers en paprika’s er prima bij; ze groeien langzaam maar wel gestaag.
De meeste zaailingen hebben ondertussen 2 tot 4 echte blaadjes, maar er zijn ook zaailingen die ik pas anderhalve week geleden heb verspeend en die alleen nog maar kiemblaadjes hebben. Ik ben in ieder geval klaar met het zaaien van de paprika’s, pepers en aubergines voor dit jaar, ik heb genoeg om de kassen te kunnen vullen. En ik had de propagator nodig, voor de tomaten:
Ik heb de tomaten afgelopen zondag gezaaid, en daarmee heb ik mezelf tot in maart kunnen beheersen. Ik vind het bijna een applaus voor mezelf waard 🙂 . Natuurlijk heb ik nog wel wat rassen op het allerlaatste moment gewisseld, ik heb toch de Liguria weer gezaaid (want favoriet) en daarvoor de Dester ingeleverd (en daar heb ik dan vervolgens weer spijt van). En toch ook nog een dwergstruiktomaatje gezaaid. Ik heb er eigenlijk geen plek voor, maar dan kan ik er wellicht buiten een plekje voor reserveren. Alsof daar geen ruimtegebrek heerst, Ruud klaagt al dat hij niet alle pootuitjes kwijt kan en maakt zich ernstig zorgen of er dit jaar wel genoeg bonen kunnen worden gezet.
Ik verwacht dat in het weekend de eerste tomatenzaden gaan kiemen. En in de huiskamer heb ik al eenjarigen gezaaid. Dat ga ik komend weekend ook in de kas doen, maar in huis staan de soorten die geen enkele graad vorst kunnen verdragen.
En dan zijn er nog wat bijzondere en (sub-)tropische soorten die ik al vroeg in huis heb gestekt. Zoals de zoete aardappelen. Het gaat tergend langzaam. En de ene aardappel is de andere niet (en dat geldt ook voor de methode). De zoete aardappel die droog en warm in de kast ligt doet vooralsnog niks. De zoete aardappel die een afgesloten bak in vochtig vermiculiet ligt is gaan rotten. De zoete aardappel die in een hyacintenglaasje staat doet het beter, krijgt al worteltjes maar nog geen uitlopers. Vooralsnog (het zegt nog zeker niet alles) gaat het met de zoete aardappel die in vochtig vermiculiet zonder kap erop ligt het best:
Ze maakt niet alleen wortels maar gaat ook uitlopen. En dat geeft het volgende dilemma: de uitlopers die gaan wortelen later apart uitplanten of aan de zoete aardappel laten en die uiteindelijk in zijn geheel uitplanten? Ik ga beide proberen. En dat zal ik uiteraard dan weer laten zien en beschrijven.
Nog zo’n tropisch gewas dat ik heel graag weer eens in de kas wil telen is het citroengras. Ik heb ze in januari in water laten wortelen, in februari opgepot en zo staan ze er nu bij:
Ze lopen uit en maken zelfs al kleine zijscheutjes. Het duurt nog zeker nog 6 of 7 weken voor ze naar de kas mogen (afhankelijk van het weer). Misschien moet ik ze voor die tijd nog een keer verpotten (gelijk ook naar een groter formaat pot), we zullen zien……
En dan is er nog de gember. Ik heb die 2 keer eerder geprobeerd te telen, maar beide keren zonder succes (schimmelende en rottende gember met amper blad). Maar ik leer elk jaar weer wat nieuws. Ik heb ondertussen begrepen dat gember eerst bladgroen moet ontwikkelen voor je ze oppot. En dus heb ik eind januari stukken gember in vochtig vermiculiet gelegd. En ondertussen lopen een aantal stukken al uit:
Ik ga de stukken die zijn uitgelopen komend weekend in potten met potgrond planten (met wat brekerzand en vermiculiet erdoor gemengd voor de luchtigheid en afwatering).
En dat is dan ongeveer de stand van zaken in huis. De volgende keer laat ik zien wat er ondertussen in de kas wordt gezaaid, kiemt, etc..
En ik heb nog wat mededelingen:
Als eerste wil ik melden dat ik aanstaande maandag (11- maart) de zadenlijst ga sluiten. Ik wil bij deze iedereen die zaden heeft besteld weer heel hartelijk danken, en natuurlijk heel veel plezier en succes met het zaaien en opkweken wensen!!
Ik heb ondertussen nog een taart/cake gebakken, een heel gemakkelijk en bijzonder recept van Yotam Ottolenghi, je kunt het hier vinden: Amandelcake met kokos en blauwe bessen
En dan nog even iets over de tomatendatabase: ik heb het eerste deel klaar (tomatendatabase) en dat was een enorm karwei: ik heb alle gegevens gecontroleerd-aangepast en ruim 400 grotere en/of nieuwere tomatenfoto’s geupload. Er kan zomaar ergens een foutje in zitten, mocht iemand dat tegenkomen, dan hoor ik het heel graag! En dan kan dat ook gewoon bij die soort in de database worden gemeld want daar kunnen sinds de aanpassingen reacties worden geplaatst. Ondertussen ben ik begonnen met deel 2 van het karwei, en dan is dan het tweede deel van de tomatendatabase. Op de nieuwe website zullen deze 2 databases worden samengevoegd tot 1 grote tomatendatabase.
En nu vergat ik het nog ter melden: de pagina voor het stekken van rozen is klaar: Rozen stekken
Tot slot nog één foto. Want niet alleen de zoete aardappelen lopen uit, ook de vroege aardappelen liggen in een koele kamer in het raamkozijn te ´spruiten´. We gaan de komende dagen nog even goed naar de weerberichten kijken en dan zou het kunnen dat we volgende week de aardappelen gaan poten. Ruud heeft het vak al uitgemeten, stokjes gezet zodat de rijen wel kaarsrecht zijn.
Haha, volgens mij maakt Ruud zich ieder jaar zorgen over of er wel genoeg bonen komen 🙂 Heerlijk, die zaaikoorts.
Even vreselijk offtopic: ik zat te zoeken (naar iets anders) in de site en kwam een pagina ‘voorbeeldjaar mooie moestuin 2′ tegen die eigenlijk maar 1 foto had. Kan me voorstellen dat jullie duizend andere dingen te doen hadden (of hebben) maar als jullie die foto’s wel nog ergens op een harde schijf of sd-kaart hebben staan ben ik vreselijk benieuwd … 🙂
Hallo Esther,
Ruud maakt zich altijd zorgen om bonen 🙂
Ik had inderdaad een 2e voorbeeldjaar voor de mooie moestuin gepland maar uiteindelijk kwam die er niet (door de droogte vielen een aantal van de combinaties tegen of groeiden niet goed, de zwartbladige engelwortel ging dood, de aardappel overwoekerde de paarse uien, etc.. Ik ga dit jaar hopelijk een tweede voorbeeldjaar maken, in het vak met de blauwe stoel (“Weer een vak minder voor bonen”, zegt Ruud 🙂 ).
Er zijn vast nog heel veel links die het niet doen. Als de tomatendatabase klaar is staat dat vooraan op mijn lijst.
In ieder geval hartelijk dank voor de tip!
Diana
Hij heeft natuurlijk wel een beetje gelijk, ik maak me ook zorgen of ik wel genoeg bonen kwijt kan in de tuin 🙂 En er kunnen vast bonen in die mooie moestuinbak! Ik ben benieuwd naar het resultaat, ik kan hier niet anders dan een gemengde bak kweken in mijn achtertuin dus ik ben altijd blij met goede voorbeelden en inspiratie! Maar alles op zijn tijd natuurlijk.
Net als Esther heb ik last van zaaikoorts, en net als Ruud eet ik graag bonen. Deze dagen weer bonen uit de vriezer. Niet super lekker; altijd sjompig. Is er iemand die hier komt buurten, die een bonenras kan aanbevelen dat lekker uit de vriezer komt? Ik heb ze geblancheerd en gestoomd bereid, met allerlei soorten. Diana, wat is jou geheim om zomerbonen diepgevroren lekker te houden voor de winter?
Ruud: Sterkte & ik weet bijna zeker dat jij je bonen krijgt,
Tuingroet, Carola
Hallo Carola,
Ik heb nog nooit sperziebonen uit de vriezer gegeten die echt lekker waren, geen enkel ras, en ook niet wanneer ze rauw, of geblancheerd, etc. waren.
Maar pronkbonen uit de vriezer vinden we zeker lekker genoeg! Snijbonen trouwens ook.
En sperziebonen vries ik alleen nog in in wat kleinere stukjes, en dan gebruik ik ze in gekruide stoofschotels met bonen zoals Indische sajoer boontjes, Surinaamse roti, Indiase curry, etc.: door alle kruiden en andere ingrediënten/groenten smaken sperziebonen daarin prima.
groetjes,
Diana
Hoi Carola,
Zelf vind ik bonen uit de vriezer het lekkerste met spekbonen (Lange en grote variant van de sperzieboon). Ik was ze en snij ze in stukjes, en dan gaan ze rauw de vriezer in. Als ik ze wil eten gooi ik ze bevroren in een hete pan. Op die manier vind ik ze ook in de winter lekker (maar ik ben geen fijnproever). En ook ik maak me zorgen om de hoeveelheid bonen en wortels dit jaar ;). Zoals altijd wordt de tuin te klein voor de hoeveelheid die ik wil telen, al is hij met 25m2 groter dan ooit…
Groetjes Wijnie
Hoi Wijnie,
Ja, onze favoriet voor rauw invriezen is ook de pronkboon.
Succes met alle dilemma’s!
Diana
Hoi Wijnie,
Dank voor je antwoord. Het zaaigoed heb ik al in huis maar ik ga ze waarschijnlijk toch eens proberen. Ik heb er nog wel ruimte voor.
Groetjes, Carola
Beste Diana,
Ja ja, het maken van kaarsrechte aardappelrijen is onze Hoofdopzichter Plantafstand en Rechte Lijnen natuurlijk wel toevertrouwd. Maar de zorg van Ruud of er dit jaar wel genoeg ruimte zal zijn voor de bonen begrijpen wij van de Vereeniging voor Stok- en Stamboonen i.o. maar al te goed! Graag willen wij ons erelid mentale steun aanbieden voor de komende onzekere periode… 😉
Groeten,
Ab & Jolanda
Hallo Ab en Jolanda van de Vereeniging voor Stok- en Stamboonen,
Hartelijk dank voor jullie steun aan Ruud!
Hij heeft al een reep grond uit mijn vak opgeëist voor een rij stoksperziebonen.
En is zoekende naar nog een stukje voor de pronkbonen 🙂
groetjes,
Diana
Hallo Diana,
Ik heb mijn pepers, paprika’s en aubergines ook in vermiculiet in een propagator (27gr) gezaaid. Gaat super, alleen merk ik dat er toch wel wat witte schimmeldraden verschijnen op de vermiculiet en rond sommige zaden en dat de aubergines allemaal uitzagen als ‘stokjes met een zaadje er bovenop’, de blaadjes kwamen niet uit het zaadje, maar rotten weg. Dacht meteen teveel vocht? Maar ik heb de vermiculiet zelfs nog wat langer uit laten lekken dan je schreef. Regelmatig het deksel opendoen helpt ook niet. Ben benieuwd of je dit herkent?
Groetjes,
Anna
Hallo Anna,
Ik zie het ook heel soms. Zoals nu bij de Lupinus cruickhankii die ik zaaide. Maar die zaden waren zeker al 7 of 8 jaar oud en kiemen niet meer, en dan zie ik ook schimmel op het vermiculiet. Bij soorten die slecht of moeilijk of laat kiemen is de kans op schimmelpluis groter. Bij tomaten, paprika’s en pepers heb ik ervaren dat als de laag vermiculiet om af te dekken maar dik genoeg is er minder kans is op schimmel. Ik heb er in ieder geval bij die soorten geen last van (behalve in de vakjes van de Trifetti maar dat waren dus weer zaden van 6 of 7 jaar oud die niet meer kiemden).
Van stokjes met een zaadhoesje om de kiemblaadjes (wat er vervolgens niet of lastig af komt) is wel bekend dat de oorzaak is dat de zaden te ondiep zijn gezaaid en dus te snel snel boven de grond (of in dit geval het vermiculiet) komen.
Misschien kun je proberen om de afdeklaag vermiculiet iets dikker te maken? Ik ben benieuwd of dit helpt (tegen zowel de schimmel als de zaadhoesjes om de kiemblaadjes heen)! Wil je het later nog eens laten weten, daar want leer ik zelf ook weer van?
groetjes,
Diana
Ha Diana,
Wanneer ga je de zoete aardappel planten? De mijne heeft inmiddels uitlopers waar de gemiddelde bonenplant jaloers op zou zijn. Ik vraag me af of een pot in de koude kas al warm genoeg is voor hem.
Groetjes, Marlies
Hallo Marlies,
Zoete aardappelen kunnen niet tegen kou/vorst.
Ik ga dus zeker nog wachten tot de 2e week van april voor ze mee mogen naar de koude kas, en dan nog met argusogen naar de weerberichten kijkend.
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Als ik een tip mag geven mbt zoete aardappelen opkweken? Omdat het uitschieten van zoete aardappelen zo tergend langzaam gaat heb ik vorig jaar voor het ruimen van de planten stekken genomen. Thuis laten wortelen en in een P9 op een zonnige plek in de woonkamer gezet (grond vochtig, niet nat). Daar groeide ze langzaam door en sinds Februari zijn ze echt hard gaan groeien. Paar weken terug de eerste stekken van genomen die nu inmiddels geworteld zijn en heb nu al zo’n 16 toekomstige plantjes gereed. Op deze manier hoef je niet te wachten tot je aardappel wortelt en uitschiet. Plus je planten zijn “ouder” en beter ontwikkeld tegen de tijd dat je ze kunt uitplanten. Ik kweek ze trouwens in alleen in mijn kas. Mocht het niet lukken met je zoete aardappel kan ik je altijd wat stekken opsturen, heb toch genoeg.
Oh maar dit is een fantastisch idee. Dit ga ik zeker proberen. Nu staan ze in glas met stokjes en rechtstreeks in pot geplant. Probleem is dat je nooit weet of de zoete aardappel wel of niet zal schieten. Ongeveer de helft is bij mij opgekomen, idd sinds januari.
Bij mij staan de zoete aardappel in de kleine koude kasjes en de nachten zijn hier deze week rond de 2 graden. Ik bedek de kasjes wel s nachts. Het verschil in temperatuur is bij ons telkens heel groot, s morgens 2 graden, smiddags 20 graden.
Groetjes
Carine
Hoi Carine, 2C ’s nachts is wel erg koud, beste is toch in de woonkamer zetten. Bij mij staan ze gewoon open en bloot maar het zijn ook al plantjes hier. Ik gebruik m’n eigen geoogste aardappelen om te laten schieten dus dat lukt wel alleen gaat het gewoon (te) langzaam. Succes ermee!
Stefan,
Dit lijkt me idd een goed idee, klinkt ook heel logisch. Enkel nog een vraag, jij kweekt de zoete aardappel alleen in de kas, in de volle grond of toch in een grote pot of speciekuip ?
Hoi Petra, ik kweek ze alleen in de kas ja, in de volle grond. Ik heb buiten ook geprobeerd maar opbrengst was toch echt te matig. Ik heb een tunnelkas dus aan de zijkant kan ik enkel lage gewassen zetten en de zoete aardappel is daar perfect voor. Een opgehoogd bed gemaakt en vorig jaar had ik in totaal 61kg oogst van zo’n 35 planten. Had 2 soorten, Okinawa Purple welke een erg slechte opbrenger is, andere Erato doet het al jaren super waarvan de zwaarste 2,5kg was.
Waw 61 kilo… om jaloers op te zijn. Ik was vorig jaar (de eerste keer) al blij met mijn 3 kilo van 1 zoete aardappel in 3 stukken gesneden….
Tja 2 graden is niet veel, maar ik heb geen plaats meer binnen. Alles staat hier vol met paprika, peper en tomaten. De zoete aardappelen zijn geschoten en blijkbaar blijven ze in leven. Met de stokjes in het water staan binnen.
Nog een vraagje over de bewaring. Ik heb deze in krantenpapier gedraaid en op koele plaats gelegd. Sommigen zijn toch zacht geworden. Hoe bewaar jij 61 kilo?
Groetjes
Carine
Ja, was ook wel iets teveel voor alleen eigen gebruik, familie & vrienden zijn er ook blij mee. Ik bewaar ze na het drogen, 2 tot 3 weken, ook in krantenpapier gewikkeld. Daarna in kratten op een koele donkere plek. Zacht worden kan altijd gebeuren maar volgens mij heeft dat vooral te maken met het feit dat je ze misschien niet eerst goed gedroogd hebt? Ze zijn vrij kwetsbaar en tijdens het drogen kan er een vliesje komen over kleine beschadigingen aan de schil. Dit jaar ga ik wel wat minder zetten.
Dag Stefan,
Ik heb mijn zoete aardappelen (ZW Fr) geoogst 3de week van november omdat ze dan rond vriespunt aangaven tijdens de nacht. Heb deze onmiddellijk in krantenpapier gedraaid en koel weggelegd en zo toch tot ongeveer einde januari kunnen bewaren. Ik heb deze niet gedroogd zoals je schreef, maar een aantal waren dus wel gerot. Hoelang leg je de z.aardappelen ten droge? Ga dit ook zeker doen, want vond het een leuke nieuwe groente in de tuin met weinig werk. Ter info, op de site van eco hoeve vind je veel variëteiten :
Groetjes
Carine
Hoi Stefan,
Wat een goed idee, dankjewel voor de tip!
De zoete aardappelen lopen hier nu heel voorzichtig uit (niet allemaal maar genoeg).
Ik heb ze één keer in de koude kas geteeld maar toen kreeg ik zoveel blad en stengels dat haar zusje ‘winde’ er jaloers op zou zijn 🙂 . En vervolgens weinig of geen zoete aardappel: veel plant, weinig knol dus.
Ik wil ze dit jaar in een speciekuip op een warm en beschut plekje buiten telen. Dit jaar geen plek meer in de kas (staat al vol gereserveerd voor tomaten, pepers, paprika’s, komkommers, etc. 🙂 ) maar afhankelijk van het resultaat dit jaar ga ik het misschien volgend jaar toch weer eens in de kas proberen. Mocht je nog tips hebben voor de verzorging in de kas, dan heel graag!!
groetjes,
Diana
Volgens mij kan die wilde groei van stengels en blad geen kwaad en zet dit zich alleen maar om in meer energie voor de knollen. Hier woekeren ze ook als een gek maar ik begeleid ze terug naar hun plekje 🙂 Je teleurstellende opbrengst ligt vermoed ik meer aan de duur van het seizoen van de plant, te kort en heeft niet genoeg tijd om knollen te maken. Vorig jaar heb ik ze 21 mei geplant en 21 oktober geoogst. Tevens moet ik er wel bij zeggen, ik kweek ze op worteldoek dus de grond warmt in het begin goed en ik gebruik een druppelslang. Ondanks de extreme warmte en droogte tijdens vakantieperiode hebben ze het goed doorstaan en zijn dus ook erg droogte tolerant. Mijn grond is net zoals jouw zware klei die inmiddels door verrijking een stuk losser is geworden maar ik maar de grond zeker 30cm los voor ik uit plant. Daarna loop ik er ook niet meer op, maakt het oogsten ook een stuk makkelijker want ze beschadigen snel.
Aantal foto’s van de plantdichtheid 😀 (don’t mind the mess)
Nog een mooie foto van de Okinawa Purple knollen in de grond
Hallo Stefan,
Dankjewel voor de aanvulling, en de foto´s.
Wat leuk dat de planten bij jou zelfs bloeien, dat heeft ze hier nog nooit gedaan (nou ja, de 2 keer dat ik haar eerder teelde).
Ik ga het dit jaar gewoon weer eens proberen, heb oranje en paarse (zonder naam, gewoon van de toko).
groetjes,
Diana
Graag gedaan, Diana en veel succes dit jaar met de oranje en paarse. Hopelijk dit jaar meer succes want ze zijn zo makkelijk en lekker 🙂 Heb nu 3 jaar zoete aardappelen en ze hebben altijd nog gebloeid, vorig jaar geprobeerd te kruisingen met de paarse maar is niet gelukt. Ik heb ooit es mijn stekken bij van der Wal gekocht en sindsdien maak ik mijn eigen plantjes. De paarse die ik dit jaar zet komen ook van van der Wal, benieuwd hoe die het gaat doen tov de oranje soort. Mocht je of andere mensen m’n tuinseizoen willen volgen kan dat via https://www.instagram.com/tasty_peppers/ 🙂
Hoi Diana, vanaf 6 maart heb ik geen mails meer ontvangen…. dus vanaf het feuilleton.
Ik dacht vandaag, omdat ik een mail van pokon kreeg met een stuk van jouw tomatenblog erin….verhip allang geen mail meer gehad… dus snel via Google gekeken. Ik hoop dat het weer gaat goedkomen. Tussentijds hen ik een bladwijzer aangemaakt, zodat ik t toch kan lezen. Groetjes Marion