Stap 2 (en 3, en morgen 4)

In het tuindagboek van afgelopen zaterdag schreef ik over de denomethode. Vrijdag gezaaid, via die denomethode, in een elektrische propagator op zo’n 26 tot 27 graden.

En nu is het woensdag, 5 dagen later, en vond ik handig (en misschien vooral ook leuk) om eens te kijken hoe het gaat. Zoals ik schreef hoor ik niet alleen maar positieve berichten over deze methode. En ik snap dat ook wel, want er zijn wel wat voorwaarden. De juiste temperatuur en vooral de juiste vochtigheid zijn wel heel belangrijk. Als zaden tussen de lagen papier te vochtig zijn kunnen ze, in combinatie met de warmte, makkelijk afsterven (bruin worden, afbreken).

Hoe vochtig moet het dan zijn? Nou, nat genoeg voor het kiemen maar niet zo nat dat ze kunnen rotten. Bij mijn eerste spiekmoment vandaag leg ik een handdoek neer en zet de plantensproeier klaar. Bij het openmaken van het papier voel ik het meestal al wel, te nat of te droog. Bij te droog sproei ik er nog wat vocht op. Bij te vochtig (maar dus ook gelijk na het sproeien) leg ik het gevouwen papier met de zaden tussen een opgevouwen handdoek (dus tussen 4 lagen handdoek en druk daar zo’n 2 seconden lang zacht met mij hand op (alsof ik er 2 seconden lang een boek op zou leggen). Dan het papier tussen de lagen handdoek halen, en dat vind ik ideaal vochtig; nat dus, maar niet zo nat dat zaden in het vocht liggen.

En hoe ziet het er dan nu uit? Zo.

Het overgrote deel ziet eruit zoals op de foto hierboven. Gezond, vochtig genoeg, nog niet aan het kiemen, maar geen onregelmatigheden. En het belangrijkste: de zaden worden al wat voller, gaan wat bol staan. Goed teken, want er is blijkbaar iets binnenin de zaden aan het gebeuren, er wordt vocht opgenomen door de zaadhuid en dat is een goed teken.

Sommige zaden zien er zo uit:

Dit is toevallig de paprika Morgenrot, die ik in het vorige tuindagboek ook liet zien. Hier wat meer zaden omdat de zaden al wat ouder waren en wellicht niet allemaal meer zouden kiemen. Ik had het mis, ze kiemen bijna allemaal al. Nog niet groot genoeg om te verspenen hoor, het is nu allemaal heel teer en breekbaar. Wat water bij sproeien, even tussen de handdoek drukken om overtollig vocht te verwijderen, en dan snel terug in het open plastic zakje,  en terug de warme propagator in. Maar het is wel duidelijk dat deze zaden (of noem ik het nu al zaailingen?) binnen een dag of 3 tot 5 over mogen naar een potje met potgrond.

Soms zien zaden er ook zo uit:

Je ziet 1 heel gezond gekiemd zaadje. En nog wat zaden die aan hun kieming zijn begonnen. Maar je ziet ook wat donker gekleurde zaden, wat beginnende schimmel wellicht. Maar zaden worden soms ook (met het vocht) zo donker als ze al wat ouder zijn. Vroeger haalde ik die zaden weg, met het idee dat het niet goed was en het andere zaden aan zou kunnen steken. Maar dat blijkt toch niet helemaal waar te zijn. Je kunt het aan het zaadje middenonder zien, wel donker maar toch ook aan het kiemen. En dus mag het blijven. Ik hou deze filters met zaden wel altijd apart en kijk ze om de dag na, als ik echt een spoor van schimmel ga zien haal ik de zaden of zaailingen er alsnog tussenuit, of als het er echt vies uit gaat zien.

En dan tot slot nog wat auberginezaden:

Zie je hoe belangrijk het is om de plastic zakjes rechtop te zetten? Want als het papier plat had gelegen had de zaailing geprobeerd om door het filterpapier naar het licht te groeien (en door een dak heen kun je niet groeien). En nu kunnen de zaailingen gewoon langs het filter naar boven groeien. En uiteindelijk zoekt een zaailing dan het licht, en er is meer licht buiten het papier dan in het papier. Alle zaailingen die groot genoeg zijn zie je op een gegeven moment met de eerste blaadjes buiten het papier piepen.

Je ziet op deze foto ook dat er zaden zijn die nog moeten gaan kiemen, zaden die net gaan kiemen en dus zaailingen die al helemaal klaar zijn. Elk zaadje heeft z’n eigen tijd nodig om wakker te worden en gooi dus nooit zomaar zaden weg, sommige zaden kiemen binnen 5 dagen, andere zaden hebben er wel 2 of 3 weken voor nodig. En uiteindelijk leg ik de zaden die helemaal niet willen kiemen, vaak bij het overplanten van de zaailingen gewoon op de potgrond bij de zaailingen en dek ze af met een heel dun laagje grond of zand of perliet. Soms kiemen zelfs dan ook nog zaden, de plotselinge overgang van constante warmte naar logeerkamerlucht die overdag warmer is dan in de nacht, meer of minder vochtige grond in plaats van papier, kunnen allemaal alsnog de ‘wekker’ zijn die zaden laten kiemen.

En zo staan er nu hier 35 zakjes met zaden in filterpapier die nog niks doen, maar ook al een stuk of 10 filters met zaden die al een klein kiempje geven. En 6 filters met zaden die echt binnen een dag of 3 al over zouden willen naar een gewoon potje met potgrond.

En dat is dan stap 3; voorbereiden. Niet leuk, wel handig (misschien zelfs nodig). Heb ik wel eens verteld dat ik een aantal jaar geleden eens naar bed wilde gaan en dacht “Wat ligt er aan het voeteneind van het bed?”. Slak, al bijna volwassen. Niet fris. Niet fris voor mij, maar nog heel veel minder fijn voor de zaailingen die dan nog teer en klein in het raamkozijn proberen te leven en te groeien. Een slak verorbert in 1 nacht zomaar 10 zaailingen, hij onthoofdt ze door de 2 kiemblaadjes op te vreten en dan is zijn honger voldoende gestild en de interesse verdwenen. En zo vind je dan de andere ochtend geen zaailingen meer maar alleen nog maar sneue steeltjes. En die gaan het niet meer halen. Als er al meerdere blaadjes zijn is er nog een kans voor ze, maar als de eerste 2 kiemblaadjes er niet meer zijn heeft de zaailing ook geen mogelijkheid meer om voeding op te nemen en kan dus ook geen nieuwe blaadjes maken en gaat dus dood.

En dus zorg ik er al jaren elk voorjaar voor dat de potjes die ik gebruik schoon zijn. En met schoon bedoel ik dan met koud water afgespoeld en ze daarna in het heetste water uit de kraan in een emmer zetten, met een scheutje bleekmiddel.

Schoon dus, en dan heb ik het niet over modder of grond, maar over slakkeneitjes, vliegeneitjes, of wat voor eitjes of minuscule larfjes dan ook. En ook geen schimmels. Morgen haal ik de potjes uit het water en mogen ze uitlekken en drogen.

En dan komt vervolgens stap 4. En dat is zorgen voor de andere benodigdheden. En dus morgen potgrond en brekerzand kopen en mengen en alvast op een warm plekje zetten (want tere zaailingen van een 27 graden ‘couveuse’ zo in potgrond van 4 graden overplanten is vragen om problemen).

Het is nu woensdag, zaterdag of zondag gaan de 6 filters met zaailingen overgezet worden naar potjes. En dan dus weer een nieuw tuindagboek :-).