Misleidende tomaten
Had ik al gezegd dat dit mijn tomaten-favorietenjaar is? Dit jaar heb ik voor mijn laatste zadenlijst mijn meest favoriete tomatenrassen van de afgelopen 10 jaar gezaaid. Van sommige van die rassen is het al wel weer een paar jaar geleden dat ik ze teelde. En ik zaaide dit jaar natuurlijk wel ook nog een paar nieuwe soorten en rassen, het moet tenslotte wel leuk en spannend blijven.
Het vooruitzicht van een oogst en de weg er naartoe is misschien nog wel leuker dan de oogst zelf. Vreemd genoeg, en misschien ben ik daar afwijkend in, vind ik deze tijd van wachten en speuren naar een eerste verkleuring misschien wel het allerspannendst in een tuinjaar. Verzorgen, dieven, water geven, weer kijken, nog langer wachten, dagen tellen, tomaten tellen, de kleur controleren, trossen tellen, ik kan me er zo makkelijk en prettig mee vermaken. En straks proeven, ook spannend. En dan de eerste oogst mee naar huis, ook geweldig. En dan is het niet over, maar het is volbracht, gelukt, geslaagd of hoe het ook mag heten. En dan eten we het lekker op maar denk ik stiekem tegelijkertijd al aan het volgende jaar en wat ik dan wil gaan zaaien.
Afijn, tot zover deze zielenroerselen waar menig psychiater vast een analyse op los kan laten 🙂 .
Het voordeel van een favorietenjaar? Je weet een beetje wat je kunt verwachten. Voor mij is de definitie van een favoriete tomaat: gezond, lekker, veel en mooi. En dat in die volgorde. En dus heb ik dit jaar bijna alleen maar tomaten staan die niet alleen heel erg lekker zijn maar ook nog eens een prima opbrengst geven.
En toch kan zo’n tomaat je dan nog wel eens foppen. In het begin dan, hè. Uiteindelijk komt de ware aard altijd boven. Dat kan bij tros 2 of tros 3 zijn maar uiteindelijk komt het goed.
Als voorbeeld de Black Cherry. Het is al weer een jaar of 5 geleden dat ik haar teelde. En toen vond ik haar zeker in die favorietenrij van lekker, gezond, veel en mooi horen. Maar nu was ik toch ietwat verbaasd toen ik het eerste trosje zag:
9 grote cherrytomaten in een trosje, wel heel erg lekker trouwens, en gezonde groeikrachtige planten. Maar ik mis dan toch het puntje ‘veel’ in de rij. Maar ik zie wel vaker dat het eerste trosje wat misleidend is voor het vervolg.
Ik heb al jaren geen F1-hybriden gezaaid maar ik denk dat dit fenomeen daar niet vaak bij voorkomt (maar dat weet ik dus niet zeker). Maar dit zie je in ieder geval wel vaker bij de heirloom- en zaadvaste rassen. Want dit is de 2e tros van dezelfde Black Cherry-plant:
Je ziet dat de dragende tak zich direct al vertakt in 2 trossen. En dat die trossen ook langer zijn. Even geteld en in deze 2e tros zitten geen 9 tomaten en ook geen 2 trossen van 9 = 18 tomaten, maar 29 tomaatjes. Dus een dubbele rij en ook langer.
Toch altijd bijzonder om te zien. Waar in de genetica van een tomatenras wordt bepaald dat verschillende trossen van dezelfde plant zomaar zulke grote verschillen geven? Of heeft het te maken met het feit dat een jonge plant in de onderste tros nog niet genoeg energie heeft om meer dan een kleine tros te maken? Zou je het dan op kunnen lossen door meer voeding te geven? Ik weet het allemaal niet, ik heb er niet voor geleerd hè 🙂 .
Nog een voorbeeld, misschien zelfs nog wel duidelijker.
Tomaat Blush, onderste tros:
1 tros met potentieel (want er hangt nog een uitgebloeid bloempje) 10 tomaatjes. En een heerlijk tomaatje, daar hoeven we verder niet over te discussiëren. Tros 2 is trouwens nog niet heel afwijkend, maar dan tros 3:
Misschien lastig te zien maar ook hier zie je direct aan het begin van de tros een vertakking in 2 trossen. Bij elkaar telde ik 22 tomaten maar dat is nog niet alles, want je ziet zowel links als rechts nog bloempjes.
Toch doet zeker niet elke tomaat dit. Als voorbeeld de Missouri Pink Love Apple, ook zo’n geweldig lekkere tomaat aan gezonde planten, en veel en mooi (ze wordt uiteindelijk donkerrozerood):
Ik zie weinig verschil tussen het aantal en formaat tomaten in de eerste, tweede en derde tros. Aan de andere kant heb ik ook wel eens tomatenplanten gezien waarbij na de onderste karige tros een tros kwam met een vertakking, maar dan niet in 2 trossen maar wel 3 of zelfs 4 rijen tomaten, een verveelvoudiging dus.
De moraal van het verhaal; laat je niet misleiden door een eerste indruk van een tomaat maar wacht even met je oordeel tot je ook de volgende trossen hebt gezien.
Dan tot slot van dit blogje nog wat mededelingen:
Zoals Simone het in reactie op mijn vorige tuindagboek al heeft aangegeven heb ik de laatste tijd zelf weer wat vaker antwoord gegeven op reacties. Leuk om te doen, en ik had er tijd voor. Maar dat is nu helaas weer voorbij. Want druk in de tuin (met zo ongeveer alles, van zaaien en wieden en planten en oogsten), druk in de keuken (vanmiddag atjar van 3 door de regen gebarsten spitskolen inmaken), en druk met de eerste beschrijvingen en zaden voor de laatste zadenlijst. Ik hoop dat lezers vragen willen beantwoorden als die worden gesteld! Ik lees ze trouwens allemaal en ook de antwoorden hoor! Maar ik moet kiezen; vragen beantwoorden of beginnen aan de zadenlijst, en dan kies ik voor dat laatste 🙂 .
Ook nog even voor mensen die interesse hebben in die laatste zadenlijst (bijna als een soort sneak preview, maar ook voor mensen die gewoon van foto’s houden), op facebook ga ik komende maanden zoveel mogelijk foto’s plaatsen van de eenjarigen, paprika’s, tomaten, etc. waarvan ik hoop zaden te oogsten. Ik ben er begonnen met het maken van een: fotoalbum. Ik kan niet beloven dat ik van al die soorten die ik daar plaats zaden kan oogsten, maar ik doe in ieder geval mijn best.
Mocht je me trouwens volgen op facebook (en daar ben ik heel trots op en blij mee!), wil je je dan misschien uitschrijven voor de nieuwsbriefmailing? Dan wordt die lijst wat korter en heb je via facebook gelijk de melding wanneer ik een blog heb geschreven, en krijgen de mensen die geen facebook hebben de nieuwsbriefmail wat sneller. Ik weet het, ik vraag dit al voor de derde keer maar niet iedereen leest elk blog, dus ik ga het de komende weken nog een paar keer vragen. Excuses voor de mensen die ‘het nou onderhand wel weten’ maar er zijn nog steeds meer dan 3000 ingeschrevenen 🙂 .
Tot slot dan nog 2 foto’s die ik ook al op mijn facebookpagina had geplaatst maar zeker hier ook wil laten zien:
Tanacetum parthenium White Bonnet. Ik vind de gewone Tanacetum altijd een beetje saai, maar deze is mooi, en zeer rijkbloeiend!
Aubergine Vera, ook een favoriet. Ik teelde haar 2 jaar geleden ook al en was toen positief verrast door de vroegheid, mooie en gezonde plant (donkerpaarse stelen, donkergroen blad, lilapaarse bloem, weinig gevoelig voor meeldauw) en opbrengst. En nu herhaalt ze dat, weer de eerste aubergine die ik kan oogsten.
Vooruit nog één laatste dan:
Brachyscome iberidifolia. Altijd goed, mooi, lang- en rijkbloeiend!
Ik ga gelijk de tomaatjes van mijn Black Cherry tellen! Bij de eerste trossen vond ik het aantal vruchten inderdaad ook klein, dus ik ga goed kijken of de latere trossen beter gevuld zijn. En dank je wel voor de aubergine-tip – ik ben altijd op zoek naar vroege, gezonde rassen en als hij ook nog mijn naam draagt… 🙂
Ik kon het niet laten ook even geteld de eerste tros op de ene black cherry 12 tomaatjes en op de andere plant 5 de trossen erboven bieden perspectief.
Wel hebben de grootste tomaatjes een soort ribbeltje erin wat ik me niet kan herinneren van vorig jaar. Mij mij was de eerste tomaat heartbreaker vita en nog buiten ook . Een kleine gedrongen plant cm of 40 hoog met wel vier trossen van 15 hartvormige tomaatjes. Met zijn drieën in een pot, nog niet gekleurd en nog niet geproefd maar nu al favoriet. mijn kastje is klein en laag ik zou best willen weten of een tomaat ook al wat lager trossen maakt.
Hier nu een cherry roma pera die op 190 de eerste tros fabriceerd dat is bijna de top van de kas.
Ik ben je gaan volgen op fb maar ik krijg geen meldingen en ook lukt het me niet om je bij mijn favorieten te zetten en daardoor heb ik me nog niet afgemeld voor se nieuwsbrief. Bij anderen die ik volg op fb kon ik iets aanvinken om verzekerd te zijn dat ik het ook Zoë, bijv kiezen om hem als eerste gemeld te krijgen maar dat zie ik niet bij jou??? Ik ben nu bang dat als ik de nieuwsbrief opzeg ik nooit meer iets van je lees want elke dag controleren dat gaat niet werkem
Precies dat zelfde heb ik ook toevallig wel de blog op Facebook maar (nog) geen nieuwsbrief ontvangen. Dus voorlopig allebei zodat de kans op nieuws het groots is.
Volgens mij is er wel een optie om geen bericht te missen. Als je op Diana haar pagina staat, dan klik je op volgend en daar klik je aan dat haar berichten altijd bovenaan je nieuwsoverzicht komt, de linker optie.
Zelf heb ik dit nog nooit aangevinkt gehad dus ik weet niet zeker of het werkt zoals ik denk.
Tellen van de tomaten, geen gek idee. Diana, meesterteller en tikker van tomaten. De reaktie van de Psychiatre wat betreft Diana is “prettig getikt”. Hoihoi weer regen, de 5e stevige bui deze week en dat na wekenlang temperaturen rond en boven de 41° C in de schaduw.
Het was een apart voorjaar: op 28 maart kwamen de eerste 3 zwaluwen hun oude nesten inspekteren in onze nogal flinke schuur. 2 vlogen regelmatig de keuken binnen, maar die werd afhekeurd. Momenteel zijn er 5 nesten bewoond en er zijn tot nu toe ongeveer 18 jongen uitgevlogen. Na de nachtvorst van mei waren alle tomaten en aardbeien dood. Tsja, erg maar erger was de schade voor de wijnboeren in onze omgevingen, duizenden hektares wijnvelden kapot. Van alles nieuw geplant, tomaten, komkommers, prei (50 st voor 5 € )etc etc. De aardappelen hebben de vorst overleefd. Nog nooit meegemaakt dat er in juni zoveel tomaten aan de planten hangen en er vorige week al een rijpe Aardbei-tomaat tussenhing. Wij hadden er nog nooit van gehoord.
De aardbeien bleken taaier dan de rest en elke dag kunnen we er een paar plukken, Mara des Bois.
Na jouw epistel “Dorst” zijn we de aardappelen extra goed gaan kontroleren en we hebben al een kilo krieltjes geoogst. Oh ja en één komkommer, en dat alles van volle grond, in het Nederlands kouwe grond geloof ik.
Heel veel dank voor de mooie extra moestuin-epistels tijdens de voorbije periode. Ook wij kijken uit naar de zadenlijst, en de foto’s maar hebben geen FB
Facebook werkt helaas zo dat zij bepalen wat je volgers te zien krijgen. Jouw berichten komen dus nooit 100% door. Want de beredenatie is dat je zal moeten adverteren/berichten moet gaan promoten als je dat wil. Dus vandaar dat ik liever ingeschreven sta bij de mailinglijst. Er is overigens wel een optie in Facebook dat je een melding kan krijgen, elke keer als jij iets posts maar dat kan voor velen net weer te veel meldingen zijn.
Succes met alles. Ik lees je blogs graag, ik leer veel en je schrijft heel relaxed.
Sorry Diana ik heb geen facebook
Maar ik lees heel graag je mail,en mijn tomaatjes maken aan hun takken ook weer nieuwe takken met nog meer tomaatjes.Het zijn wel de kleinere soorten die dit graag doen
Wat een heerlijke blog weer! Dank daarvoor.
Hier ook al zeker 2 jaar geen Facebook meer gelukkig. Lees dat jij er blij van wordt, maar vergeet niet je goeie ouwe blog niet. Persoonlijk lees ik graag mee over je zafenlijst. Ik kijk er al naar uit om te bestellen!
Ik maak ook geen gebruik van fb. Geniet van je nieuws brief ook al heb ik geen moestuin. Ik herken het enthousiasme en de soms kinderlijke opgetogenheid als planten doen wat je hoopt/verwacht: wij hebben met elf vrouwen al zeven jaar een bloemen pluktuin met ook veel 1jarigen. En daarin herken ik veel van wat moestuinierders ook voelen. Blijf vooral ook genieten.
Ik ben niet geabonneerd op je nieuwsbriefmailing, maar ik kijk gewoon om de paar dagen even of er een nieuwe nieuwsbrief is. is. Want je publiceert toch regelmatig. Misschien kunnen meer lezers dat doen, en zich dan afmelden? Dan profiteren de mensen die echt perse een bericht willen blijven ontvangen daarvan….
Over die voorpret: dat heb ik ook! Niets is zo geweldig als een bloem die bijna uitkomt!
Is vast wel gestoord, maar ach, als we er gelukkig van worden….
Dit jaar voor het eerst zelf tomaten gezaaid en ik vind het erg indrukwekkend hoe hard en goed ze groeien in de kas. Alleen de vruchtstengels van de lemon Oxheart hebben allemaal de neiging om de knakken, waarna de tomaten erg ongelukkig worden. Ik probeer ze wel op te binden, maar dat is niet zo simpel. Zou daar nog iets anders aan te doen zijn??
Hey saskia ik zit met hetzelfde probleem, zware trossen zijn afgeknakt.
Tot nu toe wel nog niet af gestorven maar ik vraag mij wel af of ze verder zullen ontwikkelen en rood worden.
Ik legde het probleem uit in het blog maar spijtig genoeg geen geen nuttige tips gekregen.
Het is het eerste jaar dat ik in een serre kweek.
Hallo Saskia en Sofie,
Het gebeurt hier zelden of nooit dat een tros helemaal afscheurt. Normaal gesproken is een tomaat erop voorbereid dat een tros tomaten zwaar is, een tros kan hier wel een beetje dubbelgeknakt hangen maar bijna nooit afbreken of scheuren. Ik zou kunnen bedenken dat de stam of tak waaraan de niet dik en stevig genoeg is (misschien dun en lang gebleven door licht-/ruimtegebrek of teveel stikstof) dat wel kan? Maar als de tomatenplant gezond is kan ze normaal gesproken de tomaten prima dragen, ook al zijn de trossen wat dubbelgeknakt. De ‘afwijkende’ vorm en grootte van de tomaat kan wellicht ook gewoon het ras zijn, kijk bijvoorbeeld nog even naar een foto van de Lemon Oxheart zoals ze hier was:. En dit is niet afwijkend, dit zijn gewoon zaadvaste vleestomaten uit eigen tuin 🙂
Ik heb bijvoorbeeld wel eens zo’n grote bloem-/tomatentros gehad onderaan de stam dat de tomaatjes op de grond hingen, en dan biedt een ‘krukje’ in de vorm van een omgekeerde emmer uitkomst. Dus mochten jullie het niet vertrouwen, dan is dat wellicht een oplossing (of extra stokken plaatsen en de trossen dan opbinden).
Ik zal vandaag eens opletten hoe de trossen er hier uitzien en er foto’s van maken.
groetjes,
Diana
Oei, zie ik daar nu stompjes? Blad (en trosjes) snij (of knip) je het liefst zo vlak mogelijk langs de stam af. Als dat mooi opdroogt, zie je uiteindelijk als wond alleen een mooi rondje op de stam. Stompjes sterven af, en daar kan dan Botrytis infecteren. Die schimmel infecteert namelijk wondjes, maar groeit verder op dood plantmateriaal. Nooit last van gehad?
Samgar, ik denk dat Diana met haar jarenlange ervaring echt wel weet wat ze doet hoor.
Ria
Hallo Samgar,
Interessant. Ik heb wel eens een discussie gehad met iemand die tomatenplukker was, hij zei ook dat het beter was om de bladeren tegen de stam aan af te snijden. Misschien ben je bioloog? Of professioneel tomatenteler? Ik ben maar hobbyist en ik heb met mijn hobbyisten-vroeger-verpleegkundige-verstand bedacht dat een kleine wond altijd beter is dan een grote wond. Dicht tegen de stam aan maak ik een wond van ongeveer een centimeter, door een klein stukje verder te knippen is de wond slechts een halve centimeter. Die ‘stompjes’ worden inderdaad altijd bruin, verder gebeurt er niets mee. We hebben hier in de kas (en we telen al 24 of 25 jaar tomaten in de kas) zelden of nooit last van botrytis of phytophthora (hooguit 1 of 2 planten per jaar die al ziekelijk en klein blijven en we preventief ruimen bij het vermoeden van ziekte of wat dan ook).
Voor nu is het te laat om er nog een test mee te doen (want de eerste planten zijn hier al getopt en er is al behoorlijk wat blad verwijderd op de manier zoals ik die gewend ben), maar ik ga het in gedachten houden en volgend jaar misschien eens een paar planten van hetzelfde ras planten waarbij ik van een deel blad verwijder dichtbij de stam en een deel zoals ik het al die jaren al gewend ben om te doen.
Hoe dan ook, dank voor je reactie, en dankjewel Ria voor je rotsvaste vertrouwen 🙂
groetjes,
Diana
Ik zit nu even na te denken of ik dit zelf niet al eens eerder hier heb gezegd. Een aantal jaren lang heb ik in de professionele teelt meegelopen. Als algemeen medewerker, dus als tomatenplukker, maar ook als bladsnijder. Dan snijd je liefst een paar duizend bladen per uur af, maar dat is in een professionele kas eenvoudiger dan in een hobbykas ;). Daar is botrytis voorkomen natuurlijk ook veel belangrijker. Als je het eenmaal flink hebt in zo’n kas, blijf je bezig dat te behandelen (infectie wegsnijden, wond dichtsmeren). Als je er zelf vrijwel nooit last van hebt, zou ik me er niet zo druk over maken. Zelf kweek ik sporadisch tomaten en dan probeer ik wel zo weinig mogelijk te laten staan. Maar ik heb dan natuurlijk nog steeds het gemopper in het achterhoofd als je onzorgvuldig had gesneden. En mijn beeld van de perfecte wond is zo’n grijsbruin rondje op de stam :).
Als de wonden mooi kunnen indrogen lijkt me dat verschil in wondgrootte niet zo van belang. Volgens mij voorkom je door strak afsnijden ook eerder nieuwe dieven, maar dat weet ik niet helemaal zeker.
Professioneel tomatenkweker ben ik niet, bioloog slechts in opleiding, dus ik deel slechts beperkte ervaring en een beetje eigen logica. Maar, juist als bioloog in spe, vind ik het wel leuk erover na te denken.
Hallo Samgar,
Dankjewel voor de verduidelijking en uitleg. Leuk en leerzaam om te horen!
Ik ga er volgend jaar gewoon eens wat meer op letten en naar verschillende snij- en knipwonden verder en dichterbij de stam kijken!
groetjes en succes met je studie!
Diana
best grappig, in mijn jeugdjaren (zo’n 30 jaren geleden) deed ik vakantiewerk in een tomatenkas van mijn oom. Dieven braken we uit de oksel en overtollig blad aan de onderzijde werd door ons ook gebroken: de bladaanhechting druk je tegen de stam en dan breekt het blad (meestal) zonder grote wond af. Zonder erbij na te denken doe ik dat nog steeds.
Mijn ervaring is dat stompjes aan de tomatenplant in een vochtige kas de ontwikkeling van phytophthora of stuifschimmel in de hand werken.
Groet, Leon.
Hier net hetzelfde, krijg van FB geen meldingen en ga dus voorlopig nog bij de nieuwsmail blijven.
Ja, hier in het zuiden net zo als bij jou, veel tomaten en gezonde planten. Veel water moeten geven daar de planten allen in 40 liter kuipjes opgesteld staan in de tunnelserre. Het heeft hier al lang niet meer geregend enkel wat fijn gemiezer. De waterput is ondertussen al helemaal leeg.
Ondertussen veel werk met het opstarten van een permacultuur samentuin op vraag van mijn gemeentebestuur. Pfff…, is daar veel red tape mee gemoeid. Het échte begin is nog niet in zicht, en ben al bezig van maart dit jaar.
Hallo, ik heb sinds dit jaar een serre en ben begonnen met 6 verschillende tomaten planten.
Waarvan 4 kleine pruim of kerstomaatjes geven, daarnaast ook een trostomaat en een qoeur de boeuf.. Daarzit het probleem. De trossen en vruchten zijn zo zwaar dat de takjes van de trossen knakken, vermoedelijk een beginners fout.
Nuttige tips welkom…
Tot nu toe nog geen gevreesde ziektes, zou ik best al iets preventief spuiten ?
Door het warme weer doen de aubergines het wel fantastisch… Ik denk wel 15 aubergines per plant te oogsten.
Beste Diana
Ik heb ook geen Facebook en wil daarom graag gebruik blijven maken van je nieuwsbrieven.
Mijn dank en mijn complimenten voor je hints en tips.
En het delen van jouw ervaringen we steken er steeds iets van op.
Blijf aub doorgaan.
Met vriendelijke groet
Mieke Smets
Beste Diana,
Ik heb de eerste Paprika Doe Hill en ook een Sheepnose al kunnen oogsten! Beide van zaden die ik via jou heb aangeschaft. Heerlijke knapperige verse paprikaatjes, ik hoop dat er nog veel zullen volgen.
Vriendelijke groet
Anneke
Hier wordt je blog met regelmaat gelezen en bij drukke tijden bewaar ik de ongelezen blog mail om ze dan allemaal alsnog te lezen. Altijd zo leuk! Hier gaat het moestuin seizoen goed. Alleen de bieten en pompoenen/courgettes willen nog niet. Wel bijzonder uit de wortelen bak waar een beetje eigen compost door is gegaan groeit nu een struiktomaat en waarschijnlijk een courgette.
Zelf heb ik het idee de zaden die in de tuin of composthoop de winter overleven het 10x beter doen 🙂 iemand anders ervaring mee? Vorig jaar had ik een zelf opkomende pompoenzaad die de winter in de aarde heeft gelegen deed het zeer goed!
He Jolanda,
Ja heb ik ook! Dit jaar spontaan tomatenzaadjes gekiemd, boomspinazie en (heel veel) zonnenbloemen.
Ik weet dat de experts dan zeggen dat de compost niet heet genoeg geworden is bij het composteren. Of niet lang genoeg gelegen heeft. Klopt vast.
Maar blij met mijn uiterst gezonde, onverwachte zaailingen ben ik stiekem ook!
Hallo Diana,
Ik ben zo benieuwd naar je favorietenlijst zodat ik volgend jaar een leuke selectie tomaten kan maken voor in mijn eerste serre. Waarschijnlijk zal ik wat ervaring van anderen en beginnersgeluk nodig hebben. Dit jaar staan mijn tomaatjes nog buiten, altijd een risico op schimmels, maar zeker de moeite waard als het lukt.
Je blog is een grote inspiratiebron!
Dank je wel voor het delen van zoveel info en ervaring.
mijn ervaring met het afdoen van de onderste tomatenbladeren, is dat ik enkel de onderste afdoe zodat de bladeren de grond niet raken. De andere bladeren laat ik hangen, gezien deze bladeren de tomaten beschermen tegen de rechtstreekse zon; zoniet krijg ik soms verbrande witte plekken op de tomaten (staan buiten in warme temperaturen – zuid frankrijk).
Alvast bedankt voor de nieuwe soorten – alle tomatenzaad is gelukt en zo heb ik 7 nieuwe soorten. Ook de komkommerplanten groeien en ik wacht met spanning op de oogst. Spijtig genoeg is de boomspinazie niet gelukt – net na het zaaien en enorme stortbui gehad en vermoedelijk is alle zaad weggespoeld:-( Vraag me af of ik dit nu nog kan zaaien. We zitten wel met temperaturen boven de 30 graden. Ik kijk enorm uit naar de nieuwe zadenlijst; ook geen facebook gebruiker.
Succes en bedankt voor deze supertoffe site
Hallo Carine,
Ja, in de buitenteelt verwijder je inderdaad minder blad dan in de kas, want het blad dient ook ter bescherming (tegen zon maar ook regen, hagel, etc.).
Wat jammer dat de boomspinazie niet is gekiemd! Of je haar nu nog kunt zaaien durf ik niet goed te zeggen, het is al best laat, maar aan de andere kant kom ik hier nog steeds spontane zaailingen tegen, dus zou ik zelf denken dat ik nog een poging zou wagen. Ik hoop dat de zaden dan nu wel goed kiemen!!
groetjes,
Diana