Nu al?

Tjongejonge. Phytophthora houdt van vochtig weer, ik weet het, maar de temperatuur moet dan ook hoog genoeg zijn, en hier zit ik nog steeds elke avond met een trui aan op de bank en denk met weemoed aan mijn flanellen dekbed als ik naar bed ga.

We tuinieren ook nog eens op een volkstuin, daar waar veel tomaten en aardappelen worden geteeld. Onze Spaanse buurman heeft met veel bravoure aangegeven veel verstand van moestuinieren te hebben maar begint ondertussen ook wel toe te geven dat moestuinieren in Spanje toch anders is dan moestuinieren in Nederland, vooral als het gaat om temperatuur en vocht, en wat dan aan ziekten, plagen en schimmels met zich meebrengt.

Hieronder zie je één van zijn aardappelen. Hij teelt ze in emmers want hij vindt de vette kleigrond maar niks. Dat mag, ik leer graag van andere mensen, en zelf heb ik de klei ook wel eens vervloekt, maar na 33 jaar moestuinieren en elk jaar weer de grond verbeteren met mest en compost, bladaarde en wormencompost, lavagrit en mulchlagen, heb ik wel ondervonden dat klei hoe dan ook klei blijft en dat je er beter mee kan werken dan er tegen (ik houd rekening met klei want klei houdt geen rekening met mij). Ongetwijfeld kun je hetzelfde over zandgrond zeggen 🙂

Mmm. Niet goed. En hij had er heel veel, enkele tientallen. Ondertussen zijn ze bijna allemaal ‘geruimd’ maar het kwaad is geschied (letterlijk, mijn vader noemde Phytophthora vroeger altijd ‘het kwaad’, als in ‘het kwaad zit in de aardappels’). Let vooral ook even op de kale en mede daardoor kletsnatte modderige grond – klei dus.

Ik hoorde deze week trouwens ook van tuinbuurman Rens dat er in het Algemeen Dagblad een artikel stond over een boer met 30 hectare aardappelen met Phytophthora. Extreem vroeg. Door extreem weer. En als het eenmaal in de aardappelen zit, zijn de tomaten al snel aan de beurt (want die zijn zo nauw aan elkaar verwant dat je ze zelfs op elkaar kunt enten).

Wij hebben maar zelden Phytophthora in de kas, omdat het er droog is en niet waait, en Phytophthora heeft vocht nodig om zich te kunnen verspreiden (iemand legde het eens uit als ‘met roeispaantjes’). Er hebben hier wat jonge tomatenplantjes in mei even een paar dagen buiten gestaan voor ik ze in de kas uitplantte. Er staat geen briefje bij dus ik heb geen idee hoe Phytophthora in de kas terecht is gekomen. Ik weet wel dat ik volgend jaar tomatenzaailingen niet meer buiten laat staan. Voorkomen voor alles.

We hebben dus Phytophthora in een kas:, kas 2 welteverstaan. In kas 1 staan geen tomaten meer en kas 3 is vooralsnog schoon. En dus houd ik de deur van kas 3 dicht en staan de ramen op een kier. En is er één regel: wat ik ook moet doen, altijd eerst kas 3 en pas als laatste kas 2, of het nou om dieven, water geven of wat dan ook gaat. Zodat de kans zo klein mogelijk is dat ik zelf met een vuile knipschaar, kleding of wat dan ook Phytophthora van kas 2 naar kas 3 breng.

Want niemand wil Phytophthora. Als er mensen zijn die dit lezen en niet weten hoe verwoestend deze pseudoschimmel is, dan bij deze nog even wat horrorfoto’s:

Als ze er op de foto nog niet oneetbaar uitzien, bedenk dan dat ze in ieder geval oneetbaar ruiken (een penetrante rottingslucht met een vleugje riool).

Ik werd er door tuinvriendin Laura deze week op gewezen, zij zag door de ruiten heen een tomaat in mijn kas met Phytophthora.

Ik heb de 3 planten gelijk verwijderd. Maar 2 dagen later zag ik 8 nieuwe planten met de eerste aantastingen (zo snel kan het dus gaan). Teveel om ook nog weg te gooien, want er volgen er vast nog meer). En dus greep ik naar het middeltje waar ik 2 jaar geleden zulke goede resultaten mee zag: 2 eetlepels (30 gram) baking soda (Natriumbicarbonaat, in een oranje doosje dat je in vrijwel elke supermarkt in de bakafdeling kunt vinden) mengen met 3,1 liter water en de planten daarmee vernevelen.

Of het echt helpt ga ik dit jaar dus ondervinden. Het zou de pH van de plant dusdanig veranderen dat Phytophthora zich minder makkelijk kan ontwikkelen en verspreiden. In de buitenteelt wordt aangeraden er ook nog een eetlepel olie en/of 1 eetlepel groene zeep door te mengen (en dat is dan vooral als hechtmiddel). In de kas ben ik altijd huiverig voor olie (brandt door het glas in de zon….. als die ooit nog gaat schijnen). En omdat het in de kas niet regent heb ik besloten dat ik geen ‘hechtmiddel’ nodig heb. In de buitenteelt moet je het blijven herhalen (in verband met regen, eens per 2 weken als je het preventief wilt gebruiken of eens per week als het al in de planten zit). In de kas hoop ik dat ik het aan kan kijken en pas bij het eerstvolgende plekje dat ik zie weer ga vernevelen. Ook de gezonde planten natuurlijk want in het beginstadium kun je het nog niet direct zien (denk aan de bewaaraardappelen die je naloopt en waarbij je na enkele weken toch weer nieuwe aantastingen vindt).

Ik ga dus, onverwacht en ongewenst, nog wat testen dit jaar en hoop van harte dat het helpt!! Want een hele kas met door Phytophthora aangetaste tomaten is wel echt een ramp voor een zomer vol tomatensalades en een goede wintervoorraad tomatensaus.

Ik schreef trouwens 3 jaar geleden al eens 3 blogs over dit onderwerp, toen testte ik een huismiddeltje met appelazijn en tuinvriendin Laura met de baking soda-oplossing (en zij had veel meer succes dan ik), voor wie er interesse in heeft (en ook handig om dan de reacties te lezen want daarin geven andere mensen uitleg of tips of delen hun eigen manier van bestrijden);

• Phytophthora in tomaten bestrijden
• Nog één keer
• Het einde van de test

Meestal kan ik in de laatste week van juni de eerste vroege rijpe cherrytomaatjes oogsten maar dat zit er dit jaar niet in; door het koele, bewolkte en natte weer lijken alle tomaten wat later te bloeien dan in andere jaren. Hoewel ik wel al tomaatjes zie hoor, zoals deze Datterino Arancio

Maar het duurt echt nog wel weken voor die groot genoeg zijn om überhaupt aan ‘rijpen’ te gaan denken.

Tot slot wil ik heel graag nog iedereen heel hartelijk danken voor alle lieve wensen en persoonlijke verhalen naar aanleiding van mijn vorige blog!! Ik weet niet of het nog lukt om de reacties allemaal persoonlijk te beantwoorden maar ik ga het proberen. Eén zin uit al die reacties spookt al dagen door mijn hoofd en dat is “De tuinier heeft de tuin meer nodig dan de tuin de tuinier nodig heeft”. En dat klopt!!

Nog even foto´s, van 2 nieuwe Salvia-aanwinsten; de bovenste is Royal Velours (een zusje van Royal Bumble, vooruit, daar onder ook nog even een foto van). En de onderste is La Grande Boom, allemaal uit de microphylla-groep. Allemaal prachtig, allemaal heerlijk geurend, allemaal rijk- en langbloeiend en allemaal hommels en andere bestuivers!