Mooie moestuin – Groenten
Via deze pagina wil ik per gewasgroep iets vertellen over de groenten die in mijn ogen extra geschikt zijn voor de mooie moestuin. Dat wil niet zeggen dat de groenten die wat meer ‘gewoontjes’ zijn niet mooi zijn in de mooie moestuin, juist alle verschillende soorten zijn bij elkaar geven een mooi een gevarieerd en rijk effect. Maar ik wil op deze pagina vooral de groenten benoemen die om welke reden dan ook, extra decoratief zijn, of waarvan je extra bijzondere rassen/kleuren/vormen kunt zaaien. En natuurlijk voorbeelden geven van de rassen die extra mooi en lekker zijn.
Terwijl ik dit hoofdstuk aan het schrijven ben, zie ik dat ik al ruim 8000 woorden heb geschreven; het wordt veel te groot en te lang. Ik kan er niks aan doen, ik ben meer van de volledigheid dan van de compactheid 🙂 . Bovendien heb ik heel veel foto’s die ik wil laten zien. Het lezen en bekijken op een desktop gaat nog wel, op een smartphone of IPad, etc. scroll je je een ongeluk. En dus heb ik besloten om dit hoofdstuk op te gaan splitsen, en een onderverdeling te maken in gewasgroepen (lijkt mij het handigst). En dus vind je hieronder dat wat ik te vertellen heb over de groep overige groenten, en dat zijn dan aardappelen, artisjok en rabarber.
Daaronder vind je dan nog de links naar de andere pagina’s binnen de hoofdstukken over de mooie moestuin.
Aardappelen
Leuk voor in de volle grond, verhoogde bak en zelfs in pot (of ‘groeizak’). Je kunt er voorzichtig vanuit gaan dat 1 plant voldoende oogst voor 2 maaltijden geeft.
De plant is mooi, met donkergroen blad, afhankelijk van het ras en de vroegte ervan zo’n 40 tot 60 centimeter groot. Bedenk wel dat de plant rond de oogsttijd afsterft, het is handig om rond die tijd al te zorgen voor ‘afleiding’ in de vorm van andere planten. Aardappelen bloeien met witte of lila bloemen (geelschillige aardappelen bloeien over het algemeen met witte bloemen en rood-/paarsschillige aardappelen bloeien met lila(paarse) bloemen. Op de foto de bloemen van de paarse aardappel Bleue d’Artois:
Kies voor de biologische teelt vooral een vroeg of middelvroeg ras, die kun je vroeg poten (maart) en daardoor ook vroeg oogsten (juli), en dan kun je na de oogst dus nog andere leuke groentesoorten telen.
Over de aardappel zelf (want uiteindelijk wil je ook iets leuks en lekkers oogsten, ook al zie je daar nog niets van tijdens de groei): de kleuren kunnen heel verschillend zijn, van geelachtig tot bruin, en van rood tot bordeauxrood en paars, en dat dan in verschillende tinten, soms ook met vlekken, soms rond, soms langwerpig, soms met veel hobbels en bobbels, of juist glad. Sommige aardappelen zijn zelfs van binnen ook gekleurd. Allemaal met verschillende eigenschappen qua vroegheid, kooktype (glad tot kruimig) en smaaktype.
En dat is juist zo leuk en lekker aan aardappelen. Ik teel graag meerdere rassen voor meerdere doeleinden; kruimige aardappelen voor koken en stamppot, minder kruimig voor bakken en salades, etc..
Voorbeelden van lekkere en mooie aardappelen:
Voorbeelden van goede rassen zijn:
- Tiamo: een extra vroege aardappel, rozerood van schil, crème van binnen
- Rode Eersteling: what’s in a name – roodschillig en extra vroeg
- Frieslander: geelschillig, vroeg tot middelvroeg
- Bleue d’Artois: middelvroeg, donkerpaars, zowel van buiten als van binnen). Stel je eens een aardappelsalade of een puree of soep voor van zo’n aardappel!
- Pink Fir Apple: rozig van buiten, geel van binnen, langwerpig met relatief veel hobbels
- Ratte: geelschillig en een onregelmatige langwerpige vorm
- Roseval: middelvroeg, glad van huid, langwerpig met donker rozerode schil
- Kestrel: bijzonder door de rozerode vlekken op de geelbruine schil, van binnen lichtgeel van kleur
En zo zijn er nog heel veel meer leuke en lekkere bijzondere rassen. Kijk even op de website van Leven van het Land voor een groot assortiment van vooral bijzondere kleuren en vormen. En meer informatie over de teelt van aardappelen kun je hier vinden: Aardappel
Aardappel Bleue d’Artois:
Artisjok
Artisjokken zijn meerjarig en hebben een flink aantal pluspunten in de mooie moestuin. Haar eerste verdienste is dat ze eetbaar is, de bloemknoppen oogst je voornamelijk voor de artisjokbodems. Maar als je dat niet doet (of je bent gewoon te laat), dan maakt zo’n bloemknop grote en prachtige bloem met fel paarse meeldraden:
Nog een voordeel van artisjokken in de mooie moestuin is het blad; artisjokken zijn vrij grote planten (minimaal 60 x 60 centimeter) met distelachtig diep ingesneden blad dat zachtgroen met flink wat zilvergrijs erin is. En tot slot blijven de planten in de winter min of meer wintergroen en dan wordt het blad steeds meer zilvergrijs van kleur:
Als ik heel eerlijk ben; wij eten eigenlijk maar zelden artisjokken van eigen tuin. We lusten ze zeker wel hoor, vinden ze heerlijk, dus dat is het niet. Maar met het vooruitzicht van zo’n bijna 15 centimeter grote bloem kan ik het vaak niet over mijn hart verkrijgen om de bloemknop af te knippen. Oftewel; we oogsten wel eens een paar artisjokken hoor maar eigenlijk staat ze hier als sierplant in de tuin. En dat is dus ook een mooie moestuin; niet oogsten maar in bloei laten komen en er op die manier van genieten.
Kijk wat een statige plant ze wordt:
Dit is trouwens het ras Green Globe, maar er bestaan ook nog extra mooie rassen waarbij de bloemknoppen in meer of mindere mate een paarse verkleuring hebben, zoals Violette, Colorado Star, Violette de Provence, Purple Romagna en Purple Italian Globe.
En kijk voor de verzorging van artisjokplanten even op deze pagina: Artisjok
Rabarber
Ook rabarber is een zeer waardevolle plant in de mooie moestuin. Want ze is mooi en lekker. Deze vaste plant kan wel ruim een vierkante meter groot worden, en bovenaan de eetbare rabarberstelen groeit een prachtig groot blad.
De stelen kunnen variëren van heldergroen tot roodachtig groen of zelfs diep rood. Je oogst de stelen in principe alleen in de maanden april, mei, en juni, en daarna kan de plant zich dus herstellen en heb je er nog tot in de herfst plezier van.
Omdat ze zo groot is is ze wellicht iets minder geschikt om midden in de tuin te planten. Maar rabarber houdt van voldoende vocht en kan ook wel goed tegen de halfschaduw, en daarom is ze des te meer geschikt voor een mooi plekje aan de rand van de tuin, aan een slootkant, op een hoek, etc..
In het voorjaar is rabarber misschien wel op haar mooist, als ze sterk uitloopt met fris groen blad en bijna roze stelen:
Maar verder in de zomer is ze ook mooi, als er na de oogst weer nieuwe blad is gegroeid. En rabarber kan soms ook bloeien, dat is heel mooi maar het kost ook wel wat energie, dus geef dan vooral wat extra voeding, en knip de bloem na de bloei zo diep mogelijk in de plant weg zodat het niet nog meer energie kost om ook nog zaden te maken.
Een rabarberbloem is een bijna bloemkoolachtige bol die ruim boven het blad uitsteekt. Als een rabarber bloeit (dat doet niet elke plant en ook niet elk jaar), dan doet ze dat in de vroege zomer:
Je kunt rabarber zelf zaaien of als plant kopen. Er zijn een klein aantal rassen verkrijgbaar, zoals Victoria en Champagne. Let bij de aankoop op wat je wilt: groenstelige rabarber maakt vaak een grotere plant, de stelen zijn wat zuurder, van roodstelige rabarber blijft de plant vaak iets compacter en zijn de stelen wat minder zuur.
En tot slot volgt hieronder dan nog een lijstje van alle pagina’s die je binnen het hoofdstuk De Mooie Moestuin kunt bezoeken:
- Inleiding
- De (mooie) moestuin
- Groenten in de mooie moestuin – overige gewassen (= deze pagina)
- Bladgewassen
- Koolgewassen
- Peulgewassen
- Vruchtgewassen
- Wortelgewassen
- Fruit in de mooie moestuin
- Kruiden in de mooie moestuin
- Bloemen in de mooie moestuin
- Dieren in de mooie moestuin
