De zomer voorbij
Nog steeds mooi weer, het kan bijna niet op dit jaar. Maar het is wel duidelijk dat de zomer voorbij is. Hier beginnen de eerste bladeren al te vallen, courgettes en pompoenen zitten stijf onder de meeldauw, er groeit vooral nog onkruid, en dan gras, heel veel gras (en vogelmuur, dat kan er ook wat van).
Het is nogal ‘een zootje’ op de tuin. Om geen andere reden dan dat we onszelf nu eenmaal niet kunnen delen en heel veel te doen hebben. Ik durf met goed fatsoen geen foto van de tuin te laten zien :-).
Maar wel een foto van een tros druiven zoals we die deze week hebben geoogst in de kas van Yvonne.
Zelf hebben we de kasdruif een jaar of 6 geleden al weggehaald, omdat het voor eetkwaliteit altijd kleine druifjes waren met veel pit en vel, welk ras ik dan ook koos (plus ze nam veel plek in, plus ze kreeg elk jaar meeldauw). Maar met deze druiven gaan we wijn maken.
Tenminste…..dat gaan we proberen, voor het eerst. En dat is nog best ingewikkeld allemaal (van Ph en soortelijk gewicht meten tot overhevelen, waterslot, etc.), maar wel heel leuk te doen. Dus al een hele dag bezig geweest met het oogsten van druiven, het schonen en de druifjes van de stelen halen.
En nu staan de druiven, met aardappelpureestamper kapot gestampt, te gisten. Ik vond het nog wel een artistieke foto, maar bedenk dat er al wat alcohol omhoog lijkt te stijgen wanneer ik de foto zo dichtbij maak :-). En heel fris ziet het er niet uit, toch schijnt dit de goede kant op te gaan.
Deze week eindelijk wel regen gehad en daar was de tuin blij mee, want het was ondertussen zo droog dat het moeilijk werd om wortelgewassen uit de grond te halen. En daar hebben we er nog best aardig wat van staan, tussen het onkruid in (zomerwortelen, bietjes, knolselderij, schorseneren, pastinaken).
En dus gaan we vanaf morgen oogsten wat er nog te oogsten valt, vak voor vak, en het dan ook gelijk helemaal schoon maken, en daarna gebruikt stro erop (als bedekking, zodat het onkruid niet zo hard groeit tot het spitten in november en december/januari). Nu zijn we nog vaak links en rechts wat aan het doen maar schiet er niets echt veel op. Pastinaken laten we trouwens staan, want die eet je het best vers van het land (anders worden ze stug en stokkig). Afgelopen week de eerste 3 pastinaken geoogst en een erg lekker soepje van gemaakt (ik zal het recept direct hierna even plaatsen op de pagina van de Pastinaak).
De braam is klaar (de gedragen takken tot op de grond weggesnoeid en de nieuwe takken die volgend jaar gaan dragen langs het hekwerk opgebonden). De jonge fruitboompjes zijn gesnoeid en opgebonden, stro eronder. Maar zo is er nog 400 vierkante meter werk over :-).
Nog een teken dat de zomer voorbij is, de eerste zaadgids kwam gisteren met de post binnen :-).
En dus, tussen al bedrijven door, al voorzichtig bedenken wat ik volgend jaar waar zou willen en kunnen zetten. Ons eerste jaar in de verhoogde bakken zit erop, en er zijn soorten die ik er zeker weer wil gaan zetten, maar ook soorten groenten die ik er niet meer zal zetten (de Mediterrane kruiden doen het er geweldig, maar bijvoorbeeld aardbeien hebben er gewoon niet genoeg water gekregen en daardoor geen geweldige oogst). Worteltjes en boontjes en bietjes hebben het ook geweldig gedaan in de bakken, maar kool wordt er hoog en slank maar geeft maar kleine kooltjes – hadden ook meer vocht gewild. De Acmella doet het er geweldig (die deed het altijd slecht in de gewone tuin), maar de peterselie veel minder (en doet het altijd zo goed in de gewone tuin). Leuk om die verschillen zo te hebben gezien en daar volgend jaar de vruchtwisseling op aan te passen.
Zojuist kreeg ik het bericht dat de knofloken die ik bij Leven van het Land bestelde op de post zijn gegaan. En dus verwacht ik die morgen en gaan we vandaag het vak waar ze mogen komen schoon maken, zodat ze morgen gelijk geplant kunnen worden.
Want het is een mooie tijd om knoflook te planten, de grond nog warm genoeg om de tenen snel uit te laten lopen, maar het is toch ook gewoon bijna oktober. Mijn ervaring is dat het het mooist is wanneer er zo’n 10 tot 15 centimeter lof op de tenen staat wanneer de winter toeslaat (minder lof zorgt ervoor dat de knoflookjes wellicht nog niet allemaal sterk genoeg zijn om de winter in te gaan, teveel lof geeft vaak zwakke planten met vorstschade na de winter). Maar goed, niet alleen de planttijd maar ook het weer/temperatuur in de komende maanden zorgt voor te weinig, precies genoeg of teveel lof.
Op de laatste foto zie je de Gaillardia pulchella Scarlet Plume die in de verhoogde bak nog steeds volop staat te bloeien, nu al maanden.
En zo hebben we het nog steeds druk, als het blad van de bessen is afgevallen wordt het tijd om die eens goed te snoeien, we willen de bloementuin iets gaan veranderen (2 paden leggen) en er een groentetuin van maken, alles moet opgeruimd worden, en dan volgt zoals elk jaar het spitten weer. Maar voorlopig eten we vandaag nog bietjes van eigen tuin. En komend weekend wellicht maar eens iets met pompoen maken want ook die zijn nu wel rijp om te oogsten.
Altijd leuk om je dagboek te lezen, en je website heeft me al goed geholpen bij m’n eerste jaar moestuinieren 😉 Veel plezier nog! Grtn
Hallo Steven,
Leuk om te horen!
En een goed eerste moestuinjaar heeft vast ook te maken met het mooie weer dit jaar :-).
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Complimenten voor je prachtige tuin en de manier waarop je alles verwerkt wat eruit komt.
Ik heb zelf ook een bescheiden moestuin en nu wil ik komende week knoflook gaan zetten mijn vraag is moet je het vliesje wat om een teentje zit er ook afhalen?
Alvast bedankt.
Groetjes Gerrie.
Hallo Gerrie,
Nee hoor, het vliesje mag je gewoon laten zitten, dat breekt vanzelf af in de grond en de knoflook groeit daar gewoon doorheen. Ik denk dat het de knoflookteen zelfs in de eerste weken nog beschermt tegen bodemschimmels en ‘beestjes’ maar dat weet ik niet zeker.
Veel plezier en succes met het poten van je knoflooktenen!
Diana
Dag Diana,
Om in het achterhoofd te houden: van blauwe druiven kun je heerlijke jam maken, als je de moes (na opkoken door de passevite met kleinste zeefblad) wat meer pit geeft met citroen, zowel het sap als vooral ook de schil. Anders gezegd: voordat de (vanzelfsprekend biologische) citroen wordt uitgeperst wordt eerst de schil met een fijne rasp geraspt en die zest gaat bij de moes, samen met het sap (en wat tawny port, kaneel- en gemberpoeder). Erg lekker!
Vraagje: kan naar jij weet knoflook in een pot worden gekweekt (komt die in een pot de winter door) en kan ook een bol knoflook uit de supermarkt worden gebruikt?
Martine
Hallo Martine,
Ik heb wel eens druivengelei gemaakt, dat vond ik wel lekker maar niet heel bijzonder (de smaak van druiven is heel lekker maar in jam wordt het vooral zoet zonder een heel uitgesproken smaak). Toen ging er ook citroensap in, meen ik. Met kaneel, port en gember krijgt het ongetwijfeld meer smaak :-).
Ja hoor, knoflook kun je ook in een pot kweken. Gebruik wel een diepe pot zodat de wortels zich goed kunnen ontwikkelen. En ze kan ook vorst verdragen, maar dat is deels ook afhankelijk van het ras dat je gebruikt. Bij strengere vorst zou ik de pot ’s nachts in een schuur, kas of garage zetten. Je kunt supermarktknoflook gebruiken mits die niet gegast is. Bedenk dat de sommige supermarktknofloken al wel 2 jaar oud kunnen zijn en soms niet meer uit willen lopen door de lange opslag of gebruikte middelen. Ik heb eens Aldi-knofloken geplant, die deden het prima. En zoek anders knofloken uit die misschien al uitlopen en een groen puntje laten zien.
groetjes,
Diana
Dag Diana,
Bedankt voor je reactie.
Wat de druivenjam betreft: het gaat vooral om de citroenzest, die voor een soort van marmelade-smaak zorgt.
Ik ga maar eens knoflookjes planten. Dit jaar probeer ik voor het eerst in potten te moestuinieren (op het balkon) en het resultaat is….mwah. Veel rupsen en jouw middeltje daartegen van water, olie en zuivere zeep heeft misschien de rupsen gedood, maar de boerenkool heb ik moeten weggooien, want ondanks dat ik de bladen een paar keer heb gespoeld, bleef de kool naar groene zeep ruiken en smaken. Volgend jaar vrolijk verder. Maar de andijvie en de sla en de bietjes en de boontjes zijn best goed gegaan (hoewel in de bootjes zwarte luis kwam, waartegen ik ook met dat zeepwater heb gespoten en dus zullen die ook naar zeep smaken, misschien).
Hallo Martine,
Dat is erg jammer. Ik gebruik 1 eetlepel ‘driehoek’ per liter water en hier nog nooit ‘zeepsop’ geproefd. Maar ik gebruik zeker ook niet op alles het zeepsopmiddeltje, uiteindelijk mag er hier altijd alles blijven leven, zolang het niet al te erg ten koste gaat van de opbrengst van groenten. Het middeltje helpt tegen luis, en tegen sommige rupsen, maar zeker niet tegen alle rupsen.
Al 2 jaar helemaal niks hoeven te spuiten, en ik heb nog nooit op kool of bonen gespoten. Tegen bonenluis gebruik ik liever Tropaeolum, een plant die de bonenluis aantrekt en de bonen met rust laat. Tegen wat dan ook op kool doe ik niet zoveel, behalve gewoon rupsen ‘plukken’ (want het zijn als vlinder echt heel nuttige dieren, de rupsen gaan de composthoop op en daar is altijd wel genoeg te eten voor ze). Als een plaag te erg wordt (dat is nu het geval met witte vlieg in de boerenkool) gaat die kool gewoon weg. Eigenlijk gebruik ik het middeltje alleen (wanneer nodig) op peperplanten in de kas als die onder de luis zitten, en bij de rupsen van de spinselmot, en dan spuit ik dus op het blad, niet op vruchten.
Veel succes met je knoflookteelt.
Vergeet niet om bij de teelt in een pot zo rond half tot eind februari wat voeding te geven.
groetjes,
Diana
Dag Diana,
Gelukkig smaken de sperziebonen gewoon naar sperziebonen (voor de zekerheid wel goed afgespoeld). Kennelijk is het zeepmiddeltje minder handig voor bladgewassen. Overigens vond ik op mijn zoektocht op internet naar andere mogelijkheden tegen rups op boerenkool dit verhaal op de site van Groenteninfo over witte vlieg op boerenkool:
Betreft : witte vlieg op boerenkool en andere.
Wij ( Compostmeesters Laakdal) hebben bijzonder goede ervaringen in de strijd met de witte vlieg door de planten te besproeien met goedkope COLA van de Aldi. De vliegjes verdwijnen massaal en na een fikse regenbui
zijn de resjes Cola verdwenen. Komen ze terug, dan opnieuw spuiten. Goedkoop en ongevaarlijk.
Moeten jullie ook eens proberen.
Fonz Hendrickx Laakdal
Ach, niet geschoten is altijd mis….
Groet,
Martine
Hallo Martine,
Wat een leuke tip. Ik had er nog nooit van gehoord, ga het zeker eens proberen, wanneer we zoveel witte vlieg hebben dat het een echte plaag is.
Bedenk wel dat je geen biologische boontjes meer hebt als je kijkt wat een rommel er in Cola zit 🙂 (mijn man laat er roestige schroeven in schoon worden).
groetjes,
Diana
Oeps, misschien dat daarom de witte vlieg ‘kassiewijle’ is….
Martine
Niet te bang zijn voor Cola. Er zijn heel wat fabeltjes over. Het reinigen van roestige schroeven e.d. zal met veel meer (fris)dranken kunnen omdat dit zeer waarschijnlijk door het (fruit)zuur komt wat in Cola zit. Zuur zit ook in vrijwel alle fruit, en dus ook de dranken die ervan gemaakt zijn, zoals bijvoorbeeld ook wijn. Ik weet dit niet zeker, maar ik vermoed dat in Cola vrij veel citroenzuur zit. Dat zit in een citroen dus ook. Is die dan ongezond? Hooguit slecht voor je tandglazuur als je er teveel van eet.
Hallo Bert,
Nee hoor, ik ben niet bang voor cola (al vind ik het eerlijk gezegd niet te drinken :-)).
Maar heel goed is het ook weer niet, want er zit nog heel veel meer in dan citroenzuur. Maar ik ben er zeker niet tegen als het een goed middeltje blijkt te zijn tegen insecten. Maar ik vroeg me in dit geval af waarom elk beestje dood moest, soms moet je ook wel eens bedenken of het niet gewoon handiger is om het te laten gaan zoals het is, soms lost het zich vanzelf weer op zonder alles te vernietigen dat wat van je groenten steelt. Maar dat is mijn mening hoor, ik heb makkelijk praten met genoeg tuin en sla en andijvie om niet elk beestje dat een krop opeet te hoeven te bestrijden.
groetjes,
Diana
Ik lees net dat je bezig bent met wijn maken. Leuke hobby, waar ik ook een jaar of twee geleden mee begonnen ben. Als je er voor zorgt secuur (afmeten ingrediënten) en schoon te werken (flessen en gereedschappen voor gebruik goed reinigen/ontsmetten met sulfietwater), dan zul je van de druiven zoals je die beschrijft best een goede wijn kunnen maken. Als we het dan over ingrediënten voor wijnmaken hebben, heb ik misschien nog een tip voor je. Je hebt bij je wijnmakers-benodigdheden ongetwijfeld een enzym (b.v. “Multizym”), om smaak en sap uit de geprakte druiven te halen. Ik heb pas geleden ontdekt dat dit spulletje ook heel handig is om tomatenzaadjes heel snel mooi “slijmvrij” schoon te maken. Je haalt gewoon de zaadjes met de slijmerige substantie uit de tomaat, doet ze in een bakje, een paar druppels multizym erbij en na een paar uurtjes “weken” kun je ze in een huishoudzeef gewoon met kraanwater afspoelen. Dan drogen en klaar is kees, het lijken wel zaadjes uit een gekocht zakje zo schoon. Ik heb een kleine week geleden een kiemtestje opgestart met zaadjes van “normale” TOMaten en “Party-” (een soort langwerpige cherry-TOMaatjes) die je normaal alleen in de winkel kunt krijgen (AH bijvoorbeeld) en ze zijn allemaal gekiemd (DENO methode) en al klaar om te verspenen. Nu eens kijken of we die met de weeuwenteelt methode in de kas kunnen laten overwinteren… Over de oorsprong van het woord weeuwenteelt kun je ook wel een ideetje opdoen als je googlelt naar het woord “weeuw”. Dat betekent bijvoorbeeld “weduwe” of “plantje”. Weeuwenteelt zou misschien dan de betekenis “weduwenteelt” als oorsprong kunnen hebben.
Hallo Bert,
Ik doe op dit moment samen met 2 vrienden een wijncursus (SWEN 1) en daarin krijg je ook les over vinificatieprocessen. De vrienden hebben ‘vroeger’ al eens vruchtenwijnen gemaakt, zaten toen ook op een wijnmakersclub. En zo besloten we om dan echt wijn te maken, omdat dat soort cursusstof ook heel veel begrijpelijker wordt als je ook werkelijk ziet wat gistende wijn is, hoe het eruit ziet, hoe lang het duurt, wat overhevelen is, etc., etc.. En we hebben de smaak te pakken, we hadden zoveel druiven dat we 3 flessen van 5 liter konden maken, 1 wit (maar wordt waarschijnlijk heel licht rosé :-)), 1 rosé en 1 rood. De witte en de rode wijn zijn ondertussen al uitgegist en een keer overheveld, de rosé staat nog zachtjes te pruttelen. En we hebben ook gelijk een fles kweeperenwijn gemaakt, die staat ook nog te pruttelen.
Of het te drinken wordt is de grote vraag. Maar het is in ieder geval heel erg leuk om het eens te zien en te ervaren. En we willen volgend jaar in ieder geval eens bramenwijn maken. Weer een nieuwe manier van het verwerken van eigen oogst :-).
Dank voor de tip! Ik ga eens kijken in de tas met de gistsoorten, sulfiettabletten, etc. welk enzym wij hebben gebruikt, wat het is, etc.. En het wellicht volgend jaar eens proberen, want ik ben echt niet dol op de tientallen bakjes rottende tomatenprutjes hier, met alle geur die er bij vrijkomt, en de fruitvliegjes die erop afkomen, en het spoelen van die zaden is al helemaal niet fris :-).
Ik heb nog even gezocht op websites als ‘Onze Taal’, etc. maar ik kan niet veel over de herkomst van het woord weeuwenteelt vinden. Maar ik kan me er zeker iets bij voorstellen. Ik woon op Voorne-Putten. Als ik mensen van Goeree, etc. het woord weduwe hoor zeggen hoor ik er al bijna weeuw in.
groetjes,
Diana
Hallo Diana,
Dat met die enzymen voor de tomatenzaadjes zou ik dan zeker proberen. Wij (mijn vrouw Anita doet eigenlijk de moestuin, ik de wijngaard) hebben de tomatenzaadjes de eerste keer met heel veel werk zonder rotten enz. proberen uit hun slijm te halen door ze op keukenpapier te laten drogen en daar zaten ze later dan weer onlosmakelijk aan vastgeplakt. Ook niet handig dus. Anita zag toen op je site dat jij ze los “weekte” door ze eigenlijk te laten rotten. Dat leek mij dus al een smerig en langdurig proces wat uiteindelijk misschien hetzelfde doet als een enzym. Zo kwam ik dus op het idee van dat enzym, wat ik voor het wijn maken toch in huis had. Het was echt in een middagje gepiept en stinkt dus helemaal niet. Het slijm wordt gewoon heel dun, bijna water en kun je dan zo met kraanwater wegspoelen. Daarna kun je de zaadjes dan heel gemakkelijk drogen. Ik gebruik daar dan een soort “spatdeksel” (lijkt een plat keukenzeef) voor, maar een theedoek of iets dergelijks zal ook wel werken.
Hallo Bert,
Voor grotere hoeveelheden vond ik in ieder geval tot nu toe de methode met het laten fermenteren van zaden de beste. Maar voor kleinere hoeveelheden zaden vind ik de methode met het zilverzand ook ideaal; haal daarvoor de zaden met gelei uit de tomaten, spoel ze even goed in een theezeefje en laat uitlekken. Meng de gelei/zaden dan met zilverzand, en zet dat lekker warm in een raamkozijn in de zon. Elke dag even omroeren. Het zand zal de gelei absorberen en dan kun je de zaden door het theezeefje er weer uit filteren. Ik ben hetzelfde nu aan het doen met komkommer- en melothriazaden. En dat gaat ook heel goed (alleen droogt het zand nu niet snel genoeg meer – te koel en te weinig zon – hier zijn nu alle elektrische apparaten bezet door bakjes met zand-komkommerzaden :-)).
Ik ga het enzym volgend jaar in ieder geval zeker eens proberen!
Diana