Een fruitboom planten

We hebben zelf al jaren fruitbomen, sommige bomen zijn al meer dan 10 tot 15 jaar geleden geplant en daar oogsten we elk jaar weer heel veel en heerlijk fruit van. Maar vorig jaar hebben we een stukje tuin afgestoten waar een appelboom op stond. En dus wilden we graag een nieuwe boom (want de oude boom was al ruim 10 jaar oud en niet meer te verzetten). Sterker nog, we kochten 2 nieuwe appelbomen. En dat was een mooie gelegenheid om gelijk eens wat foto’s te maken van het planten. En zo werd deze pagina geboren, over het planten van fruitbomen (want of je nu een appelboom, perenboom of pruimenboom wilt planten, de manier waarop je dat doet is hetzelfde).

Bij voorkeur plant je een fruitboom in de winter. Fruitbomen die in pot staan kun je in principe het hele jaar planten, fruitbomen die je ‘met kale wortels’ koopt, plant je altijd in de wintermaanden. Daarover later meer.

De meest bekende fruitbomen, zoals appels, peren, pruimen, kersen, etc. zijn prima winterhard. Perziken, nectarines en abrikozen zijn wat gevoeliger, en hebben wat extra aandachtspunten nodig (zoals bijvoorbeeld het planten tegen een zonnige zuidmuur). In ieder geval houden alle fruitbomen van een zonnige plaats, en uiteraard van een goede bodem waarin de wortels goed kunnen groeien (en dat betekent een goede structuur zodat de grond voldoende vocht vasthoudt maar ook voldoende afwatert).

Je plant een fruitboom bij voorkeur bij niet vriezend weer (dat is een algemene opmerking die voor alle bomen en struiken geldt), en het is ook wel een ‘open deur’: want als het vriest kun je geen plantgat graven.

Zelf hebben we in februari onze 2 nieuwe appelboompjes geplant. We hebben gekozen voor een laagstam, deze kleine bomen worden later maximaal 3 meter hoog. We hebben een week uitgekozen dat het niet vroor, en er een zonnetje scheen (planten in de stromende regen in in principe geen probleem, het is dan alleen allesbehalve een leuk karweitje in vette modderklei 🙂 ).

Afijn, stap 1 is het zoeken van een geschikte plaats, zoals gezegd bij voorkeur in de zon, en houd bij het uitmeten rekening met het feit dat, afhankelijk van de vorm die je hebt gekocht (laagstam, halfstam, hoogstam) er een flinke kroon op de boom komt. Op de verschillende pagina’s over fruitbomen op mijn website kun je lezen hoe groot een bepaalde boom kan worden.

Als de plaats is bepaald moet er eerst een plantgat gegraven worden.

Wij graven graag een heel ruim gat; dat komt mede door onze vette klei. De kleigrond op de bodem van dat gat mengen we met potgrond, zo maken we een langzame overgang van de potgrond waar we de wortels in planten via een mix van potgrond met kleigrond naar uiteindelijk de kleigrond van onze tuin.

Het gat is hier dus zeker 4 keer groter dan de pot waar de boom in staat. En nu slaan we nu ook een paal in de grond waar de boom wordt geplant. De paal wordt na het planten vastgebonden aan de boom zodat bij stevige wind de boom niet kan gaan ‘zwiepen’ (wanneer de boom eenmaal in blad staat kan ze veel wind vangen). Nieuwe, jonge worteltjes onder grond kunnen daardoor gemakkelijk breken. De boompaal moet in principe zo rond de 40 tot 50 centimeter de grond in worden geslagen, en dan moet het bovengrondse gedeelte ongeveer net zo hoog zijn als de stam van de fruitboom.

Nu wordt het tijd om te meten. Een fruitboom moet net zo diep worden uitgeplant als dat ze in de pot staat. Als je een boom met kale wortels koopt moet de entplaats ruim boven de grond blijven.

Als je een boom te diep plant is de kans groot dat ze later vanuit het ondergrondse gedeelte uit gaat lopen. Op de foto kun je ook goed zien waar de ent zit; het verdikte stukje zo’n 15 tot 20 centimeter boven de pot.

Dit is een boom met kale wortels (die voor het transport in een pot is opgepot). Nadat we de onderlaag van kleigrond met potgrond hebben gemengd is het plantgat verder opgevuld met potgrond. Meet nu uit of de boom net zo diep staat als dat ze in de pot deed, of dat de entplaats in ieder geval ruim boven de grond uitsteekt. En kijk hoe je de boom wilt zetten, soms is een bepaalde kant van een boom wat kaler, of heeft minder mooi geplaatste of wijd uitstaande takken. Draai de boom zo tot je vindt dat ze goed staat. En vul dan aan met potgrond.

Gebruik voor het planten vooral potgrond, of aanplantgrond. gebruik geen half verteerde compost of mest en ook geen bemeste tuinaarde. Elke goede kweker adviseert potgrond en zegt dat de scherpe meststoffen in de andere producten ervoor kunnen zorgen dat jonge haarworteltjes verbranden. En aangezien je maar 1 keer een boom plant en vervolgens meer dan 20 jaar, of wellicht nog langer, van je boom gaat genieten beknibbel je bij het planten vooral niet op 1 of 2 zakken goede kwaliteit potgrond.

Uiteraard geef je na het planten direct water en bind je de boom aan de boompaal vast. Zie onderaan deze pagina. Want eerst nog even iets over de andere boom die we hebben geplant, en die boom stond in pot:

Het werkt precies hetzelfde, eerst een plantgat graven, de onderlaag vermengen met potgrond, dan een laag potgrond erop en dan uitmeten.

Ik ben helaas vergeten om een foto te maken van onze boom met kale wortel. Maar ik vond een mooie tekening op de website van Guildford Garden Centre die duidelijk laat zien hoe een boom met kale wortels eruit ziet:

En dat kan er soms best sneu uitzien hoor, soms zijn de wortels nog wat ingekort. Je begrijpt nu ook waarom je bomen met kale wortels in de winter plant, wanneer de bomen in rust zijn (in de zomer drogen de kale wortels heel snel uit en elk blaadje dat aan deze boom groeit kost zo’n plant heel veel energie). En je begrijpt ook waarom bomen in pot (meestal) wat duurder zijn. Want die bomen zijn een paar jaar oud en hebben meer verzorging nodig gehad (het water geven, voeden, de standplaats, winterberging, etc.). Maar het voordeel daarvan is dat de wortels er zo uitzien:

Het verschil met een boom met kale wortels lijkt heel groot. Deze boom in pot heeft veel meer kleinere worteltjes. Deze bomen kun je in principe het hele jaar door planten, al blijft de rustperiode waarin er geen blad aan de boom zit favoriet.

Als je een boom in pot hebt gekocht kun je bij voorkeur de wortels, die vrij strak in de pot zitten, een beetje plagen; door met duim en wijsvinger een klein deel van de wortels wat los te trekken. Dat klinkt akelig maar op deze manier stimuleer je de groei van nieuwe wortels.

Na het uitmeten wordt ook deze boom geplant, zoals gezegd net zo diep als in de pot, de entplaats ruim boven de grond,  zo recht mogelijk (en dat hangt natuurlijk mede af van de vorm van de stam), en direct naast de al eerder geslagen boompaal. Rondom de wortels gebruik je zoveel mogelijk potgrond of aanplantgrond zodat de jonge wortels in het eerste jaar optimaal kunnen groeien.

Na het planten duw je de grond goed aan met je voeten. En je geeft direct water. Dat is niet perse voor de dorst maar de jonge wortels mogen niet uitdrogen, en bovendien zorg je met water geven dat kleinere gronddeeltjes tussen de wortels spoelen en de wortels goed omsluiten.

En tot slot is de boom aan de boompaal vastgemaakt.

Gebruik voor het binden nooit ijzerdraad of andere materiaal dat kan insnijden. Het beste materiaal rekt wat mee, zoals rubber. En ‘maak een achtje’ zoals je op de foto ziet; door het rubber achter de boomstam naar je toe te trekken, te kruisen tussen boomstam en boompaal en dan naar voren te halen en dan vast te binden zorg je ervoor dat de 2 stevig aan elkaar zitten maar de boompaal de boomstam niet kan beschadigen of te strak kan zitten. Uiteindelijk controleer je de komende jaren een paar keer per jaar de bevestiging en maak je de knoop bij het dikker worden van de stam wat losser.

Tot slot kun je soms direct na het planten al wat snoeien (bijvoorbeeld te laag geplaatste takken wegknippen) maar dat hangt sterk af van de soort die je plant (pruim, appel, kers, etc.). Kijk vooral op de pagina met informatie over een fruitsoort voor informatie over eventueel snoeien na het planten.

Tot zover het verhaal over het planten van een fruitboom, ik hoop dat je er iets aan hebt. En ik hoop dat je heel veel plezier en oogst krijgt van de boom of bomen die je zelf hebt gekocht en gaat planten!!

En dan tot slot….. twee jaar later: