De lekkerste tomaat ter wereld

Ik ben heel voorzichtig aan mijn planning voor 2023 begonnen. Die planning hangt altijd samen met het bestellen van zaden; terwijl ik leuke soorten en rassen zoek en bestel staat ook mijn planning-in-excel open zodat ik er gelijk een plekje voor kan invullen. Niet voor buiten hoor; dan bestel ik gewoon wat ik leuk vind, of wat ik nodig heb (en ik weet redelijk uit mijn hoofd hoeveel bietjes, venkelknollen, andijvieplanten, etc. wij per jaar willen zetten – uiteraard met wat extra want een deel haalt door pech, droogte, slakken, etc. de eindstreep niet).

Ik heb het over tomaten. Misschien wel mijn allergrootste liefde in de moestuin. In de eerste moestuinjaren (rond 1991) kochten en plantten we altijd 6 geënte tomatenplanten in de enige kas die we hadden. Maar al snel veranderde dat: van een 2e en 3e kas, en naar veel meer tomatenplanten: lang leve internet en zadenwebshops waardoor ik ineens overal mooie en lekkere rassen kon vinden!!

Ik weet nog welke de eerste waren: de rassen Ananas en Tangella en ik weet nog waar ik de zaden kocht. Terwijl ik dit blog schrijf peins ik al een uur hoe die webwinkel heette (waar je toen nog een papieren catalogus bestelde). Wat grappig dat ik door dit blog uiteindelijk achterin de krochten van mijn hersenen de naam van de webwinkel weer vond…… en ze bestaat nog steeds!! Ik ga dit weekend (te koud voor de tuin) gelijk eens kijken wat ze nog hebben, en op zoek naar wat nostalgische plaatjes en gevoelens 🙂 : La Ferme de Sainte Marthe

Afijn, toen werd ik dus verliefd. In mijn geheugen was de Ananas-tomaat enorm groot en smaakte ze ook echt naar ananas (en de Tangella naar mandarijn). Uiteindelijk smaakten ze natuurlijk naar tomaat maar dan wel in een heel andere dimensie dan de wat saaie rode ronde geënte tomaten met doorsnee smaak die we tot dan toe teelden.

Ik kan dit verhaal nog veel langer maken want ik zou een boek over tomaten kunnen schrijven; over hoe en waar ik tomatenzaden kocht, en over de hele wereld ruilde, over de leuke mensen die ik daardoor via de mail ‘heb ontmoet’, over de soms bijzondere verhalen, over de meer dan 500 rassen die ik ondertussen in de afgelopen 25 jaar heb geteeld en de dus duizenden tomaten die we hebben gegeten; soms matig in opbrengst en/of in smaak, soms zo voortreffelijk dat ik er zelf zaden van oogstte en ze nu nog steeds elke paar jaar weer teel. Ik moet bijvoorbeeld zaden van het ras Liguria al 20 jaar geleden hebben gekocht, en ik oogst er telkens weer zaden van en zaai haar elke 2 of 3 jaar weer met heel veel plezier. Vroege en late rassen, gezonde en zieke planten in mooie en slechte zomers, buiten en in de kas, de komst van de eerste ‘blauwe tomaten’ en de daaropvolgende stroom van kruisingen die niet alleen prachtig zijn maar ook heel veel beter in smaak. Stamtomaten, struiken en dwergen, met tomaatjes in besformaat tot tomaten van meer dan een kilo. Zaaien, planten, voeden, leiden, oogsten, mulchen, op 2 stammen telen, wel of niet dieven, etc.. En natuurlijk honderden pannen soep, vriezers vol met sap, potten met saus, tomatenchutney, gedroogd, etc..

Ik ben natuurlijk niet de enige liefhebber van tomaten; op het volkstuincomplex zijn er veel meer. En afgelopen zomer kreeg ik een appje van tuinvriendin Laura. Haar dochter heeft een vriend met familie in Servië. En via die weg kreeg ze zaden van een tomaat met de naam Vojlusko Heart. Het was een late tomaat (in de buitenteelt) en hij gaf ook niet veel opbrengst. Maar de tomaat was zo lekker dat ze die gelijk en helemaal alleen ‘opgevroten’ had (haar letterlijke woorden). Of ik interesse had? Ja natuurlijk!! En ook ik was verkocht; wat een prachtige diep rozerode kleur, heel vlezig en sappig, en wat een volle tomatensmaak, en extra zoet, ik moest bijna aan een aardbei denken! Zo werd de eerste tomaat al op de planning voor 2023 gezet.

En nu ben ik dus bezig met de planning. En bedacht ik dat ik volgend jaar misschien wel alle allerlekkerste tomaten wil telen. Normaal gesproken let ik bij de planning op een mix van verschillende vormen, kleuren, formaten, etc; dus wat rode tomaten, wat vleestomaten, wat bicolors, een groene, een paar cherrytomaten, etc.. Maar komend jaar ga ik daar niet op letten, en ook niet op de de opbrengst want rassen die geen grote opbrengst geven ga ik op 2 stammen telen. En gelukkig hebben we genoeg ruimte in de kas zodat ik ook niet op vroegheid hoef te letten. Ik ga gewoon de allerlekkerste tomaten ter wereld telen!

Dat klinkt eenvoudig maar is het niet. Want wat is lekker? Dat is nogal persoonlijk; sommige mensen houden van extra zoet of juist een fris zuurtje, van vlezig of sappig, etc. En omstandigheden als temperatuur, vocht, voeding, grondsoort, etc. hebben invloed op de smaak. En niet te vergeten het juiste moment van plukken. Uit de 500 rassen die ik zelf teelde kan ik echt wel een teeltjaar vullen met mijn 35 lekkerste rassen. Maar ik wil natuurlijk ook wel weer voor mij nieuwe rassen uitproberen – het moet wel spannend blijven. En er is nog zoveel te ontdekken dat me dat in dit leven niet meer lukt, er is een website waar meer dan 16.000 rassen worden omschreven – Passion Tomate.

Afijn, om een lang verhaal kort te maken: ik googelde op ‘Best tomato ever, ‘Best tasting tomato’, ‘Favourite tomato’ en zo nog wat termen en zo vond ik links en rechts op internet (en bijvoorbeeld op het grootste tomatenforum ter wereld Tomatoville) lijstjes met rassen. En als ik die lijstjes naast elkaar leg zijn er tomatenrassen die in meerdere lijstjes staan. Die zoek ik!! De oudere geweldige rassen zijn soms generaties lang doorgegeven en hebben dan ook namen als Aunt Ginny´s Purple, Prudence Purple, Aunt Ruby´s German Green, Granny Cantrell´s German Pink. En denk aan de bekende Cherokee’s en Brandywine’s (waar zelfs verschillende vormen van bestaan). Maar ik zoek niet alleen oude rassen, er zijn echt ook heel veel geweldige nieuwe rassen ontwikkeld door kwekers/-liefhebbers als Tom Wagner, Karen Olivier, Brad Gates, Craig LeHoullier en noem ze allemaal maar op. En een aantal rassen die in die lijstjes staan heb ik al. En er zijn ook mijn persoonlijke favorieten die niet in die lijstjes staan maar waarvan ik weet dat ze echt heel erg lekker zijn.

En dus ga ik dit weekend achter de computer zitten en mijn wensenlijst samenstellen, zaden bestellen en mijn tomatenplanning maken. Buiten is het koud, ik zet een pot hete ‘groene elfjes’ thee (een favoriet) en zal wel een dekentje over mijn benen draperen. Ruud wil erwtensoep eten en gaat de eerste kerstboomspullen op zolder opzoeken. Een mooier weekend voor de planning en het dromen over de tomaten voor volgend jaar is er niet!!

Tot slot: voor de mensen die zelf ook op zoek zijn naar heel lekkere tomaten kan ik wel een top 25 uit de lijst van mijn eigen 500 geteelde rassen geven. En je zou dan via deze pagina op zoek kunnen gaan naar zaden van die rassen: Moestuinzaden

Sommige van mijn top 25 teel ik al 20 jaar en sommige pas vorig jaar voor het eerst. Zo komen er elk jaar wel weer een paar nieuwe rassen in mijn favorietenlijst bij. Ik maak er gelijk linkjes van, dan kun je foto’s en beschrijvingen van die betreffende rassen in mijn ‘database van zelf geteelde rassen’ zien:

• Amana Orange
• Amazon Chocolate
• Anna Russian
• Aunt Ginny’s Purple
• Black Cherry
• Black Brandywine
• Blush
• Brad’s Atomic Grape
• Candy Sweet Icicle
• Canestrino della Garfagnana
• Cherokee Chocolate
• Datterino
• Garnet
• Girl Girl’s Weird Thing
• Goldita
• Lemon Oxheart
• Liguria
• Missouri Pink Love Apple
• Orange Russian 117
• Pomodoro Antico Cuore di Acqui Terme
• Rebel Starfighter Prime
• Rebel Yell
• Rose Quartz
• Sprite
• Xanadu Green Goddess

En dat is dan een heel lastige lijst geworden want als ik er maar 25 mag kiezen kunnen overheerlijke rassen als Red Fig, Britain’s Breakfast, Green Giant, Sweet Cream, Cherokee Lime Stripe, Gardener’s Delight, Persuasion en nog heel veel andere er niet meer bij. Keuzes…..keuzes… 🙄 😀

Heel veel plezier en succes met je eigen planning en de zoektocht naar leuke zaden voor 2023!!