Alles

Ik heb geen idee waarom maar als het om tuinieren gaat heb ik altijd al alles gewild. Maar dan ook echt alles. Om het na een paar jaar weer in te wisselen voor iets anders. Want het nadeel van ‘alles’ is dat er daar in het tuinieren heel veel van is.

Ik heb een ‘formele’ achtertuin gehad, met buxusbollen. Heel groot zijn ze nooit geworden want ik vond het toch al snel saai, groef ze uit en gaf ze weg. Ik heb heel veel kuipplanten gehad. Tot we elk jaar een zolder vol overwinterende planten zat waren (met al het gezeul met zware potten in voor- en najaar en in de zomer elke dag water geven). Ik hou van een bloemenweide maar daar is ons stadstuintje helaas te klein voor. Ik heb Fuchsia’s gespaard, had er zeker 50 in potten. Prachtig, grote, kleine, enkele, dubbele, hangers en staanders, maar wel heel veel werk om te overwinteren, op te potten en een zomer lang voeden en water geven. Dus ook die verdwenen langzaam.

En ik hoef natuurlijk niks te zeggen over de moestuin; misschien wel mijn grootste tuinliefde die ook nooit voorbij is gegaan. Van het zaaien tot het oogsten; het is veelomvattend, arbeidsintensief, leerzaam, altijd spannend en geeft zo’n rijk gevoel (om nog maar te zwijgen over de smaak van zelf geteelde groenten, fruit en kruiden).

De liefde voor Fuchsia’s, kuipplanten, een buxusbol, etc. is trouwens ook niet verdwenen hoor; ik kan dat bij iemand anders nog steeds prachtig vinden, soms zelfs de neiging hebben om ze zelf ook weer eens te gaan zaaien, planten, telen. Maar meestal weet ik me te beheersen.

Ik schreef op deze website al eerder over mijn liefde voor Salvia’s, plukbloemen, Dahlia’s, tomaten, rozen, pepers, zelf zaaien, blauwe bessen, Canna’s, potten, felle kleuren, inmaken, hosta’s, eenjarige bloemen, mediterrane kruiden……. en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Ik zeg wel eens dat er vast ook een tijd komt dat ik niet meer kan tuinieren en ‘achter de geraniums kom te zitten’. Maar ook daar valt dan weer een hele wereld in te ontdekken, weet ik nu al; van verschillende kleuren in bloem en blad, Franse geraniums, hangers en staanders, dubbele en enkele, geurgeraniums, etc.. De conclusie is bijna geruststellend; als het gaat om het genieten van tuinieren, in welke vorm dan ook; er komt nooit een eind aan.

Ik kreeg vorige week, naar aanleiding van mijn nieuwe aanwinsten (rozen en clematissen) de link naar een oude aflevering van Gardener’s World. Dat was een heerlijke sprong terug in de tijd. Op youtube kun je de 6-delige serie van Geoff Hamilton van Gardener’s Wold over de Cottage Garden vinden. Het staat maar zelden op youtube, en als het er is, is het maar van korte duur. Dus wees snel als je er interesse in hebt. En wees tegelijkertijd gewaarschuwd; het is uit eind jaren 80/begin jaren 90; oud, met slecht beeld in ouderwets formaat. Maar tjonge, wat een heerlijke ‘slow-tv’

En dan zijn er, naast Geoff Hamilton (en natuurlijk ook zijn opvolgers als Alan Titchmarsh en Monty Don) nog 2 anderen die ik moet noemen: Julia Voskuijl die het boek De Mooie Moestuin schreef. Nou, dat lijkt me duidelijk, bij het lezen van haar boek zag ik mijn eigen mooie moestuin al voor me. En Christopher Lloyd van The Great Dixter Graden. Ik zag hem af en toe in Gardener’s World, een ‘enfant terrible’ omdat hij meende dat kleuren niet konden vloeken en dat er geen regels waren als het ging om plantencombinaties, indelingen, stijlen, etc. (dat was in die tijd best een dingetje). Er hoeft nu niet meer over te worden nagedacht maar in 1990 was roze met rood uit den boze, en een roos met een canna ook. Christopher Lloyd vertelde me (en liet zien) dat er niks mis mee is.

De ‘Cottage Garden’ was misschien wel de bekendste en meest gebruikte tuinterm in de jaren tachtig en negentig (ach jee, ik word echt oud :-)). Gek hè, je hoort het nu nog amper, jonge mensen kennen het misschien niet eens.

En dus wordt het tijd om de Cottage Garden weer in ere te herstellen. Volgens Wikipedia is dit de omschrijving: “De cottage-tuin is een tuinstijl die gebruik maakt van een informeel ontwerp, traditionele materialen, een dichte beplanting en een mix van sier- en eetbare planten. Engels van oorsprong, het hangt af van gratie en charme in plaats van grootsheid en formele structuur”. En daar kan ik dan nog aan toevoegen; goed zorgen voor de grond en alles wat erin groeit en leeft, geur en kleur, zachte lijnen en over paadjes groeiende planten, geur, plukbloemen, kleurencombinaties, bestuivers lokken en het nut van dieren in de tuin in het algemeen. Ik kan in het informele nog wel eens doorslaan (ook door een verkeerde inschatting van groeikracht, of ruimtegebrek), het beste voorbeeld kun je bovenaan dit blog zien, daar is het overhangen van planten over paadjes misschien iets te ver doorgevoerd :-).

In dit decennium zijn er andere termen; permacultuur en voedselbos zijn nu in de mode. Dezelfde Wikipedia over permacultuur: “Permacultuur is een methode waarbij naar voorbeeld van natuurlijke ecosystemen en oude/traditionele tuinbouwmethoden en op basis van met name symbiose, ethiek en ecologie een menselijke leefomgeving gecreëerd wordt die ecologisch duurzaam en economisch stabiel is”.

Er zijn naar mijn mening maar een paar verschillen. Permacultuur gaat over voedsel en de cottage garden mag ook vooral mooi zijn. En natuurlijk zijn we verder in de tijd en zijn er wetenschappelijke onderzoeken, nieuwe inzichten en technieken die er toen nog niet waren (en die we, als ze er wel waren, lastiger konden vinden door het gebrek aan televisienetten, internet, social media, etc.). Ik wil bijvoorbeeld binnenkort naar de film ‘Onder het maaiveld’, de kennis over wat daar allemaal gebeurt was 30 jaar geleden nu eenmaal minder.

Bij het oude cottage garden-principe wordt ecologisch duurzaam en economisch stabiel niet benoemd maar dat was zeker ook belangrijk, net als zelfvoorzienendheid, respect voor de tuin, de grond en alles wat er in leeft. Er werd volop zelf gezaaid, gestekt en gedeeld, compost gemaakt en gemulcht, en er werden soorten en rassen gekozen die het goed in dat klimaat deden en er werd ook gedacht aan bloemen die veel bestuivers lokken. Maar het is nu misschien iets meer doorontwikkeld, en het accent lag toen net iets meer op mooi dan op nuttig. De grote overeenkomst blijft toch altijd de liefde voor de tuin en tuinieren.

En dan tot slot nog even over dat ‘alles willen’. ik heb dus jarenlang verschillende stijlen en plantensoorten geprobeerd. En ondertussen bedenk ik dat het allemaal bij elkaar kan, omdat ik het wil; fruitbomen en Canna’s, rozen en oermoes, sla en eenjarige bloemen, bloembollen en bessen, potten en niet spitten, lekker voor ons en voor dieren (mits ze het enigszins met ons willen delen), kruid en onkruid, wild maar ook georganiseerd, mooi en lekker, erin werken maar ook zitten en genieten.

Dat ik daar nou 55 jaar voor moest worden, om dat uiteindelijk een beetje beter te begrijpen 🙂

In dit blog vind je een aantal foto’s van korter en langer geleden die hopelijk duidelijk maken wat ik bedoel. En dan nu gaan we alles wat we hebben geleerd en geprobeerd weer gebruiken om beetje bij beetje onze volkstuin van 300 vierkante meter te veranderen in minstens evenveel siertuin als moestuin., maar ook met eetbare planten, bloemen die veel bestuivers lokken, plukbloemen en droogbloemen, geurige planten, bollen en knollen, klimmers en kruipers, etc.. Ouderwets en toch modern. Eigenlijk kun je het een ‘inclusieve tuin’ noemen, moderner dan dat kan toch niet 🙂 !

Ik beloof volgende week weer een gewoon blog over wat te doen in de moestuin, want de tomaten kiemen en moeten volgende week worden verspeend, ik heb eenjarige bloemen gezaaid, het wordt tijd om het vak waar de aardappelen gaan komen leeg te maken (dan kunnen we ze over 2 weken gaan poten) en zo nog 100 dingen. Want het was lang kletsnat en koud, maar nu is de lente toch echt begonnen!!